Χωρίς ουσιαστικό διάλογο για λύση, όλοι προσδοκούν τεράστια κέρδη και ισχύ στην επιχειρηματική σκηνή

Χωρίς ουσιαστικό διάλογο για λύση, όλοι προσδοκούν τεράστια κέρδη και ισχύ στην επιχειρηματική σκηνή

Όλοι εναντίον όλων και περίεργες προσωρινές συμμαχίες βρίσκονται στο κέντρο των εξελίξεων στην ενεργειακή αγορά, μέσα στην καρδιά της κρίσης και των μνημονιακών πολιτικών.
Η κρίση και οι περικοπές σε εισοδήματα έφεραν μεγάλη μείωση στην κατανάλωση ενέργειας, με αποτέλεσμα να έρθουν στην επιφάνεια όλες οι στρεβλώσεις και κανείς να μην είναι ευχαριστημένος. Αλλά, ταυτόχρονα, κανείς δεν κάνει το πρώτο βήμα για να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος, από τον οποίο θα προκύψουν οι αποτελεσματικές λύσεις στη λειτουργία της αγοράς. Το κυριότερο, ωστόσο, είναι πως όλοι (χωρίς εξαίρεση) αντιμετωπίζουν την ενέργεια ως εμπόρευμα, από το οποίο προσδοκούν τεράστια κέρδη και την ισχύ που θα τους δώσει τη δυνατότητα να πρωταγωνιστήσουν στην επιχειρηματική σκηνή.
Αντίθετα, ο μόνος που βγαίνει χαμένος είναι ο τελικός καταναλωτής πάσης φύσεως, είτε είναι ένας απλός νοικοκύρης είτε μικρομεσαίος επιχειρηματίας είτε πρόκειται για μία από τις ελάχιστες βιομηχανίες που απέμειναν σε αυτόν τον τόπο. Κι αυτές οι κατηγορίες, που αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας, αναγκάζονται να πληρώνουν πανάκριβα για να έχουν αδιάλειπτη παροχή ενέργειας, σε μία εποχή γενικών περικοπών και πανάκριβων υπηρεσιών, ακόμη και σε τομείς που είναι αναγκαίοι για την καθημερινή δραστηριότητα.
Όλοι οι παράγοντες της ενεργειακής αγοράς παραδέχονται ότι τα προβλήματα δεν είναι σημερινά, ούτε «γεννήθηκαν» μέσα στην κρίση. Απλώς, η σημερινή κατάσταση έφερε στην επιφάνεια τα λάθη, τις παραλείψεις, τις ανορθόδοξες μεθόδους και τις περίεργες αποφάσεις που έλαβαν πολιτικοί και τεχνοκράτες εδώ και μία 15ετία, από τότε που ξεκίνησε η «περιπέτεια» της «απελευθέρωσης» των ενεργειακών αγορών.

«Περίεργες» αποφάσεις
Όλα αυτά τα χρόνια και κυρίως από την αρχή της ιστορίας, τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του ’90, μεταφέρθηκαν διάφορα μοντέλα «απελευθερωμένων» αγορών, με παραλλαγές και διαφοροποιήσεις, που έκαναν ακόμη πιο στρεβλή τη λειτουργία του ενεργειακού τομέα.
Κάποτε, οι εκπρόσωποι της πολιτείας και των ανεξάρτητων αρχών αναδείκνυαν το φυσικό αέριο ως «το καύσιμο του μέλλοντος», προβάλλοντας τα πλεονεκτήματά του για την προστασία του περιβάλλοντος. Σήμερα, το φυσικό αέριο είναι πανάκριβο και μετατρέπει σε απαγορευτική τη χρήση του για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Κάποτε, κυβερνητικοί παράγοντες και στελέχη της αγοράς προέβαλλαν τα πλεονεκτήματα και τη «σίγουρη επένδυση» στις Ανανεώσιμες Πηγές και κυρίως στο… λαϊκό σπορ των φωτοβολταϊκών! Μέσα σε λίγα χρόνια το «πράσινο όνειρο» έγινε εφιάλτης, χειρότερος από εκείνον στον δρόμο με τις λεύκες! Οι γρήγορες αποσβέσεις και το εύκολο κέρδος έγιναν φόροι, δασμοί, περικοπές ταρίφας και ξανά φόροι…
Κάποτε, οι έχοντες το πολιτικό και ελεγκτικό πρόσταγμα στην αγορά έψαχναν τρόπους για να δώσουν κίνητρα στους ιδιώτες να κατασκευάσουν μονάδες. Και τώρα που υπάρχουν έξι υπερσύγχρονοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, λειτουργούν στο ρελαντί, διότι η αγορά λειτουργεί με τέτοιους κανόνες που δεν προτάσσουν την ενεργειακή απόδοση του κάθε σταθμού, αλλά το κόστος παραγωγής, με αποτέλεσμα οι παμπάλαιες μονάδες, που έχουν κάνει απόσβεση εδώ και πολλά χρόνια, να μπαίνουν πρώτες στο σύστημα…

Άγονος διάλογος
Αυτά και πολλά άλλα αποτελούν το καθημερινό πεδίο αντιπαραθέσεων μεταξύ ιδιωτών και ΔΕΗ, ΔΕΗ και ΡΑΕ, υπουργείου και όλων των υπολοίπων, στη συνέχεια όλων εναντίον όλων και κατά περίπτωση ορισμένων εναντίον όλων των άλλων! Για παράδειγμα:
Οι ιδιώτες τα βάζουν με τη ΔΕΗ που, όπως υποστηρίζουν, δεν τους αφήνει να δουλέψουν τις μονάδες τους, καθώς η επιχείρηση ηλεκτρισμού αξιοποιεί τα μονοπωλιακά μερίδια αγοράς που διαθέτει στα «φθηνά» καύσιμα, όπως ο λιγνίτης και τα υδροηλεκτρικά, για να πετάξει έξω από την αγορά όσους χρησιμοποιούν ακριβότερα καύσιμα.
Η ΔΕΗ, από την πλευρά της, τα βάζει με τους ιδιώτες, κατηγορώντας τους ότι προσπαθούν να περάσουν εκείνες αλλαγές στη λειτουργία της αγοράς, που εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα, υπονομεύοντας τη θέση και τα μεγέθη της. Παράλληλα, προσπαθεί να αποποιηθεί την ευθύνη για την πανάκριβη κιλοβατώρα που παρέχει σε όλους τους πελάτες της, υποστηρίζοντας ότι τα τιμολόγια ορίζονται με υπουργικές αποφάσεις.
Οι ανεξάρτητες αρχές που εποπτεύουν την αγορά προσπαθούν (όχι πάντα με επιτυχία) να διατηρήσουν τις ισορροπίες, σε μία αγορά που λόγω των στρεβλώσεων και των εξαιρετικά περίπλοκων διαδικασιών δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ελιγμούς ή μπαλώματα. Υπό αυτές τις συνθήκες, αναλώνονται σε μία αδιέξοδη προσπάθεια να γεφυρώσουν χάσματα και να βάλουν σε τάξη κάποια κομμάτια της αγοράς, τη στιγμή που τα υπόλοιπα καταρρέουν…
Το αρμόδιο υπουργείο έχει βρει τον τρόπο για να βγάζει την ουρά του απέξω: Τη μία φταίνε όσοι από την αγορά δεν συμμορφώνονται. Την άλλη ισχυρίζεται πως την ευθύνη των αποφάσεων έχουν άλλοι (κατά περίσταση η ΡΑΕ, οι επιχειρήσεις ή ακόμη και οι καταναλωτές!) για όσα στραβά κι ανάποδα κατά καιρούς έρχονται στην επιφάνεια της επικαιρότητας.
Όπως το σύνολο της οικονομίας, έτσι και ο ενεργειακός τομέας βρίσκονται σε μία κρίσιμη καμπή, όπου άλλοι «παίκτες» γίνονται πανίσχυροι κι άλλοι εξαφανίζονται. Την ίδια στιγμή, τα κοράκια των ξένων πολυεθνικών συνεχίζουν τις αναγνωριστικές πτήσεις πάνω από τα υποψήφια θύματά τους, περιμένοντας να εξασθενίσουν ακόμη περισσότερο, για να κάνουν την επίθεσή τους. Αυτό θα πρέπει να το καταλάβουν όλοι οι παράγοντες (επικεφαλής, στελέχη και σύμβουλοι), για να ετοιμάσουν τις δικές τους άμυνες.
Ακριβώς αυτό είναι το κοινό ενδιαφέρον όλων όσοι δραστηριοποιούνται στην εγχώρια αγορά: Να διασωθούν οι ελληνικές επιχειρήσεις από το «τσουνάμι» που ετοιμάζουν οι πολυεθνικές, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε όλη την Ευρώπη. Για να ενισχυθούν αυτές οι άμυνες, ωστόσο, δεν υπάρχει άλλος τρόπος από τη συνεννόηση και την κοινή αντιμετώπιση των πάσης φύσεως απειλών.
Με άλλα λόγια, ο μοναδικός τρόπος για να ομαλοποιηθεί η εγχώρια ενεργειακή αγορά και να σταματήσει η πορεία προς την απαξίωση και το πέρασμα του ελέγχου σε ξένους ομίλους, είναι να καθίσουν όλοι σε ένα τραπέζι, να βάλουν κάτω τα δεδομένα και με δική τους πρωτοβουλία να απομακρύνουν τα κακώς κείμενα και να δημιουργήσουν νέους όρους και κανόνες που θα είναι πιο αποτελεσματικοί.
Διαφορετικά, το ενεργειακό μέλλον όλων μας (χωρίς εξαίρεση) προδιαγράφεται ζοφερό.

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.