Στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας, των δύο μεγαλύτερων οικονομικών του κόσμο, αναφέρεται σε ανάλυσή του το BBC, σημειώνοντας ότι το Πεκίνο έχει στο οπλοστάσιό του πέντε δυνατά χαρτιά για να αντιμετωπίσει τους δασμούς του Τραμπ.

Όπως επισημαίνει το βρετανικό δίκτυο, οι κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αντιμετωπίζουν δασμούς έως και 245% και το Πεκίνο απάντησε με εισφορά 125% στις αμερικανικές εισαγωγές. Οι καταναλωτές, οι επιχειρήσεις και οι αγορές προετοιμάζονται για περισσότερη αβεβαιότητα καθώς οι φόβοι για παγκόσμια ύφεση έχουν αυξηθεί.

Η κυβέρνηση του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι είναι ανοιχτή στον διάλογο, αλλά προειδοποίησε ότι, εάν χρειαστεί, θα «πολεμήσει μέχρι το τέλος».

Five cards China holds in a trade war with the US https://t.co/qvanR3DFB6

— BBC News (World) (@BBCWorld) April 23, 2025

Δείτε τι έχει το Πεκίνο στο οπλοστάσιό του για να αντιμετωπίσει τους δασμούς του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, γράφει το BBC.

Η Κίνα μπορεί να αντέξει τον πόνο (μέχρι ενός σημείου)

Η Κίνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να απορροφήσει τις επιπτώσεις των δασμών καλύτερα από άλλες μικρότερες χώρες.

Με περισσότερους από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, διαθέτει επίσης μια τεράστια εγχώρια αγορά που θα μπορούσε να εξαλείψει μέρος της πίεσης από τους εξαγωγείς που παρασύρονται από τους δασμούς.

Το Πεκίνο εξακολουθεί να ψάχνει τα κλειδιά γιατί οι Κινέζοι δεν ξοδεύουν αρκετά. Αλλά με μια σειρά κινήτρων, από επιδοτήσεις για οικιακές συσκευές μέχρι «ασημένια τρένα» για ταξιδιώτες συνταξιούχους, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει.

Και οι δασμοί του Τραμπ έδωσαν στο Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα μια ακόμη ισχυρότερη ώθηση για να ξεκλειδώσει το καταναλωτικό δυναμικό της χώρας.

Η ηγεσία μπορεί να είναι «πολύ πρόθυμη να αντέξει τον πόνο για να αποφύγει τη συνθηκολόγηση με αυτό που πιστεύουν ότι είναι η αμερικανική επιθετικότητα», δήλωσε στο BBC Newshour νωρίτερα αυτό το μήνα η Mary Lovely, εμπορική εμπειρογνώμονας ΗΠΑ-Κίνας στο Ινστιτούτο Peterson στην Ουάσιγκτον.

Η Κίνα έχει επίσης υψηλότερο όριο «πόνου» ως αυταρχικό καθεστώς, καθώς ανησυχεί πολύ λιγότερο για τη βραχυπρόθεσμη κοινή γνώμη. Δεν υπάρχουν εκλογές στη γωνία που θα κρίνει τους ηγέτες της.

Ωστόσο, η αναταραχή προκαλεί ανησυχία, ειδικά επειδή υπάρχει ήδη δυσαρέσκεια για μια συνεχιζόμενη κρίση ιδιοκτησίας και την απώλεια θέσεων εργασίας.

Η οικονομική αβεβαιότητα σχετικά με τους δασμούς είναι ένα ακόμη πλήγμα για τους νέους που γνώρισαν μόνο μια ανερχόμενη Κίνα.

Το Κόμμα έχει κάνει έκκληση στα εθνικιστικά αισθήματα για να δικαιολογήσει τους δασμούς αντιποίνων του, με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης να καλούν τους ανθρώπους «να ξεπεράσουν τις καταιγίδες μαζί».

Ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ μπορεί να ανησυχεί, αλλά, μέχρι στιγμής, το Πεκίνο έχει χτυπήσει έναν προκλητικό και σίγουρο τόνο. Ένας αξιωματούχος διαβεβαίωσε τη χώρα: «Ο ουρανός δεν θα πέσει».

Η Κίνα έχει επενδύσει στο μέλλον

Η Κίνα έχει κλίνει σε αναδυόμενες βιομηχανίες από τα ηλεκτρικά οχήματα έως την τεχνητή νοημοσύνη, αναφέρει το BBC, καθώς  ήταν ανέκαθεν γνωστή ως το εργοστάσιο του κόσμου – αλλά ξοδεύει δισεκατομμύρια για να γίνει πολύ πιο προηγμένο.

Υπό τον πρόεδρο Σι, βρισκόταν σε έναν αγώνα δρόμου με τις ΗΠΑ για την κυριαρχία στην τεχνολογία.

Έχει επενδύσει πολλά σε εγχώρια τεχνολογία, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως τσιπ και τεχνητή νοημοσύνη.

Παραδείγματα περιλαμβάνουν το chatbot DeepSeek, το οποίο φημιζόταν ως τρομερός αντίπαλος του ChatGPT και η BYD, που κέρδισε την Tesla πέρυσι και έγινε ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλεκτρικών οχημάτων (EV) στον κόσμο. Η Apple χάνει το πολύτιμο μερίδιο αγοράς της σε τοπικούς ανταγωνιστές όπως η Huawei και η Vivo.

Πρόσφατα το Πεκίνο ανακοίνωσε σχέδια να δαπανήσει περισσότερα από 1 τρισ. ​​δολάρια την επόμενη δεκαετία για να υποστηρίξει την καινοτομία στην τεχνητή νοημοσύνη.

Οι αμερικανικές εταιρείες προσπάθησαν να μετακινήσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους μακριά από την Κίνα, αλλά δυσκολεύτηκαν να βρουν την ίδια κλίμακα υποδομών και ειδικευμένου εργατικού δυναμικού αλλού.

Οι Κινέζοι κατασκευαστές σε κάθε στάδιο της εφοδιαστικής αλυσίδας έχουν δώσει στη χώρα ένα πλεονέκτημα δεκαετιών που θα χρειαστεί χρόνος για να αναπαραχθεί.

Αυτή η ασυναγώνιστη τεχνογνωσία στην αλυσίδα εφοδιασμού και η κυβερνητική υποστήριξη έχουν καταστήσει την Κίνα τρομερό εχθρό σε αυτόν τον εμπορικό πόλεμο – κατά κάποιο τρόπο, το Πεκίνο προετοιμάζεται για αυτό από την προηγούμενη θητεία του Τραμπ.

Μαθήματα από την πρώτη θητεία του Τραμπ

Από τότε που οι δασμοί Τραμπ έπληξαν τα κινεζικά ηλιακά πάνελ το 2018, το Πεκίνο επιτάχυνε τα σχέδιά του για ένα μέλλον πέρα ​​από μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Έχει διοχετεύσει δισεκατομμύρια σε ένα επίμαχο πρόγραμμα εμπορίου και υποδομών, πιο γνωστό ως πρωτοβουλία Belt and Road, για να στηρίξει τους δεσμούς με τον λεγόμενο Παγκόσμιο Νότο.

Η επέκταση του εμπορίου με τη Νοτιοανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Αφρική έρχεται καθώς η Κίνα προσπαθεί να απογαλακτιστεί από τις ΗΠΑ.

Οι Αμερικανοί αγρότες προμήθευαν κάποτε το 40% των εισαγωγών σόγιας της Κίνας – το ποσοστό αυτό τώρα κυμαίνεται στο 20%. Μετά τον τελευταίο εμπορικό πόλεμο, το Πεκίνο αύξησε την καλλιέργεια σόγιας στο σπίτι και αγόρασε όγκους ρεκόρ της καλλιέργειας από τη Βραζιλία, η οποία είναι τώρα ο μεγαλύτερος προμηθευτής σόγιας.

«Η τακτική σκοτώνει δύο πουλιά με μια πέτρα. Στερεί από τη ζώνη της φάρμας της Αμερικής μια αγορά που κάποτε ήταν αιχμάλωτη και αιχμαλωτίζει τα διαπιστευτήρια της επισιτιστικής ασφάλειας της Κίνας»,  λέει η Marina Yue Zhang, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Σχέσεων Αυστραλίας-Κίνας του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ.

Οι ΗΠΑ δεν είναι πλέον η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά της Κίνας: αυτό το σημείο ανήκει πλέον στη Νοτιοανατολική Ασία. Στην πραγματικότητα, η Κίνα ήταν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος για 60 χώρες το 2023 – σχεδόν διπλάσιες από τις ΗΠΑ. Ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο, πραγματοποίησε πλεόνασμα ρεκόρ 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων στα τέλη του 2024.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι ΗΠΑ, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, δεν είναι κρίσιμος εμπορικός εταίρος για την Κίνα. Αλλά αυτό σημαίνει ότι δεν θα είναι εύκολο για την Ουάσιγκτον να στηρίξει την Κίνα σε μια γωνία.

Μετά από αναφορές ότι ο Λευκός Οίκος θα χρησιμοποιήσει διμερείς εμπορικές διαπραγματεύσεις για να απομονώσει την Κίνα, το Πεκίνο έχει προειδοποιήσει τις χώρες να μην «φτάσουν σε συμφωνία σε βάρος των συμφερόντων της Κίνας».

Αυτή θα ήταν μια αδύνατη επιλογή για μεγάλο μέρος του κόσμου

«Δεν μπορούμε να επιλέξουμε και δεν θα επιλέξουμε ποτέ [μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ]», δήλωσε στο BBC ο υπουργός Εμπορίου της Μαλαισίας Tengku Zafrul Aziz την περασμένη εβδομάδα.

Η Κίνα μπορεί να «διαβάσει» τις κινήσεις Τραμπ

Ο Τραμπ παρέμεινε σταθερός καθώς οι μετοχές έπεσαν κατακόρυφα μετά την ανακοίνωσή του για τους δασμούς στις αρχές Απριλίου, παρομοιάζοντας τις συγκλονιστικές εισφορές του με «φάρμακο».

Αλλά έκανε μια στροφή, σταματώντας τους περισσότερους από αυτούς τους δασμούς για 90 ημέρες μετά από ένα απότομο ξεπούλημα των αμερικανικών κρατικών ομολόγων. Γνωστά και ως Treasuries, αυτά θεωρούνται από καιρό ως μια ασφαλής επένδυση. Αλλά ο εμπορικός πόλεμος έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη στα περιουσιακά στοιχεία.

Ο Τραμπ υπαινίσσεται έκτοτε μια αποκλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων με την Κίνα, λέγοντας ότι οι δασμοί στα κινεζικά προϊόντα «θα μειωθούν σημαντικά, αλλά δεν θα είναι μηδενικοί».

Έτσι, επισημαίνουν οι ειδικοί, το Πεκίνο γνωρίζει πλέον ότι η αγορά ομολόγων μπορεί να κροταλίσει τον Τραμπ.

Η Κίνα κατέχει επίσης 700 δισ. δολάρια σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα. Η Ιαπωνία, ένας σταθερός σύμμαχος των ΗΠΑ, είναι ο μόνος κάτοχος εκτός ΗΠΑ που κατέχει περισσότερα από αυτό.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι αυτό δίνει στο Πεκίνο μόχλευση: τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης έχουν τακτικά επικαλεστεί την ιδέα της πώλησης ή της παρακράτησης αγορών αμερικανικών ομολόγων ως «όπλο».

Όμως οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η Κίνα δεν θα βγει αλώβητη από μια τέτοια κατάσταση.

Αντίθετα, θα οδηγήσει σε τεράστιες απώλειες για τις επενδύσεις του Πεκίνου στην αγορά ομολόγων και θα αποσταθεροποιήσει το κινεζικό γουάν.

Η Κίνα θα μπορεί να ασκήσει πίεση με τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ «μόνο μέχρι ένα σημείο», λέει ο Δρ Zhang. «Η Κίνα έχει ένα διαπραγματευτικό χαρτί, όχι ένα οικονομικό όπλο».

Η κυριαρχία της Κίνας στην εξόρυξη σπάνιων γαιών

Αυτό που μπορεί να οπλίσει η Κίνα, ωστόσο, είναι το σχεδόν μονοπώλιό της στην εξόρυξη και τη διύλιση σπάνιων γαιών, μια σειρά στοιχείων σημαντικά για την κατασκευή προηγμένης τεχνολογίας.

Η Κίνα έχει τεράστια κοιτάσματα από αυτά, όπως το δυσπρόσιο, το οποίο χρησιμοποιείται σε μαγνήτες σε ηλεκτρικά οχήματα και ανεμογεννήτριες, και το ύττριο, το οποίο παρέχει ανθεκτική στη θερμότητα επίστρωση για κινητήρες αεριωθουμένων.

Το Πεκίνο έχει ήδη ανταποκριθεί στους τελευταίους δασμούς του Τραμπ περιορίζοντας τις εξαγωγές επτά σπάνιων γαιών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που είναι απαραίτητες για την κατασκευή τσιπ τεχνητής νοημοσύνης.

Η Κίνα αντιπροσωπεύει περίπου το 61% της παραγωγής σπάνιων γαιών και το 92% της διύλισής τους, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA).

Ενώ η Αυστραλία, η Ιαπωνία και το Βιετνάμ έχουν ξεκινήσει την εξόρυξη σπάνιων γαιών, θα χρειαστούν χρόνια μέχρι να αποκοπεί η Κίνα από την αλυσίδα εφοδιασμού.

Το 2024, η Κίνα απαγόρευσε την εξαγωγή ενός άλλου κρίσιμου ορυκτού, του αντιμονίου, που είναι ζωτικής σημασίας για διάφορες διαδικασίες παραγωγής. Η τιμή του υπερδιπλασιάστηκε εν μέσω κύματος αγορών πανικού και αναζήτησης εναλλακτικών προμηθευτών.

Ο φόβος είναι ότι το ίδιο μπορεί να συμβεί και στην αγορά σπάνιων γαιών, η οποία θα διαταράξει σοβαρά διάφορες βιομηχανίες, από τα ηλεκτρικά οχήματα μέχρι την άμυνα.

«Ό,τι μπορείτε να ενεργοποιήσετε ή να απενεργοποιήσετε πιθανότατα τρέχει σε σπάνιες γαίες», είπε προηγουμένως στο BBC ο Thomas Kruemmer, διευθυντής του Ginger International Trade and Investment. «Ο αντίκτυπος στην αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ θα είναι ουσιαστικός».

Διαβάστε επίσης:

Σερβία: Χιλιάδες λίτρα πετρελαίου διέρρευσαν στον Δούναβη – Κίνδυνος ρύπανσης  

Νέα επίθεση Τραμπ στο Χάρβαρντ: «Αντισημιτικό και ακροαριστερό ίδρυμα», «απειλή για τη δημοκρατία»

Ο Μακρόν ενθαρρύνει τον Ζελένσκι να μην αποδεχθεί τους όρους κατάπαυσης του πυρός και βγάζει από το τραπέζι την Κριμαία