Από την επομένη κιόλας της νίκης της Ν.Δ. στις εκλογές του 2019 το Μέγαρο Μαξίμου και ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκαν σε ένα στρατηγικό δίλημμα: Αν η νέα κυβέρνηση θα έπρεπε να διεκδικήσει μια διπλή θητεία πλήρους διάρκειας (4 + 4 χρόνια) ή να επιλέξει το μοντέλο της πρόωρης προσφυγής στην κάλπη (2 ή 3 + 4 χρόνια).

Τα δύο σενάρια (4 + 4 και 2 + 4) είχαν οπαδούς και αντιπάλους. Όποιος σχεδιασμός όμως κι αν είχε γίνει στην αρχή της θητείας Μητσοτάκη, τώρα είναι ήδη ξεπερασμένος, αφού ο κορωνοϊός και η πανδημία της Covid-19 έχουν ανατρέψει πολλά από όσα τότε θεωρούνταν δεδομένα. Συνεπώς, παρότι το δίλημμα παραμένει ενεργό, όλα τίθενται στο τραπέζι εξαρχής.

Η βαθιά ύφεση 8% που επέφεραν η πανδημία και οι καραντίνες, οι κραυγαλέες αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού και κάποιες αμφιλεγόμενες επιλογές της κυβέρνησης έχουν δημιουργήσει την αίσθηση στην κοινωνία – ακόμη και στις πιο ευνοϊκές για την κυβέρνηση δημοσκοπήσεις – ότι δεν έχει γίνει η καλύτερη δυνατή διαχείριση της πανδημίας.

Τώρα, στο μεταίχμιο μεταξύ του κορωνο-εφιάλτη και της εξόδου από αυτόν, της ύφεσης και της ανάκαμψης, μεγάλα τμήματα της κοινωνίας έχουν υποστεί σοβαρές απώλειες, οι οποίες προστέθηκαν σε αυτές της οικονομικής κρίσης και είναι άγνωστο αν μπορούν να αναπληρωθούν. Κάποιες δε από τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης, αλλά και παράγοντες έξω από τον έλεγχό της πρέπει εκ νέου να ληφθούν σοβαρά υπόψη για να αποφασιστεί το επόμενο βήμα.

Πως θα πάει σε εκλογές

Ο ίδιος ο Μητσοτάκης δεν έχει ανοίξει (ούτε πρόκειται) τα χαρτιά του σε κανέναν. Για να μπορέσει όμως να σκεφτεί σοβαρά το ενδεχόμενο εκλογών το φθινόπωρο – το οποίο από πολλούς θεωρείται εξαιρετικά πιθανός χρόνος – θα πρέπει να είναι βέβαιος ότι όντως διατηρεί το ισχυρό πολιτικό προβάδισμα που περιγράφουν οι δημοσκοπήσεις και ότι δεν θα μπλέξει σε περιπέτειες. Επομένως θα πρέπει:

1. Να διώξει τη σκιά περί εγκατάλειψης του ΕΣΥ, για την οποία τον εγκαλεί το σύνολο της αντιπολίτευσης. Εκεί αποσκοπούν τόσο η εξαγγελία περί μόνιμης πρόσληψης 4.000 νοσηλευτών όσο και αυτή περί αναδιοργάνωσης και αναβάθμισης της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
2. Να δημιουργήσει αίσθημα ασφάλειας σε όσους είδαν τις οικονομικές απώλειες λόγω της πανδημίας να προστίθενται σε εκείνες που υπέστησαν στην οικονομική κρίση.
3. Να πείσει ότι η ανάκαμψη της οικονομίας θα συμπεριλάβει όσο το δυνατόν περισσότερους, κάτι που εκ των πραγμάτων αποκλείεται εξαιτίας της δομής του λεγόμενου ταμείου ανάκαμψης της Ε.Ε. (NextGenerationEU), το οποίο είναι αυστηρά στοχευμένο.
4. Να προσφέρει την προοπτική ανακούφισης σε μεγάλη μερίδα όσων βρίσκονται με τη θηλιά στον λαιμό λόγω χρεών προς το Δημόσιο και τις τράπεζες. Σε αυτό αποσκοπεί η παροχή… ατελείωτων δόσεων μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
5. Να πείσει ότι είναι μια κυβέρνηση που εκσυγχρονίζει το κράτος και όχι κάποια που το παραδίδει τμηματικά στους ιδιώτες άνευ όρων (ενέργεια, Υγεία, έκδοση συντάξεων κ.λπ.), όπως συχνά κατηγορείται από όλη την αντιπολίτευση. Αν η ατζέντα του περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις που θα προκαλέσουν μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια, τότε οι πρόωρες εκλογές είναι πιο κοντά από ποτέ.
6. Να μην χρεωθεί κοινωνικές συγκρούσεις που θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν την «ομαλότητα», στην οποία επενδύει ώστε να συνδέσει τον εαυτό του με μια δυναμική έξοδο από την ύφεση.
7. Να διατηρήσει την αίσθηση ότι συντηρεί ένα πολιτικό προβάδισμα που του επιτρέπει το ρίσκο.
8. Να βελτιωθεί δραστικά η επιδημιολογική εικόνα της χώρας, άρα να επιτύχει το μέγιστο των στόχων ο εμβολιασμός.
9. Να αποφασίσει αν θα αποτολμήσει μια (ορθάνοιχτη στο πολιτικό ρίσκο) διευθέτηση στα ελληνοτουρκικά, αφού σε αυτή την περίπτωση θα προτιμούσε να έχει ήδη ανανεώσει (;) την εντολή του και να έχει μπροστά του μια ακόμη τετραετία.

Τα πιθανά εμπόδια

Αν υποτεθεί ότι η πλέον πρόσφορη στιγμή για πρόωρες εκλογές είναι το φθινόπωρο, ο χρόνος μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, οπότε θα πρέπει ο Μητσοτάκης να έχει λάβει τις οριστικές του αποφάσεις, είναι πολύ λίγος. Σε αυτό το διάστημα θα πρέπει να μην του προκύψουν σοβαρά προβλήματα, τα οποία, μεμονωμένα ή σε συνδυασμό, θα μεγιστοποιούσαν το εκλογικό ρίσκο. Μερικοί από τους αρνητικούς παράγοντες θα μπορούσαν να είναι οι εξής:
● «Ατυχήματα» τύπου πυρκαγιών και άλλων φυσικών καταστροφών, τα οποία ενδεχομένως να επηρεάσουν αρνητικά την εικόνα της κυβέρνησης.
● Οι πλειστηριασμοί, οι οποίοι θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν τις εντυπώσεις από τις μακροχρόνιες ρυθμίσεις χρεών – οι οποίες άλλωστε δεν αφορούν τους πάντες.
● Τα εργασιακά, καθώς το νομοσχέδιο του Χατζηδάκη – κόκκινο πανί για το σύνολο της αντιπολίτευσης – νομιμοποιεί καταχρηστικές συμπεριφορές, όπως οι απλήρωτες υπερωρίες, και θα μπορούσε να δημιουργήσει αρνητικό κλίμα σε μεγάλες εργασιακές «ζώνες».
● Η εγκληματικότητα, της οποίας η έξαρση αποτελεί ήδη μεγάλο πολιτικό θέμα, ακυρώνει την πομπώδη εξαγγελία της Ν.Δ. περί «νόμου και τάξης» και τυχόν επιδείνωσή της ίσως να κλονίσει την εμπιστοσύνη του «μεσαίου χώρου».
● Κοινωνικές συγκρούσεις με επίκεντρο τη νεολαία (πανεπιστημιακή αστυνομία, εργασιακή επισφάλεια κ.λπ.).
● Δυσαρέσκεια στον χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, εκ των οποίων δεκάδες χιλιάδες απειλούνται με λουκέτο, αλλά και των εργαζομένων σε αυτές, των οποίων οι θέσεις εργασίας είναι πολύ πιο επισφαλείς ύστερα από τις καραντίνες και τη βαριά ύφεση.
● Η πιθανότητα να εξατμιστεί μέσα στο καλοκαίρι το – ούτως ή άλλως ψευδεπίγραφο – κλίμα ύφεσης στα ελληνοτουρκικά και το μεταναστευτικό, εάν η Τουρκία αποφασίσει ότι δεν το χρειάζεται άλλο.

Πόσο βέβαιος είναι

Από όλες τις προϋποθέσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο ή να τις αποκλείσουν, η σημαντικότερη για τον Μητσοτάκη είναι ο βαθμός βεβαιότητας για το αν θα μπορούσε να εξαντλήσει την τετραετία του με ασφάλεια και χωρίς την απώλεια του πολιτικού και δημοσκοπικού πλεονεκτήματος. Άρα να κρατήσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε απόσταση ασφαλείας.

Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να κατοχυρώσει την εικόνα τού μεταρρυθμιστή, αυτού που εγγυάται τη βελτίωση της ζωής των πολιτών, την καλύτερη λειτουργία του κράτους, την ομαλή οικονομική δραστηριότητα και την αύξηση των ευκαιριών για αξιοπρεπή εργασία. Αν αυτά τα στοιχεία αμφισβητηθούν με ένταση σε μια πρόωρη κάλπη, ακόμη και μια νίκη θα μπορούσε να αποδειχθεί πύρρειος.

Ειδήσεις σήμερα

Κυβέρνηση: Μετά το κλείσιμο ΑΕΙ-ΤΕΙ στην επαρχία ετοιμάζεται και για περιφερειακά νοσοκομεία – Στα κάγκελα η ΚΟ της ΝΔ

Πελώνη: Μέχρι τα μέσα Ιουνίου η νυχτερινή απαγόρευση

Δένδιας: Μεγάλη δυσαρέσκεια με τη Γερμανία που μας απέκλεισε ξανά από τη συζήτηση για τη Λιβύη