Σε αναβρασμό η Γαλλία, σε σταυροδρόμι η Ευρώπη, σε αλλαγή προσανατολισμού οι ΗΠΑ και σε βέρτιγκο η Γερμανία, η οποία θέλει να αποκτήσει το ταχύτερο μια σταθερή κυβέρνηση ακριβώς την ώρα που οι παραδοσιακοί πολιτικοί πυλώνες βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα της πρόσφατης ιστορίας τους.

Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα, μέσα στην οποία εντάσσεται το μεγάλο πολιτικό παζάρι. Απ’ αυτό το παζάρι πάντως είναι άγνωστο εάν θα προκύψει ένα αποτέλεσμα που θα διατηρεί τον ηγετικό ρόλο του Βερολίνου στην Ευρώπη ή θα δημιουργεί αμφιβολίες για την ισχύ του και, κατά συνέπεια, κεντρόφυγες ή αντίρροπες δυνάμεις.

Το ερώτημα, με απλά λόγια, δεν αφορά ούτε τη δεδομένη οικονομική πρωτοκαθεδρία της Γερμανίας ούτε τη δυνατότητά της να λαμβάνει τις κρίσιμες αποφάσεις στον στενό ευρωπαϊκό πυρήνα. Αφορά όμως το ειδικό πολιτικό βάρος της, την ικανότητά της να επιβάλλεται πολιτικά και τις δυνατότητές της να δώσει απαντήσεις στα προβλήματα που θέτουν πολλοί και μεγάλοι παίκτες στη μεγάλη σκακιέρα.
Επιπλέον αφορά τους αδύναμους κρίκους της Ένωσης, όπως η Ελλάδα, η οποία αντιμετωπίζει ένα κοκτέιλ μεγάλων προβλημάτων που υπερβαίνουν κατά πολύ την οικονομική διακυβέρνηση της Ε.Ε. και του ευρώ.

Οικονομική διαχείριση της Ε.Ε

Το πρώτο ερώτημα αφορά τις πιθανότητες να αλλάξει η συνταγή της οικονομικής διαχείρισης και διακυβέρνησης τόσο της Ένωσης όσο και της ευρωζώνης.
Κατ’ αρχάς εδώ υπάρχουν σαφείς στρατηγικές κατευθύνσεις που δεν θα αλλάξουν. Η οικονομική διακυβέρνηση θα ορίζεται από αυτούς που βάζουν τα λεφτά, όπως συμβαίνει παντού στον κόσμο. Δηλαδή, από το πλούσιο τμήμα της Ευρώπης, του οποίου ηγέτιδα σε κάθε περίπτωση θα παραμείνει η Γερμανία. Αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει επειδή ενδεχομένως το ονειρεύεται ένας καγκελάριος ή το διεκδικεί κάποιος κυβερνητικός του εταίρος.

Το ερώτημα, ωστόσο, είναι εάν θα υπάρξει κάποιου είδους αλλαγή στη δοσολογία των υλικών που αποτελούν την οικονομική συνταγή. Για την Ελλάδα π.χ. και τις άλλες χώρες με μεγάλα χρέη ή / και ελλείμματα, τα οποία μεγάλωσαν στη διάρκεια της πανδημίας, θα ήταν πολύ σημαντική η διατήρηση της χαλάρωσης που, χάρη στην ΕΚΤ, τους δίνει ανάσες και τους επιτρέπει να διατηρούν μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας και εθνικών αποφάσεων.

Σε αυτό το σημείο τα πράγματα μάλλον θα είναι πιο δύσκολα για τις περιφερειακές χώρες και οικονομίες, αφού η αποδυνάμωση των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων και η εξ αυτής επαπειλούμενη πολιτική ρευστότητα δεν αφήνει κάποιο σοβαρό περιθώριο για πολιτικές επιλογές οι οποίες θα δίνουν την αίσθηση στον μέσο Γερμανό ότι με τα λεφτά του ενδέχεται να λαμβάνονται μέτρα από τα οποία επωφελούνται οι… «τεμπέληδες» της Ευρώπης.
Επιπλέον σοβαρό αγκάθι, κυρίως στο θεσμικό πεδίο, θα παραμείνουν οι «απροσάρμοστοι» ανατολικοί εταίροι, οι οποίοι πάντα θα βλέπουν με επιφύλαξη τη Γερμανία, είναι ήδη ενταγμένοι στην αμερικανική ομπρέλα και δεν έχουν καμιά όρεξη να βλέπουν το Βερολίνο να έχει τον πρώτο λόγο στα πολιτικά τους πράγματα.

Επικίνδυνες ισορροπίες

Η νέα συμφωνία (AUKUS) ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου και Αυστραλίας, η οποία σηματοδοτεί – μαζί με πλήθος άλλες αμερικανικές κινήσεις – τη μεταφορά του αμερικανικού στρατηγικού ενδιαφέροντος στο μέτωπο με την Κίνα, θέτει κι άλλα ερωτήματα στα οποία θα πρέπει να απαντήσει η Γερμανία.
Το σοβαρότερο ερώτημα γεννάται από την απομείωση της στρατηγικής υπεραξίας της Ευρώπης. Κατ’ αρχάς οι Αμερικανοί, από την εποχή του Ομπάμα, είχαν ξεκαθαρίσει ότι η παροχή ασφάλειας δεν είναι πλέον δωρεάν και ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να πληρώνουν γι’ αυτήν διά της συμμετοχής τους στο ΝΑΤΟ.

Επιπλέον η αλλαγή των αμερικανικών προτεραιοτήτων και η ανάδυση της Κίνας ως υπ’ αριθμόν ένα αντιπάλου έβαζε δύο πολύ δύσκολα προβλήματα:
● Πώς η Ευρώπη – με πρώτη τη Γερμανία – θα μπορέσει να ισορροπήσει μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας αφενός, ΗΠΑ και Ρωσίας αφετέρου.
● Πώς η Γηραιά Ήπειρος θα καταφέρει να αναπτύξει τις δικές της αμυντικές ικανότητες χωρίς να βρεθεί απέναντι από τις ΗΠΑ, χωρίς η διπλή αυτή στρατιωτική δέσμευση (ευρωστρατός και ΝΑΤΟ) «να της κοστίσει ο κούκος αηδόνι» ή να οδηγήσει σε δύο ανταγωνιστικές μεταξύ τους λειτουργίες.

Η μακρόχρονη γεωπολιτική αναπηρία, στην οποία οδήγησε η επί επτά δεκαετίες ανάθεση της ευρωπαϊκής άμυνας στους Αμερικανούς, δεν είναι μια υπόθεση που μπορεί να αντιμετωπιστεί τόσο απλά από μια Ένωση η οποία ούτε πολιτική ενότητα διαθέτει ούτε πολιτική εμβάθυνση ούτε συναντίληψη για τον ρόλο της στον κόσμο. Άρα η επόμενη γερμανική κυβέρνηση δύσκολα θα καταφέρει να δώσει έστω και κατ’ αρχήν απαντήσεις σε όλα αυτά τα ζητήματα.

Χωρίς σύμφωνο για τη μετανάστευση

Για την Ελλάδα ένα πολύ καυτό και άμεσο πρόβλημα, στο οποίο εμπλέκεται η Γερμανία, είναι το μεταναστευτικό / προσφυγικό, που πολιτικά πλήγωσε πάρα πολύ τη Μέρκελ και που οι διάδοχοί της δεν θέλουν σε καμιά περίπτωση να φορτωθούν. Η επιλογή τους είναι να το μεταθέσουν διά παντός στις χώρες «πρώτης υποδοχής» της νότιας Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, μέσω του υπό διαπραγμάτευση συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο.

Δηλαδή οι Νότιοι καλούνται να λαμβάνουν ψίχουλα οικονομικής βοήθειας για να κρατάνε στο έδαφός τους και να διαχειρίζονται μετανάστες και πρόσφυγες. Αυτή είναι η λογική του νέου συμφώνου, το οποίο, παρά τις διαβουλεύσεις, όχι μόνο δεν έχει ακόμα υιοθετηθεί, αλλά προκαλεί και την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης.

Είναι χαρακτηριστική η απάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη συνέντευξή του τη Δευτέρα στην ΕΡΤ, όπου σημείωσε:
«Δεν είμαι πολύ αισιόδοξος ότι θα μπορέσουμε να βρούμε εύκολα μία συμφωνία με την Ευρώπη. Διότι υπάρχουν κράτη – μέλη τα οποία δεν δέχονται επί της αρχής ότι πρέπει να εκφράζουν οποιαδήποτε αλληλεγγύη και δεν δέχονται επί της αρχής ότι πρέπει να υπάρχει οποιοσδήποτε καταμερισμός ευθυνών στη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος. (…)
Διότι, όπως ξέρετε, απαιτείται ομοφωνία για επίτευξη τέτοιων σημαντικών αποφάσεων, η οποία σήμερα, πολύ απλά θα σας το πω, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν υπάρχει. Αυτό σημαίνει ότι εμείς έχουμε μία υποχρέωση να κάνουμε αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε. Να φυλάμε τα σύνορά μας».
Τόσο απλά…

Διαβάστε επίσης:

Θετικά αντιδρά η Γερμανία στη συμφωνία Ελλάδας-Γαλλίας

ΕΠΑΛ Ευόσμου: Συγκλονιστική μαρτυρία δημοσιογράφου που δέχτηκε επίθεση από ακροδεξιούς (Videos)

Στη φυλακή ο ληστής με το τατουάζ της τράπεζας στη Μητροπόλεως