Το F-35 θεωρείται ως το πλέον εξελιγμένο μαχητικό αεροσκάφος σήμερα, το οποίο ενσωματώνει τεχνολογία αιχμής για να μπορεί να πραγματοποιήσει δύσκολες και σύνθετες αποστολές. Ταυτόχρονα, είναι και το πλέον ακριβό πρόγραμμα ανάπτυξης οπλικού συστήματος στην ιστορία των ΗΠΑ, με το κόστος πλέον να υπολογίζεται στα 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια για όλη τη «ζωή» του μαχητικού.

Τι λένε οι υποστηρικτές

Επίσης, είναι και το αεροσκάφος με τα περισσότερα προβλήματα στην ανάπτυξή του: σήμερα, σύμφωνα με το αρμόδιο γραφείο του Πενταγώνου, το F-35 χρειάζεται την επίλυση 871 ζητημάτων του μαχητικού. Και μπορεί κάποια από αυτά να είναι μικρά και ασήμαντα, αλλά για ένα αεροσκάφος που, θεωρητικά, τουλάχιστον έχει ενταχθεί λειτουργικά στις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ και άλλων χωρών από το 2015, ο αριθμός τους είναι τεράστιος -και, το χειρότερο, δεν μειώνεται επαρκώς με τα χρόνια.

Πολλοί αναλυτές στις ΗΠΑ και αλλού θεωρούν ότι, παρά τα προβλήματά του, το F-35 είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για την αμυντική υπεροχή της χώρας και των συμμάχων της. Επίσης, υπογραμμίζουν ότι κι άλλα ιστορικά αεροσκάφη, όταν είναι πρωτοπαρουσιαστεί είχαν και αυτά προβλήματα και είχαν δεχθεί πολύ σκληρή κριτική, παρότι συν τω χρόνω έφθασαν να θεωρούνται σχεδόν αναντικατάστατα και σίγουρα άκρως επιτυχημένα προγράμματα.

Σφοδρή κριτική στο πρόγραμμα

Ωστόσο, τα πράγματα με το F-35 μοιάζουν να έχουν αλλάξει άρδην το τελευταίο διάστημα: o επικεφαλής της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, Άνταμ Σμιθ, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «θέλω να σταματήσω να ρίχνω λεφτά σε αυτή την… ποντικότρυπα». Επίσης, το Πεντάγωνο ζήτησε τη βοήθεια τριών κορυφαίων αμερικανικών πανεπιστημίων προκειμένου να λύσει προβλήματα και δυσλειτουργίες που παρουσιάζει το λογισμικό των F-35.

Ο εκτελών χρέη υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ στο τέλος της διακυβέρνησης Τραμπ αποκάλεσε το F-35 «σκ@το» και η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ παραδέχθηκε ότι τα μαχητικά 5ης γενιάς δεν αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες της και ότι χρειάζεται ένα ελάφρύ, φθηνό και ευκολοσυντήρητο μαχητικό για να συμπληρώσει το παζλ της αεροπορικής κυριαρχίας των ΗΠΑ στο μέλλον, τονίζοντας ότι όσο πιο γρήγορα αρχίσει μια τέτοια διαδικασία, τόσο το καλύτερο.

Ανησυχούν οι πολιτικοί

Το χειρότερο, όμως, για τα μαχητικά είναι ότι πλέον το κόστος συντήρησής τους αλλά και πτήσης τους (36.000 δολάρια την ώρα) έχει αρχίσει να ανησυχεί το πολιτικό προσωπικό που έχει την ευθύνη για το πράσινο φως της αγοράς τους από τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ. Σε τέτοιο βαθμό που πλέον εξετάζει ανοιχτά το ενδεχόμενο να μειώσει τις παραγγελίες σε νέα αεροσκάφη, ενώ εκφράζονται επιφυλάξεις για το αν υπάρχουν κινεζικά (!) εξαρτήματα στα μαχητικά.

Για την ώρα, αναλυτές στις ΗΠΑ και αλλού εκτιμούν ότι το πρόγραμμα των F-35 είναι «too big to fail», ωστόσο, όσο αυξάνονται οι φωνές που εκφράζουν αρνητικές απόψεις, τόσο υπάρχει ανοιχτό το ενδεχόμενο ψαλιδίσματος του προγράμματος, υπέρ άλλων οπλικών συστημάτων.