Την ερχόμενη Δευτέρα, όπως είναι προγραμματισμένο, θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ.

Αξίζει, λοιπόν, τον κόπο η προσπάθεια αποκωδικοποίησης του πλαισίου μέσα στο οποίο θα πραγματοποιηθεί αυτή η ελληνοτουρκική επαφή κορυφής, η οποία προβάλλεται (από την κυβέρνηση και τους επικοινωνιακούς της μηχανισμούς) ως επισφράγιση της «θετικής ατζέντας» στην οποία υποτίθεται ότι οι δύο χώρες συμφώνησαν να επικεντρωθούν.

Σαφείς απαιτήσεις

Το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται τα ελληνοτουρκικά σε αυτήν τη φάση τους περιγράφεται κατ’ αρχήν από την εικόνα που σχηματίζεται στο πεδίο της αντιπαράθεσης, στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Υπ’ αυτήν την έννοια. παρά το θετικό κλίμα που εξέπεμψε η επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Ελλάδα πριν από μερικές ημέρες, όταν ανακοινώθηκε και η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγουν κάποια πράγματα:

1. Η συνέχιση των καθημερινών παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη.
2. Η έκδοση δύο Navtex με τις οποίες η Άγκυρα διεξήγαγε / διεξάγει ασκήσεις με πραγματικά πυρά σε θαλάσσιες περιοχές μεταξύ Λέσβου – Χίου και Χίου – Σάμου – Ικαρίας, υπενθυμίζοντας έμπρακτα την πάγια θέση της ότι τα νησιά στην ειδική περίπτωση του Αιγαίου δεν έχουν δικαιώματα σε ζώνες πέραν των 6 μιλίων των χωρικών τους υδάτων.
3. Η υπενθύμιση από τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, με αφορμή ελληνικές ασκήσεις σε θαλάσσιες περιοχές που εφάπτονται της Χίου και της Σαμοθράκης, του ζητήματος της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών.
4. Η ανακοίνωση από τον ίδιο τον Ερντογάν ότι το ένα από τα πλωτά γεωτρύπανα που διαθέτει η Τουρκία θα προχωρήσει σύντομα σε δραστηριότητες στην ανατολική Μεσόγειο, εκεί δηλαδή όπου όλο το προηγούμενο καλοκαίρι το ερευνητικό «Ορούτς Ρέις» «όργωσε» την περιοχή, φτάνοντας σε απόσταση μέχρι και 6,4 μιλίων από τις ακτές της Ρόδου και του Καστελλόριζου.
   Όλα τα παραπάνω, θα πρέπει να επισημανθεί, συντελούνται εν μέσω του «καλού κλίματος» στα ελληνοτουρκικά, το οποίο υποτίθεται ότι «αποκατέστησαν» η επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Αθήνα και οι συζητήσεις που είχε με τον ομόλογό του Νίκο Δένδια και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Τα πάντα πληρών ΝΑΤΟ

Το πλαίσιο στο οποίο θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, πέρα από τις πιο πάνω καταγραφές των πάγιων τουρκικών θέσεων οι οποίες υποστηρίζονται με λόγια και πράξεις από την τουρκική ηγεσία, συμπληρώνεται από τον «χώρο» μέσα στον οποίο αυτή η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί: στο ΝΑΤΟ, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της συμμαχίας, υπό το βλέμμα του νέου πλανητάρχη Τζο Μπάιντεν.

Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι το ΝΑΤΟ, στη διάρκεια της περσινής κρίσης με το «Ορούτς Ρέις», έχει αναλάβει καίριο ρόλο για τη διαχείριση του ελληνοτουρκικού ζητήματος, το οποίο θέτει σε κίνδυνο την εύρυθμη λειτουργία της νοτιοανατολικής πτέρυγας της συμμαχίας.

Έτσι, λοιπόν, από το περασμένο φθινόπωρο έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί ο «μηχανισμός αποσυμπίεσης» των ελληνοτουρκικών εντάσεων. Στην ουσία πρόκειται για μια «αέναη» διαβούλευση μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων επιτελών, οι οποίοι υπό αμερικανική εποπτεία και καθοδήγηση συζητούν πρακτικά στρατιωτικά ζητήματα προκειμένου η ελληνοτουρκική αντιπαράθεση να μην ξεφύγει από τον έλεγχο.

Τι ακριβώς έχει συζητηθεί (και συμφωνηθεί) στον εν λόγω ΝΑΤΟϊκό μηχανισμό αποσυμπίεσης των ελληνοτουρκικών εντάσεων δεν έχει ανακοινωθεί. Ωστόσο διπλωμάτες οι οποίοι γνωρίζουν τη λειτουργία των ΝΑΤΟϊκών μηχανισμών υποστηρίζουν ότι οι συζητήσεις τεχνικού / στρατιωτικού χαρακτήρα περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για την κατανομή δυνάμεων και οπλισμού των δύο πλευρών ώστε να εξασφαλιστεί μεταξύ τους ένα ελάχιστο εμπιστοσύνης, που ταυτόχρονα θα προσφέρει και στους Αμερικανούς επόπτες τη βεβαιότητα ότι η κατάσταση είναι υπό τον έλεγχό τους.

Κρυφές συνομιλίες

Για να φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο, δηλαδή την πραγματοποίηση της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν, χρειάστηκαν μυστικές διαβουλεύσεις, οι οποίες ξεκίνησαν το περασμένο καλοκαίρι εν μέσω της κορύφωσης της κρίσης με το «Ορούτς Ρέις».

Τότε, στο Βερολίνο, με γερμανική πρωτοβουλία και καθοδήγηση, οι εκπρόσωποι Μητσοτάκη (Σουρανή) και Ερντογάν (Καλίν) είχαν συμφωνήσει έναν «οδικό χάρτη» που θα οδηγούσε τις δύο χώρες σε μια διέξοδο από την κρίση που είχε φουντώσει στην ανατολική Μεσόγειο και ενδεχομένως θα κατέληγε (αυτή είναι η φιλοδοξία) σε οριστικές διευθετήσεις. Σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα των ελληνοτουρκικών μυστικών συνομιλιών τα βήματα καθορίστηκαν ως εξής:
● Ενίσχυση των διπλωματικών επαφών των δύο χωρών με την αναζωπύρωση των διερευνητικών συνομιλιών οι οποίες είχαν συμπληρώσει 60 γύρους και, όπως λένε οι γνωρίζοντες, μεταξύ 2003-2004 (περίοδος κυβέρνησης Σημίτη) είχαν καταλήξει σε συμφωνία για ρυθμίσεις στο Αιγαίο, οι οποίες ουδέποτε εμφανίστηκαν δημοσίως καθότι δεν το επέτρεψαν η πολιτική συγκυρία (αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα) και το εξαιρετικά βαρύ πολιτικό κόστος που οι εν λόγω διευθετήσεις συνεπάγονται.
● Εγκατάσταση μιας μόνιμης ελληνοτουρκικής επαφής, η οποία είναι υπό τον στενό έλεγχο των μηχανισμών (ΗΠΑ) της συμμαχίας (μηχανισμός αποσυμπίεσης στο ΝΑΤΟ).
● Η πρόοδος των παραπάνω διαδικασιών θα επικυρωνόταν από τις ελληνοτουρκικές επαφές σε υψηλό πολιτικό επίπεδο (επισκέψεις Δένδια σε Άγκυρα και Τσαβούσογλου στην Αθήνα).
● Η επισφράγιση, τέλος, όλης αυτής της διαδικασίας για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών θα έρθει με τη συνάντηση των ηγετών των δύο χωρών.

Αν και υπάρχουν πολλά «σκοτεινά σημεία» και απουσιάζει κάθε είδους ενημέρωση για το περιεχόμενο των ελληνοτουρκικών συνομιλιών στις διερευνητικές και στο ΝΑΤΟ, είναι φανερό ότι Μητσοτάκης και Ερντογάν πορεύονται στον «οδικό χάρτη» που συμφωνήθηκε κατά τις μυστικές ελληνοτουρκικές συνομιλίες πέρυσι το καλοκαίρι.

Η επικείμενη συνάντηση των δύο ηγετών στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ αποτελεί κομβικό σταθμό του συμπεφωνημένου οδικού χάρτη, ωστόσο δεν είναι το τέλος της διαδρομής. Το «τέλος» θα εμφανιστεί όταν η πολιτική συγκυρία επιτρέψει την ανακοίνωση συγκεκριμένων διευθετήσεων, οι οποίες θα «τακτοποιήσουν» τα ανοιχτά θέματα που χάσκουν σε όλο το μήκος της ελληνοτουρκικής μεθορίου.
Ίσως πρόκειται για ένα «τέλος» στο οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μπει στον πειρασμό να φτάσει, έχοντας στη διάθεσή του τον απαραίτητο πολιτικό χρόνο αν και όταν εξασφαλίσει νέα εντολή διακυβέρνησης μετά τις επόμενες εκλογές…

ΣΥΡΙΖΑ: Ο Μητσοτάκης θα διαγράψει τον Τσαβδαρίδη ή θα κάνει πάλι πως δεν τρέχει τίποτα;

Ποια νομικά «παραθυράκια» θα κάνουν υποχρεωτικό τον εμβολιασμό

Σαρηγιάννης: Έχω πει ψέματα για τα κρούσματα για να μην σπείρω πανικό