Σαν σήμερα, το 1605, εκδίδεται το πρώτο μέρος του Δον Κιχώτη, του πασίγνωστου μυθιστορήματος του Μιγκέλ Θερβάντες.

 

Θεωρείται το πρώτο εκτυπωμένο σύγχρονο μυθιστόρημα, το καλύτερο λογοτεχνικό έργο όλων των εποχών, το ισπανικό μυθιστόρημα με τη μεγαλύτερη επιρροή στη λογοτεχνική σφαίρα και κατέχει τον τίτλο του δεύτερου πιο πολυδιαβασμένου βιβλίου μετά τη Βίβλο, καθώς και του πρώτου μυθιστορήματος που εκδόθηκε σε δύο μέρη, με το δεύτερο να εκδίδεται δέκα χρόνια μετά.

 

Στο βιβλίο, ακολουθούμε τον Δον Κιχώτη, κατά κόσμον Αλόνσο Κιξάνο, ενός ημίτρελου ηλικιωμένου ευγενή που διαβάζει μανιωδώς ιπποτικά ρομάντζα, μέχρι που αποφασίζει να παρατήσει τη μονότονη ζωή του για να γίνει ιππότης.

 

Σε μια εποχή που ο ιπποτισμός είναι πια ξεπερασμένος, ανεβαίνει στο γέρικο άλογο του και με το βοηθό του, Σάντσο Πάντσα, τριγυρνάει στην Ισπανία για να φέρει εις πέρας αποστολές που δεν του ανέθεσε κανείς, αντιμετωπίζοντας κατά φαντασίαν εχθρούς, αποδίδοντας δικαιοσύνη στο όνομα του καλού και ηθικού και της αγαπημένης του Δουλτσινέας, ορμώμενος από τη δίψα του για μια ηρωική ζωή γεμάτη νόημα.

Ο Δον Κιχώτης επιτίθεται σε μια παρέα μοναχών, σε ένα κοπάδι πρόβατα και, στην πιο κλασσική σκηνή της ιστορίας, σε ανεμόμυλους. Τυφλωμένος από την πλάνη του, βλέπει τους ανεμόμυλους ως διαβολικούς γίγαντες που έχει στείλει κάποιος εχθρός του και όσο κι αν προσπαθεί ο Σάντσο να τον λογικέψει, ορμά με το δόρυ του στα πέτρινα τέρατα της φαντασίας του, χωρίς φυσικά επιτυχία.

 

Ο κόσμος τον περιγελά και τον εκμεταλλεύεται και ο ίδιος αδυνατεί να δει τις δυσάρεστες συνέπειες των πράξεών του, καθώς έχει κυριευθεί από την ιπποτική και αναχρονιστική ιδεολογία του, μια κωμικοτραγική φιγούρα σε μια πραγματικότητα που τον έχει προσπεράσει.

 

Ο Θερβάντες μας παρουσιάζει έναν ήρωα φαντασιόπληκτο που προκαλεί το γέλιο, και ίσως τη συμπόνια μας, καθώς αψηφά τις περιορισμένες ικανότητές του κι επιλέγει να ζήσει το όνειρό του. Για τον Δον Κιχώτη, ο κόσμος είναι δίκαιος, το κακό τιμωρείται και ο ίδιος είναι ικανός να διορθώσει τα κακώς κείμενα της κοινωνίας.

 

Είναι, όμως, οι καλές προθέσεις του, άφεση για το χάος που δημιουργεί; Μήπως ο ιπποτισμός του, αντί να επαναφέρει την τάξη, προκαλεί αντίθετα αποτελέσματα;

 

Μήπως απλά κατασκευάζει εχθρούς μόνο και μόνο για να καλύψει την αδυναμία του και την ανεπάρκειά του;

 

Ο πραγματικός εχθρός του Δον Κιχώτη βρίσκεται μέσα του• είναι ο χρόνος που περνά και του κλείνει το μάτι και είναι οι ιδεολογικές παρωπίδες που φορά και παραμορφώνουν την εικόνα της πραγματικότητας.

 

Ο Δον Κιχώτης δε διαφέρει πολύ από εμάς: πολύ μικροί κι αδύναμοι να αντιμετωπίσουμε τους πραγματικούς εχθρούς μας, κατασκευάζουμε απειλές και κυνηγάμε χίμαιρες, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να νιώσουμε σημαντικοί σε έναν κόσμο που δε μας χρειάζεται.