Άλλο ένα εμπορικό πλοίο, το ελληνόκτητο Tutor με σημαία Λιβερίας, έγινε στόχος το βράδυ της Τετάρτης (12 Ιουνίου) των ανταρτών Χούθι και κινδυνεύει να βυθισθεί 68 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά του λιμένα Χουντέιντα της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα.

Σύμφωνα με τη Ναυτική Διοίκηση των Ηνωμένων Πολιτειών, από τον Νοέμβριο του 2023, περισσότερα από 50 εμπορικά και πολεμικά πλοία έχουν δεχθεί επίθεση, τρεις ναυτικοί έχουν χάσει τη ζωή τους, ένα πλοίο βυθίσθηκε (Rubymar) και ένα κατελήφθη (Galaxy Leader) από ένοπλους.

Είναι γεγονός ότι οι σιίτες αντάρτες Χούθι ή Ανσάρ Αλλάχ (Παρτιζάνοι του Θεού) της Υεμένης είναι το μοναδικό μέλος του υπό ιρανική ηγεσία «Άξονα Αντίστασης», που πραγματικά διεθνοποίησε τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, διεξάγοντας επιθετικές επιχειρήσεις κατά εμπορικών και πολεμικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Άντεν, τις οποίες ήδη καταδίκασε το ΣΑ του ΟΗΕ. Να θυμίσουμε ότι, εκτός από τους αντάρτες Χούθι, ο «Άξονας Αντίστασης» περιλαμβάνει το Ιράν, τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ, τη Χαμάς, την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, καθώς και φιλο-ιρανικές σιιτικές πολιτοφυλακές του Ιράκ, της Συρίας, του Πακιστάν και του Αφγανιστάν (οι σχέσεις συνεργασίας των Χούθι με το Ιράν και τη Χεζμπολάχ ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1980 και στηρίζονται στη στενή ιδεολογική τους συγγένεια).

Το σύνθημα των Χούθι «Θάνατος στην Αμερική, Θάνατος στο Ισραήλ, Κατάρα στους Εβραίους, Νίκη στο Ισλάμ» φανερώνει ότι επιδιώκουν να καταστούν σημαντικός εταίρος του «Άξονα Αντίστασης», τουλάχιστον από το 2001, κατά των Ισραηλινών και των Αμερικανών. Επομένως, δεν προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι προθυμοποιήθηκαν να υποστηρίξουν δυναμικά τη Χαμάς, μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023.

Αυτό που θα απασχολήσει προσεχώς τη διεθνή κοινότητα και φυσικά τη χώρα μας για οικονομικούς κυρίως λόγους είναι η στάση των Χούθι μετά το πέρας των ισραηλινών εκκαθαριστικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας ή ακόμη και κατά τη διάρκεια μιας πιθανής συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Θα συνεχίσουν να στοχοποιούν τα εμπορικά πλοία ισραηλινών και όχι μόνο συμφερόντων; Θα συνεχίσουν να εκτοξεύουν βαλλιστικά βλήματα εδάφους-εδάφους και μαχητικά drones κατά του νότιου Ισραήλ; Όπως εκτιμά το Compating Terorism Center του West Point, όλα θα εξαρτηθούν από τις επιδιώξεις της Τεχεράνης και τις εξελίξεις στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση. Εξάλλου, στις 31 Οκτωβρίου 2023, ο στρατιωτικός εκπρόσωπος των Χούθι, Γιαχία Σαρέα, δήλωσε ότι «οι επιθέσεις κατά του Ισραήλ θα συνεχιστούν όσο θα συνεχίζονται οι ισραηλινές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας».

Η επιχειρησιακή δυνατότητα των ανταρτών Χούθι

Οι περίπου οκτώ μήνες παρατεταμένων επιθετικών επιχειρήσεων, κατά των εμπορικών και πολεμικών πλοίων στη θαλάσσια περιοχή δυτικά και νότια της Υεμένης, ήταν αρκετοί για να συλλεχθούν σημαντικές πληροφορίες για την πολεμική μηχανή των Χούθι. Η ανάλυση αυτών των επιχειρήσεων μπορεί να δώσει μια καλή εικόνα τόσο της επιχειρησιακής δυνατότητας όσο και των αδυναμιών των Χούθι, καθώς επίσης και των ευκαιριών αλλά και των απειλών που αναμένεται να αντιμετωπίσουν τα επόμενα χρόνια.

Στην παρούσα φάση, η επιχειρησιακή δυνατότητα των Χούθι χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα σημαντική, καθώς κατάφεραν να αυξήσουν τη δύναμή τους έως και κατά 167.000 νέους στρατιώτες, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις επιχειρησιακές απαιτήσεις, μετά την έναρξη της σύγκρουσης Ισραήλ-Χαμάς (7 Οκτωβρίου 2023).

Ένα δεύτερο, όχι ιδιαίτερα εμφανές, πλεονέκτημα είναι η διχασμένη και αδύναμη εγχώρια αντιπολίτευση, δηλαδή οι φατρίες του Προεδρικού Συμβουλίου Ηγεσίας (Presidential Leadership Council – PLC) της Υεμένης, που σχηματίστηκε στις 7 Απριλίου του 2022, και η οποία δεν κατάφερε ή μάλλον δεν της επιτράπηκε να εκμεταλλευτεί τις αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ κατά των σιιτών ανταρτών.
Πέραν αυτών, αξιοσημείωτη ήταν η ανθεκτικότητά τους, αλλά και το στρατηγικό βάθος των ανταρτών Ανσάρ Αλλάχ, καθώς διέθεταν την επιχειρησιακή δυνατότητα να διεξάγουν αντιπλοϊκές επιθέσεις, σχεδόν από οποιοδήποτε σημείο της υπό τον έλεγχό τους περιοχή της Υεμένης.

Τα αδύνατα σημεία τους

Ο στρατός των Χούθι έχει επιδείξει σημαντικές αδυναμίες, καθώς, μέχρι τον Μάιο του 2024, δεν κατάφερε ούτε ένα σημαντικό πλήγμα στο έδαφος του Ισραήλ (μόνο ένα βαλλιστικό βλήμα διαπέρασε την ισραηλινή αντιβαλλιστική αεράμυνα), ενώ κατά τη διεξαγωγή των δεκάδων επιθέσεών στις θαλάσσιες περιοχές πέριξ της Υεμένης βύθισε μόνο ένα εμπορικό πλοίο. Τα επιθετικά του όπλα (βαλλιστικά βλήματα εδάφους-εδάφους, βλήματα cruise και drones kamikaze) αντιμετωπίσθηκαν αποτελεσματικά, έστω και με υπέρογκο κόστος, από τις πιο προηγμένες ένοπλες δυνάμεις.

Η αεράμυνα των Χούθι κατέρριψε δύο μη επανδρωμένα αεροσκάφη MQ-9, αλλά αποδείχθηκε αναποτελεσματική απέναντι σε σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη. Επίσης, τα μη επανδρωμένα σκάφη και τα ελικόπτερα των Υεμενιτών ανταρτών αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά ή μάλλον απώλεσαν την αποτελεσματικότητά τους, όταν χρησιμοποιήθηκαν κατά εμπορικών πλοίων, τα οποία υπερασπιζόταν προηγμένες ναυτικές δυνάμεις.

Μελλοντικές απειλές

Από την έναρξη της σύγκρουσης Ισραήλ-Χαμάς, οι Χούθι δεν αντιμετώπισαν σοβαρές απειλές, ούτε από εσωτερικούς αλλά ούτε και από εξωτερικούς στρατιωτικούς δρώντες. Συνεπώς, είναι λογικό να έχουν αποκτήσει υπερβολική αυτοπεποίθηση και να διεξάγουν επιθετικές επιχειρήσεις υψηλού ρίσκου.
Στην τρέχουσα κρίση, οι αντίπαλες δυνάμεις του Προεδρικού Συμβουλίου Ηγεσίας (PLC) της Υεμένης δεν διεξήγαγαν επιθετικές ενέργειες για να εκμεταλλευτούν τα χτυπήματα των αμερικανο-βρετανικών δυνάμεων κατά των στρατιωτικών βάσεων των Χούθι, καθότι συγκρατήθηκαν από τη Σαουδική Αραβία, η οποία επίσης απέφυγε να ενταχθεί στον υπό τις Ηνωμένες Πολιτείες στρατιωτικό συνασπισμό.

Ακόμη και το Ισραήλ δεν απάντησε σε καμία από τις επιθέσεις των σιιτών ανταρτών εναντίον του. Μόνο οι αμερικανικές και βρετανικές δυνάμεις διεξήγαγαν περιορισμένες αεροπορικές επιδρομές, κυρίως για να μειώσουν ως ένα βαθμό την επιχειρησιακή τους δυνατότητα και ταυτόχρονα να προβληματίσουν τους Χούθι, παρά να τους εξουδετερώσουν.

Μια σοβαρή μελλοντική απειλή κατά των ανταρτών Ανσάρ Αλλάχ είναι η απομόνωση και η διάσπασή τους από τον «Άξονα Αντίστασης». Αν και αναμφίβολα συνιστούν έναν πολύτιμο εταίρο για το Ιράν, εντούτοις λόγω γεωγραφικής θέσης, εξακολουθούν να βρίσκονται περιφερειακά του κύριου (χερσαίου) σιιτικού άξονα Ιράν-Ιράκ-Συρίας-Λιβάνου. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαν μάλλον εύκολα να απομονωθούν με τη διεξαγωγή μιας παρατεταμένης διεθνούς αεροναυτικής επιχείρησης.
Επιπρόσθετα, θα μπορούσαν να τους επιβληθούν στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις, οι οποίες θα προκαλούσαν αύξηση της απομόνωσής τους, πολλαπλασιασμό των προκλήσεων εσωτερικής ασφάλειας και ακολούθως συρρίκνωση του επεκτατισμού τους εντός των υεμενιτικών εδαφών.

* Βασίλης Γιαννακόπουλος, ταξίαρχος ε.α. της Π.Α., γεωστρατηγικός αναλυτής
[email protected]

Διαβάστε επίσης:

Νότια Αφρική: Καταγράφηκε δεύτερος θάνατος από τον ιό mpox αυτήν την εβδομάδα

Αργεντινή: Με μία ψήφο διαφορά πέρασε το πακέτο των επίμαχων μεταρρυθμίσεων του Μιλέι (Photo/Video)

Γάζα: Κάλεσμα Χαμάς σε ΗΠΑ για πίεση προς το Τελ Αβίβ – Απτόητο το Ισραήλ συνεχίζει το έγκλημα (videos)