Μεγάλη συζήτηση και τεράστιο κύμα αλληλεγγύης και συμπαράστασης έχει ξεσπάσει τις τελευταίες εβδομάδες για το… κλείσιμο του ΚΕΘΕΑ στα Social Media. Ποια είναι όμως η πραγματικότητα; Κλείνει το ΚΕΘΕΑ ή απλώς αλλάζει το οργανόγραμμά του;

«Μια επιτροπή, ορισμένη από το νέο ΔΣ, επιχειρεί να ολοκληρώσει το πραξικόπημα, καταρτίζοντας σχέδιο νόμου που μετατρέπει το ΚΕΘΕΑ σε γραφειοκρατικό μόρφωμα, περικόπτει ανεξήγητα τη θεραπευτική και επιστημονική του εμβέλεια», αναφέρουν οι εργαζόμενοι στην ανακοίνωσή τους.

«Καταργεί όλα τα συλλογικά όργανα που είχε το ΚΕΘΕΑ, εκτός από τη Γενική του Συνέλευση την οποία διατηρεί σε διακοσμητικό ρόλο και συγκεντρώνει όλες τις εξουσίες στο διορισμένο από την εκάστοτε κυβέρνηση ΔΣ, ενάντια στις διακηρύξεις της κυβέρνησης και του ίδιου του ΔΣ. Καταρτίζει έναν κανονισμό εργασίας με πειθαρχικό και τιμωρητικό χαρακτήρα καταργώντας τις ισχύουσες συλλογικές συμβάσεις εργασίας και τις ελεύθερες διαπραγματεύσεις. Το σχέδιο νόμου της διοίκησης αλλάζει τον χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ και πλήττει σφοδρά τη θεραπεία και το επιστημονικό του έργο σε μια στιγμή που οι ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, εν μέσω υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, φουντώνουν. Παρουσιάζεται για προσχηματική, fast track, διαβούλευση, μετά ενάμιση χρόνο συστηματικής αγνόησης των προτάσεων των εργαζομένων και του Συλλόγου τους για βελτίωση της λειτουργίας του οργανισμού στο πλαίσιο του διαλόγου για Συλλογική Σύμβαση, στον οποίο η νέα διοίκηση αρνήθηκε να προσέλθει», προσθέτουν στην ανακοίνωσή τους

Σε συνέντευξή του στο topontiki.gr ο Πρόεδρος τους Κέντρου Χρίστος Λιάπης δηλώνει κατηγορηματικά σε όλους ότι το ΚΕΘΕΑ δεν κλείνει αλλά αντιθέτως αναπτύσσεται με μόνιμο προσωπικό που έρχεται να ενισχύσει τις τάξεις των εργαζομένων μας για πρώτη φορά μέσα στα τελευταία χρόνια.

Όπως σημειώνει ο κ. Λιάπης «Ουδέποτε υπήρξε κάποιο «σχέδιο» ή διάθεση για εν κρυπτώ αλλαγές στον Οργανισμό με στόχο την υπονόμευση του ή την αλλοίωση του θεραπευτικού μοντέλου. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι συνεδριάσεις της Ομάδας Εργασίας η οποία επιφορτίστηκε με την κατάρτιση προσχεδίου Οργανογράμματος και Κανονισμού Λειτουργίας, ήταν ανοικτές στον Σύλλογο Εργαζομένων ΚΕΘΕΑ ο οποίος ενώ αρχικά συμμετείχε, εν συνεχεία αποχώρησε».

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΔΣ του ΚΕΘΕΑ το προσχέδιο Οργανογράμματος και κανονισμού λειτουργίας «δεν επηρεάζει καθόλου τον σκοπό, την αποστολή, τη λειτουργία και τη χρηματοδότηση του ΚΕΘΕΑ, η οποία ανέρχεται στα 20 περίπου εκατομμύρια Ευρώ ετησίως».

«Το ΚΕΘΕΑ έχει και θα εξακολουθήσει να έχει έναν πολλαπλασιαστικό δείκτη προσφοράς για την κοινωνία, ο οποίος ξεπερνά ως θετικό άθροισμα τις επιμέρους καταμετρούμενες αποτελεσματικότητες των δράσεων και των διαδικασιών του. Αυτήν την προσφορά θέλουμε να αυξήσουμε και να διευρύνουμε», προσθέτει ο κ. Λιάπης.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΡΕΝΑΤΟ ΛΕΚΚΑ

Τελικά κ. Λιάπη κλείνει το ΚΕΘΕΑ; Γιατί υπάρχει αυτή η αναστάτωση στα Social Media;

Το ΚΕΘΕΑ όχι μόνον δεν κλείνει, αλλά αναπτύσσεται, με μόνιμο προσωπικό που έρχεται να ενισχύσει τις τάξεις των εργαζομένων μας για πρώτη φορά μέσα στα τελευταία χρόνια. Και με ένα Οργανόγραμμα που προβλέπει διπλασιασμό των θέσεων εργασίας και προσφοράς στα μέλη μας. Θα ήθελα να υπογραμμίσω εκ νέου και από τις ηλεκτρονικές σελίδες της εφημερίδος σας, τη δέσμευσή μου πως το στεγνό θεραπευτικό μας μοντέλο θα παραμείνει ανεπηρέαστο, όπως παρέμεινε αναλλοίωτο σε όλη τη διάρκεια της μέχρι τώρα θητείας μου ως Προέδρου του ΔΣ του ΚΕΘΕΑ. Οι Θεραπευτικές μας Κοινότητες εξακολουθούν να αποτελούν τα βασικά κύτταρα του Οργανισμού μας και δεν αλλάζουν ούτε τα ονόματα, ούτε οι χαρακτήρες τους, ενώ μόνον επιπόλαιες ή κακόβουλες αναγνώσεις θα μπορούσαν να ερμηνεύσουν ένα υποβληθέν για εσωτερική συζήτηση προσχέδιο Οργανογράμματος και Κανονισμού Λειτουργίας ως μεθόδευση συγχώνευσής μας με προγράμματα υποκατάστασης ή ως «διάλυση της Κοινότητας» ή ακόμη χειρότερα ως «κλείσιμο του ΚΕΘΕΑ».  Σε ότι, τώρα, αφορά στο σκέλος του ερωτήματός σας για τη συχνά, πολλαπλασιαστικά, στρεβλωτική απήχηση των αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επειδή προτεραιότητά μου είναι η συναίνεση και όχι η διερμήνευση πιθανής πλάνης ή σκοπιμότητας, θα μου επιτρέψετε να σας παραπέμψω στο βιβλίο «Εμείς και οι άλλοι», που διδάσκεται στη Γ´ Λυκείου, για τη Νεοελληνική Γλώσσα, περιλαμβάνοντας στην ύλη των προς ανάλυση κειμένων και ένα άρθρο μου με τίτλο «Τα κοινωνικά δίκτυα υποθάλπουν τον ναρκισσισμό των χρηστών», με αναφορές στις θολές αντανακλάσεις εαυτού και αντικειμένων στην «ψηφιακή λίμνη της σύγχρονης μυθολογίας των ηλεκτρονικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης».

Αποδυναμώνεται και αλλοιώνεται το έργο του Κέντρου;

Ουδέποτε υπήρξε κάποιο «σχέδιο» ή διάθεση για εν κρυπτώ αλλαγές στον Οργανισμό με στόχο την υπονόμευση του ή την αλλοίωση του θεραπευτικού μοντέλου. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι συνεδριάσεις της Ομάδας Εργασίας η οποία επιφορτίστηκε με την κατάρτιση προσχεδίου Οργανογράμματος και Κανονισμού Λειτουργίας, ήταν ανοικτές στον Σύλλογο Εργαζομένων ΚΕΘΕΑ ο οποίος ενώ αρχικά συμμετείχε, εν συνεχεία αποχώρησε. Το προηγούμενο διάστημα γράφτηκαν σχόλια και απόψεις που σε καμία περίπτωση δεν αποτυπώνουν την πραγματικότητα όπως περί προσπάθειας ιδιωτικοποίησης του ΚΕΘΕΑ, αλλοίωσης του θεραπευτικού του μοντέλου, κλεισίματος των θεραπευτικών κοινοτήτων, κατάργησης των Συλλογικών Οργάνων.  
Η πρόσφατα ολοκληρωμένη διαβούλευση, τον χρόνο της οποίας αποφάσισα να παρατείνω, αποτελεί το πρώτο στάδιο της διαδικασίας διαμόρφωσης της πρότασης. Μιας πρότασης που διευρύνει τον ορίζοντα ανάπτυξης του ΚΕΘΕΑ και που επιδιώκει να φτάσει στην τελική της διαμόρφωση συμμετοχικά και δημοκρατικά. Οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις που κατατέθηκαν και που επιδίωξή μας είναι να συνεχίσουν να υποβάλλονται στην Ομάδα Εργασίας, πρόκειται να τύχουν επεξεργασίας προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα ενσωμάτωσης τους. Υπογραμμίζω ότι, πρόκειται για μια εσωτερική διαδικασία πολυφωνίας και συναπόφασης και όχι για τη Διαβούλευση που αφορά σε νομοσχέδια, στο τελικό στάδιό τους, πριν την κατάθεσή τους στη Βουλή.
Το παρόν Διοικητικό Συμβούλιο, του οποίου έχω την τιμή και την ευθύνη να προεδρεύω, έχει διανύσει ήδη ένα σημαντικό χρονικό διάστημα (περίπου 1.5 χρόνο) από τον διορισμό του. Θα ήθελα να προσκαλέσω κάθε ειλικρινή και καλοπροαίρετο αναγνώστη, υπεύθυνο πολίτη ή και εργαζόμενο του ΚΕΘΕΑ, να αναλογιστεί αν στο διάστημα αυτό, κατά το οποίο προσφέραμε τις άμισθες υπηρεσίες μας, επιβεβαιώθηκαν έστω κάποιοι από τους φόβους που είχαν εκφραστεί κατά την περίοδο τοποθέτησης του νέου ΔΣ και αν η λειτουργία του έθεσε εμπόδια και ανασχέσεις στην άσκηση του συνολικού έργου και κυρίως των θεραπευτικών υπηρεσιών που παρέχει ο Οργανισμός.
Στο πνεύμα αυτό, αδυνατώ να κατανοήσω πως είναι δυνατόν να αντιμετωπίζεται μια οργανογραμματική πρόταση η οποία προβλέπει τον διπλασιασμό των οργανικών θέσεων του ΚΕΘΕΑ μέχρι το 2025, ως πρόταση αποδυνάμωσης και αλλοίωσης του Οργανισμού.

Σας ανησυχεί το γεγονός ότι έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι το ΚΕΘΕΑ έκλεισε; Γιατί συνέβη αυτό; 

Με θλίβει βαθύτατα και μου προκαλεί ανησυχία το γεγονός ότι ένα υπηρεσιακό κείμενο εργασίας το οποίο συντάχθηκε με τη συμβολή και πολύπειρων εργαζόμενων του Οργανισμού μας, με σκοπό να ενσωματώσει δημοκρατικά και συμμετοχικά τις προτάσεις όλων των εργαζομένων για το μέλλον και την ανάπτυξη του ΚΕΘΕΑ, επιχειρήθηκε να εμφανιστεί παραπειστικά ως νομοθέτημα που δήθεν αλλοιώνει το θεραπευτικό μας μοντέλο και τις θεραπευτικές μας κοινότητες, ή που μεθοδεύει τη συνένωσή μας με προγράμματα υποκατάστασης. Επειδή το στεγνό θεραπευτικό μοντέλο παρέμεινε αναλλοίωτο στη διάρκεια της θητείας μου ως Προέδρου του ΔΣ του ΚΕΘΕΑ και έτσι θα παραμείνει, με τη θεραπευτική μας κοινότητα να αποτελεί το βασικό κύτταρο του Οργανισμού μας, δεν θα ήθελα να οδηγηθώ, εξαιτίας των όποιων αντιδράσεων, στο συμπέρασμα πως «παραβλέπονται οι πραγματικές ανάγκες και όλα υποχωρούν στην επιπολαιότητα της στιγμής». Το ΚΕΘΕΑ πρέπει να προστατευθεί από τη διακίνηση φημών περί κλεισίματός του. Αυτή είναι η επιταγή της στιγμής. Σε δεύτερο χρόνο θα εξετάσουμε τις όποιες σκοπιμότητες υποδαύλισαν αυτή την παρανόηση. Γιατί μόνον ζημιά προκαλούν αυτά τα ανυπόστατα σενάρια στους συνανθρώπους μας οι οποίοι θέλουν να ενταχθούν στα Θεραπευτικά μας Προγράμματα, αλλά αποθαρρύνονται γιατί εισπράττουν το διαστρεβλωμένο μήνυμα ότι δήθεν «κλείνουμε» ή ότι «περνάμε στην υποκατάσταση». Όπως τόνισα και προηγουμένως, το ΚΕΘΕΑ όχι μόνον δεν κλείνει αλλά ενισχύεται με νέο προσωπικό και προς αυτούς τους νέους ανθρώπους που έρχονται να ενισχύσουν τον αγώνα κατά τις απεξάρτησης, καθώς και προς όλη την κοινωνία, έχουμε χρέος να εκπέμψουμε μήνυμα αλήθειας, αισιοδοξίας και συμμετοχής, με τις πόρτες των Θεραπευτικών μας Κοινοτήτων ανοικτές στην κοινωνία και στο μέλλον.

Ποιες αλλαγές γίνονται στο Κέντρο; Θα διεκδικήσετε περισσότερους πόρους και χρηματοδότηση με τις νέες αλλαγές; 

Το προσχέδιο Οργανογράμματος και κανονισμού λειτουργίας δεν επηρεάζει καθόλου τον σκοπό, την αποστολή, τη λειτουργία και τη χρηματοδότηση του ΚΕΘΕΑ, η οποία ανέρχεται στα 20 περίπου εκατομμύρια Ευρώ ετησίως. Τα βιώματα και οι διαδρομές ζωής των εργαζομένων και των μελών μας δεν μπορούν να αποτυπωθούν και να αξιολογηθούν με την εφαρμογή μόνο των συνηθισμένων οικονομοτεχνικών εργαλείων που διδάσκονται στα Πανεπιστημιακά Τμήματα Οικονομικών και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, από τα οποία έχω περάσει, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Ούτε μπορείς να ζητάς από ένα στεγνό πρόγραμμα απεξάρτησης, όπως είναι αυτό που εφαρμόζεται και θα συνεχίσει να εφαρμόζεται στο ΚΕΘΕΑ, να πληροί μόνον τα τεχνοκρατικά κριτήρια κόστους-αποτελεσματικότητας που ορθώς στοχοθετούνται σε άλλους δημόσιους οργανισμούς. Το ΚΕΘΕΑ έχει και θα εξακολουθήσει να έχει έναν πολλαπλασιαστικό δείκτη προσφοράς για την κοινωνία, ο οποίος ξεπερνά ως θετικό άθροισμα τις επιμέρους καταμετρούμενες αποτελεσματικότητες των δράσεων και των διαδικασιών του. Αυτήν την προσφορά θέλουμε να αυξήσουμε και να διευρύνουμε. καθώς το κάθε μέλος των θεραπευτικών κοινοτήτων θέλουμε να αισθάνεται πως έχει λόγο για το «σπίτι» του και πως μελλοντικά, κερδίζοντας τη μάχη της απεξάρτησης, μπορεί να βρεθεί σε θέση που θα τού επιτρέπει να είναι χρήσιμος προσφέροντας θεραπευτικές υπηρεσίες και συναποφασίζοντας για το «αύριο» του ίδιου του Οργανισμού που τον θεράπευσε. Σε αυτή τη διαδικασία συναπόφασης θέλουμε να συνδράμουν και οι γονείς, οι συγγενείς, οι οικογένειες και οι φίλοι των μελών μας. Προς αυτήν την κατεύθυνση είναι για παράδειγμα η καθιέρωση της ανά τριετία αξιολόγησης των Υπευθύνων των Θεραπευτικών μας Προγραμμάτων, οι οποίοι μέχρι τώρα είχαν συνδέσει την εργασιακή τους διαδρομή με την αδιάλειπτη παραμονή τους στη συγκεκριμένη θέση. Το ΚΕΘΕΑ κατάφερε να σταθεί όρθιο, συνεχίζοντας τη λειτουργία των Κοινοτήτων και των υπόλοιπων υπηρεσιών του μέσα στην Πανδημία. Την ίδια στιγμή που η COVID-19, οι συνοδές κοινωνικοοικονομικές πιέσεις που επέφερε και ο παρατεταμένος εγκλεισμός διόγκωσαν το πρόβλημα των εξαρτήσεων και έφεραν στην επιφάνεια νέες μορφές αυτών. Χρειάζεται να είμαστε οργανωτικά προετοιμασμένοι για να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά στις ανάγκες των συνανθρώπων μας, στο μεταβαλλόμενο τοπίο των εξαρτήσεων. Για να μπορέσουμε να ζητήσουμε από την πολιτεία την αύξηση των κονδυλίων που επενδύει στην πρόληψη και την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, καθώς και στην επανένταξη των πρώην χρηστών, θα πρέπει να έχουμε θεσμικώς αποτυπωμένες, με διαύγεια και ευκρίνεια τις θέσεις, τους ρόλους και το επιτελούμενο έργο του καθενός.

Γιατί βλέπετε πολιτική σκοπιμότητα πίσω από τη  «δήθεν κατάργηση του ΚΕΘΕΑ» όπως λέτε; 
 
Ένα εσωτερικό κείμενο εργασίας, το οποίο συνέταξε μία επιτροπή, με έμπειρα στελέχη του ΚΕΘΕΑ στη σύνθεσή της, επιφορτισμένη με το έργο της διαμόρφωσης του σχετικού προσχεδίου και της συζήτησης επ’ αυτού με τους εργαζόμενους, με στόχο την εμβάθυνση της δημοκρατικής συμμετοχής τους στις διαδικασίες οργάνωσης και διοίκησης του ΚΕΘΕΑ, μόνο σκοπίμως θα μπορούσε να εμφανισθεί ως νομοθετική πράξη κλεισίματος του ΚΕΘΕΑ. Ήταν ένα βήμα εμπέδωσης των “bottom-up” διαδικασιών λήψεως αποφάσεων και δεν θα πρέπει να συγχέεται, από βιαστικές και πολιτικά υποκινούμενες αναγνώσεις ή από άλλες σκοπιμότητες, ούτε με την ουσία του θεραπευτικού μας μοντέλου, ούτε με την “top-down” διαδικασία δημοσιονομικού ελέγχου και χρηστής οικονομικής διαχείρισης που χαρακτηρίζει υποχρεωτικά όλους τους Δημόσιους Φορείς οι οποίοι εποπτεύονται από την Κυβέρνηση και επιχορηγούνται με χρήματα των Ελλήνων φορολογούμενων πολιτών, προς τους οποίους οφείλουμε να είμαστε αποτελεσματικοί, διαυγείς, σύμφωνα με τις επιταγές του επιτελικού κράτους και πάνω από όλα χρήσιμοι ως θεσμικοί φορείς και ως κοινωνικές μονάδες. Είμαι βέβαιος πως την υψηλή θεραπευτική και κοινωνική αποστολή του ΚΕΘΕΑ, το θεραπευτικό και το υπόλοιπο προσωπικό μας γνωρίζει και πως να την υπηρετεί και πως να τη διαφυλάττει και αυτό ακριβώς αναμένω να το δω να επιβεβαιώνεται και στην πράξη.
Ιδιαίτερα σε αυτήν τη φάση κατά την οποία ολόκληρος ο πλανήτης διέρχεται μια πρωτοφανή δοκιμασία με εκατομμύρια συνανθρώπων μας να χάνουν τη ζωή τους από την Πανδημία η οποία αλλάζει τις βιο-κοινωνικές μας δομές, σχέσεις και αντιλήψεις. Έχουμε υποχρέωση να σταθούμε με ωριμότητα απέναντι στις επιταγές των καιρών, ιδιαίτερα όσοι επιτελούμε έργο ανθρωπιστικής προσφοράς. Συνάδελφοί μου ιατροί έχουν χάσει τη ζωή τους στα Νοσοκομεία μας, ασκώντας με αυταπάρνηση τη θεραπευτική τους αποστολή, προσφέροντας τον εαυτό τους στις εκατόμβες των θυμάτων του SARS-CoV-2. Είναι χρέος μας να διαφυλάξουμε, το δικό μας θεραπευτικό μετερίζι της απεξάρτησης πέρα και πάνω από σκοπιμότητες και προσωπικές, πολιτικές ή συντεχνιακές, στρατηγικές χωρίς να εθελοτυφλούμε μπροστά σε αλλαγές και αναγκαιότητες που αν δεν ξεκινήσουμε να τις επεξεργαζόμαστε έγκαιρα εμείς οι ίδιοι, υπάρχει ο κίνδυνος να μάς τις επιβάλλουν, οδυνηρά οι πρωτοφανείς περιστάσεις. Γιατί, όπως έγραψε και ο Σαραμάγκου «η τυφλότητα δεν μεταδίδεται μολυσματικά σαν επιδημία, η τυφλότητα δεν κολλάει με το που θα κοιτάξει έναν τυφλό κάποιος που δεν είναι, η τυφλότητα είναι κάτι προσωπικό, ανάμεσα στο άτομο και στα μάτια που κουβαλά από τη γέννησή του.» Αυτό πρέπει να μην το ξεχνούμε, μέσα σε έναν Οργανισμό που το θεραπευτικό του μοντέλο κάνει τους ανθρώπους να ξαναγεννιούνται μέσα στην ίδια τους τη ζωή.