Από τις περαντζάδες του προέδρου της Κομισιόν και του επικεφαλής του ESM το συμπέρασμα είναι κοινό: Η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει στο ακέραιο όλα όσα έχει υπογράψει στο μνημόνιο και μάλιστα να αποδεχτεί την πλήρη «ιδιοκτησία» του, διαφορετικά «ελάφρυνση χρέους» δεν θα υπάρξει. 

 

Όχι ότι δεν τα ξέραμε, αλλά οι καλοί μας δανειστές, πίσω από τα χαμόγελα και τις φιλοφρονήσεις, φροντίζουν πάντα να υπενθυμίζουν ότι δεν πρόκειται να βάλουν νερό στο κρασί τους και ότι το μοντέλο που επιχειρείται να εφαρμοστεί σε όλη την Ευρώπη δεν μπορούμε να το αποφύγουμε.

 

Φροντίζουν επίσης να υπενθυμίζουν ότι το δύσκολο δεν είναι η νομοθέτηση, αλλά η εφαρμογή και το αποτέλεσμα, από το οποίο θα κριθεί αν κάποια στιγμή και με ποιο μοντέλο θα γίνουν διευκολύνσεις στην εξυπηρέτηση του χρέους. Αυτά όλα είναι προαπαιτούμενα από την πλευρά τους – μαζί βεβαίως με την εξάλειψη των πολιτικών παρεμβάσεων στη λειτουργία των θεσμών που παίζουν σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή του μνημονίου.

 

Πάντως το κωμικοτραγικό είναι ότι η ελληνική αποτελεσματικότητα δεν είναι υπόθεση μόνο της χώρας. Στην εμφάνιση του Τσίπρα με τον Γιούνκερ ήταν κοινή η διαπίστωση ότι οι δανειστές δεν είναι ένα μπλοκ, δεν έχουν τις ίδιες αντιλήψεις για το μέλλον της Ελλάδας και, κυρίως, όλοι ξέρουμε ότι διαφωνούν σε πολύ σημαντικά ζητήματα, όπως το χρέος και ενίοτε τα «μεταρρυθμιστικά» προαπαιτούμενα.

 

Σε μεγάλο βαθμό, λοιπόν, το αποτέλεσμα της ελληνικής κυβέρνησης – της τωρινής και της όποιας επόμενης – δεν εξαρτάται μόνο από την προσπάθειά της, αλλά και από τις διαφωνίες των δανειστών μεταξύ τους.

Το πράγμα χειροτερεύει όταν στο παιχνίδι υπεισέρχεται και ο παράγοντας της αστάθειας του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Το πρόβλημα εδώ δεν είναι η απίστευτη καταστροφολογία που συνοδεύει την προπαγάνδα κατά του Brexit – το οποίο δεν είναι καν βέβαιο ότι θα συμβεί, ακόμη και αν αυτό υποδειχθεί από το σημερινό συμβουλευτικό δημοψήφισμα.

 

Το σοβαρότερο πρόβλημα είναι ότι ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση αμφισβητείται και ότι αυτή η αμφισβήτηση δεν θα σταματήσει στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Αντιθέτως, όσο επεκτείνεται το μοντέλο της οικονομικής και κοινωνικής «κινεζοποίησης» τόσο η αμφισβήτηση θα επεκτείνεται.

 

Το ερώτημα για την Ελλάδα είναι αν, ενώ οι φυγόκεντρες τάσεις θα αυξάνονται, αυτή θα καταφέρνει να ισορροπεί στο τεντωμένο σχοινί της χρεοκοπίας και της εξάρτησης από το χρήμα των μνημονίων. Όσο μάλιστα συνεχίζει να παραμένει αντιπαραγωγική και ανίκανη να μαζεύει τους φόρους της τόσο περισσότερο θα παραμένει έρμαιο αντικρουόμενων αντιλήψεων και συμφερόντων. Αυτή είναι μακράν η προτεραιότητα της χώρας – όλα τα άλλα είναι κατανοητά, αλλά δευτερεύοντα…