Η συμπλήρωση μισού αιώνα από το Πολυτεχνείο, υπογραμμίζει την εντυπωσιακή διάρκεια της μνήμης της εξέγερσης. Κάθε χρόνο, χιλιάδες λαού και νεολαίας πλαισιώνουν την παλλαϊκή διαδήλωση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοέμβρη και τον τριήμερο εορτασμό στον ιστορικό χώρο της Πατησίων.

Είναι έτσι προφανές ότι δεν πρόκειται απλά για μια ιστορική επέτειο παρελθόντων γεγονότων. Κάθε χρόνο, δίνει έναυσμα για μεγάλες διαδηλώσεις, αναβαπτίζεται μέσα από σύγχρονα αιτήματα και διεκδικήσεις, επανεπιβεβαιώνει το αντιϊμπεριαλιστικό, αντιαμερικανικό αίσθημα ενός μεγάλου μέρους του λαού.

Επειδή ο εορτασμός και η πορεία του Πολυτεχνείου είναι διαρκές κάλεσμα αγώνα, διαχρονικό αγκάθι απέναντι στα κέντρα εξουσίας, έδωσαν λυσσαλέες μάχες για να ακυρωθεί, να ενσωματωθεί ή να περάσει στη λήθη. Από την απαγορευμένη πορεία της 17 Νοέμβρη του 74, έως την ματωμένη του 1980, από τις συνεχείς επιχειρήσεις συκοφάντησης, διαστρέβλωσης, απαξίωσης, ως την προσπάθεια ο χώρος της Πατησίων να γίνει μουσείο, να αδειάσει από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που του δίνουν ζωή.

Η ΝΔ, που το 2020 προσπάθησε να απαγορεύσει τη διαδήλωση του Πολυτεχνείου, συμμετέχει ενεργητικά και ενορχηστρώνει την προσπάθεια ο Νοέμβρης να υποτιμηθεί και να παραχαραχθεί. Ακόμη και υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη συμμετέχουν – και ενίοτε πρωτοπορούν – στην αφήγηση της εξέγερσης ως υπερτιμημένης και της συμβολής της στην πτώση της δικτατορίας ως «πολιτικού μύθου», που κατασκευάστηκε μεταπολιτευτικά από την αριστερά για λόγους μικροπολιτικής εκμετάλλευσης.

Ήταν το Πολυτεχνείο που ράγισε το γύψο και ξεκίνησε το ξήλωμα της χούντας, που κατέρρευσε μετά και την τραγωδία της Κύπρου, η οποία έφερε την υπογραφή της δικτατορίας και του αμερικάνικου παράγοντα.

Η ιστορία θα ήταν πολύ διαφορετική αν δεν είχε επέμβει η εξέγερση, που διέρρηξε το πείραμα της «φιλελευθεροποίησης» της χούντας. Μετά τα γεγονότα του Νοέμβρη αυτός ο σχεδιασμός δεν ήταν πια εφικτός, οδηγώντας στο ξεθεμελίωμα όλου του πλέγματος εξουσίας που γέννησε τη δικτατορία και στήριζε το αυταρχικό μετεμφυλιακό κράτος. Χωρίς το Πολυτεχνείο δεν θα υπήρχε πραγματική μεταπολίτευση.

Στο Νοέμβρη χρωστάμε, λοιπόν, που η ιστορία δεν γράφτηκε εντελώς διαφορετικά, που τη χούντα δεν διαδέχθηκε «ομαλά» μια συνθήκη περιορισμένων συνταγματικών ελευθεριών, που ο στρατός, οι δυνάμεις καταστολής και οι μυστικές υπηρεσίες, θα αποτελούσαν διαρκές φόβητρο εκτροπών και παρεμβάσεων στην πολιτική ζωή απέναντι στις διεκδικήσεις της κοινωνίας. Ακόμα, το Πολυτεχνείο και η πίστη στους αγώνες που χάραξε σε μια ολόκληρη γενιά, είναι ο παράγοντας που προσδιόρισε το χαρακτήρα της μεταπολίτευσης, ως μια περίοδο με τεκτονικές αλλαγές υπέρ του λαού.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη διακηρύσσει εδώ και χρόνια ανοιχτά το «τέλος της μεταπολίτευσης». Θέλει, όχι μόνο να διαγράψει την ιστορική μνήμη, αλλά και να ανατρέψει στο σύνολό τους τις κατακτήσεις που ξεκίνησαν από το Πολυτεχνείο, πολιτικές, συνδικαλιστικές, δημοκρατικές ελευθερίες, εργατικές και κοινωνικές κατακτήσεις.

Θέλουν να ξεμπερδεύουν με όποια δικαιώματα των εργαζομένων και νεολαίας έχουν αφήσει όρθια τα μνημόνια, αλλά και να οργανώσουν τη μετάβαση σε μια νέα, πολύ πιο αυταρχική εποχή, χωρίς διεκδικήσεις και με απαγορευμένες διαδηλώσεις, χωρίς συλλογική και συνδικαλιστική οργάνωση, με τα πανεπιστήμια υπό το φόβητρο της αστυνομίας και των πειθαρχικών, με την αστυνομία να αυθαιρετεί και να ασκεί βία ατιμώρητη, με μια συνθήκη που παρακρατικά παράκεντρα θα παρεμβαίνουν στην πολιτική ζωή με υποκλοπές και παρακολουθήσεις.

Έτσι, η ΝΔ επιχειρεί να επιτύχει τις θεσμικές μεταβολές που μακροπρόθεσμα θα περιορίσουν τη δυνατότητα του λαϊκού παράγοντα να ασκεί πολιτικές πιέσεις και να αποσπά νίκες με τους αγώνες του.

Γι’ αυτό επιτίθενται στη μνήμη του Νοέμβρη, θέλοντας να τη θολώσουν ή και να σπιλώσουν την κληρονομιά του. Αλλά το Πολυτεχνείο δεν σβήνει. Ζει και επιμένει να μας εμπνέει, μισό αιώνα μετά, ν’ αγωνιστούμε για ό,τι χρειάζεται ο λαός για να αναπνεύσει και να ζήσει με αξιοπρέπεια: ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.

*Της Μαριάνας Τσίχλη, Γραμματέα της Λαϊκής Ενότητας- Ανυπότακτη Αριστερά

Διαβάστε επίσης:

Κασσελάκης Vs Σημίτης

Η σχέση μας με τη γνώση μπορεί να μετασχηματίσει την ελληνική κοινωνία

Η πολιτική νοσεί;