Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
Ο μόλις εκλεγείς Πάπας είναι ο μόνος από τους 266 Πάπες που εξελέγησαν ώς τώρα που επέλεξε το όνομα του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, ο οποίος έχοντας απαρνηθεί πλήρως την πατρική περιουσία, αφιέρωσε τη ζωή και τη δράση του υπέρ όλων των αδυνάτων, φτωχών, αρρώστων και αδικημένων.
Της Αλίκης Γιωτοπούλου – Μαραγκοπούλου* I. Φραγκίσκος
Ο μόλις εκλεγείς Πάπας είναι ο μόνος από τους 266 Πάπες που εξελέγησαν ώς τώρα που επέλεξε το όνομα του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, ο οποίος έχοντας απαρνηθεί πλήρως την πατρική περιουσία, αφιέρωσε τη ζωή και τη δράση του υπέρ όλων των αδυνάτων, φτωχών, αρρώστων και αδικημένων. Ανάλογη στάση τήρησε και ο νέος Πάπας στη μακρά σταδιοδρομία του μέχρι το αξίωμα του αρχιεπισκόπου Αργεντινής. Στάση ταπεινοφροσύνης άρχισε να εφαρμόζει και ως Ποντίφικας αμέσως μετά την εκλογή του.
II.Τα σοβαρότερα προβλήματα που πρέπει να λύσει
II, 1. Όσον αφορά το σοβαρό πρόβλημα της παιδεραστίας, οφείλεται στην υποχρεωτική αγαμία του κλήρου. Ωστόσο, αυτή δεν τη ζητούσε ούτε ο απόστολος Παύλος προ 2.000 ετών. Ζητούσε μόνο ο πρεσβύτερος και ο επίσκοπος να «είναι και μιας γυναικός ανήρ» (προς Τιμόθεο 3,2 και προς Τίτο 1,5-10).
Η Καθολική Εκκλησία είναι η μόνη που εφαρμόζει ακόμη την υποχρεωτική αγαμία σε όλες τις βαθμίδες του κλήρου της. Οι Προτεσταντικές και η Αγγλικανική Εκκλησία την έχουν ήδη καταργήσει πλήρως. Οι δε Ορθόδοξες την έχουν διατηρήσει μόνο για τους υψηλούς αξιωματούχους, στους οποίους παρατηρούνται ποικίλα ανάλογα προβλήματα. Σήμερα πλέον το δικαίωμα να συνέρχεται σε γάμο κάθε ενήλικος άνθρωπος χωρίς εξαιρέσεις, και να το αποφασίζει μάλιστα ελεύθερα ο ίδιος, καθιερώνει το Σύμφωνο (Covenant) για τα οικονομικά, κοινωνικά και μορφωτικά δικαιώματα (άρθρο 23).
II, 2. Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί η κοινή με τους νεοοθωμανιστές προσπάθεια κατάργησης του ήδη διεθνώς καθιερωμένου οικογενειακού προγραμματισμού, δηλαδή της αρχής να αποφασίζει το ζεύγος ή και η γυναίκα μόνη αν θέλει παιδιά, πόσα και σε τι χρονικά διαστήματα μεταξύ τους. Το δικαίωμα αυτό αναγνώρισαν, μεταξύ άλλων, τα Συμπεράσματα της Παγκόσμιας Διάσκεψης του Πληθυσμού στο Κάιρο, 1994 (Αρχή 8, Κεφ. 2), το Πρόγραμμα Δράσης του Πεκίνου, 1995 (παρ. 94), και το σπουδαιότερο, η CEDAW στο άρθρο 16,1,ε, σύμβαση που αποτελεί πλέον διεθνές δίκαιο.
Ο οικογενειακός προγραμματισμός, για να πραγματοποιηθεί, απαιτεί τη χρησιμοποίηση αντισυλληπτικών μεθόδων και άμβλωσης, τα οποία άλλωστε είναι και απαραίτητα για την αποφυγή μετάδοσης στον ερωτικό σύντροφο μολυσματικής ασθένειας (ιδίως AIDS ), αλλά και γέννησης μολυσμένου ή ανάπηρου παιδιού.
II, 3. Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί η σύμπραξη με τον νεοοθωμανισμό για την κατάργηση της βασικής αρχής ότι οι διεθνείς αρχές και κανόνες και οι νόμοι Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΔΑ) πρέπει να υπερισχύουν των εθιμικών παραδόσεων και πρακτικών που τους αντιστρατεύονται, δηλαδή μιας αρχής βάσει της οποίας επετεύχθη ως σήμερα ο βαθμιαίος εξανθρωπισμός των ανθρωπίνων κοινωνιών με τη βαθμιαία εγκατάλειψη βάρβαρων μεταχειρίσεων αδύνατων κοινωνικών κατηγοριών. Δεν έχουμε παρά να θυμηθούμε τις αφάνταστα βασανιστικές θανατικές εκτελέσεις που άλλοτε αποτελούσαν τον κανόνα στο σωφρονιστικό δίκαιο των ευρωπαϊκών χωρών.
II, 4. Οι συμπράττοντες αντιπρόσωποι της Αγίας Έδρας και του νεοοθωμανισμού ζητούν συχνά τη λήψη αποφάσεως με παμψηφία – που δεν επιβάλλει κανένας κανόνας του ΟΗΕ – και εν συνεχεία μειοψηφώντας κατορθώνουν να σταματήσουν τη λήψη απόφασης που δεν τους αρέσει. Έτσι, εισάγεται η αντιδημοκρατική αρχή η γνώμη της μειοψηφίας να αποκλείει την επικράτηση της άποψης της πλειοψηφίας.
IΙΙ. Οι αρχές και οι κανόνες των ΔΑ ισχυρό στήριγμα των νέων θέσεων της Εκκλησίας
Επιθυμούμε να τονίσουμε ότι οι αρχές των Εκκλησιών πρέπει πλέον να εναρμονίζονται με τις αρχές ΔΑ. Δεν μπορεί η Εκκλησία να εμφανίζεται ως εχθρός των αρχών ΔΑ που αποτελούν το ευγενέστερο κατόρθωμα της ανθρωπότητας ύστερα από σκληρούς και αιματηρούς αγώνες και την τελευταία πικρότατη εμπειρία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με τα 60 εκατομμύρια νεκρούς και καταστροφές ανυπολόγιστες.
ΙV. Διαβίωση, δράση και κηρύγματα του νέου «Επισκόπου της Ρώμης»
Ο Φραγκίσκος, κατά την ανακήρυξή του, εμφανίσθηκε φέρων απέριττη ενδυμασία και σιδερένιο, αντί χρυσού, σταυρό. Φέρει τον τίτλο «Επίσκοπος Ρώμης» και δεν κατοικεί στο παπικό ανάκτορο του Βατικανού, αλλά σ’ ένα μικρό διαμέρισμα, ξενώνα του Βατικανού, συντρώγει δε κάθε μεσημέρι με όλο το προσωπικό. Στην πόλη της Ρώμης κυκλοφορεί με το λεωφορείο.
Πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η συμπεριφορά του δείχνει επιπλέον και πολιτικότητα αξιόλογη. Έτσι, τους κυβερνώντες τους λαούς του κόσμου υποδέχθηκε καθισμένος σε παπική υπερυψωμένη πολυθρόνα, ενώ τους εκπροσώπους των διαφόρων Εκκλησιών υποδέχθηκε μετατεθείς σε πολυθρόνα ιδίου επιπέδου με τις δικές τους. Αυτός ο χειρισμός σημαίνει ότι η θρησκευτική ηγεσία είναι υπεράνω της πολιτικής εξουσίας, ενώ οι Εκκλησίες όλων των θρησκευμάτων και δογμάτων πρέπει να είναι ισότιμες και να συνεργάζονται, δηλαδή καταργεί την αλαζονική μισαλλοδοξία του καθολικισμού.
Πρόσφατα μάλιστα έλαβε και το θάρρος καθαρών παρεμβάσεων και παραινέσεων για ειρηνικές και δίκαιες λύσεις και σε διεθνή προβλήματα αποδοκιμάζων τη βία και την εκμετάλλευση των αδύνατων λαών και μάλιστα με πολεμικές δραστηριότητες που δικαιολογούνται με υποκριτικές προφάσεις. Τη δε Μεγάλη Πέμπτη των Καθολικών πήγε σε μια φυλακή και έπλυνε τα πόδια παιδιών και γυναικών – εκ των οποίων μάλιστα η μία Οθωμανή.
Στη γραμμή των καινοτομιών, ο Πάπας μόλις ανακοίνωσε και μια άλλη απόφαση δημοκρατικοποίησης της Καθολικής Εκκλησίας, δηλαδή τη σύσταση οκταμελούς Συμβουλευτικού Συμβουλίου που θα απαρτίζεται, μεταξύ άλλων, από τους αρχιεπισκόπους του Σαντιάγο της Χιλής, του Μονάχου, της Βο-στώνης, της Ονδούρας και μόνο έναν Ιταλό καρδινάλιο.
Ο τονισμός, κατά την πασχαλινή ομιλία του, του σοβαρότατου ρόλου των γυναικών στη θεμελίωση του χριστιανισμού είναι πιθανό να έχει ως συνέπεια τη χρησιμοποίησή τους ουσιαστικότερα στο πλαίσιο της Εκκλησίας – π.χ. με τη χειροτονία και γυναικών ιερωμένων. Ο νέος ηγέτης της Καθολικής Εκκλησίας βρίσκεται, βέβαια, στην ευχάριστη θέση να έχει διεθνώς και παγκοσμίως αναγνωριστεί πλέον η ισότητα των φύλων. Ο Πάπας Φραγκίσκος ρητά εγκαταλείπει και αντικρούει τις παλιές αντιλήψεις του καθολικισμού αφενός με τις βασικές γραμμές της ζωής και της δράσης του και αφετέρου με τη ρητή συμβουλή του προς τους πιστούς να μη φοβούνται τους νεωτερισμούς.
V. Εναρμόνιση αρχών Εκκλησίας και ΔΑ
Γενικά, θεωρούμε ότι η εποχή μας πρέπει να είναι εποχή που οι χριστιανικές Εκκλησίες και ειδικά η Καθολική οφείλουν να εναρμονίσουν τις αρχές τους με τα ΔΑ. Χριστιανική Εκκλησία και ΔΑ δεν επιτρέπεται στην εποχή μας να εμφανίζονται ως αντίπαλοι. Ο Πάπας αυτήν τη στιγμή εμφανίζεται ως φορέας ιδεών πραγματικά χριστιανικών, που μπορούν να εναρμονιστούν με τα ΔΑ. Ο Φραγκίσκος Α’ μέχρι τώρα εμφανίζεται ως ο ιστορικός μεταρρυθμιστής προς αυτήν την κατεύθυνση.
Αυτό θα ενισχύσει και τις δυο πλευρές, δηλαδή και τις εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις από τους σκεπτικιστές και ορθολογιστές, των οποίων εύλογο είναι να μειώσει την αντίδραση, όταν κάθε προτεινόμενη αλλαγή του στηρίζεται και σε συγκεκριμένο κανόνα ΔΑ. Θα ενισχύσει δε και τη διάδοση και εφαρμογή στην πράξη των κανόνων των ΔΑ αφού ευρείες λαϊκές μάζες προσαρμόζονται στις εκκλησιαστικές υποδείξεις, ιδίως εάν η Εκκλησία τους τις έχει πείσει για την αγάπη της και την προστασία των δικαίων τους.
Πιστεύω – αν και ελεύθερος στοχαστής – ότι αυτή η εναρμόνιση θ’ αποτελέσει γεγονός συντελεστικό στην ανύψωση του γενικού κοινωνικο-ηθικού επιπέδου.
*Όμ. καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου,
πρόεδρος του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου
για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.
Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.