Είναι από τις ήρεμες δυνάμεις της Τέχνης του, ο Μάνος Βακούσης. Είτε την καταθέτει στο θέατρο είτε στον κινηματογράφο είτε στην τηλεόραση. Οι ερμηνείες του διακρίνονται από μια δωρικότητα στην απόδοση τους -όχι με την έννοια του εξαναγκασμού και της στέρησης για σκληραγώγηση, αλλά περισσότερο με την έννοια της αυτάρκειας- που τονίζει την ουσία τους.

Το αποτύπωμα που κάθε φορά αφήνει είναι αν μη τι άλλο έντονο. Στο θέατρο έχουν να συζητούν, οι θεατρόφιλοι, για τον Αγαμέμνονα του στο ιδιαίτερο «ανέβασμα» της τραγωδίας του Αισχύλου από την Ραφίκα Σαουίς, με τίτλο «Αγαμέμνων: ο κύκλος του αίματος» και λίγο πιο πίσω, καλοκαιριάτικα, για τον Χρεμύλο του στον κατά Γιάννη Κακλέα «Πλούτο» του Αριστοφάνη.

Στο πρόσφατο παρελθόν κάθε άλλο παρά απαρατήρητη πέρασε η -τηλεοπτική- παρουσία του, ως ιερέα, στην συγκλονιστική σειρά «17 κλωστές» του Σωτήρη Τσαφούλια.

Θα το δούμε πιο άμεσα στο ερχόμενο επεισόδιο (7/3)  της σειράς «Άγιος Παΐσιος – Από τα Φάρασα στον Ουρανό» (21.50, Mega). Κάνει τον ιερέα-πνευματικό του Παΐσιου. Μια ακόμα ερμηνεία – προστιθέμενη αξία στην υψηλών προδιαγραφών ιστορική – βιογραφική σειρά, στον απόηχο της βράβευσης του, με το μεγάλο Βραβείο Θεάτρου «Κάρολος Κούν», την κορυφαία τιμητική διάκριση  από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών για το σύνολο της καριέρας του και με αφορμή την ερμηνεία του στον «Επισκέπτη» του Σμιτ, σκηνοθετημένο από τον Σωτήρη Τσαφούλια.

Μίλησε για όλα αυτά και για τα «προσεχώς» του ο Βακούσης στο toponitiki.gr στη συνάντηση μας, σε ένα καφέ στην «πλάτη» του Καλλιμάρμαρου, το «πέταλο» του οποίου είναι για εκείνον το καλύτερο σημείο της πόλης.

Τι ιδιαίτερο έχει ο ρόλος του ιερέα-πνευματικού;

Το συναρπαστικό σε αυτές  τις μορφές ανθρώπων είναι το θαύμα, η υπέρτατη ανθρώπινη ταπεινότητα.

Τον πνευματικό ιερέα τον απασχολεί η κοινωνία και ο άνθρωπος να γίνουν συνειδητά ανθρώπινα πλάσματα. Γι αυτό και στο ρόλο αυτό, επειδή σαν μια περιπλάνηση κι εγώ στη φύση, αυτήν την πνευματικότητα τη συνάντησα στο θαύμα που λέγεται Φύση. Δεν είναι το στοιχείο του αυτονόητου μας, αλλά στο μεγαλύτερο.

Αυτό που παίρνει ο Παΐσιος σαν οδηγό από τον πνευματικό του, που ζει απέριττα και απολαμβάνει τα άλλα τα ιερά, δηλαδή, το νερό, τη φωτιά, το ψωμί, όλα αυτά Χρήστο μου, από  αυτόν τον πνευματικό δάσκαλο, τον χωρίς ίχνος έπαρσης άνθρωπο, είναι κάτι πολύ σημαντικό: Συλλαμβάνει τη δύναμη της ανθρώπινης ρωγμής και εκεί ακριβώς αυτή η δύναμη μετασχηματίζεται σε λόγο Θεού.

Ο Παΐσιος είπε- και θα «λέει» πάντα στη μνήμη μας- ότι όλα μπορούν να συμβούν, να αλλάξουν αρκεί να δούμε εντός μας να αγαπήσουμε ακόμα και τα εκ διαμέτρου αντίθετα, και να τα φέρουμε σε ισορροπία.

Γι’ αυτό και οι άνθρωποι τον λάτρευαν. Ο Παΐσιος είχε συλλάβει τι είναι Θεός και γι’ αυτό, για εκείνους που ήταν αποδέκτες του πνεύματος και του λόγου του, ο Θεός δεν είναι φόβητρο.

Αυτό που επίσης διδάχθηκε- και κατόπιν δίδαξε- ήταν η σιωπή. Να μπορούμε πρώτα να ακούμε. Έλεγε,  δύσκολο δεν είναι να μιλήσω, αλλά να ακούσω. Μπορούσε να ακούει το θρόισμα των ανθρώπων διότι και οι άνθρωποι σαν τα φύλλα θροΐζουν.

Πώς γνωρίζει ο ιερέας που καθοδηγεί τον πατέρα Παΐσιο ότι δίνει τις σωστές προτροπές- συμβουλές;

Το έχει κατακτήσει από την παρατήρηση της Φύσης. Αυτοί οι άνθρωποι, οι πνευματικοί δεν έχουν τον φόβο που έχουμε εμείς οι κοσμικοί. Δεν έχουν τον φόβο του θανάτου διότι έχουν  το δέος της ζωής. Ξέρουν ότι δεν θα πεθάνουν διότι έχουν το δέος της Μνήμης.

Η σύλληψη του συγγραφέα της σειράς, του Γιώργου Τσιάκκα, και ο τρόπος σκηνοθεσίας του Στάμου Τσάμη, κατάφεραν με συγκινητικό δέος  να φωτίσουν αυτούς τους «δρόμους» των ανθρώπινων ψυχών.

Χρειάζονται στην κοινωνία, την καθημερινή ζωή, άνθρωποι που να εμπνέουν προς μια πορεία;

Μόνον. Αλλά σε μια πορεία προς  την  κοινωνική και ατομική εσωτερική ελευθερία. Ο Τσέχωφ λέει «μόνον αν μπορείς να μείνεις ατάραχος μέσ’ στην ορμή της μάχης μόνον τότε συλλαμβάνεις τον άνθρωπο που φέρεις». Λέει δηλαδή για την διαφοροποίηση από το «εγώ» μας.

Από τον περσινό «Επισκέπτη» του Ερικ Σμιντ, στον «Πλούτο» του Αριστοφάνη ως Χρεμύλος  και τώρα τον «Άγιο Παΐσιο». Ποια είναι τα στοιχεία που κάνουν την ειδοποιό διαφορά μεταξύ εμπνευσμένων χαρακτήρων και ανθρώπων;

Το ενδιαφέρον έγκειται στην διαφορετικότητα των χαρακτήρων. Όλοι είναι υπαρκτά πρόσωπα. Δεν υπάρχει κάτι ανύπαρκτο. Από τη στιγμή κατά την οποίο το θέατρο καταθέτει αλήθειες όλα είναι υπαρκτά. Λέει ο Παρμενίδης πως και το ανύπαρκτο, ύπαρξη είναι.

Όλοι αυτοί οι ρόλοι, όπως ο Κολοκοτρώνης- η μεγάλη ύπαρξη της ζωής μου (σ.σ.  συγκλονιστική ερμηνεία του ως ο εμβληματικός οπλαρχηγός της Επανάστασης στο θεατρικό ντοκιμαντέρ «Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη» της Μαριάννας Λαμπίρη)- ή ο Αγαμέμνονας, που έρχεται μέσω του Ρίτσου και αποκαλύπτει την απάντηση στο «τι εστί Δημοκρατία», είναι σπουδαίοι.

Τι εστί Δημοκρατία;

«Καμία μνησικακία για τη μοίρα» λέει ο Ρίτσος, μέσω του Αγαμέμνονα. «Μονάχα η αίσθηση ενός ξένου αναπότρεπτου νόμου που έχει καταργήσει τα λάθη και τις αμαρτίες καθενός μας χωριστά και την ευθύνη ολονών μας. Καμιά φορά και η κούραση σού αφήνει ένα προαίσθημα… αφθαρσίας… έτσι δεν είναι;». Σπουδαία νοήματα.

Ρόλος που «έγραψε» μέσα σας, ίσως που ακόμα και τώρα ασκεί επιρροή ποιος λέτε ότι είναι και με ποιο τρόπο;

Είναι εκείνος που περιμένω να έρθει για να γίνω καλύτερος άνθρωπος για τους άλλους και τον εαυτό μου…

Και οι προηγούμενοι ως τώρα;

Με διέλυσαν γα να συνδεθώ με τον εαυτό μου. Είμαι τυχερός διότι έχω παίξει ακραίους χαρακτήρες.

Ένα παιδί στην εποχή μας μπορεί να μετράει τ’ άστρα;

Κάθε παιδί πρέπει να μετράει τ’ άστρα. Ο Λουντέμης είναι ένας μεγάλος δάσκαλος σε αυτή την καταβύθιση. Επομένως κάθε παιδί καλό είναι να αναλαμβάνει μέσα από την δική του αισθητική να ορίσει τι είναι άστρα.

Τι σημαίνει το Μεγάλο Βραβείο Θεάτρου «Κάρολος Κουν» από την Ένωση Ελλήνων θεατρικών & μουσικών κριτικών;

Όταν πήρα το βραβείο έσταξε ένα δάκρυ μέσα από την ψυχή μου διότι ένιωσα πως η εφηβεία μου συνεχίζει την άσκηση της για την ομορφιά της ζωής.

Η αναγνωρισιμότητα έρχεται από την τηλεόραση και η καταξίωση από το θέατρο;

Το θέατρο μάς «πηγαίνει» να θυμηθούμε το Κρυφό Σχολειό. Δηλαδή ένα κρυφό σχολειό ήταν οι υπέροχες παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης του Κάρολου Κουν. Το ίδιο και το Εθνικό με τον Αλέξη Μινωτή. Όμως το θέατρο ξυπνά την παγκόσμια συνείδηση του ανθρώπου. Διότι είναι η ζωή μέσα στη ζωή κι ό,τι καταλάβει καθένας.

Ο κινηματογράφος και το θέατρο είναι σπουδαία. Τέχνες που είναι φυσικές αν παίζεις όπως ο Άντονι Χόπκινς, ή ο Ιαν Μακέλεν, ο Άκης Σακελλαρίου ή ο Γιώργος Αρμένης και πολλά άλλα υπέροχα πλάσματα.

Και τι γίνεται. Όλα αυτά τα πλάσματα κομίζουν τη μαγεία του θεάτρου -αυτή τη δύναμη- στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Φέρνουν αυτή τη δύναμη σε μια άλλη διάσταση.

Τα επόμενα επαγγελματικά βήματα που σας «οδηγούν»;

Την επόμενη θεατρική σεζόν σε παραγωγή Δημήτρη Αρχιμανδρίτη και σκηνοθεσία του Ορέστη και του Δημήτρη Σταυρόπουλου θα παρουσιάσουμε το έργο «Τελευταία έξοδος Ρίτα Χέηγουορθ» παρέα με τους Νίκο Ψαρρά, Δημήτρη Παπανικολάου και Γιάννη Μποσταντζόγλου. Θα κάνω τον διευθυντή των φυλακών. Εδώ πάμε στην «καρδιά του κτήνους», στην οποία πρέπει να καταδυθώ για να τον γνωρίσω. Μια μορφή ιεροτελεστίας.

Έχει «κόστος» αυτή η διαδικασία;

Αν έχει λέει; Αλλά έχει και λύτρωση. Για να συμβεί πρέπει να γνωρίσω, να κατανοήσω και να αγαπήσω αυτό τον άνθρωπο, ώστε να μπορέσω να αποδώσω το ότι δεν έχει το παραμικρό ίχνος ενσυναίσθησης.

Τα Δευτερότριτα θα είμαι στη σκηνή με την Μαρία Παπαλάμπρου για τις «Λευκές νύχτες ενός κλόουν» του Βασίλη Κατσικονούρη που είναι η ματιά του στη νουβέλα «Λευκές νύχτες» του Φιοντορ Ντοστογιέφσκι, ίσως το πιο ποιητικό έργο του, που συμπυκνώνει όλη την αγάπη του ανθρώπου για το θαύμα που λέγεται ζωή.

Και κάπως έτσι οφείλω να «μένω ατάραχος μεσ’ την ορμή της μάχης» Χρήστο μου. Καταλαβαίνεις; Διότι αν δεν έχεις την ταπεινότητα στην εξουσία αυτών των ρόλων μπορεί να γίνεις ένας κακοποιητής.

Αν η ζωή σας ήταν ταινία ποιο θα ήταν το happy end;

Να αναγνωρίσω τους φόβους μου, να τους πάρω αγκαλιά, να βγω στη βροχή και να τρέξω έως το «πέταλο» του Αρδηττού.

Διαβάστε επίσης

Oscars 2025: Τα δύο «φάουλ» του Adrien Brody και το άγριο «κράξιμο» – Η… μασημένη τσίχλα και το παθιασμένο φιλί με τη Halle Berry (videos)

Oscars 2025: Ο συγκινητικός αποχαιρετισμός του Morgan Freeman στον Gene Hackman – «Αναπαύσου εν ειρήνη, φίλε μου» (video)

Άλμπουμ… έκπληξη από τον Jeff Bridges