Νέα συμφωνία ΗΠΑ–Ουκρανίας στη Γενεύη: Μήνυμα προς τη Ρωσία για σεβασμό της κυριαρχίας - Το αναθεωρημένο σχέδιο της ΕΕ
Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ουκρανίας ανακοίνωσαν το βράδυ της Κυριακής ότι κατέληξαν σε «επικαιροποιημένη και επεξεργασμένη» νέα εκδοχή του πλαισίου ειρήνης, τονίζοντας πως οποιαδήποτε συμφωνία με τη Ρωσία «πρέπει να σέβεται πλήρως την εθνική κυριαρχία» του Κιέβου, μετά τις εντατικές συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν στη Γενεύη με αμερικανούς, ουκρανούς και ευρωπαίους αξιωματούχους.
Το κείμενο ανέφερε ότι κάθε μελλοντική συμφωνία «θα πρέπει να σέβεται πλήρως την εθνική κυριαρχία της Ουκρανίας», στέλνοντας σαφές μήνυμα προς τη Μόσχα, αλλά και προς όσους εταίρους ανησυχούν για πιθανή πίεση προς το Κίεβο να αποδεχθεί παραχωρήσεις.
Ο Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι αισθάνεται «πολύ αισιόδοξος» πως η συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί «πολύ γρήγορα». Ο Oυκρανός διαπραγματευτής Αντρίι Γέρμακ μίλησε για «πολύ καλή πρόοδο», ενώ ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανέφερε ότι η νέα εκδοχή του κειμένου «αντανακλά την πλειονότητα των προτεραιοτήτων-κλειδιών» της Ουκρανίας.
Η αρχική εκδοχή του αμερικανικού σχεδίου είχε συναντήσει αντίσταση τόσο από το Κίεβο όσο και από ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι μετέβησαν στη Γενεύη για να αποτρέψουν μια συμφωνία που, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, θα μπορούσε να οδηγήσει την Ουκρανία σε συνθηκολόγηση.
Η θέση της Ουκρανίας και οι κόκκινες γραμμές του Ζελένσκι
Η ουκρανική κυβέρνηση επιμένει ότι καμία συμφωνία δεν μπορεί να νομιμοποιήσει τον ρωσικό έλεγχο στις περιφέρειες Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια. Το Κίεβο ζητά σαφή διατύπωση ότι τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν παγωμένα μέχρι την καταβολή αποζημιώσεων, ενώ προτεραιότητα αποτελεί και η ενσωμάτωση ρήτρας για επιστροφή αιχμαλώτων και απαχθέντων παιδιών.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι τονίζει ότι στόχος της Ουκρανίας είναι μια συμφωνία που «διασφαλίζει δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη», ξεκαθαρίζοντας πως «η Ουκρανία δεν θα παραχωρήσει εδάφη σε αντάλλαγμα για μια προσωρινή ηρεμία». Παράλληλα, η ουκρανική ηγεσία επιδιώκει να παραμείνει ανοιχτή, σε βάθος χρόνου, η πορεία της χώρας προς την ευρωατλαντική αρχιτεκτονική ασφαλείας, παρά το προσωρινό «πάγωμα» της συζήτησης για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Το αναθεωρημένο ευρωπαϊκό σχέδιο 28 σημείων
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Γαλλία παρουσίασαν στη Γενεύη την ευρωπαϊκή αντιπρόταση των 28 σημείων, με σημαντικές διαφοροποιήσεις από το αμερικανικό πλαίσιο.
Το ευρωπαϊκό κείμενο:
- ανεβάζει σε 800.000 το ανώτατο όριο του ουκρανικού στρατού (έναντι 600.000 των ΗΠΑ),
- αφαιρεί τη ρήτρα περί παραχώρησης του Ντονμπάς,
- προβλέπει διαπραγματεύσεις με αφετηρία την υπάρχουσα γραμμή επαφής,
- ζητά πρόωρη διεξαγωγή εκλογών μετά τη συμφωνία,
- στηρίζει ισχυρή αμερικανική εγγύηση ασφαλείας,
- προτείνει σταδιακή επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία και πιθανή επιστροφή στη G8.
Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης δημιουργία Αναπτυξιακού Ταμείου Ουκρανίας, μηχανισμό ανθρωπιστικών ανταλλαγών και επανεκκίνηση του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια υπό την εποπτεία της IAEA.
Νέα δυναμική στις αμερικανικές διαπραγματεύσεις
Οι ΗΠΑ επεξεργάζονται ήδη «ορισμένες αλλαγές» στο δικό τους σχέδιο, σύμφωνα με τον Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος χαρακτήρισε τις συνομιλίες της Κυριακής «την πιο σημαντική ημέρα» της διαδικασίας μέχρι σήμερα. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η τελική μορφή του σχεδίου θα χρειαστεί την έγκριση τόσο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ όσο και της ρωσικής κυβέρνησης.
Ο Τραμπ είχε δώσει προθεσμία έως τις 27 Νοεμβρίου στο Κίεβο για απάντηση, πριν διευκρινίσει το Σάββατο ότι η πρόταση δεν αποτελεί «τελική προσφορά».
Ευρύτερες αντιδράσεις και επόμενα βήματα
Η Ρωσία εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 20% του ουκρανικού εδάφους και συνεχίζει μικρές αλλά σταθερές προωθήσεις στη γραμμή του μετώπου. Την ίδια στιγμή, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιδιώκουν να αποτρέψουν ένα πλαίσιο που θα αποδυνάμωνε τη διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας.
Ο Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε ότι παραμένει «πολύ αισιόδοξος» πως θα υπάρξει συμφωνία «σε λογικό χρονικό διάστημα», είτε εντός της εβδομάδας είτε στις αρχές της επόμενης.
Διαβάστε επίσης:
Οι Σλοβένοι απέρριψαν τη νομιμοποίηση της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας που είχαν εγκρίνει πέρυσι
Ρούμπιο: Είμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία για την Ουκρανία, έχουμε θεμελιώδες έγγραφο