Σε τροχιά υποχώρησης συνεχίζει να κινείται η Ελλάδα στον διεθνή πίνακα ανταγωνιστικότητας, όπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση του ελβετικού International Institute for Management Development (IMD), η οποία καταγράφει τη θέση κάθε χώρας στο περίφημο World Competitiveness Yearbook. Για το 2025, η Ελλάδα βρίσκεται στην 50ή θέση ανάμεσα σε 69 χώρες, χάνοντας τρεις θέσεις σε σχέση με πέρυσι και τέσσερις συνολικά μέσα στην τελευταία πενταετία.

Η έκθεση, που στην Ελλάδα δημοσιεύεται από τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), έρχεται να επιβεβαιώσει το αυτονόητο: ότι η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας είναι καθηλωμένη, και σε κρίσιμους τομείς – επιδεινούμενη.

Η κατάταξη του IMD βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: Οικονομική Αποδοτικότητα, Επιχειρηματική Αποτελεσματικότητα, Κυβερνητική Αποτελεσματικότητα και Υποδομές. Από αυτούς, η Ελλάδα παρουσίασε πτώση στις τρεις πρώτες κατηγορίες και στασιμότητα στην τέταρτη. Η πιο θεαματική πτώση καταγράφηκε στην Επιχειρηματική Αποτελεσματικότητα, όπου η χώρα έπεσε εννέα ολόκληρες θέσεις, καταλήγοντας στην 53η θέση παγκοσμίως.

Δομικά προβλήματα πίσω από τους δείκτες

Η έκθεση δεν περιγράφει απλώς μια «τεχνική» υποχώρηση στους δείκτες· καταγράφει τις βαθιές παθογένειες της ελληνικής οικονομίας, που παραμένουν άλυτες παρά τις κατά καιρούς κυβερνητικές εξαγγελίες. Όπως σημειώνει η πρόεδρος του ΣΒΕ, Λουκία Σαράντη, η χαμηλή ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας λειτουργεί ως φρένο στη βιώσιμη ανάπτυξη και στερεί από τη χώρα κάθε προοπτική οικονομικής ανθεκτικότητας και εξωστρέφειας.

Μεταξύ των παραγόντων που οδήγησαν στην πτώση της Ελλάδας συγκαταλέγονται:

• Απουσία δικαστικής και διοικητικής ταχύτητας, με μια γραφειοκρατία που παραμένει τροχοπέδη στην επιχειρηματικότητα.
• Υψηλό λειτουργικό κόστος, που αποθαρρύνει τόσο τις μικρές όσο και τις μεγάλες επενδύσεις.
• Αδύναμη βιομηχανική στρατηγική, καθώς η μεταποίηση συνεχίζει να θεωρείται… πολυτέλεια και όχι αναπτυξιακή προτεραιότητα.
• Διαρθρωτικά εμπόδια όπως το υπερβολικό δημόσιο χρέος, η χαμηλή χρηματοδοτική ικανότητα των τραπεζών και το υψηλό κόστος κεφαλαίου.
• Ενεργειακό σοκ: Η ακριβή και ασταθής ενέργεια εξανεμίζει την ανταγωνιστικότητα της παραγωγής, ιδίως στην περιφέρεια.
• Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, αποτέλεσμα της αδυναμίας διασύνδεσης εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας.
• Περιφερειακές ανισότητες και υποδομές περασμένων δεκαετιών, με προβληματικά δίκτυα, αργές ταχύτητες και ελλιπή πρόσβαση.

Αντί μεταρρυθμίσεων, διαχείριση της παρακμής

Πίσω από τους αριθμούς, βρίσκεται η πλήρης αδυναμία χάραξης ενός συνεκτικού σχεδίου για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Αντί για στρατηγική, το πολιτικό σύστημα περιορίζεται σε αποσπασματικές δράσεις, αποτυγχάνοντας να αντιμετωπίσει τις χρόνιες αδυναμίες που γνωρίζουν όλοι – αλλά μεταθέτουν διαρκώς για το μέλλον.

Ο ΣΒΕ υπογραμμίζει πως απαιτείται άμεσα:

• Μια εθνική στρατηγική για τη βιομηχανία, με επανενεργοποίηση της Κυβερνητικής Επιτροπής Βιομηχανίας και διακομματική συναίνεση.
• Εκσυγχρονισμός υποδομών, ιδίως εκτός Αθηνών, με έμφαση σε λιμάνια, δίκτυα και ψηφιακή συνδεσιμότητα.
• Ενίσχυση της καινοτομίας και της εξωστρέφειας, μέσω πραγματικής πρόσβασης σε χρηματοδοτικά εργαλεία.
• Μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, αλλά και στο σύστημα εκπαίδευσης, που θα φέρουν κοντά τις ανάγκες των επιχειρήσεων με τις δεξιότητες των νέων.
• Αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους με πολιτική βούληση, ρυθμιστική παρέμβαση και εναλλακτικές μορφές ενέργειας.

Η Ελλάδα μπορεί να αναζητά «επενδυτική έκρηξη» και αναβαθμίσεις από οίκους αξιολόγησης, όμως καμία εξωτερική βελτίωση δεν είναι διατηρήσιμη όταν η εσωτερική ανταγωνιστικότητα παραμένει καθηλωμένη. Η πτώση στην κατάταξη του IMD δεν είναι απλώς στατιστικό εύρημα· είναι προειδοποιητικό σήμα για τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας, σε μια περίοδο έντονων διεθνών προκλήσεων.

Διαβάστε επίσης:

Η Ελλάδα χάνει σε ανταγωνιστικότητα – Σταθερά στην τελευταία 20αδα, πού πάμε καλά και πού αγγίζουμε… πάτο 

Κυριάκος Πιερρακάκης: «Αναπτυξιακή ευκαιρία για την Ελλάδα η αξιοποίηση της “ασημένιας οικονομίας”»

Κοινωνικός Τουρισμός – ΔΥΠΑ: 26.874 εξαργυρώσεις voucher μέχρι τις 15 Ιουνίου – Ο δημοφιλέστερος προορισμός