Μπορεί τα «μικρά ψάρια» να μειώνονται, όμως η θάλασσα των χρεών στην εφορία γίνεται όλο και πιο βαθιά. Τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, όπως τα ανέλυσε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, δείχνουν μια ενδιαφέρουσα – και ανησυχητική – μετατόπιση: οι μικροοφειλέτες αποχωρούν, αλλά οι μεγαλύτεροι χρεώστες αυξάνονται, και μαζί τους τα συνολικά χρέη.

Το πιο εντυπωσιακό – ή ανησυχητικό – στοιχείο είναι ότι μόλις 9.865 φορολογούμενοι (το 0,2% των οφειλετών) χρωστούν το 76,2% του συνολικού χρέους, ήτοι περίπου 84,5 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, σχεδόν 8 στα 10 ευρώ από το σύνολο των οφειλών ανήκουν σε έναν στενό κύκλο μεγάλων οφειλετών. Από την άλλη, το 90,9% των φορολογουμένων – σχεδόν όλοι – έχουν χρέη έως 10.000 ευρώ και συνολικά ευθύνονται για μόλις το 3,5% των συνολικών ληξιπρόθεσμων.

Η εικόνα γίνεται ακόμη πιο σύνθετη όταν εξεταστεί η συμπεριφορά των φυσικών και νομικών προσώπων: τα φυσικά πρόσωπα ευθύνονται για το 38,4% των συνολικών οφειλών (42,5 δισ. ευρώ), αλλά σχεδόν μονοπωλούν τις χαμηλές οφειλές: το 98,7% όσων χρωστούν κάτω από 50 ευρώ και το 87,7% όσων χρωστούν κάτω από 10.000 ευρώ είναι φυσικά πρόσωπα – δηλαδή πολίτες.

Αντίθετα, στις βαριές κατηγορίες, κυριαρχούν τα νομικά πρόσωπα: στις οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύουν το 69,5% του χρέους, με συνολικό υπόλοιπο 58,7 δισ. ευρώ.

Εντυπωσιακά χαμηλό παραμένει το ποσοστό των ρυθμισμένων οφειλών: μόλις το 4,3% των πραγματικών ληξιπρόθεσμων έχει ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση, δηλαδή περίπου 3,6 δισ. ευρώ. Η πλειονότητα αυτών αφορά μικρές και μεσαίες οφειλές – κυρίως μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ – με τα φυσικά πρόσωπα να εμφανίζονται περισσότερο πρόθυμα να ενταχθούν σε ρυθμίσεις. Τα μεγάλα ποσά μένουν ουσιαστικά ανέγγιχτα.

Την ίδια ώρα, το 60,7% του συνολικού χρέους αφορά καθαρά φορολογικές οφειλές (51,2 δισ. ευρώ), με τα υπόλοιπα να προέρχονται από πρόστιμα (28,8%) και μη φορολογικές υποχρεώσεις, όπως δικαστικά έξοδα ή δάνεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν τα δύο τρίτα (65%) των ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών αφορούν πρόστιμα – τα οποία σε μεγάλο βαθμό δεν πληρώθηκαν ποτέ και δεν θα πληρωθούν ποτέ.

Σε αυτό το περιβάλλον, η ερώτηση που πλανάται δεν είναι μόνο «ποιος χρωστάει», αλλά και «σε ποιον απευθύνεται πραγματικά το σύστημα είσπραξης;». Με τα μεγάλα χρέη να παραμένουν ουσιαστικά ανεξέλεγκτα και το βάρος να πέφτει στους μικρούς, η εικόνα παραπέμπει περισσότερο σε στατιστική ισορροπία παρά σε ουσιαστική δημοσιονομική στρατηγική. Και όσο τα νούμερα φουσκώνουν, τόσο η απόσταση ανάμεσα στον «μέσο φορολογούμενο» και τους πραγματικούς μεγαλοοφειλέτες δείχνει να γίνεται… αγεφύρωτη.

Διαβάστε επίσης:

Αναδρομικά στην εφορία: Ποιοι πρέπει να τα δηλώσουν, τι αλλάζει και πώς θα αποφύγετε τις παγίδες

Πιερρακάκης: Η λογική της ΔΕΘ είναι άθικτη – Στόχος η ελάφρυνση για όσους έχουν δανειστεί σε ελβετικό φράγκο

Προϋπολογισμός: Στα 5,34 δισ. ευρώ το πρωτογενές πλεόνασμα στο πεντάμηνο