O Σιρίλ Ραμαφόσα δίνει μάχη για την πολιτική του επιβίωση, έχοντας υποστεί σοβαρά πλήγματα μετά τις κατηγορίες ότι είχε συγκεντρώσει ένα τεράστιο ποσό σε μετρητά, που το έκρυβε σε έναν καναπέ στο σπίτι του.

Ο καναπές αυτός κλάπηκε από άγνωστους και ουδέποτε η κλοπή αναφέρθηκε στην αστυνομία. Η ιστορία του προέδρου της Νότιας Αφρικής έχει όλα τα στοιχεία για να γίνει ένα πολιτικό και αστυνομικό θρίλερ. Αλλά μέχρι στιγμής είναι μια υπόθεση που συγκλονίζει την χώρα. Σκάνδαλο ή σκευωρία;

Ο Σιρίλ Ραμαφόσα έχει πείσει το Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο (ANC) να στοιχηθεί πίσω από τις δικές του αιτιάσεις για το λεγόμενο «farmgate», η ισχυρή νομική ομάδα του αγωνίζεται για να μπει στο ράφι το θέμα, αλλά μία εξίσου ισχυρή ομάδα νομικών το αντιμετωπίζουν ως μείζον σκάνδαλο.

Ο ρόλος του αρχικατασκόπου

Η ιστορία αρχίζει να ξετυλίγεται ότι ο πρώην αρχικατάσκοπος Άρθουρ Φρέιζερ υποστήριξε ότι ένας στενός συνεργάτης του προέδρου, ο Μπεζάνι Τσάουκε, κουβαλούσε τεράστια ποσά σε αμερικανικά δολάρια με προέλευση από την Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, το Μαρόκο και την Ισημερινή Γουινέα. Τα χρήματα αυτά πήγαιναν στην κατοικία του προέδρου Ραμαφόσα, σε ένα προάστιο του Γιοχάνεσμπουργκ, όπου τα έκρυβαν σε έναν καναπέ, μέχρι να τα μεταφέρουν στον τελικό προορισμό που ήταν το αγρόκτημα του προέδρου. Η ιστορία έχει, λοιπόν, πολλά δολάρια, έναν καναπέ, την προεδρική κατοικία και ένα αγρόκτημα – εξ ου και «farmgate»… Ο Τζον Λε Καρέ θα ζήλευε την αφήγηση του αρχικατασκόπου Φρέιζερ, ο οποίος από μόνος του είναι επίσης ένα ωραίο στοιχείο στο πολιτικο- αστυνομικό θρίλερ.

Η κλοπή του καναπέ

Μέχρι εδώ, όλα πήγαιναν ρολόι… Όμως εδώ μπαίνουν στην ιστορία κάποιοι κλέφτες και ένας «Εφιάλτης».

Ο εφιάλτης είναι κάποιος εργαζόμενος στην προεδρική κατοικία, που συνεργάστηκε με τους κλέφτες και ο καναπές έκανε… φτερά.

Ο αρχικατάσκοπος Φρέιζερ υποστήριξε ότι μαζί με τον καναπέ εξαφανίστηκαν και τα μετρητά, που υπολογίζει μεταξύ 4 και 8 εκατομμυρίων δολαρίων. Ποσό που είναι μικρό σε σύγκριση με τους ισχυρισμούς του Φρέιζερ, ότι όταν ο ίδιος ζήτησε από την αστυνομία να ερευνήσει τη υπόθεση και την εμπλοκή του προέδρου, έκαναν φτερά άλλα 20 εκατομμύρια δολάρια, που βρέθηκαν στα χέρια ενός Νοτιοαφρικανού πολίτη.

Ο αρχικατάσκοπος έχει ήδη πλέξει το σενάριο για τον Τζον Λε Καρέ, που διαβάζεται ευχάριστα λίγο πριν από τον ύπνο. Αλλά αυτό το σενάριο γίνεται εφιάλτης για τον πρόεδρο Ραμαφόσα, καθώς δημιουργείται ένας κλοιός γύρω του, αρχίζουν οι έρευνες και ο ίδιος καλείται να αποδείξει ότι τίποτα από αυτά δεν ισχύει.

Ο «ταμίας», οι ταύροι και το πόθεν έσχες

Ο πρόεδρος Ραμαφόσα αρνείται τα πάντα και η ανεξάρτητη ειδική επιτροπή που διερευνά το θέμα, υπό τον πρώην αρχηγό του δικαστικού σώματος, συμπεραίνει ότι δεν μπορεί να «επιβεβαιώσει» τις κατηγορίες του αρχικατασκόπου, ενώ «ο πρόεδρος ορθώς επικρίνει τα όσα αναφέρει ο κύριος Φρέιζερ στις καταθέσεις τους ως φήμες».

Ο φερόμενος ως ταμίας του προέδρου, ο κύριος Τσάουκε, επίσης διαψεύδει τα πάντα.

Το μόνο που παραδέχεται ο πρόεδρος είναι ότι έγινε κάποια κλοπή στο αγρόκτημά του, τον Φεβρουάριο του 2020 και οι δράστες αφαίρεσαν 580.000 δολάρια. Τα χρήματα αυτά, λέει ο Ραμαφόσα, προέρχονταν από την πώληση 20 ταύρων από το αγρόκτημά του, με αγοραστή έναν Σουδανό επιχειρηματία, τα Χριστούγεννα του 2019.

Όμως η επιτροπή που ερευνά την υπόθεση βρίσκει σε αυτόν τον ισχυρισμό κάποια… σκοτεινά σημεία: κατά τη επιτροπή «προέκυψαν σημαντικές αμφιβολίες» για το κατά πόσο έγινε η πώληση των ταύρων, καθώς ούτε ο Σουδανός επιχειρηματίες δεν επιβεβαιώνει την αγορά. «Νομίζουμε ότι ο πρόεδρος έχει να δώσει μία απάντηση για την προέλευση των χρημάτων που εκλάπησαν και για την συναλλαγή που έγινε», έκριναν τα μέλη της επιτροπής.

Αλλά ο πονοκέφαλος για τον πρόεδρο Ραμαφόσα δεν είναι μόνο το πόθεν έσχες. Η αστυνομία συνέλαβε κάποιον ύποπτο για την κλοπή του καναπέ, ο οποίος υποστήριξε ότι έκλεψε 800.000 δολάρια, ενώ κάποιος από την ομάδα των αστυνομικών που έκανε έρευνα ανέφερε –γενικώς και αορίστως- ότι το ποσό ήταν 20 εκατομμύρια, χωρίς να διευκρινίσει αν ήταν δολάρια ή νοτιοαφρικανικά ραντ. Αλλά ακόμα κι αν αυτή η πηγή αναφερόταν σε 20 εκατομμύρια ραντ, πάλι το ποσό είναι πολύ μεγαλύτερο από τα 580.000 δολάρια που ο πρόεδρος παραδέχτηκε ότι κλάπηκαν από το σπίτι του.

Υπάρχει όμως κι άλλο ένα θέμα για το οποίο πρέπει να απαντήσει ο πρόεδρος: ότι η κλοπή ουδέποτε αναφέρθηκε στις αρχές.

Και με βάση τον νόμο κινδυνεύει με ποινές φυλάκισης, ή έστω με την επιβολή προστίμου, οποιοσδήποτε δεν καταγγέλλει κλοπή άνω των 100.000 ραντ, που έχει υποπέσει στην αντίληψή του. Ζήτημα παραβίασης του νόμου προκύπτει και γιατί αν αποδειχτεί ότι τα κλεμμένα χρήματα ήταν δολάρια, θα έπρεπε να είχε δηλωθεί η κατοχή τους στις αρμόδιες αρχές, όπως ορίζει ο νόμος.

«Ένα άτομο που κρατάει μεγάλα χρηματικά ποσά, παράνομης προέλευσης, κρυμμένα στο σπίτι του, δεν θα καταγγείλει την κλοπή αυτών των χρημάτων φοβούμενο να μην αποκαλυφθεί ότι εμπλέκεται σε ξέπλυμα χρήματος», λένε κάποια μέλη της επιτροπής και δείχνουν τον πρόεδρο Ραμαφόσα.

Ο αρχισωματοφύλακας στη Ναμίμπια

Ένας επιπλέον πονοκέφαλος για τον πρόεδρο είναι η εκτίμηση ότι ο επικεφαλής της ομάδας των σωματοφυλάκων του Ραμαφόσα ανέλαβε να ερευνήσει ο ίδιος την υπόθεση της κλοπής, παρακολουθώντας ύποπτους στο Κέιπ Ντάουν και στη γειτονική Ναμίμπια. Αν και δεν έγινε καμία σύλληψη, τα μέλη της επιτροπής έλαβαν πληροφορίες ότι η έρευνα έγινε «εν μέσω κατηγοριών για βασανιστήρια και χρηματισμό υπόπτων για να εξασφαλιστεί η σιωπή τους».

Οι ίδιες πηγές επιμένουν ότι ο πρόεδρος Ραμαφόσα ζήτησε την βοήθεια του ομολόγου του της Ναμίμπια, Χάγε Γκέινγκομπ, για να συλληφθεί ένας ύποπτος και ο αρχισωματοφύλακας του προέδρου ταξίδεψε στη Ναμίμπια για να επιληφθεί…

Η ανεξάρτητη επιτροπή που ερευνά την υπόθεση εκτιμά ότι υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να αιτιολογηθεί η συγκρότηση ειδικής κοινοβουλευτικής εξεταστικής επιτροπής, που θα έχει εξουσίες για να καλεί μάρτυρες, να συγκεντρώνει στοιχεία και να κάνει περαιτέρω έρευνες, ώστε να κρίνει αν ο πρόεδρος πρέπει να καθαιρεθεί από το αξίωμά του με την  κατηγορία ότι έθεσε σε κίνδυνο «το σύνταγμα και την ισχύ του νόμου».

Η προσφυγή του προέδρου στο ανώτατο δικαστήριο

Ο πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόσα προσέφυγε στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας προσβάλλοντας ως «παράνομη» την έκθεση που συντάχθηκε από τη επιτροπή που ερεύνησε το θέμα και ζητώντας την απόρριψη των συμπερασμάτων.

Κάνοντας και επίδειξη πολιτικής ισχύος, καθώς επιδιώκει την ανανέωση της προεδρικής θητείας του, ο Σίριλ Ραμαφόσα έπεισε τους βουλευτές του ANC, που έχουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο να ψηφίσουν κατά της υιοθέτησης της έκθεσης, εφόσον εκκρεμεί η δικαστικής προσβολή της.

Οι υποστηρικτές του προέδρου ελπίζουν ότι τα μέλη του ανώτατου δικαστηρίου θα υιοθετήσουν τις αιτιάσεις των δικηγόρων του και στη χειρότερη περίπτωση θα δεχθούν ότι υπάρχει θέμα ελέγχου κάποιων ήσσονος σημασίας πτυχών του.

Ως προς τον εντοπισμό των χρημάτων που κλάπηκαν… επικρατεί ομιχλώδες τοπίο: Η αστυνομία της Ναμίμπια, φέρεται να έχει εντοπίσει τραπεζικούς λογαριασμούς που φούσκωσαν, σπίτια και αυτοκίνητα που αγοράστηκαν και τα οποία συνδέονται με τον ύποπτο για την κλοπή. Αλλά ο αρχισωματοφύλακας του προέδρου «διαψεύδει κατηγορηματικά ότι έκανε οποιαδήποτε έρευνα για τα κλεμμένα χρήματα».

Ποιος είναι ο Ραμαφόσα

Ο Σίριλ Ραμαφόσα λατρεύει τα γρήγορα αυτοκίνητα, το παλαιωμένο κρασί, τα ψάρεμα και την ενασχόληση με το αγρόκτημά του. Είναι ένας από τους πιο πλούσιους πολιτικούς στη χώρα και η περιουσία του υπολογίζεται σε 450 εκατομμύρια δολάρια.

Άρχισε την καριέρα του ως συνδικαλιστής και στη δεκαετία του 1980 ήταν πρωταγωνιστής στη διοργάνωση της μεγαλύτερης απεργίας ανθρακωρύχων στη ιστορία, με αίτημα την κατάργηση του απαρτχάιντ.

Ήταν ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Νέλσον Μαντέλα και πρωτοστάτησε στην μάχη κατά του καθεστώτος του απαρτχάιντ.

Στη συνέχεια  έγινε σύμβολο του μαύρου καπιταλισμού στη Νότια Αφρική, μετά την άνοδο του ANC στην εξουσία, το 1994. Παρότι οι επιχειρήσεις του ήταν προσοδοφόρες, το πάθος του ήταν η πολιτική. Όταν έγινε πρόεδρος ο Μαντέλα ο Ραμαφόσα αρνήθηκε να αναλάβει υπουργικό αξίωμα και περιορίστηκε στο αξίωμα του προέδρου της συνταγματικής συνέλευσης, παίζοντας ουσιαστικό ρόλο στην κατάρτιση του πρώτου συντάγματος της Νότιας Αφρικής μετά την κατάργηση του απαρτχάιντ. Το σύνταγμα αυτό θεωρείται ένα από τα πιο φιλελεύθερα στον κόσμο.

Παρότι οι Νοτιοαφρικανοί τον θεωρούσα το πιο αξιόπιστο πολιτικό, ο Ραμαφόσα αποσύρθηκε από την κεντρική πολιτική σκηνή για να ασχοληθεί με τις επιχειρήσεις του.

Τον Αύγουστο του 2012 ήταν διευθυντής της πολυεθνικής εταιρίας Lonmin, που ελέγχει το ορυχείο πλατίνας Μαρικάνα, όπου έγινε η σφαγή 34 απεργών κατά την επέμβαση της αστυνομίας, που είχε κληθεί για να αντιμετωπίσει τους απεργούς. Ήταν η πιο αιματηρή επέμβαση της αστυνομίας μετά την κατάργηση του απαρτχάιντ. Ο Ραμαφόσα κατηγορήθηκε ότι πρόδωσε τους εργαζόμενους, παρόλο που κάποτε μαχόταν στο πλευρό τους για τα δικαιώματά τους.

Το 2018 επανήλθε στην κεντρική πολιτική σκηνή και εκλέχτηκε πρόεδρος τους χώρας, κάνοντας προεκλογική εκστρατεία με συνθήματα κατά της διαφθοράς.

Αν και είναι αδύνατο, με βάση τον συσχετισμό δυνάμεων στη Βουλή, να αποφασιστεί η συγκρότηση ειδικής εξεταστικής επιτροπής ή η καθαίρεση του προέδρου, είναι βέβαιο πως αυτή η ιστορία, το farmgate, θα πλήξει την προσπάθειά του για επανεκλογή. Μάλιστα ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Τζούλιους Μαλέμα ζήτησε την σύλληψη του προέδρου, παρόλο που δεν κατηγορείται για τίποτα συγκεκριμένο.

Το πολιτικο-αστυνομικό θρίλερ εξελίσσεται καθώς οι Νοτιοαφρικανοί, που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, ακούν διάφορες φήμες και  λίγα στοιχεία, αλλά είναι βέβαιο ότι δεν θα εκπλαγούν αν άλλος ένας πρόεδρος της χώρας καταρρεύσει πολιτικά εν μέσω κατηγοριών για διαφθορά. Ο Ραμαφόσα έγινε πρόεδρος όταν παραιτήθηκε ο Τζέικομπ Ζούμα, που κατηγορήθηκε επίσης για διαφθορά.

Διαβάστε επίσης:

Νέα Ζηλανδία: Γονείς αρνούνται να δοθεί αίμα… εμβολιασμένου στο άρρωστο μωρό τους!

Έρευνα για την Neuralink του Έλον Μασκ – Καταγγελίες για βασανισμούς και θανάτους ζωων σε «βεβιασμένα πειράματα»

Συνωστισμός στην Τουρκία: 19 τάνκερ αγκυροβόλησαν μετά την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο