Μπορεί τα «μικρά ψάρια» να μειώνονται, όμως η θάλασσα των χρεών στην εφορία γίνεται όλο και πιο βαθιά. Τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, όπως τα ανέλυσε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, δείχνουν μια ενδιαφέρουσα – και ανησυχητική – μετατόπιση: οι μικροοφειλέτες αποχωρούν, αλλά οι μεγαλύτεροι χρεώστες αυξάνονται, και μαζί τους τα συνολικά χρέη.

Συγκεκριμένα, έως τον Απρίλιο του 2025, το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο προς την εφορία έφτασε τα 110,8 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,8 δισ. μέσα σε έναν χρόνο. Μπορεί ο αριθμός των συνολικών οφειλετών να μειώθηκε κατά 403.000 πρόσωπα, όμως η μείωση αφορά σχεδόν αποκλειστικά εκείνους που χρωστούσαν κάτω από 50 ευρώ. Αντίθετα, στους πιο «φουσκωμένους» λογαριασμούς – ειδικά στην κατηγορία των 10.000 έως 100.000 ευρώ – οι οφειλέτες αυξήθηκαν.

Το πιο εντυπωσιακό – ή ανησυχητικό – στοιχείο είναι ότι μόλις 9.865 φορολογούμενοι (το 0,2% των οφειλετών) χρωστούν το 76,2% του συνολικού χρέους, ήτοι περίπου 84,5 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, σχεδόν 8 στα 10 ευρώ από το σύνολο των οφειλών ανήκουν σε έναν στενό κύκλο μεγάλων οφειλετών. Από την άλλη, το 90,9% των φορολογουμένων – σχεδόν όλοι – έχουν χρέη έως 10.000 ευρώ και συνολικά ευθύνονται για μόλις το 3,5% των συνολικών ληξιπρόθεσμων.

Η εικόνα γίνεται ακόμη πιο σύνθετη όταν εξεταστεί η συμπεριφορά των φυσικών και νομικών προσώπων: τα φυσικά πρόσωπα ευθύνονται για το 38,4% των συνολικών οφειλών (42,5 δισ. ευρώ), αλλά σχεδόν μονοπωλούν τις χαμηλές οφειλές: το 98,7% όσων χρωστούν κάτω από 50 ευρώ και το 87,7% όσων χρωστούν κάτω από 10.000 ευρώ είναι φυσικά πρόσωπα – δηλαδή πολίτες.

Αντίθετα, στις βαριές κατηγορίες, κυριαρχούν τα νομικά πρόσωπα: στις οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύουν το 69,5% του χρέους, με συνολικό υπόλοιπο 58,7 δισ. ευρώ.

Εντυπωσιακά χαμηλό παραμένει το ποσοστό των ρυθμισμένων οφειλών: μόλις το 4,3% των πραγματικών ληξιπρόθεσμων έχει ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση, δηλαδή περίπου 3,6 δισ. ευρώ. Η πλειονότητα αυτών αφορά μικρές και μεσαίες οφειλές – κυρίως μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ – με τα φυσικά πρόσωπα να εμφανίζονται περισσότερο πρόθυμα να ενταχθούν σε ρυθμίσεις. Τα μεγάλα ποσά μένουν ουσιαστικά ανέγγιχτα.

Την ίδια ώρα, το 60,7% του συνολικού χρέους αφορά καθαρά φορολογικές οφειλές (51,2 δισ. ευρώ), με τα υπόλοιπα να προέρχονται από πρόστιμα (28,8%) και μη φορολογικές υποχρεώσεις, όπως δικαστικά έξοδα ή δάνεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν τα δύο τρίτα (65%) των ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών αφορούν πρόστιμα – τα οποία σε μεγάλο βαθμό δεν πληρώθηκαν ποτέ και δεν θα πληρωθούν ποτέ.

Σε αυτό το περιβάλλον, η ερώτηση που πλανάται δεν είναι μόνο «ποιος χρωστάει», αλλά και «σε ποιον απευθύνεται πραγματικά το σύστημα είσπραξης;». Με τα μεγάλα χρέη να παραμένουν ουσιαστικά ανεξέλεγκτα και το βάρος να πέφτει στους μικρούς, η εικόνα παραπέμπει περισσότερο σε στατιστική ισορροπία παρά σε ουσιαστική δημοσιονομική στρατηγική. Και όσο τα νούμερα φουσκώνουν, τόσο η απόσταση ανάμεσα στον «μέσο φορολογούμενο» και τους πραγματικούς μεγαλοοφειλέτες δείχνει να γίνεται… αγεφύρωτη.

Διαβάστε επίσης:

Αναδρομικά στην εφορία: Ποιοι πρέπει να τα δηλώσουν, τι αλλάζει και πώς θα αποφύγετε τις παγίδες

Πιερρακάκης: Η λογική της ΔΕΘ είναι άθικτη – Στόχος η ελάφρυνση για όσους έχουν δανειστεί σε ελβετικό φράγκο

Προϋπολογισμός: Στα 5,34 δισ. ευρώ το πρωτογενές πλεόνασμα στο πεντάμηνο