09.10.2025
15:59
Γάζα: Τα θολά σημεία και τα επόμενα, δύσκολα βήματα στη συμφωνία – Συνεχίζεται το σφυροκόπημα των IDF στον θύλακα
09.10.2025
15:59
Το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν στην πρώτη φάση του σχεδίου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για ειρήνευση στη Λωρίδα της Γάζας, με μια εκεχειρία και την απελευθέρωση των ομήρων με αντάλλαγμα Παλαιστίνιους κρατούμενους να αποτελούν ενδεχομένως το πρώτο βήμα για τον τερματισμό του πολέμου που μαίνεται εδώ και περισσότερα από δύο χρόνια στον παλαιστινιακό θύλακα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι τόσο το Ισραήλ όσο και η Χαμάς συμφώνησαν στην πρώτη φάση του σχεδίου, στο πλαίσιο της οποίας θα απελευθερωθούν «πολύ σύντομα» όλοι οι όμηροι που κρατά η παλαιστινιακή οργάνωση, ζωντανοί και νεκροί, και θα αποσυρθούν τα ισραηλινά στρατεύματα στη λεγόμενη κίτρινη γραμμή στη Γάζα. Με βάση ανώτερο Ισραηλινό αξιωματούχο των υπηρεσιών ασφαλείας, αυτό είναι το σύνορο για την αρχική υποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων.
Η Χαμάς επιβεβαίωσε ότι κατέληξε σε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου, η οποία προβλέπει την απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα και την ανταλλαγή των ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους. Όμως η οργάνωση ζήτησε από τον Τραμπ και τις εγγυήτριες χώρες να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ θα εφαρμόσει πλήρως την εκεχειρία.
Τι δεν γνωρίζουμε για τη συμφωνία
Παρά τις ελπίδες που έχουν δημιουργηθεί για τερματισμό του πολέμου, δεν έχουν διευκρινιστεί κρίσιμης σημασίας λεπτομέρειες του σχεδίου Τραμπ.
Μεταξύ αυτών είναι το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του, η μεταπολεμική κυβέρνηση της Γάζας και το μέλλον της Χαμάς.
Πρωτίστως δεν είναι ξεκάθαρο ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα όταν τελειώσει ο πόλεμος. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Τραμπ, δυτικές και αραβικές χώρες έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο η Χαμάς να διαδραματίζει κάποιο ρόλο στη μεταπολεμική διακυβέρνηση του παλαιστινιακού θύλακα.
Το αρχικό σχέδιο του Τραμπ προβλέπει έναν ρόλο για την Παλαιστινιακή Αρχή αλλά μόνο αφού αυτή προχωρήσει σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις.
Τι θα γίνει στη συνέχεια;
Ο Νετανιάχου έχει ανακοινώσει ότι την Πέμπτη θα συνεδριάσει η ισραηλινή κυβέρνηση προκειμένου να εγκρίνει τη συμφωνία.
Πηγή που έχει γνώση της υπόθεσης δήλωσε ότι η συνεδρίαση αυτή είναι ένα κυρίως διαδικαστικό ζήτημα, με δεδομένο ότι το Ισραήλ έχει ήδη αποδεχθεί τη συμφωνία,. Ωστόσο μένουν να διευθετηθούν κάποια ζητήματα, κατά συνέπεια κάποια χρονοδιαγράμματα ενδέχεται να τροποποιηθούν, σχολίασαν πηγές που πρόσκεινται στις συζητήσεις.
Η Χαμάς πρόκειται να αφήσει ελεύθερους και τους 20 εν ζωή ομήρους που εξακολουθεί να κρατά 72 ώρες αφού ξεκινήσει η εκεχειρία, επεσήμαναν οι πηγές. Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι όμηροι ίσως αφεθούν ελεύθεροι την Κυριακή ή τη Δευτέρα.
Παλαιστινιακές πηγές σημείωσαν ότι οι σοροί των νεκρών ομήρων θα παραδίδονται σταδιακά καθώς θα αποσύρεται από τη Γάζα ο ισραηλινός στρατός. Ο Γκαλ Χιρς, αρμόδιος του Ισραήλ για τους ομήρους, επεσήμανε ότι θα συσταθεί διεθνής δύναμη προκειμένου να εντοπιστούν τυχόν νεκροί όμηροι τους οποίους η Χαμάς δεν μπορεί να εντοπίσει.
Από την πλευρά του το Ισραήλ αναμένεται να απελευθερώσει περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους, ανάμεσα στους οποίους περισσότεροι από 200 που έχουν καταδικαστεί σε ισόβια, σύμφωνα με παλαιστινιακές πηγές.
Η Χαμάς ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι παρέδωσε τους καταλόγους με τους ομήρους που κρατά και τους Παλαιστίνιους κρατούμενους που θέλει να απελευθερωθούν.
Ισραηλινός αξιωματούχος σημείωσε ότι, μόλις το Ισραήλ εγκρίνει τη συμφωνία, θα πρέπει να αποσυρθεί στη γραμμή που προβλέπεται στο εσωτερικό της Γάζας μέσα σε 24 ώρες, οπότε και θα ξεκινήσουν να μετρούν οι 72 ώρες για την απελευθέρωση των ομήρων.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι αναμένει πως οι όμηροι θα αρχίσουν να αφήνονται ελεύθεροι τη Δευτέρα.
Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, η ανθρωπιστική βοήθεια που εισέρχεται στη Γάζα πρόκειται να αυξηθεί. Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι σύντομα θα αρχίσουν να εισέρχονται 600 φορτηγά την ημέρα στη Γάζα. Δύο παλαιστινιακές πηγές είπαν ότι ο αριθμός θα είναι τουλάχιστον 400 φορτηγά την ημέρα και θα αυξάνεται σταδιακά.
Παράλληλα ο Αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να μεταβεί στην Αίγυπτο τις επόμενες ημέρες. Ο Λευκός Οίκος επεσήμανε ότι εξετάζει να επισκεφθεί την περιοχή την Παρασκευή. Ο Νετανιάχου έχει καλέσει τον Τραμπ να μιλήσει στο ισραηλινό κοινοβούλιο και, σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios, ο Ρεπουμπλικάνος είναι διατεθειμένος να το κάνει.
Η επόμενη φάση του σχεδίου Τραμπ προβλέπει μια διεθνής επιτροπή – ‘το Συμβούλιο Ειρήνης’- να διαδραματίσει ρόλο στη μεταπολεμική κυβέρνηση της Γάζας. Με βάση το σχέδιο, πρόεδρός του θα είναι ο ίδιος ο Τραμπ, ενώ σε αυτό θα συμμετέχει ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ.
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τη συμφωνία;
Η επιτυχής εφαρμογή της συμφωνίας θα είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα του Τραμπ στην εξωτερική πολιτική μέχρι στιγμής.
Η Χαμάς μέχρι τώρα αρνείται να συζητήσει την απαίτηση του Ισραήλ να παραδώσει τα όπλα της. Παλαιστινιακή πηγή δήλωσε ότι η Χαμάς θα απορρίπτει το αίτημα αυτό για όσο διάστημα ισραηλινά στρατεύματα έχουν υπό τον κατοχή τους παλαιστινιακή γη.
Στο εσωτερικό της Γάζας το Ισραήλ έχει περιορίσει την ένταση της στρατιωτικής του εκστρατείας, έπειτα από αίτημα του Τραμπ, αλλά δεν έχει σταματήσει εντελώς τους βομβαρδισμούς.
Αραβικές χώρες τονίζουν ότι το σχέδιο αυτό θα πρέπει να οδηγήσει στη δημιουργία κάποια στιγμή ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, αν και ο Νετανιάχου τονίζει ότι αυτό δεν θα γίνει ποτέ.
Η Χαμάς σημειώνει ότι θα παραδώσει τη διακυβέρνηση της Γάζας μόνο σε μια παλαιστινιακή, τεχνοκρατική κυβέρνηση την εποπτεία της οποίας θα έχει η Παλαιστινιακή Αρχή με την υποστήριξη αραβικών και μουσουλμανικών κρατών. Απορρίπτει οποιονδήποτε ρόλο για τον Μπλερ ή τη διακυβέρνηση της Γάζας από το εξωτερικό.
Την ίδια ώρα, ο κατάλογος των Παλαιστινίων την απελευθέρωση των οποίων ζητεί η Χαμάς αναμένεται να περιλαμβάνει μερικούς από τους πλέον γνωστούς κρατούμενους στο Ισραήλ, η απελευθέρωση των οποίων ήταν εκτός συζήτησης κατά τις προηγούμενες εκεχειρίες.
Σύμφωνα με παλαιστινιακή πηγή που πρόσκειται στις συζητήσεις, στον κατάλογο περιλαμβάνεται ο Μαρουάν Μπαργούτι, στέλεχος του κινήματος Φάταχ, και ο Άχμεντ Σάαντατ, επικεφαλής του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Και οι δύο έχουν καταδικαστεί σε πολλές φορές ισόβια για την εμπλοκή τους σε επιθέσεις στις οποίες σκοτώθηκαν Ισραηλινοί.
Guardian: Οι αβεβαιότητες και τα αγκάθια της συμφωνίας – Ποια τα επόμενα βήματα
Όπως σημειώνει ο Guardian, πολλά παραμένουν αβέβαια στην συμφωνία που υπογράφηκε, αλλά αυτό θα μπορούσε να είναι το μεγαλύτερο βήμα προς μια μόνιμη λύση στον διετή πόλεμο.
Οι πόλεμοι του Ισραήλ έχουν τερματιστεί επανειλημμένα όταν οι ηγέτες των ΗΠΑ έχουν παρέμβει δυναμικά. Ήδη απομονωμένος διεθνώς και υπό αυξανόμενη πίεση στο εσωτερικό της χώρας του, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, φαίνεται να έχει υπολογίσει ότι δεν μπορεί να διακινδυνεύσει την υποστήριξη του πιο πιστού και ισχυρού συμμάχου της χώρας του, αρνούμενος να σταματήσει την αμείλικτη επίθεση του Ισραήλ.
Πιθανότατα έκρινε επίσης ότι θα μπορούσε να ξεπεράσει την αντίσταση των ακροδεξιών μελών της κυβερνητικής του συμμαχίας σε οποιαδήποτε συμφωνία –ειδικά αν οι όροι της ευνοούν το Ισραήλ, όπως φαίνεται να συμβαίνει αυτή τη στιγμή.
Ταυτόχρονα, η Χαμάς δεν κατάφερε να προκαλέσει σημαντικές απώλειες στις ισραηλινές δυνάμεις στη Γάζα ή να επιβραδύνει αποτελεσματικά την προέλασή τους. Η μαχητική ισλαμιστική οργάνωση δέχεται πιέσεις από το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία να κάνει παραχωρήσεις, και το μέλλον της θα φαινόταν δυσοίωνο χωρίς κάποιο βαθμό υποστήριξης ή τουλάχιστον κατανόησης από αυτές τις περιφερειακές δυνάμεις.
Οι ηγέτες της Χαμάς, οι οποίοι ζουν ως επί το πλείστον εκτός της Γάζας, φαίνεται να έχουν πειστεί, τουλάχιστον εν μέρει, από το επιχείρημα ότι οι όμηροι που κρατούν έχουν καταστεί βάρος, προσφέροντας απλώς στο Ισραήλ ένα λόγο για να συνεχίσει τη σύγκρουση. Σε τελική ανάλυση, μπορούν να ισχυριστούν ότι η επιβίωση είναι μια νίκη.
Αυτό όμως, είναι μόνο το πρώτο βήμα και πιθανώς το πιο εύκολο.
Τα επόμενα, δυσκολότερα, βήματα
Δεν είναι ακόμα σαφές πόσο έδαφος θα παραχωρήσουν οι ισραηλινές δυνάμεις –τα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι θα διατηρήσουν το περισσότερο από το ήμισυ της Γάζας προς το παρόν– και ποιο θα είναι το χρονοδιάγραμμα ακόμη και για μια μερική απόσυρση των στρατευμάτων.
Επίσης, δεν είναι ξεκάθαρο αν η Χαμάς αφοπλιστεί και σε ποιο βαθμό, κάτι που πιθανότατα θα είναι ιδιαίτερα προβληματικό. Και φαίνεται απίθανο ότι η Χαμάς και οι μαχητές της στη Γάζα θα αποδεχθούν την αμνηστία ή θα πάνε σε εξορία, όπως ορίζει το σχέδιο του Τραμπ.
Υπάρχουν και άλλα ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν –η ακριβής μορφή της διακυβέρνησης στη Γάζα μετά το οριστικό τέλος του πολέμου, η πιθανή ανοικοδόμησή της, ποιος θα μπορούσε να παρέχει στρατεύματα για μια διεθνή δύναμη «σταθεροποίησης» και πολλά άλλα. Όλα αυτά δεν έχουν ακόμη διαπραγματευτεί πλήρως ή συμφωνηθεί ρητά.
Υπάρχουν πολλοί πιθανοί δρόμοι που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επανάληψη της σύγκρουσης, αλλά φαίνεται απίθανο να υπάρξει ταχεία επιστροφή στις εχθροπραξίες. Πιο πιθανό είναι, αν ο πόλεμος ξαναρχίσει, να διατηρηθεί μια εύθραυστη εκεχειρία για εβδομάδες ή μήνες, και στη συνέχεια να καταρρεύσει όταν η μία ή η άλλη πλευρά αποφασίσει ότι μπορεί να αποκτήσει εκ νέου το πλεονέκτημα μέσω της συνέχισης των εχθροπραξιών.
Αλλά, υπό ένα πιο αισιόδοξο πρίσμα, αυτό που συμβαίνει τώρα φαίνεται πολύ διαφορετικό από τις προηγούμενες εκεχειρίες του Νοεμβρίου 2023 και του Ιανουαρίου 2025, ενώ τόσο η Χαμάς όσο και ο Νετανιάχου φαίνεται να πιστεύουν ότι μπορούν να κερδίσουν περισσότερα από μια συμφωνία παρά από τη συνέχιση της σύγκρουσης.
Οι περιφερειακές δυνάμεις θα πρέπει να παραμείνουν ενεργές, οι διεθνείς ηγέτες θα πρέπει να πιέσουν τα δύο μέρη να κάνουν πράγματα που δεν θέλουν, η Χαμάς πρέπει να παραμείνει πεπεισμένη ότι η περαιτέρω βία δεν θα εξυπηρετήσει τον σκοπό της –ή τον ευρύτερο σκοπό όλων των Παλαιστινίων– και η προεκλογική εκστρατεία για τις επικείμενες εκλογές στο Ισραήλ πρέπει να ενισχύσει και όχι να υπονομεύσει οποιαδήποτε συμφωνία.
Ίσως πάνω απ’ όλα, ο Τραμπ πρέπει να συνεχίσει να ενδιαφέρεται για την εξασφάλιση κάποιας μορφής μακροπρόθεσμης ειρήνης στη Γάζα και ακόμη και για μια νέα, ευρύτερη διπλωματική επανεκκίνηση στη Μέση Ανατολή. Όλα αυτά είναι μεγάλα «αν», αλλά, σχεδόν ακριβώς δύο χρόνια μετά τη φονική επιδρομή της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023 που πυροδότησε τον πόλεμο και την αμείλικτη ισραηλινή επίθεση που μετέτρεψε τη Γάζα σε «νεκροταφείο», αυτή η σύγκρουση μπορεί τώρα να πλησιάζει στο τέλος της.
Συνεχίζεται το σφυροκόπημα του IDF στη Γάζα παρά τη συμφωνία
Την ίδια ώρα, οι Παλαιστίνιοι αναφέρουν ότι ισραηλινά άρματα μάχης που βρίσκονται στον παραλιακό δρόμο της Λωρίδας πυροβολούν.
Τα παλαιστινιακά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι ο ισραηλινός στρατός έχει αναπτύξει άρματα μάχης στον παραλιακό δρόμο της Λωρίδας της Γάζας για να εμποδίσει τους Παλαιστινίους να επιστρέψουν στην πόλη της Γάζας και στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας, ενώ η εκεχειρία δεν έχει ακόμη τεθεί επίσημα σε ισχύ.
Πλάνα δείχνουν τα άρματα μάχης να πυροβολούν κοντά σε ένα πλήθος Παλαιστινίων που έχουν συγκεντρωθεί στην περιοχή.
Νωρίτερα, οι IDF προειδοποίησαν τους Παλαιστινίους ότι η επιστροφή στην πόλη της Γάζας εξακολουθεί να είναι «εξαιρετικά επικίνδυνη», παρά το γεγονός ότι το Ισραήλ και η Χαμάς κατέληξαν σε συμφωνία για την αποχώρηση των στρατευμάτων και τη διακοπή των εχθροπραξιών.
Το Υπουργείο Υγείας της Γάζας ανακοίνωσε ότι δέκα άτομα σκοτώθηκαν και 49 τραυματίστηκαν από πυρά των IDF στη Λωρίδα της Γάζας τις τελευταίες 24 ώρες.
Το υπουργείο τόνισε πως, συνολικά 67.194 άτομα έχουν σκοτωθεί στη Λωρίδα της Γάζας από την αρχή του πολέμου και 169.890 έχουν τραυματιστεί.
Τι θα γίνει με την επιστροφή των ομήρων
Τουλάχιστον δέκα ημέρες θα χρειαστούν για να εντοπιστούν οι σοροί των 26 νεκρών Ισραηλινών ομήρων, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται η Wall Street Journal.
«Η Χαμάς δηλώνει ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον δέκα ημέρες για να βρεθούν τα πτώματα των νεκρών ομήρων» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο ρεπορτάζ, με την εφημερίδα να συμπληρώνει πως Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η Χαμάς «θα δυσκολευτεί να βρει» όλες τις σορούς των ομήρων που έχουν απομείνει στη Λωρίδα και ότι θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο.
Την ίδια στιγμή, υψηλόβαθμος Τούρκος αξιωματούχος τόνισε πως το Ισραήλ, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ, η Τουρκία και η Αίγυπτος θα δημιουργήσουν μια κοινή ομάδα εργασίας με σκοπό τον εντοπισμό των σορών, η θέση των οποίων είναι άγνωστη.
Η Χαμάς και οι σύμμαχοί της κρατούν ακόμα 48 ομήρους στη Γάζα. Η ισραηλινή κυβέρνηση πιστεύει ότι τουλάχιστον 20 από αυτούς είναι ζωντανοί, ενώ 26 είναι νεκροί.
Όλοι – εκτός από έναν – από τους υπόλοιπους ομήρους αιχμαλωτίστηκαν στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά τη διάρκεια της επίθεσης της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ. Ο άλλος είναι ο Ισραηλινός στρατιώτης Χαντάρ Γκόλντιν, ο οποίος σκοτώθηκε το 2014 και η σορός του κρατείται στη Γάζα από τότε.
Οι περισσότεροι από τους ομήρους είναι Ισραηλινοί πολίτες. Πέντε είναι αλλοδαποί (τρεις από την Ταϊλάνδη, ένας από την Τανζανία και ένας από το Νεπάλ). Δύο από αυτούς που πιστεύεται ότι είναι νεκροί έχουν διπλή υπηκοότητα, αμερικανική και ισραηλινή.
Συνολικά, 251 άτομα απήχθησαν από το Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, οι οποίοι προστέθηκαν στους τέσσερις ομήρους που ήδη κρατούνταν αιχμάλωτοι στη Γάζα.
Από την έναρξη του πολέμου, 148 όμηροι επέστρεψαν ζωντανοί στο Ισραήλ. Οι περισσότεροι από αυτούς απελευθερώθηκαν από τη Χαμάς κατά τη διάρκεια προσωρινών εκεχειριών, ενώ οκτώ διασώθηκαν από τον ισραηλινό στρατό. Πενήντα εννέα σοροί έχουν επιστραφεί στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων τριών ομήρων που δραπέτευσαν και σκοτώθηκαν κατά λάθος από τις ισραηλινές δυνάμεις.
Διαβάστε επίσης:
Νεαρός «αδέσποτος» πλανήτης καταβροχθίζει το περιβάλλον του
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιβίωσε των δύο προτάσεων μομφής από Αριστερά και ακροδεξιά
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
