Οι νέοι δασμοί που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Τραμπ και η χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών αναμένεται να κυριαρχήσουν στις συζητήσεις του Eurogroup και του Ecofin, που πραγματοποιούνται σήμερα (11/4) και αύριο (12/4) στη Βαρσοβία.

Στη σκιά αυτών των ζητημάτων, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, έθεσε με σαφήνεια τη θέση της Ελλάδας με τη φράση «Πρέπει να χτίζουμε δεσμούς, όχι δασμούς», υπογραμμίζοντας την ανάγκη ενίσχυσης των σχέσεων ΕΕ-ΗΠΑ και την επιθυμία για την αποφυγή της κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου.

Ο Κ. Πιερρακάκης επανέλαβε την επιθυμία της χώρας για μια «win-win» λύση με τις ΗΠΑ, ενόψει των νέων εμπορικών περιορισμών. Η Ελλάδα στοχεύει σε μια συμφωνία που θα αποτρέψει τις αρνητικές συνέπειες των δασμών για τις ευρωπαϊκές και ελληνικές οικονομίες, χωρίς να διαταράξει τις εμπορικές και διπλωματικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Παρά τη σχετικά μικρή άμεση επίπτωση στην ελληνική οικονομία – με τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ να αντιστοιχούν μόλις στο 1% του ΑΕΠ – ο υπουργός εξέφρασε τις ανησυχίες του για τις δευτερογενείς συνέπειες αυτών των δασμών.

Δευτερογενείς επιπτώσεις

Οι δευτερογενείς συνέπειες, ωστόσο, είναι αυτές που προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση και τους ευρωπαίους αξιωματούχους. Ειδικότερα, οι φόβοι επικεντρώνονται στην επενδυτική αβεβαιότητα, η οποία ενδέχεται να αποτρέψει νέες ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη και να πλήξει την οικονομική σταθερότητα. Παράλληλα, η πιθανότητα ύφεσης στις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, όπως οι ΗΠΑ και η Γερμανία, δημιουργεί ανησυχία για την ευρύτερη ζήτηση και την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.

Αξιοσημείωτο είναι ότι, ενώ η άμεση επίπτωση στην ελληνική οικονομία από τους δασμούς μπορεί να φαντάζει περιορισμένη, οι έμμεσες συνέπειες, όπως η αύξηση του εμπορικού προστατευτισμού και η αποδυνάμωση των διεθνών συνεργασιών, αναμένεται να πλήξουν τη χώρα μέσω του εμπορικού τομέα, των εξαγωγών και των επενδύσεων. Ειδικότερα, το ελληνικό εξαγωγικό προϊόν που σχετίζεται με την τεχνολογία, τη γεωργία και τη βιομηχανία, ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπο με αυξημένα κόστη και δυσκολίες στη διείσδυση σε νέες αγορές.

Στο πλαίσιο της συζήτησης για τους δασμούς, η Ελλάδα επαναφέρει στο προσκήνιο τη δομική αδυναμία της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς, η οποία παραμένει διασπασμένη από σημαντικά εμπόδια μεταξύ των κρατών-μελών. Η Ευρώπη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει εσωτερικούς δασμούς, οι οποίοι ενδέχεται να φθάνουν το 45% στη μεταποίηση και το 110% στις υπηρεσίες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Αυτά τα εμπόδια περιορίζουν τη δυνατότητα πλήρους οικονομικής ενοποίησης της ΕΕ και αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη ενός ενιαίου οικονομικού χώρου. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης τόνισε την ανάγκη να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την αφαίρεση αυτών των εμποδίων και την ενίσχυση των ενδοευρωπαϊκών εμπορικών ροών, τόσο εντός των εθνικών οικονομιών όσο και μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ.

Η Ελλάδα, η οποία πλησιάζει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στις εξαγωγές, με ποσοστό που φτάνει το 43% του ΑΕΠ, έχει ήδη στραφεί σε νέες αγορές όπως η Ινδία και η Μέση Ανατολή, προκειμένου να διαφοροποιήσει τα εξαγωγικά της προϊόντα και να ενισχύσει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά. Παράλληλα, η χώρα επιδιώκει να ενισχύσει τη φωνή της στα ευρωπαϊκά όργανα και να προωθήσει τις θέσεις της σε μια σειρά από σημαντικά οικονομικά ζητήματα.

Η νέα «Ρήτρα Διαφυγής» για τις αμυντικές δαπάνες

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που απασχολεί τις συζητήσεις του Eurogroup και Ecofin είναι η εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής «ρήτρας διαφυγής» για τις αμυντικές δαπάνες. Η ρήτρα αυτή επιτρέπει στα κράτη-μέλη να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες κατά 1,5% του ΑΕΠ, χωρίς να επηρεάζουν το δημοσιονομικό τους έλλειμμα. Η ρήτρα, η οποία θα ισχύει για την περίοδο 2025-2028, θα ενεργοποιηθεί κατόπιν αίτησης κάθε κράτους-μέλους, το οποίο θα εξετάσει η Κομισιόν και θα εγκρίνει το Συμβούλιο τον Ιούλιο.

Η Ελλάδα, η οποία έχει ήδη αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες μετά το 2021, μπορεί να ενσωματώσει αυτές τις αυξήσεις στο πλαίσιο της νέας ρήτρας διαφυγής. Η Ελλάδα, όμως, παραμένει προσηλωμένη στη δημοσιονομική σταθερότητα και δεν προτίθεται να ακολουθήσει την πρακτική της αλόγιστης αύξησης των δαπανών, η οποία επωμίζεται το βάρος στις επόμενες γενιές. Ο κ. Πιερρακάκης ξεκαθάρισε ότι η χώρα θα επιδιώξει τη διασφάλιση της δυνατότητας χρηματοδότησης των αμυντικών της αναγκών χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τη μακροπρόθεσμη οικονομική σταθερότητα.

Διαβάστε επίσης:

Ανοδική αντίδραση στο Χρηματιστήριο Αθηνών μετά την «αναστροφή» Τραμπ στους δασμούς – Συνεχίζει το ράλι η Ευρώπη, υποχωρεί η Wall Street

Πόσα έβγαλαν οι δισεκατομμυριούχοι από το ράλι της Wall Street μετά τον «πάγο» Τραμπ στους δασμούς – Ποιοι ήταν οι πιο κερδισμένοι

Πάσχα 2025: Θα πούμε το αρνί… αρνάκι – Πώς θα κινηθεί η τιμή του οβελία – Άλμα 20%, ακρίβεια και ελλείψεις στην αγορά