Γιώργος Χατζηβασιλείου

Φιλοσοφία της Τεχνητής Νοημοσύνης

Ένα ταξίδι στο μέλλον

Εκδόσεις: Διόπτρα

Σελ.: 422

Ο κόσμος αλλάζει ακατάπαυστα από τη στιγμή που υπήρξε, αλλάζει εδώ και πολλές χιλιετίες. Ο κόσμος δεν ησυχάζει κι αυτό είναι το μυστικό της δημιουργίας. Η αέναη ανησυχία, η ακόρεστη δίψα να προχωρήσουμε ένα βήμα πιο πέρα. Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη θαυμαστά επιτεύγματα. Επιτεύγματα του ανθρώπινου νου, αυτής της τεράστιας δύναμης που διαθέτει ο άνθρωπος και την ενεργοποιεί συνέχεια αλλάζοντας τη μορφή της ζωής του, αλλάζοντας τον κόσμο, με τη μια μέρα να ανατρέπει την άλλη.

Ήδη η ανθρωπότητα διανύει τη θαυμαστή περίοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Οι άνθρωποι της σημερινής εποχής βιώνουν ήδη το μέλλον στο παρόν τους. Όλα αλλάζουν με τέτοια ταχύτητα, που δύσκολα γίνονται πλέον αντιληπτές οι αλλαγές από το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας κοινότητας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ήδη εδώ, είναι στην καθημερινότητά μας και αρχικά αντιμετωπίζεται με την ίδια ακριβώς καχυποψία και δυσπιστία που αντιμετωπίστηκε κάθε μεγάλη πρόοδος στην ανθρωπότητα, κάθε ριζική αλλαγή. Πριν από δύο αιώνες οι συντεχνίες έσπαζαν τις δαιμονικές μηχανές που έβαζαν την ανθρωπότητα σε μια τροχιά καλύτερης ζωής. Στον σημερινό κόσμο, ωστόσο, οι ταχύτητες είναι συντριπτικές, παρασύροντας τον άνθρωπο σε μια νέα εποχή που φέρνει αντιμέτωπο τον δημιουργό με το δημιούργημά του. Μόνο που εδώ το ζήτημα δεν είναι θεολογικό, αλλά πραγματολογικό – στην ουσία, όμως, το ίδιο. Θα μπορέσει ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει ένα ευφυές δημιούργημά του;

Με την Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζουν τα πάντα. Η ανθρωπότητα εισέρχεται στη φάση νέων ηθικών αναζητήσεων και κοινωνικών προκλήσεων. Η νέα εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης μάς ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο προβληματισμών για το ταξίδι του ανθρώπου στο μέλλον. Αυτό το νέο συναρπαστικό αλλά και εν πολλοίς άγνωστο ταξίδι διερευνά ο συγγραφέας με τρόπο κατανοητό και εύληπτο, με σαφήνεια και επιστημονική επάρκεια, μ’ εκείνη την ενδιαφέρουσα φιλοσοφική διάθεση μπροστά σ’ έναν κόσμο που θα αλλάξει πιθανόν ριζικά τον άνθρωπο, τις ανθρώπινες σχέσεις και γενικότερα την ιστορία της ανθρωπότητας. Ίσως βρισκόμαστε στα πρώτα βήματα ενός μεγάλου και άγνωστου ταξιδιού.

---

Και εγένετο ΚΚΕ και ΚΚΕ εσωτερικού…

Γιώργος Λεονταρίτης

Συντροφικά μαχαιρώματα

ΕΔΑ – ΚΚΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ – ΚΚΕ

Από το 1968 στη Μεταπολίτευση

Εκδόσεις: Καστανιώτης

Σελ.: 208

Η δεκαετία του 1960 υπήρξε καθοριστική για πολλές αλλαγές στην πρόσληψη του κομμουνισμού στις δυτικές κοινωνίες. Ήδη από τις σταλινικές δίκες του 1936 – 1938 αλλά και με ό,τι επακολούθησε μεταπολεμικά με την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου και την αντιπαράθεση Δύσης – Ανατολής, τα ευρωπαϊκά κυρίως κομμουνιστικά κόμματα μπήκαν σε μια περίοδο αναθεωρητικών αναζητήσεων και προβληματισμών.

Οι παγκόσμιες εξελίξεις και η αναστάτωση που επέφερε η δεκαετία του 1960 δεν άφησαν ανεπηρέαστη και την ελληνική Αριστερά. Σημαντικότερα γεγονότα αυτή της δεκαετίας ήταν η σοβιετική επέμβαση στην Τσεχοσλοβακία, η παγκόσμια αντίδραση στον πόλεμο του Βιετνάμ, ταυτόχρονα με την εξέγερση του Μάη στη Γαλλία. Τελικά, η Άνοιξη της Πράγας καταπνίγηκε από τη στρατιωτική επέμβαση των δυνάμεων του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Από την άλλη, ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν ίσως η μεγαλύτερη ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ανατολής κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Στην πραγματικότητα, ήταν ένας πόλεμος δι’ αντιπροσώπων μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, παρότι η ΕΣΣΔ δεν ενεπλάκη άμεσα στρατιωτικά. Μέσα σε όλην αυτήν την κοσμογονία, η ελληνική Αριστερά διασπάστηκε μέσα από μια σειρά όχι και τόσο συντροφικών αντιπαραθέσεων. Έτσι, και ενώ βρισκόμασταν στη δεύτερη χρονιά της στρατιωτικής δικτατορίας, οι Έλληνες κομμουνιστές χωρίστηκαν σε ΚΚΕ («εξωτερικού» κατά προβοκατόρικη αντιπαράθεση) που εκπροσωπούσε την ορθόδοξη γραμμή του λενινοσταλινικού μοντέλου και σε ΚΚΕ εσωτερικού, του οποίου τα μέλη χαρακτηρίζονταν επιτιμητικά από τους «ορθόδοξους» ως «αναθεωρητές».

Στο μέσον αυτής της διάσπασης υπήρχε και η ΕΔΑ, που δημιουργήθηκε το 1951 από τον Γιάννη Πασαλίδη. Η ΕΔΑ μέσα στην τρομερή δεκαετία του 1950 είχε καταφέρει να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση το 1958. Μετά την πτώση της χούντας, τα δυο κομμουνιστικά κόμματα έκαναν τα αδύνατα δυνατά να διαλύσουν την ΕΔΑ. Ακολούθησαν όλες εκείνες οι ατέλειωτες συνεδριάσεις με εισηγήσεις για συνεργασίες που προέκυπταν κατά καιρούς, οι οποίες κατέληγαν σε μεγαλύτερες εντάσεις. Η διάσπαση του 1968 είναι ένα ενδιαφέρον κομμάτι της ελληνικής Αριστεράς, πάνω στο οποίο δεν υπάρχουν πολλές μελέτες.

Υπό αυτό το πρίσμα η παρούσα έκδοση του Γιώργου Α. Λεονταρίτη μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για μια πιο εκτενή και λεπτομερειακή διερεύνηση αυτού του σχίσματος.

---

Ξαναδιαβάζοντας

Βιβλία χωρίς ημερομηνία λήξης

Στη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς έπιανα συνέχεια τον εαυτό μου να θέλει να μιλήσει για κάποια βιβλία παλαιότερης κυκλοφορίας, τα οποία πέφτουν στη λήθη της ανεξέλεγκτης επικαιρότητας που έχει μετατρέψει το βιβλίο σε προϊόν περιορισμένης διάρκειας. Αποφάσισα, λοιπόν, κάθε εβδομάδα να υπενθυμίζω κάποια βιβλία που ανασύρω από τη βιβλιοθήκη μου, βιβλία που κρατάνε τη θέση τους σταθερά στη βιβλιοθήκη, όχι δίχως λόγο, ούτε διακοσμητικά.

Το βιβλίο του Γιώργου Ιωάννου «Ομόνοια 1980» κυκλοφόρησε το 1986 στην πρώτη του έκδοση από τις εκδόσεις Κέδρος. Εγώ έχω τη δεύτερη έκδοση, που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1987. Πρόκειται για ένα φωτογραφικό άλμπουμ με φωτογραφίες από την Ομόνοια, κυρίως ανθρωποκεντρικές αλλά και του αρχιτεκτονικού περιβάλλοντος, που στοχεύουν σε μιαν εικονογραφική διήγηση του εμβληματικού αυτού χώρου της πρωτεύουσας, κυρίως κατά τις περασμένες δεκαετίες. Στις δεξιές σελίδες είναι οι φωτογραφίες και στις αριστερές τρέχουν δύο διηγήσεις. Μια αυτόνομη διήγηση με τίτλο «Το μουρμουρητό» είναι ένας ανεξάρτητος μονόλογος, που βρίσκεται στο πάνω μέρος της σελίδας σαν μια εξελισσόμενη κεφαλίδα και από κάτω, ένα άλλο, ξεχωριστό κείμενο που σχολιάζει τη φωτογραφία.

Παραθέτω μια περιγραφή του καφενείου «Νέον», σημείου αναφοράς της πλατείας.

Διαβάζοντας Γιώργο Ιωάννου

«Για το τεράστιο καφενείο ‘‘Νέον’’, που έχει απεικονίσει απαράμιλλα ο Τσαρούχης, τα λεγόμενά μου ισχύουν, νομίζω πάρα πολύ. Το μαγαζί αυτό χρησιμοποιείται πολύ από τους επαρχιώτες, κάποιας ηλικίας ιδίως, για τις συναντήσεις τους. Έχει, βέβαια, και τους μόνιμους θαμώνες του στο βάθος, που πηγαίνουν εκεί για την ατμόσφαιρα. Οι απλοί άνθρωποι την ατμόσφαιρα που γουστάρουν την επιδιώκουν μετά μανίας, γι’ αυτό άλλωστε τα γραφικά στέκια τους γίνονται κάθε τόσο της μόδας, ώσπου καταστρέφονται.

Ακόμα και για τη νύχτα, τις άγριες εκείνες ώρες μετά τις δύο, ξέρω καλά ότι ορισμένοι τους στέκονται στην Ομόνοια μόνο και μόνο για την ατμόσφαιρα που δημιουργείται και που δεν θέλουν να την ανταλλάξουν με την πνιγηρή μοναξιά του σπιτιού τους. Ανάμεσα στους θιασώτες αυτούς – θιασώτες των κανονικών ωρών όμως – βρίσκονται και πολλοί συνταξιούχοι, σοβαροί συνήθως άνθρωποι, άλλου ειδικού βάρους από εκείνους που οδηγούν τα βήματά τους προς τα παγκάκια του Ζαππείου, για να λύσουν δήθεν με τη συζήτηση τα μεγάλα προβλήματα και μυστήρια».

Γιώργος Ιωάννου, «Ομόνοια 1980», φωτογραφίες Ανδρέας Μπέλιας, Εκδόσεις Κέδρος, σελ.: 144, Αθήνα 1987

Διαβάστε επίσης:

200 χρόνια από την εύρεση της εικόνας της Μεγαλόχαρης

Βιβλίο: Μια έμπνευση δίχως σύνορα

Βιβλίο: Ο κατάσκοπος που έγινε συγγραφέας!