Οι αμαρτίες του παρελθόντος, και μάλιστα του πολύ πρόσφατου, πληρώνονται ακριβά και αυτό ισχύει και για το πολύπαθο κτηματολόγιο αφού τελικά οι στημένοι διαγωνισμοί που έγιναν το 2013 βρίσκονται στον «αέρα» και θα πρέπει να επαναπροκηρυχθούν για να μην έρθουν τα χειρότερα.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε αυτήν τη λύση κατέληξε, στην επαναπροκήρυξη δηλαδή του διαγωνισμού γνωστού και ως «ΚΤΗΜΑ 13», προϋπολογισμού 572 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορά την κτηματογράφηση 16 εκατομμυρίων δικαιωμάτων, δηλαδή του 65% της συνολικής έκτασης της χώρας.

 

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το έργο για μια ακόμα φορά θα καθυστερήσει και τίθεται, πλέον, εν κινδύνω η μοναδική, ίσως, μνημονιακή υποχρέωση που κάθε κυβέρνηση θα έπρεπε να τηρήσει κατά γράμμα, αυτή της ολοκλήρωσης του κτηματολογίου μέσα σε τέσσερα χρόνια, το 2020.

 

Πηγές του υπουργείου ΠΕΝ επισημαίνουν, πάντως, ότι θα επιδιωχθεί πιο ευέλικτη διαδικασία, ενώ υπογραμμίζουν ότι έτσι κι αλλιώς το έργο θα καθυστερούσε από τις προσφυγές σχημάτων που είχαν καταθέσει προσφορές στον διαγωνισμό και διαπίστωσαν ότι η τράπουλα ήταν σημαδεμένη.

 

Οι 28 διαγωνισμοί προκηρύχθηκαν τον Οκτώβριο του 2013 και υποβλήθηκαν 61 προσφορές από 20 διαγωνιζόμενα σχήματα. Ω του θαύματος, όμως, για τις 22 από τις 28 συμβάσεις οι μεγαλύτερες εκπτώσεις που δόθηκαν ήταν από 2,1% έως 5,5%, ενώ στις υπόλοιπες έξι συμβάσεις οι μεγαλύτερες εκπτώσεις κυμαίνονταν από 20% έως 35%. Εν ολίγοις, η συντριπτική πλειονότητα των προσφορών δεν ήταν οικονομικά συμφέρουσες για το Δημόσιο αφού οι εκπτώσεις ήταν εξαιρετικά χαμηλές, ιδιαίτερα για τα δεδομένα της αγοράς εκείνη την εποχή.

 

Ξένα μελετητικά γραφεία που συμμετείχαν στον διεθνή διαγωνισμό άρχισαν να υποπτεύονται ότι κάτι περίεργο τρέχει όταν διαπίστωσαν ότι εναλλάξ οι ίδιες εταιρείες συμμετείχαν στους διαγωνισμούς προσαρμόζοντας τις εκπτώσεις σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

 

Για να το κάνουμε λιανά, σύμφωνα με τις καταγγελίες που είναι γνωστές εδώ και πάνω από έναν χρόνο και στις διοικήσεις του ΕΚΧΑ, σε όποιους διαγωνισμούς συμμετείχαν μόνο ορισμένα ελληνικά γραφεία έστησαν τις προσφορές έτσι ώστε να μοιραστούν την πίτα των 500 εκατομμυρίων. 

 

Για παράδειγμα, η έρευνα έδειξε ίχνη συνεννόησης αφού εναλλάξ προσέφερε πότε το ένα γραφείο έκπτωση 1,5% και πότε το άλλο, με αποτέλεσμα να μοιράζονται την πίτα.

 

Παράλληλα, σε όποιον διαγωνισμό συμμετείχαν και ξένα μελετητικά γραφεία, οι ίδιες ελληνικές εταιρείες έδιναν εκπτώσεις έως και 35% για να τους πετάξουν έξω από τη διαδικασία.

 

Η πρακτική αυτή έγινε αντιληπτή από τους ξένους, οι οποίοι προχώρησαν σε καταγγελία προς την Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Α.Ε. (ΕΚΧΑ) για προσυμφωνημένες προσφορές, «παγώνοντας» έτσι επί της ουσίας τη διαγωνιστική διαδικασία.

 

Η ΕΚΧΑ μετά την αποκάλυψη ότι κάποιοι έστησαν τους 22 από τους 28 διαγωνισμούς ζήτησε γνωμοδότηση για το εάν υποχρεούται να κατοχυρώσει τους διαγωνισμούς ή μπορεί να τους ακυρώσει και οι γνωμοδοτήσεις συνηγορούν στην ακύρωσή τους.

 

Στο παρασκήνιο, βέβαια, και μετά την αποκάλυψη ότι οι διαγωνισμοί του 2013 ήταν στημένοι, ασκήθηκαν πολύ ισχυρές πιέσεις προκειμένου οι ίδιες εταιρείες που έκαναν το στημένο παιχνίδι και εμφανίζονταν ως μειοδότες να πουν τώρα «συγγνώμη, λάθος», να προσφέρουν έκπτωση 20% και να κατοχυρώσουν τις 22 από τις 28 συμβάσεις!

 

Η διαδικασία αυτή, βέβαια, θα ήταν έωλη και νομικά αβάσιμη αφού δεν προβλέπεται με την ολοκλήρωση των προσφορών και του διαγωνισμού μια μειοδότρια εταιρεία από 1,5% έκπτωση να προσφέρει ξαφνικά 20% για να καπαρώσει οπωσδήποτε το έργο και ενώ ελέγχεται για προσυμφωνημένες προσφορές. 

 

Στην ίδια κατεύθυνση, βέβαια, πίεζαν και άλλοι παράγοντες, ισχυριζόμενοι ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει νέα καθυστέρηση.

 

Τελικά, ο Πάνος Σκουρλέτης, σε συνεργασία και με άλλα κυβερνητικά στελέχη, αποφάσισε την επαναπροκήρυξη των μελετών αφού οποιαδήποτε άλλη απόφαση θα έβαζε το έργο σε περιπέτειες και θα συνεπαγόταν μεγάλη καθυστέρηση λόγω των προσφυγών που θα έκαναν οι εταιρείες που έπεσαν στη λούμπα των στημένων διαγωνισμών.

 

Το μεγαλύτερο πρόβλημα, πάντως, για το κτηματολόγιο παραμένει το θέμα των δασικών χαρτών αφού το 2013 η τότε κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου επέλεξε να προχωρήσει στην προκήρυξη των μελετών κτηματογράφησης χωρίς να έχει προβλέψει την εκπόνηση μελετών για τη σύνταξη των δασικών χαρτών!

 

Και έκανε αυτήν την επιλογή ενώ και οι πέτρες γνωρίζουν ότι σε μια χώρα όπως η Ελλάδα απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύνταξη του κτηματολογίου είναι οι δασικοί χάρτες και η οριοθέτηση του αιγιαλού. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις όμως επέλεγαν πάντα την αντίστροφη μεθοδολογία παρά τις επισημάνσεις που έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια από τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς.

 

Να σημειωθεί ότι τις τελευταίες δεκαετίες μόλις το 1% των δασικών χαρτών που έχουν εκπονηθεί, έχει κυρωθεί οριστικά! Παράλληλα, δεν έχει αναρτηθεί και κυρωθεί το 30% των δασικών μελετών που έχουν ολοκληρωθεί, ποσοστό που καλύπτει το 60% των δασικών οικοσυστημάτων.