Υπόμνημα σχετικά με την τροπολογία για τρίμηνη «αναστολή της υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου από άτομα που εισέρχονται στη χώρα παράνομα με οποιοδήποτε πλωτό μέσο που προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική», που κατατέθηκε σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης κατέθεσε ο Συνήγορος του Πολίτη.

Εκφράζοντας θέση αντίστοιχη με αυτή του Ευάγγελου Βενιζέλου κάνει λόγο για «κίνδυνο σοβαρών αποκλίσεων από τις πρόνοιες του διεθνούς και ενωσιακού δικαίου, αλλά και του κράτος δικαίου»

Η Ανεξάρτητη αναφέρει στο υπόμνημά της ότι «η Αρχή Παραλαβής, δηλαδή η Υπηρεσία Ασύλου είναι η κατά το εσωτερικό και ενωσιακό δίκαιο μόνη αρμόδια να κρίνει όχι μόνο το βάσιμο αλλά και το παραδεκτό του αιτήματος διεθνούς προστασίας πριν υλοποιηθούν μέτρα απομάκρυνσης, έχοντας την εξουσία να αποφασίσει εάν άλλη, τρίτη χώρα, είναι ασφαλής να εξετάσει επί της ουσίας αιτήματα ασύλου».

Και προσθέτει πως «η προβλεπόμενη αναστολή πρόσβασης στην υπηρεσία Ασύλου συνεπάγεται, κατά την επίμαχη ρύθμιση, την επιστροφή χωρίς καταγραφή “στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής” χωρίς να έχει κριθεί εάν υφίστανται επαρκείς εγγυήσεις διασφάλισης της αρχής της μη επαναπροώθησης, και ως εκ τούτου δεν φαίνεται να συνάδει με υπέρτερης τυπικής ισχύος κανόνες του διεθνούς και ενωσιακού δικαίου».

«Η διαφύλαξη των κανόνων του διεθνούς δικαίου περί διεθνούς προστασίας αποτελεί sine qua non όρο για το κράτος δικαίου, η, δε, αρχή του non refoulement συνιστά το όριο κάθε σχετικής με τα σύνορα νόμιμης διαδικασίας» υπογραμμίζει ακόμα ο Συνήγορος του Πολίτη, ενώ αναφερόμενος στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σημειώνει ότι «τόσο ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ όσο και το παράγωγο ενωσιακό δίκαιο κατοχυρώνουν, εκτός από την κατ’ ουσίαν διεθνή προστασία σε περίπτωση βάσιμων λόγων δίωξης, και το δικαίωμα πρόσβασης στη διαδικασία ασύλου».

Παράλληλα αναφέρει ότι τι «ούτε το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο θα επιτρέπει την αναστολή υποβολής αιτημάτων ασύλου, παρά μόνον την εφαρμογή ταχείας διαδικασίας και την επιμήκυνση των προθεσμιών της διοίκησης για την καταχώριση κι εξέταση των υποβαλλομένων αιτήσεων ασύλου».

Όπως υποστηρίζει, «η επίκληση της σταθερότητας και ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την επίμαχη τροπολογία παραβλέπει το γεγονός ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο με το ισχύον όσο και με το νέο θεσμικό πλαίσιο για καταστάσεις κρίσης, υιοθετεί άλλα μέτρα για τη διαφύλαξη της σταθερότητάς της».

Για τις ροές από τα παράλια της Λιβύης στην Κρήτη ο Συνήγορος του Πολίτη χαρακτηρίζει «μέτρο σε θετική κατεύθυνση για την αξιοπρεπή μεταχείριση των νεοεισερχομένων» την πρόσφατη εξαγγελία δημιουργίας Κέντρου Πρώτης Υποδοχής στο νησί, σημειώνοντας την ίδια ώρα ότι «η απουσία κρατικών δομών και μέριμνας συμβάλλει σε φαινόμενα ξενοφοβίας ή/και ρατσιστικών επιθέσεων».

Η Ανεξάρτητη Αρχή υπενθυμίζει παράλληλα τις διαπιστώσεις της για τις υφιστάμενες Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές και τις εισηγήσεις της «για την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε βασικές υπηρεσίες, ιατρικές και άλλες, και για την δέουσα ανταπόκριση στις ανάγκες των ευάλωτων ατόμων», προσθέτοντας επίσης πως δεδομένου ότι είναι άγνωστος ο χρόνος λήξης της χρήσης εκ των ενόντων προσωρινών χώρων για ολιγοήμερη παραμονή» εφιστά την προσοχή «στις συστάσεις, ειδικά για την χώρα μας, της Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων (CPT)».

Σημειώνει ακόμη ότι «οι ροές μετακινούμενων πληθυσμών από τα παράλια της Λιβύης προς την Κρήτη βρίσκονται από την αρχή του έτους σε τέτοια έξαρση (αύξηση 320% το πρώτο εξάμηνο του 2025, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία)» κάτι που θα «έπρεπε να είχε από πολλού διεγείρει τα αντανακλαστικά της διοίκησης για αυξημένη επιχειρησιακή ετοιμότητα και διαχειριστική επάρκεια».

Τέλος επισημαίνει ότι με «δεδομένη την απουσία οργανωμένης δομής στην Κρήτη, κρίνεται απολύτως αναγκαίο και επείγον να ληφθεί μέριμνα» για ενίσχυση των διαθέσιμων δυνάμεων ασφαλείας – άμεση μεταφορά του πληθυσμού αυτού σε οργανωμένες και κατάλληλες δομές και έναρξη διαδικασιών καταγραφής – μέριμνα για μέτρα προστασίας για ειδικότερες ευάλωτες ομάδες, ασυνόδευτα ανήλικα, οικογένειες – επάρκεια σε βασικές παροχές και υπηρεσίες, σίτισης, ένδυσης, υγειονομικής επιμέλειας.

Διαβάστε επίσης:

Οι Ευρωπαίοι Δημοκράτες υπέρ Κασσελάκη που κατήγγειλε την συνεργασία της κυβέρνησης με δυνάμεις που στηρίζουν την Τουρκία

Μεταναστευτικό: Επιμένει στην ακραία ατζέντα ο Πλεύρης – «Φυλακή ή έξοδος από τη χώρα για τους λαθρομετανάστες» – Η «αντικατάσταση πληθυσμού» και η «παρανόηση Βενιζέλου»

Να σταλεί ξανά αντιπροσωπεία στη Λιβύη για το μεταναστευτικό συμφώνησαν Μητσοτάκης, φον ντερ Λάιεν και Μελόνι