Αν στη Νέα Υόρκη χτυπά η καρδιά των πόλεων, στο Μανχάταν χτυπά η καρδιά της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για την πιο περιζήτητη γειτονιά του κόσμου, ένα νησί που αγοράστηκε από τον Πίτερ Μίνουιτ έναντι εμπορευμάτων αξίας 60 φιορινιών, δηλαδή 24 δολαρίων

24 Μαΐου 1626

Αν στη Νέα Υόρκη χτυπά η καρδιά των πόλεων, στο Μανχάταν χτυπά η καρδιά της Νέας Υόρκης. Πρόκειται για την πιο περιζήτητη γειτονιά του κόσμου, ένα νησί που αγοράστηκε από τον Πίτερ Μίνουιτ έναντι εμπορευμάτων αξίας 60 φιορινιών, δηλαδή 24 δολαρίων

Περίπου τέσσερις αιώνες πριν πατήσουν στο νησί του Μανχάταν το πόδι τους οι πρώτοι άποικοι, ο γύρω τόπος κατοικούνταν από τους Ινδιάνους Αλγκονκούιαν, ωστόσο έναν αιώνα ακόμα νωρίτερα ο πρώτος Ευρωπαίος που φαίνεται να έχει αντικρίσει τη Νέα Υόρκη φέρεται να είναι ο Τζιοβάνι ντα Βερατσάνο, ένας Φλωρεντίνος εξερευνητής της Βόρειας Αμερικής, ο οποίος υπηρετούσε για λογαριασμό του βασιλιά της Γαλλίας Φραγκίσκου (σε νεότερες έρευνες ιστορικών λέγεται ότι πιθανόν να γεννήθηκε στη Λυών της Γαλλίας υπό το πλήρες όνομα Πιέρο Αντρέα ντι Βερνάντο ντα Βερατσάνο).

Ο Ιταλός θαλασσοπόρος και εξερευνητής, αρχικά των ανατολικών ακτών της Βόρειας Αμερικής και αργότερα των ακτών της Βραζιλίας, ανέλαβε για λογαριασμό του Γάλλου βασιλιά Φραγκίσκου του Α’ να εξερευνήσει τις βόρειες ακτές της αμερικανικής ηπείρου προκειμένου να ανακαλύψει νέες εμπορικές θαλάσσιες οδούς με έξοδο στον Ειρηνικό ωκεανό. Το 1524 ο Βερατσάνο πλέοντας δυτικά σε γεωγραφικό πλάτος 34 μοιρών με δυο πλοία φτάνει στις βορειοανατολικές ακτές της αμερικανικής ηπείρου, αναγνωρίζοντας τις ακτογραμμές της Νέας Γης, τις εκβολές του ποταμού Χάντσον και στη συνέχεια, προχωρώντας νότια του Λόνγκ Άιλαντ, έφθασε στην ακτή του σημερινού Νιου Τζέρσεϊ.

Ο θαλασσοπόρος ονόμασε όλη αυτή την περιοχή ξηράς «Φραγκίσκη» προς τιμή του βασιλιά της Γαλλίας. Ιστορικά ο Τζιοβάνι ντα Βερατσάνο θεωρείται ο πρώτος Ευρωπαίος που αντίκρισε τις εκβολές του ποταμού Χάντσον και τη νήσο Μανχάταν, επί της οποίας οικοδομήθηκε αργότερα η Νέα Υόρκη. Προς τιμή του φέρουν σήμερα το όνομά του δύο μεγάλες γέφυρες των ΗΠΑ, η γέφυρα Βερατσάνο Νάροους στη Νέα Υόρκη και η γέφυρα Βερατσάνο, στο Μέριλαντ, ενώ το ιταλικό ναυτικό έδωσε το όνομά του σ’ ένα πολεμικό πλοίο. Επίσης το όνομά του έφεραν κατά καιρούς πορθμεία, ενώ στην πατρίδα του ανεγέρθηκε ανδριάντας του.

Νέο Άμστερνταμ

Αν ο Τζιοβάνι ντα Βερατσάνο είναι ο πρώτος Ευρωπαίος που αντίκρισε το Μανχάταν, ο Πίτερ Μίνουιτ έναν αιώνα αργότερα έκανε κάτι πιο δραστικό: το αγόρασε από τους Ινδιάνους που το κατοικούσαν. Το 1621 οι Ολλανδοί έστειλαν γουνεμπόρους στην περιοχή. Φτάνοντας στο Μανχάταν ίδρυσαν εκεί μια αποικία που την ονόμασαν το Νέο Άμστερνταμ. Η ετυμολογία του Μανχάταν δεν είναι ξεκάθαρη και πιστεύεται ότι κρατά τις ρίζες της από τη γλώσσα των Ινδιάνων Αλγκονκούιαν, οι οποίοι είναι και οι παλαιότεροι κάτοικοι του νησιού. Μανχάταν σημαίνει στην ινδιάνικη γλώσσα «λοφώδες νησί» και ήταν μια τοποθεσία όπου επί αιώνες αποτελούσε μία από τις σημαντικότερες περιοχές αλιείας και κυνηγιού για τους ιθαγενείς.

Εκτιμώντας αλλιώς την τοποθεσία, οι πρώτοι Ευρωπαίοι που πάτησαν το πόδι τους σε αυτά τα μέρη είδαν μια περιοχή που έχει να προσφέρει πολύ περισσότερα απ’ ό,τι προσφέρουν το κυνήγι και το ψάρεμα. Πρώτα από όλα εκτίμησαν – με ό,τι σημαίνει αυτό – το τεράστιο φυσικό λιμάνι. Ήταν προφυλαγμένο από τις θύελλες του βόρειου Ατλαντικού, αλλά και από κάθε επίδοξο εισβολέα, χωρίς ακραίες καιρικές συνθήκες και με πρόσβαση στο εσωτερικό της αμερικανικής ηπείρου, μέσω του ποταμού Χάντσον.

Έτσι το 1624 η ολλανδική εταιρεία Dutch West India Company ίδρυσε στο νότιο τμήμα του νησιού το Νέο Άμστερνταμ, ως έναν σταθμό εμπορικών συναλλαγών. Δύο χρόνια αργότερα έφτασε στην περιοχή ο νέος κυβερνήτης, ο Πίτερ Μίνουιτ, και η πρώτη ενέργειά του ήταν να αγοράσει το Μανχάταν από τους Ινδιάνους, στις 24 Μαΐου. Ως αντάλλαγμα προσέφερε εμπορεύματα αξίας 60 φιορινιών, δηλαδή 24 δολαρίων. Η αγοραπωλησία έγινε γνωστή από μία επιστολή προς τη διοίκηση της ολλανδικής εταιρείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία μίας άλλης αγοραπωλησίας, του νησιού Στάτεν, στην οποία συμμετείχε επίσης ο Μίνουιτ, ως αντάλλαγμα δόθηκαν πανωφόρια, κατσαρόλες, τσεκούρια, φτυάρια, βελόνες και άλλα αγαθά. Τα εμπορεύματα που προσφέρθηκαν συμπερασματικά και για την αγοραπωλησία του Μανχάταν ήταν παρόμοια.

Η παρεξήγηση

Εδώ ωστόσο πρέπει να υπήρξε μια σημαντική παρεξήγηση νομικής και πολιτισμικής φύσεως μεταξύ των μόνιμων κατοίκων και των αποίκων της περιοχής. Οι Ινδιάνοι ως γνωστόν δεν είχαν την ίδια αντίληψη ζωής με τους Ευρωπαίους και προφανώς ούτε ταυτόσημες απόψεις για το τι σημαίνει συμβόλαιο, μεταβίβαση, ιδιοκτησία, χρήση γης και άλλες πολλές ουσιώδεις παραμέτρους μιας αγοραπωλησίας. Για παράδειγμα σήμερα μπορούμε να φανταστούμε ότι οι ιθαγενείς ασφαλώς και δεν είχαν στον νου τους, όταν συνέπρατταν στην ανταλλαγή, την έννοια της μόνιμης ιδιοκτησίας. Ήταν κάτι που αγνοούσαν, δεδομένου ότι οι ίδιοι στήριζαν την επιβίωσή τους στις συνεχείς μετακινήσεις, εκεί που κάθε εποχή και τόπος είχε να τους προσφέρει τη δυνατότητα επιβίωσης.

Έτσι, σύμφωνα με τους περισσότερους σύγχρονους μελετητές, θεωρείται το πιθανότερο ότι παραχώρησαν έναντι των ανταλλαγμάτων το δικαίωμα κυνηγιού και ψαρέματος στους Ολλανδούς, για κάποιο χρονικό διάστημα, πιστεύοντας ότι κάποια στιγμή θα έφευγαν, σύμφωνα με τη δική τους πρακτική. Πράγμα προφανώς που δεν είχαν στον νου τους οι Ολλανδοί όταν υπέγραφαν. Μερικές δεκαετίες αργότερα, το 1664, το νησί το κατέλαβαν οι Άγγλοι, οι οποίοι το μετονόμασαν σε Νέα Υόρκη.

Η πόλη των πόλεων

Η πόλη της Νέας Υόρκης άρχισε να αναπτύσσεται με μεγάλες ταχύτητες από τον 19ο αιώνα κι έπειτα, έχοντας σαν αιχμή του δόρατος της ανάπτυξης το σπουδαίο και ασφαλές λιμάνι της. Το νησί του Μανχάταν το 1898 ενώθηκε με τους τέσσερις γειτονικούς δήμους, σχηματίζοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο. Ο πληθυσμός της πόλης αυξανόταν συνεχώς, καθώς χιλιάδες μετανάστες έφταναν εδώ κουβαλώντας στις αποσκευές του μεγάλες φιλοδοξίες και άπιαστα όνειρα, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή! Γύρω από το Μανχάταν επεκτάθηκε η Νέα Υόρκη, μια πόλη γεμάτη πυκνοκατοικημένες φτωχογειτονιές. Οι πιο πλούσιοι κάτοικοι μετακινήθηκαν προς την άνω πλευρά της πόλης.

Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η πόλη αναπτύχθηκε με γοργούς ρυθμούς. Πρόκειται για τη χρυσή πεντηκονταετία της πόλης, όπου από το εμπόριο δημιούργησε μυθικούς μεγιστάνες του πλούτου. Παράλληλα, όσο αναπτυσσόταν η πόλη τόσο περισσότερα εκατομμύρια επενδύονταν στις τέχνες αλλά και για την ανέγερση μεγαλοπρεπών κτηρίων. Η δεκαετία του ’20 χαρακτηρίζεται ως μια από τις πιο ευτυχισμένες για την πόλη περιόδους, η οποία είχε την ατυχή κατάληξη του μεγάλου κραχ του χρηματιστηρίου το 1929. Ωστόσο, η Νέα Υόρκη με κέντρο το Μανχάταν άρχισε να ευημερεί ξανά μετά το ’32, φτάνοντας στο απόγειό της τη δεκαετία του 1980. Κορυφαία στιγμή για την ιστορία της πόλης αποτελεί η 11η Σεπτεμβρίου 2001, όπου οι δίδυμοι πύργοι, παγκόσμιο σύμβολο της ισχύος της πόλης στην καρδιά του Μανχάταν, επλήγησαν από τρομοκρατική ενέργεια, αφήνοντας πίσω χιλιάδες νεκρούς.

Στη Νέα Υόρκη, μια πόλη που αποτελεί το βαρόμετρο του σύγχρονου κόσμου, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται εκ νέου έξαρση των φυλετικών εντάσεων, ενώ αυξάνεται ανησυχητικά ο αριθμός των αστέγων και η εγκληματικότητα μοιάζει να είναι μια πραγματικότητα εκτός ελέγχου, ενταγμένη δραματικά στην καθημερινότητα της πόλης. Ωστόσο, η πόλη παραμένει το οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο των ΗΠΑ και όλου του κόσμου με πληθυσμό που φτάνει τα 9 εκατομμύρια κατοίκους, οι οποίοι μιλούν 80 διαφορετικές γλώσσες.

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.