Η Σρι Λάνκα είναι μια χώρα πολύ μακριά από την Ουκρανία και θεωρητικά δεν θα ενδιαφερόταν τόσο για τον πόλεμο. Δεν είναι όμως έτσι  τα πράγματα.

Γιατί στη Σρι Λάνκα έπεσε η κυβέρνηση εν μέσω λαϊκής αναταραχής λόγω της ακρίβειας και είναι μόνο η αρχή. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες χώρες όπου θα εκδηλωθεί η λαϊκή δυσαρέσκεια για τις συνέπειες του πολέμου και το φαινόμενο θα λειτουργήσει ως ντόμινο, αφού υπάρχουν και  άλλα σοβαρά συστημικά προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται.

Η χώρα της νότιας Ασίας είναι η πρώτη που γονάτισε από τις οικονομικές πιέσεις που επιφέρει ο πόλεμος, αλλά δεν είναι η τελευταία, γράφει χαρακτηριστικά ο Guardian.

Ο πρωθυπουργός της Σρι Λάνκα, Μαχίντα Ραζαπάκσα υποχρεώθηκε να παραιτηθεί μετά από εβδομάδες διαδηλώσεων και κινητοποιήσεων, που ξέσπασαν λόγω της δραματικής αύξησης του κόστους ζωής. Βασικά είδη διατροφής και καύσιμα βρίσκονται στα ύψη και σε συνδυασμό με την πανδημία, δημιουργήθηκε μία ωρολογιακή βόμβα που εξερράγη στα χέρια του πρωθυπουργού Ραζαπάκσα.

Το καναρίνι στο κλουβί

Ήδη μία ομάδα τεχνοκρατών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου εργάζεται με αξιωματούχους στην πρωτεύουσα της Σρι Λάνκα, Κολόμπο, για ένα πακέτο διάσωσης που θα συνοδεύεται από πολύ σκληρά μέτρα εποπτείας, υποχρεωτικές μεταρρυθμίσεις, κλπ-το σενάριο είναι γνωστό σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο.

Το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα γνωρίζουν πολύ καλά ότι στο προσεχές διάστημα θα… έχουν πολύ δουλειά. Δεν είναι ζήτημα κακοδιαχείρισης των κρατικών πόρων. Είναι κάτι πιο ευρύ και δεν αφορά μόνο μία χώρα. Οι τεχνοκράτες φοβούνται ότι η Σρι Λάνκα είναι το καναρίνι στο κλουβί των ανθρακωρύχων..

Είναι πολλές οι χώρες που παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με την τριπλή κρίση: η πανδημία, η αύξηση του κόστους δανεισμού και αύξηση του κόστους ζωής (τρόφιμα και καύσιμα) είναι ένα εκρηκτικό μείγμα.

Το ΔΝΤ ετοιμάζει κλιμάκια και για άλλες χώρες

Ο Ντέιβιντ Μάλπας, πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, εξήγησε τους φόβους του στην εαρινή συνάντηση του οργανισμού. «Ανησυχώ βαθειά για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Αντιμετωπίζουν την αιφνίδια αύξηση των τιμών της ενέργειας, των λιπασμάτων και των τροφίμων και την πιθανή αύξηση των επιτοκίων. Καθένα από αυτά τα θέματα τις πλήττει σκληρά», είπε ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Δεκάδες  χώρες στο χείλος του χρέους

Σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών και συγκεκριμένα του εμπορικού και αναπτυξιακού βραχίονα του οργανισμού – UNCTAD, υπάρχουν 107 χώρες που αντιμετωπίζουν τουλάχιστον ένα από τα τρία σοκ: την αύξηση των τιμών των τροφίμων, το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας και τις πιο δύσκολες χρηματοπιστωτικές συνθήκες.

Τον εκρηκτικό συνδυασμό και των τριών προβλημάτων τον αντιμετωπίζουν 69 χώρες- 25 στην  Αφρική, άλλες 25 στην περιοχή της Ασίας – Ειρηνικού και 19 στην Λατινική Αμερική.

Ο κατάλογος αυτών των χωρών είναι μακρύς και ποικίλος.

Το ΔΝΤ έχει ήδη αρχίσει συζητήσεις για προγράμματα διάσωσης με την Αίγυπτο και την Τυνησία, που και οι δύο είναι μεγάλοι εισαγωγείς σιτηρών από την Ρωσία και την Ουκρανία, και με το Πακιστάν, όπου η κυβέρνηση επιβάλλει διακοπές στην ηλεκτροδότηση εξαιτίας του μεγάλου κόστους της εισαγόμενης ενέργειας.

Παρακολουθούνται στενά οι υποσαχάριες χώρες, όπως η Γκάνα, η Κένυα, η Αιθιοπία, ακόμα και η Νότια Αφρική. Η Αργεντινή πρόσφατα υπέγραψε συμφωνία με το ΔΝΤ για δανεισμό ύψους 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ τον κίνδυνο του χρέους αντιμετωπίζουν άμεσα το Ελ Σαλβαδόρ και το Περού.

Επί μήνες υπήρχαν επίμονες φήμες ότι η πρώτη που θα έπεφτε σε αυτό το ντόμινο θα ήταν η Τουρκία, αλλά παρόλο που ο πληθωρισμός έχει φτάσει στο 70% και την αντισυμβατική διαχείριση της οικονομίας της χώρας, ακόμα αντέχει και δεν έχει προστρέξει στο ΔΝΤ. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Τουρκία δεν γονάτισε επειδή τουλάχιστον μπορεί να ταΐσει τον πληθυσμό.

Το εκρηκτικό κοκτέιλ των προβλημάτων

«Οι χώρες έχουν εσωτερικά προβλήματα, αλλά τα περισσότερα σοκ δεν έχουν σχέση με αυτά. Η πανδημία και ο πόλεμος έχουν οδηγήσει σε τεράστια αύξηση του δανεισμού», εξήγησε ο Ρίτσαρντ Κόζουλ-Ράιτ, διευθυντής της υπηρεσίας αναπτυξιακών στρατηγικών στην UNCTAD.

Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι το 60% των κρατών που έχουν χαμηλό ΑΕΠ βρίσκονται στη μέγγενη του χρέους ή σε υψηλό κίνδυνο να πέσουν σε αυτή την μέγγενη, αλλά αυτό δεν προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Το ζήτημα είναι πιο οξύ για τις χώρες που έχουν συσσωρεύσει χρέος σε ξένα νομίσματα, καθώς μετά τον πόλεμο οι επενδυτές προτιμούν την ασφάλεια του δολαρίου από τα νομίσματα στις αναδυόμενες αγορές.  Τα υψηλά επιτόκια που προσφέρει η αμερικανική κεντρική τράπεζα – FED- έχει οξύνει το πρόβλημα του κόστους δανεισμού των πιο φτωχών χωρών, αφού τα νομίσματά τους δεν είναι ελκυστικά για τους ξένους επενδυτές.

Οι κρίσεις στις αναδυόμενες αγορές δεν είναι κάτι καινούριο, όπως δηλώνει στον Guardian ο Κοζουλ-Ράιτ, αλλά η διεθνής κοινότητα πιθανότατα δεν είναι καλά προετοιμασμένη για μία νέα έκρηξη χρέους. «Το σύστημα μπορεί να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα ανά χώρα. Αλλά υπάρχουν συστημικά προβλήματα και αυτή την στιγμή δεν υπάρχει τρόπος να τα αντιμετωπίσουμε συστημικά», πρόσθεσε ο Κόζουλ – Ράιτ.

Κάτι τέτοιο μπορεί να αποδειχτεί κοστοβόρο. Η Σρι Λάνκα είναι το πρώτο θύμα αυτού του δραματικού σκηνικού, που γίνεται πιο δύσκολο λόγω του πολέμου. Δεν θα είναι το τελευταίο και το ερώτημα είναι με ποια σειρά θα γονατίσουν οι επόμενες.

Διαβάστε επίσης:

Σενάρια τρόμου με πυρηνικά για τα επόμενα βήματα του Πούτιν – Απρόβλεπτος λόγω της δύσκολης θέσης του (Photos/Video)

Έντριαν Πέιν: Βίντεο ντοκουμέντο τη στιγμή της δολοφονίας του – «Θεέ μου, Θεέ μου, τον πυροβόλησε»

Daily Mail: Τι τρέχει με την υγεία του Πούτιν; Κούτσαινε στην παρέλαση, σκεπάστηκε με κουβέρτα