Η εγκατάσταση στην Βουδαπέστη τράπεζας για την οποία υπάρχουν υποψίες ότι είναι παράρτημα των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών προκαλεί την ανησυχία της ουγγρικής αντιπολίτευσης, αλλά επίσης των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ αναμένεται αύριο στην Βουδαπέστη ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η ουγγρική αντιπολίτευση χαρακτηρίζει την International Investment Bank (IIB) «Δούρειο Ιππο του Πούτιν στην Βουδαπέστη» που διευθύνεται «από τα παιδιά σοβιετικών κατασκόπων». Την περασμένη βδομάδα εγκαταστάθηκε στα γραφεία της στην ουγγρική πρωτεύουσα.

«Η εγκατάσταση της International Investment Bank στην Βουδαπέστη δεν είναι καλή ιδέα», αναφέρεται σε email που απέστειλε στο AFP (Γαλλικό Πρακτορείο) η αμερικανική πρεσβεία στην Ουγγαρία.

«Εν δυνάμει, η Ρωσία μπορεί να χρησιμοποιήσει την παρουσία αυτής της τράπεζας στη Ουγγαρία για να εξασφαλίσει την είσοδο κακόβουλων ρωσικών παραγόντων στον χώρο Σένγκεν», αναφέρει η αμερικανική πρεσβεία, ενισχύοντας τους φόβους της ουγγρικής αντιπολίτευσης που καταγγέλλει « απειλή για την εθνική ασφάλεια».

Ο Ντέιβιντ Κόρνστιν, ο οποίος έχει ορισθεί από την Ουάσινγκτον πρεσβευτής στην Βουδαπέστη, «συζητά συνεχώς» το θέμα με τις ουγγρικές αρχές, προς τις οποίες έχει εκφράσει τις «ανησυχίες» του, διευκρινίζεται στο μήνυμα.

«Εξαιρετικά ανήσυχα», μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου, έστειλαν τον περασμένο μήνα επιστολή στον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο. Η International Investment Bank «θεωρείται ευρέως παράρτημα των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών», γράφουν στην επιστολή τους.

Ρωσικό όργανο

Η International Investment Bank ιδρύθηκε το 1970, κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου, από την Σοβιετική Ενωση με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών δεσμών ανάμεσα τις κομμουνιστικές χώρες. Σήμερα αποτελεί όργανο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Η τράπεζα θα απασχολεί περί τα εκατό άτομα προσωπικού που θα απολαμβάνουν διπλωματικής ασυλίας χάρη στο πολυεθνικό, διακυβερνητικό της στάτους, όταν θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία τον επόμενο χρόνο.

Η Κούβα, η Μογγολία και το Βιετνάμ είναι μέτοχοι, μαζί με πέντε χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία και Τσεχική Δημοκρατία).

Η International Investment Bank αρνείται επισήμως τις κατηγορίες για κατασκοπεία και παρουσιάζεται ως μία νέα αναπτυξιακή τράπεζα που μοιράζει δάνεια, την ώρα που οι πέντε αναπτυξιακές τράπεζες που λειτουργούν στην Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν μέχρι στιγμής τις έδρες τους σε χώρες της δυτικής Ευρώπης.

Μακρά γραμμή κατασκόπων

Ομως οι υποψίες ενισχύθηκαν εξαιτίας του προφίλ του προέδρου του διοικητικού της συμβουλίου, ο οποίος επιβλήθηκε από την Ρωσία, η οποία και είναι βασικός χρηματοδότης: ο Νικολάι Κόσοφ είναι, σύμφωνα με τον ουγγρικό Τύπο, ο συνεχιστής μίας μακράς γραμμής σοβιετικών κατασκόπων.

Η μητέρα, ο πατέρας και ο παππούς του εργάζονταν για την KGB. Ο ούγγρος εκπρόσωπος στην International Investment Bank, ο Ιμρε Μπόρος, έχει επίσης εργασθεί για τις μυστικές υπηρεσίες της Ουγγαρίας πριν από το 1989.

«Υπάρχουν προφανείς κίνδυνοι ασφαλείας που δεν φαίνεται ότι αντιμετωπίζονται με τον σωστό τρόπο», λέει ο Αντρας Ρατς, ειδικός για την Ρωσία στο γερμανικό think tank Διεθνών Σχέσεων (DGAP), καθώς οι δραστηριότητες της τράπεζας δεν υπόκεινται στους ελέγχους των ουγγρικών ρυθμιστικών οργάνων.

«Εκεί μιλούν ρωσικά, η έδρα της ήταν επί 49 χρόνια στην Μόσχα, ο διευθυντής της είναι Ρώσος: η Ρωσία ελέγχει ντε φάκτο όλον τον μηχανισμό λήψεως αποφάσεων. Πρόκειται για μία τράπεζα που κυριαρχείται από την Ρωσία», διαπιστώνει ο αναλυτής.

Οικονομική ευκαιρία

Η ουγγρική κυβέρνηση θεωρεί ότι η άφιξη αυτού του νέου οικονομικού παράγοντα «θα φέρει στους μετόχους, και ανάμεσά τους στην Ουγγαρία, νέες οικονομικές ευκαιρίες», αναφέρεται στην απάντηση που απηύθυναν οι υπηρεσίες της τράπεζας στις ερωτήσεις του AFP.

Το χαρτοφυλάκιο των δανείων της IIB ανερχόταν σε 830 εκατομμύρια ευρώ το 2018. «Θα μπορούσε να έχει θετικό αποτέλεσμα για την Ουγγαρία», δηλώνει ο Αντρας Ντέακ, της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών , «αλλά οι θετικές συνέπειες θα είναι περιορισμένες».

Ο εθνικιστής πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν έχει ενισχύσει τους οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς με την Μόσχα από το 2014, παρά την προσάρτηση της Κριμαίας και την επιβολή των ευρωπαϊκών οικονομικών κυρώσεων κατά της Μόσχας, υπογράφοντας με την Rosatom συμβόλαιο για την επέκταση του κυριότερου πυρηνικού σταθμού της χώρας ύψους 11 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η προσέγγιση αυτή εντάσσεται σε μία πολιτική διαφοροποίησης των συμμαχιών που ενορχηστρώνεται από τον Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τους δυτικούς του εταίρους σε διπλωματικά θέματα και επιλέγει δική του πορεία.

Ο ούγγρος πρωθυπουργός, ο οποίος έχει καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών, προκάλεσε τις επικρίσεις των Βρυξελλών διότι καθυστέρησε κοινό ανακοινωθέν της Ευρωπαϊκής Ενωσης που καλούσε την Τουρκία να θέσει τέλος στην επίθεση κατά της Συρίας.

Ο Ερντογάν θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Βουδαπέστη στις 7 Νοεμβρίου. Η Ουγγαρία έχει επίσης ενισχύσει τις σχέσεις με την Κίνα και τις χώρες της κεντρικής Ασίας.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει πραγματοποιήσει ήδη δύο επίσημες επισκέψεις στην Βουδαπέστη, το 2015 και το 2017. Η International Investment Bank θα βρίσκεται στο μενού των διμερών συνομιλιών, θέμα των οποίων θα είναι, επισήμως, η υπογραφή συμβολαίων πώλησης φυσικού αερίου και το κοινό σχέδιο τροφοδοσίας της Αιγύπτου με σιδηροδρομικό εξοπλισμό.