Η πολιτική στήριξη του Προέδρου Τζο Μπάιντεν στην Ουκρανία είναι δεδομένη, αλλά το μήνυμα που λαμβάνει το Κίεβο από την Ουάσιγκτον είναι πως δεν θα πρέπει να θεωρεί δεδομένη και τη συνεχιζόμενη οικονομική στήριξη.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δηλώνει με κάθε ευκαιρία ότι θα υποστηρίζει «για όσο χρειαστεί» τους Ουκρανούς για να αντιμετωπίσουν τη ρωσική εισβολή. Αλλά, στον δεύτερο χρόνο των εχθροπραξιών, εμφανίζονται στο παρασκήνιο ολοένα και αυξανόμενες διαφορές μεταξύ των δύο συμμάχων.

Η υπόσχεση για βοήθεια «για όσο χρειαστεί» δεν σημαίνει ότι η αμερικανική βοήθεια είναι ανεξάντλητη. Οι δυνητικές εστίες έντασης αφορούν το πώς και πότε θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Όταν το αμερικανικό τραπεζικό σύστημα εμφανίζει τριγμούς, ο Μπάιντεν δεν μπορεί να θεωρεί δεδομένο το «πράσινο φως» από τους βουλευτές για τη διοχέτευση βοήθειας ύψους εκατοντάδων δισεκατομμυρίων στο Κίεβο.

«Η κυβέρνηση δεν έχει σαφές πολιτικό μήνυμα και ξεκάθαρο στόχο. Μήπως θέλει να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση, κάτι που είναι ακριβώς αυτό που επιθυμεί και ο Βλαντίμιρ Πούτιν;», αναρωτήθηκε χαρακτηριστικά ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Μάικλ ΜακΚόλ από το Τέξας, ο οποίος προεδρεύει της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Βουλής, και προσθέτει: «Η πολιτική συνίσταται στο “δώστε τους ό,τι χρειάζονται για να επιβιώσουν και όχι για να νικήσουν”; Δεν βλέπω κάποια πολιτική με στόχο τη νίκη και, αν δεν έχουμε τέτοια πολιτική, πού πηγαίνουμε;».

Δημοσίως είναι αδιάσπαστο το μέτωπο Μπάιντεν – Ζελένσκι, μια συμμαχία που διαφημίστηκε τον περασμένο μήνα, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος επισκέφτηκε το Κίεβο. Αλλά από συζητήσεις δημοσιογράφων και αναλυτών με αξιωματούχους και βουλευτές είναι σαφές ότι πλέον σε αυτό το μέτωπο υπάρχουν ρήγματα.

Τα ρήγματα

Αφορμή για να αρχίσουν να διαφαίνονται οι διαφωνίες δίνουν οι αποκαλύψεις για το σαμποτάζ στους αγωγούς φυσικού αερίου στη Βαλτική, η επιμονή των Ουκρανών να δίνουν μια αιματηρή – αλλά χωρίς τύχη – μάχη για την υπεράσπιση μιας ουκρανικής πόλης που δεν έχει καμία στρατηγική σημασία και τα σχέδια για να πολεμήσουν για την ανακατάληψη μιας περιοχής την οποία ελέγχουν οι Ρώσοι εδώ και μια δεκαετία.

Εδώ και εννέα μήνες η Ρωσία πολιορκεί το Μπαχμούτ, παρότι η κατάληψη αυτής της ουκρανικής πόλης δεν θα αλλάξει ουσιαστικά την έκβαση του πολέμου. Τις τελευταίες εβδομάδες γίνονται σφοδρές μάχες, οι δύο πλευρές υφίστανται σημαντικές απώλειες και η πόλη μετατρέπεται σε ερείπια. Η Ουκρανία αρνείται να εγκαταλείψει την περιοχή, παρότι είναι τεράστιο το κόστος που πληρώνει σε άνδρες και στρατιωτικό υλικό.

«Κάθε μέρα άμυνας στην πόλη μάς επιτρέπει να κερδίζουμε χρόνο για να ετοιμάζουμε τους εφέδρους για τις μελλοντικές επιχειρήσεις», εξηγεί ο αντιστράτηγος Ολεξάντρ Σίρσκιι, διοικητής των χερσαίων δυνάμεων της Ουκρανίας, και προσθέτει: «Την ίδια ώρα στις μάχες ο εχθρός χάνει τους πιο ετοιμοπόλεμους από τις δυνάμεις που διαθέτει: τους στρατιώτες της Wagner».

Όμως Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι η Ουκρανία θυσιάζει άνδρες και σπαταλά πυρομαχικά και στρατιωτικό εξοπλισμό στο Μπαχμούτ, στρατηγική που μειώνει τις δυνατότητές της εν όψει της άνοιξης, όταν θα επιχειρήσει την αντεπίθεση. «Φυσικά δεν υποτιμώ την τρομερή δουλειά που έχουν κάνει οι Ουκρανοί υπερασπιζόμενοι το Μπαχμούτ, αλλά νομίζω ότι είναι περισσότερο συμβολικής παρά στρατηγικής και επιχειρησιακής αξίας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστι. Το Κίεβο όμως δεν ακούει τα μηνύματα της Ουάσιγκτον.

Στο μεταξύ η αμερικανική αντικατασκοπία έφτασε στο συμπέρασμα ότι μία «φιλο-ουκρανική ομάδα» ευθύνεται για το σαμποτάζ στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream, ρίχνοντας φως σε ένα από τα μυστήρια της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης. Το ρεπορτάζ των «New York Times» κατέρριψε το αφήγημα ότι η Μόσχα ήταν υπεύθυνη για το σαμποτάζ στους αγωγούς. Οι αναλυτές μπορεί να μην πιστεύουν ότι ο Ζελένσκι εμπλέκεται στο σαμποτάζ, αλλά στελέχη της κυβέρνησης Μπάιντεν έχουν διαμηνύσει στο Κίεβο, σύμφωνα με το Politico, ότι δεν είναι ανεκτές συγκεκριμένες βίαιες ενέργειες εκτός της ουκρανικής επικράτειας. Το μήνυμα είναι σαφές…

Επίσης στην Ουάσιγκτον επικρατεί δυσφορία για το ότι ο Ουκρανός Πρόεδρος πιέζει διαρκώς ζητώντας περισσότερα και πιο σύγχρονα όπλα, παρότι οι ΗΠΑ είναι μακράν ο μεγαλύτερος προμηθευτής στρατιωτικού εξοπλισμού. Παρά την κατανόηση που δείχνουν οι περισσότεροι στην κυβέρνηση Μπάιντεν, κάποιοι δυσφορούν για τις πιέσεις του Ζελένσκι. Και αρκετοί διστάζουν να δώσουν το πράσινο φως για την αποστολή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, διότι δεν εμπιστεύονται τους Ουκρανούς, καθώς φοβούνται ότι θα πλήξουν στόχους μέσα στη ρωσική επικράτεια οδηγώντας σε κλιμάκωση του πολέμου.

«Πραγματικά πιστεύω ότι η κυβέρνηση είναι διχασμένη, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας είναι διχασμένο» ως προς τα όπλα που πρέπει να σταλούν στην Ουκρανία, δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής ΜακΚόλ.

Άλλο ένα θέμα που προέκυψε εσχάτως είναι οι πληροφορίες ότι το Πεντάγωνο μπλοκάρει την παράδοση στο Διεθνές Δικαστήριο Εγκλημάτων στοιχείων για τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου από τους Ρώσους. Το Πεντάγωνο φοβάται πως έτσι θα δημιουργήσει προηγούμενο στο Διεθνές Δικαστήριο και για τη δράση Αμερικανών στρατιωτών στο εξωτερικό. Ο Λευκός Οίκος έγινε έξαλλος όταν οι «NYT» δημοσίευσαν σχετικό ρεπορτάζ, επειδή εκφράστηκαν φόβοι ότι καταρρίπτεται το αφήγημα για το ηθικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ έναντι της Ρωσίας.

Ο Ζελένσκι και η Κριμαία

Αν και δημοσίως ο Μπάιντεν δηλώνει ότι θα συνεχιστεί η υποστήριξη στην Ουκρανία, μια μικρή, αλλά ενισχυόμενη ομάδα Ρεπουμπλικανών εκφράζει σκεπτικισμό για τη χρήση αμερικανικών κεφαλαίων για τη στήριξη του Κιέβου, χωρίς να υπάρχει ορατό τέλος. Μεταξύ αυτών είναι ο πρόεδρος της Βουλής Κέβιν ΜακΚάρθι, που δήλωσε πως οι ΗΠΑ δεν πρέπει να δίνουν «λευκή επιταγή» στην Ουκρανία.

Ο ΜακΚάρθι μάλιστα είναι ενοχλημένος από τη στάση του Ζελένσκι, επειδή τον κάλεσε στο Κίεβο για να του δείξει την κατάσταση. «Προσπάθησε να τον εκπαιδεύσει, αντί να συνεργαστεί μαζί του» παρατήρησε ο Κερτ Βόλκερ, ειδικός απεσταλμένος της αμερικανικής Προεδρίας στην Ουκρανία επί των ημερών του Τραμπ.

Στο Κίεβο ο Ζελένσκι κάνει ό,τι μπορεί για να εκνευρίσει τους Αμερικανούς. Επιμένει ότι θα απελευθερώσει όλη την Ουκρανία, ακόμα και τη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία ελέγχουν οι Ρώσοι από το 2014. Και το θέτει ως προϋπόθεση για να καθίσει στο τραπέζι και να συζητήσει την ειρήνευση. Όμως ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν του διεμήνυσε ότι μία πιθανή επίθεση για την ανακατάληψη της Κριμαίας θα είναι η κόκκινη γραμμή για τον Πούτιν και θα οδηγήσει σε κλιμάκωση. Επιπλέον το Πεντάγωνο εκφράζει αμφιβολίες για τη δυνατότητα των ουκρανικών δυνάμεων να ανακαταλάβουν την Κριμαία, ανεξάρτητα από τα οπλικά συστήματα που έχουν στη διάθεσή τους. Το ρεφρέν στο οποίο επιμένει ο Μπάιντεν είναι ότι οι ΗΠΑ αφήνουν στο Κίεβο τις αποφάσεις για τον πόλεμο και την ειρήνη. Όμως ο Μπάιντεν οδεύει προς μία προεκλογική περίοδο και δεν θέλει βαρίδια στα πόδια. «Ουδέποτε στην Ιστορία υπήρξε πόλεμος χωρίς υποχωρήσεις και προκλήσεις», δήλωσε ο δημοκρατικός βουλευτής Τζέισον Κράου, βετεράνος του αμερικανικού στρατού. «Το ερώτημα δεν είναι αν θα υποχρεωθούν σε υποχωρήσεις οι Ουκρανοί, αλλά πώς απαντούν σε αυτές και πώς θα τις ξεπεράσουν».

Διαβάστε επίσης:

Εκλογές 2023: (Ξανα)ζεσταίνεται σενάριο τρικομματικής κυβέρνησης

Ο νέος Πρόεδρος της Κύπρου και η επιβεβαίωση της σύμπνοιας Αθήνας – Λευκωσίας

Στον πάγο προσωρινά η ιδιωτικοποίηση του νερού