Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν την Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι προκάλεσαν βραχυπρόθεσμες οικονομικές απώλειες ύψους τουλάχιστον 43 δισ. ευρώ, με το κόστος να αναμένεται να αυξηθεί σε 126 δισ. ευρώ έως το 2029.

Ο άμεσος αντίκτυπος στην οικονομία έπειτα από ένα μόνο «σκληρό» καλοκαίρι με καύσωνες, ξηρασία και πλημμύρες ανήλθε στο 0,26% της οικονομικής παραγωγής της Ε.Ε. το 2024, σύμφωνα με μία ταχεία ανάλυση, η οποία δεν έχει υποβληθεί σε αξιολόγηση, αλλά βασίζεται στις σχέσεις ανάμεσα στα μετεωρολογικά και οικονομικά δεδομένα που αναφέρονται σε μια ακαδημαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο.

Οι μεγαλύτερες ζημιές

Σύμφωνα με τοn Guardian, οι μεγαλύτερες ζημιές καταγράφηκαν στην Κύπρο, στην Ελλάδα, στη Μάλτα και στη Βουλγαρία, οι οποίες υπέστησαν βραχυπρόθεσμες απώλειες άνω του 1% της «ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας» (ΑΠΑ) τους για το 2024, ένας δείκτης παρόμοιος με το ΑΕΠ. Ακολούθησαν άλλες χώρες της Μεσογείου, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία.

Οι οικονομολόγοι του Πανεπιστημίου του Μάνχαϊμ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας χαρακτήρισαν τα αποτελέσματα ως «συντηρητικά», καθώς δεν έλαβαν υπόψη τις πρωτοφανείς πυρκαγιές που κατέκαψαν τη νότια Ευρώπη τον περασμένο μήνα, ούτε τις επιδεινούμενες επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων που εκδηλώνονται ταυτόχρονα.

Οι επιστήμονες έσπευσαν να υπολογίσουν σε ποιο βαθμό η υπερθέρμανση του πλανήτη επιδείνωσε τα ακραία καιρικά φαινόμενα αυτό το καλοκαίρι, με μελέτες να υποδηλώνουν ότι η κλιματική αλλαγή καθιστά τις πυρκαγιές 40 φορές πιο πιθανές στην Ισπανία και την Πορτογαλία και 10 φορές πιο πιθανές στην Ελλάδα και την Τουρκία. Ο αριθμός των θανάτων που συνδέονται με τον «καταστροφικό» καύσωνα του Ιουνίου εκτιμάται ότι τριπλασιάστηκε σε 12 μεγάλες πόλεις λόγω της ρύπανσης που προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Οι έμμεσες επιπτώσεις

Παρόλο που οι περισσότερες έρευνες σχετικά με το οικονομικό κόστος της κλιματικής αλλαγής εξετάζουν τις άμεσες επιπτώσεις, όπως η καταστροφή περιουσιακών στοιχείων και οι ασφαλισμένες απώλειες, οι συγγραφείς της νέας μελέτης χρησιμοποίησαν ιστορικές σχέσεις μεταξύ των ακραίων καιρικών φαινομένων και οικονομικής παραγωγής για να λάβουν υπόψη τις δευτερογενείς επιπτώσεις, όπως οι περιορισμένες ώρες εργασίας στον κατασκευαστικό κλάδο κατά τη διάρκεια του καύσωνα ή οι αλλαγές στους χρόνους μετακίνησης μετά από πλημμύρες που προκαλούν ζημιές στο σιδηροδρομικό δίκτυο

Ο Στεφάν Χαλεγκάτ, επικεφαλής οικονομολόγος για το κλίμα στην Παγκόσμια Τράπεζα, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι αυτή επιβεβαίωσε ότι οι ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων είναι μεγαλύτερες από τις άμεσες επιπτώσεις και διαρκούν περισσότερο απ’ όσο φαντάζονται οι άνθρωποι.

«Εδώ και πολύ καιρό υποστηρίζω ότι πρέπει να μετατοπίσουμε την προσοχή μας από τις άμεσες ζημιές που προκαλούν οι καταστροφές σε ευρύτερους δείκτες που αποτυπώνουν πληρέστερα τις οικονομικές επιπτώσεις, οπότε χαίρομαι πολύ που η μελέτη κάνει ακριβώς αυτό», είπε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, προειδοποίησε ότι η μελέτη χρησιμοποίησε «ατελείς μεταβλητές» για τον προσδιορισμό των ακραίων καιρικών φαινομένων, κάτι που πιθανόν θα οδηγήσει σε υποτίμηση του συνολικού κόστους. Η ΑΠΑ δεν κατέγραψε το συνολικό κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων για τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις, πρόσθεσε, ούτε τα οφέλη από τη μείωση της ευπάθειας.

«Ειδικά όταν οι καταστροφές πλήττουν φτωχές κοινότητες και ανθρώπους, ο αντίκτυπος στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία μπορεί να είναι ελάχιστος, επειδή αυτοί οι άνθρωποι είναι φτωχοί», δήλωσε ο Χαλεγκάτ. «Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υποφέρουν», προσέθεσε.

Τα «κρυφά κόστη»

Ο Γκερτ Μπάινενς, οικονομολόγος στην Εθνική Τράπεζα του Βελγίου, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι η διακοπή της εφοδιαστικής αλυσίδας ήταν ένα από τα πιο σημαντικά «κρυφά κόστη» που συνήθως δεν υπολογίζονται. Μία μελέτη που συνυπέγραψε σχετικά με το κόστος των καταστροφικών πλημμυρών στο Βέλγιο το 2021 διαπίστωσε ότι οι πωλήσεις των κατασκευαστικές εταιρείες που βρίσκονταν μακριά από την καταστροφή μειώθηκαν απότομα εάν είχαν μακροχρόνιους προμηθευτές στις πλημμυρισμένες περιοχές.

Το να αγνοούσε κάποιος αυτές τις επιπτώσεις θα μπορούσε να υποτιμήσει τις ζημίες κατά 30%, δήλωσε ο Μπάινενς.

«Φυσικά, τέτοιες εκτιμήσεις συνοδεύονται από αβεβαιότητα, καθώς βασίζονται σε ιστορικούς μέσους όρους και δεν μπορούν ακόμη να αποτυπώσουν πλήρως σύνθετα γεγονότα», πρόσθεσε. «Αλλά το μεγάλο μήνυμα είναι σαφές: οι ακραίες καιρικές συνθήκες αφήνουν ήδη ένα σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα και οι έμμεσες επιπτώσεις μπορεί να είναι εξίσου καταστροφικές με την άμεση καταστροφή».

Διαβάστε επίσης

Θεσσαλονίκη: Την υγεία όλων των ελληνικών δασών χαρτογραφούν επιστήμονες στο ΑΠΘ

Σε συνθήκες ξηρασίας βρίσκεται η χώρα – Ποιες περιοχές πλήττονται περισσότερο (photo)

«Βόμβα» επιστημόνων: 20.000 θάνατοι ετησίως από καπνό μέχρι το 2050 – Δραματική αύξηση των πυρκαγιών από κεραυνούς