Τις συστάσεις της για τη δημοσιονομική πολιτική της Ελλάδας, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου δημοσιοποίησε η Κομισιόν, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «Η Ελλάδα συνεχίζει να αντιμετωπίζει υπερβολικές ανισορροπίες», αλλά τα τρωτά σημεία φαίνεται να υποχωρούν, μεταξύ άλλων λόγω της προόδου της πολιτικής.

Πιο συγκεκριμένα, η Επιτροπή συστήνει τον τερματισμό των μέτρων ενεργειακής στήριξης που ισχύουν έως το τέλος του 2023, χρησιμοποιώντας τις σχετικές εξοικονομήσεις για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Σε περίπτωση που οι ανανεωμένες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας απαιτούν μέτρα στήριξης, η Επιτροπή συστήνει τα μέτρα αυτά να στοχεύουν στην προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, να είναι οικονομικά προσιτά και να διατηρούν τα κίνητρα για την εξοικονόμηση ενέργειας.

Το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης επηρεάστηκε από τα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής που εγκρίθηκαν για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της αύξησης των τιμών της ενέργειας. Το 2022, τέτοια μέτρα αύξησης των δαπανών περιελάμβαναν επιδοτήσεις ηλεκτρικής ενέργειας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αυξημένα κοινωνικά επιδόματα σε ευάλωτα νοικοκυριά. Το κόστος αυτών των μέτρων αντισταθμίστηκε εν μέρει από νέους φόρους στα απροσδόκητα κέρδη των παραγωγών και προμηθευτών ενέργειας, συγκεκριμένα το ανώτατο όριο τιμών για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και την έκτακτη εισφορά στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο Οκτωβρίου 2021 έως Ιουνίου 2022. Η Επιτροπή εκτιμά το καθαρό δημοσιονομικό κόστος από αυτά τα μέτρα στο 2,5% του ΑΕΠ το 2022. Ταυτόχρονα, το εκτιμώμενο κόστος των προσωρινών έκτακτων μέτρων για τον COVID-19 μειώθηκε στο 1,5% του ΑΕΠ το 2022, από 6,5% το 2021.

Επίσης, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι ευπάθειες που σχετίζονται με το υψηλό δημόσιο χρέος και το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν υποχωρήσει, αλλά η εξωτερική θέση της Ελλάδας έχει επιδεινωθεί. Μια βασική ανησυχία είναι ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε σημαντικά το 2022, παρά την ανάκαμψη των εσόδων από τον τουρισμό. Παρόλο που προβλέπεται να μειωθεί κάπως φέτος και το επόμενο έτος, το εξωτερικό έλλειμμα πρόκειται να παραμείνει πολύ πάνω από το επίπεδο που απαιτείται για να διασφαλιστεί η διαρκής βελτίωση της καθαρής διεθνούς επενδυτικής θέσης.

H Επιτροπή παρατηρεί ότι ενώ ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ παραμένει ο υψηλότερος στην ΕΕ, βελτιώθηκε σημαντικά το 2022, κυρίως χάρη στην ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ και αναμένεται να υποχωρήσει περαιτέρω το 2023 και το 2024.

Για το 2024, η Επιτροπή ζητά τη διασφάλιση μιας «συνετής δημοσιονομικής πολιτικής» με τον περιορισμό της ονομαστικής αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών που χρηματοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο, όχι περισσότερο από 2,6%. Σύμφωνα με την Επιτροπή χρειάζεται, επίσης, να διατηρηθούν οι δημόσιες επενδύσεις που χρηματοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο και να διασφαλιστεί η αποτελεσματική απορρόφηση των επιχορηγήσεων της Διευκόλυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και άλλων κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως για την προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. Για την περίοδο μετά το 2024, η Επιτροπή συστήνει στην Ελλάδα να συνεχίσει να ακολουθεί μια μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική σταδιακής και βιώσιμης εξυγίανσης, σε συνδυασμό με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν σε μια υψηλότερη βιώσιμη ανάπτυξη και στην επίτευξη μιας συνετής μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής θέσης.

Με βάση τις μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν ως μέρος του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, η Επιτροπή συστήνει ένα φορολογικό σύστημα πιο φιλικό για τις επενδύσεις, με την εισαγωγή ενός συστήματος προκαταβολής φόρου, τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, συμπεριλαμβανομένης της αναθεώρησης της τρέχουσας φορολογικής δομής για τους αυτοαπασχολούμενους και την ενίσχυση της φορολογίας συμμόρφωσης με την επέκταση της χρήσης των ηλεκτρονικών πληρωμών. Συστήνεται, επίσης, η διατήρηση και αύξηση της αυτονομίας της φορολογικής αρχής επεκτείνοντας την εντολή της για την ανάπτυξη και διαχείριση των πληροφοριακών συστημάτων και του ανθρώπινου δυναμικού της.

Η φορολογική συμμόρφωση θα μπορούσε να βελτιωθεί με την επέκταση της εφαρμογής των ηλεκτρονικών πληρωμών και την αυξημένη χρήση των πληροφοριών που προέρχονται από τις ηλεκτρονικές πληρωμές, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη πρόσφατες ενδείξεις αυξανόμενης διαφοράς μεταξύ δηλωθέντων χαμηλών εισοδημάτων και του φαινομενικά ταχέως αυξανόμενου κύκλου εργασιών των αυτοαπασχολούμενων. Ειδικότερα, με την καλύτερη χρήση των πληροφοριών που προέρχονται από ηλεκτρονικές πληρωμές για στοχευμένα επαγγέλματα. Στον στόχο αυτό αναμένεται να συμβάλει μεταξύ άλλων ο συνεχιζόμενος ψηφιακός μετασχηματισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Επιπλέον, κρίνεται σημαντική η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι μπορεί να προσελκύσει τις κατάλληλες δεξιότητες και διατηρώντας τη συνέπεια με το ενιαίο μισθολογικό πλέγμα. Συστήνεται, ακόμη, η συνέχιση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η περαιτέρω βελτίωση της λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κατέγραψαν απότομη πτώση το περασμένο έτος, η οποία βασίστηκε σε μεγάλες μειώσεις τα προηγούμενα έτη, ωστόσο παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και συνεχίζουν να επιβαρύνουν την κερδοφορία και τη δανειοδοτική ικανότητα των τραπεζών.

Όσον αφορά την εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, η Επιτροπή ζητά να διατηρηθεί η «δυναμική» και «σταθερή» εφαρμογή του, και να ολοκληρωθεί γρήγορα το κεφάλαιο REPowerEU που αφορά την ενέργεια, με σκοπό την ταχεία έναρξη της εφαρμογής του. Ζητείται, επίσης, η συνέχιση της ταχείας εφαρμογής των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής, σε στενή συμπληρωματικότητα και συνέργεια με το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Σχετικά με την ενέργεια, η Επιτροπή συστήνει τη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα και την περαιτέρω επιτάχυνση της διαφοροποίησης των οδών παροχής ενέργειας. «Περαιτέρω επέκταση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με την ολοκλήρωση και την επιβολή των νέων νομικών πλαισίων για τη διαδικασία αδειοδότησης και για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, την αύξηση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και της χωρητικότητας αποθήκευσης, την προώθηση της αποκεντρωμένης παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη θέσπιση νομοθετικών πλαισίων για την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου και βιομεθανίου.

Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα σχεδιάζει να χρηματοδοτήσει δημόσιες επενδύσεις για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και για την ενεργειακή ασφάλεια, όπως η εγκατάσταση 8.000 δημόσια προσβάσιμων σημείων φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα σε βασικές αστικές και προαστιακές τοποθεσίες, η ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και η βελτίωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των νησιά.

Εξάλλου, προκειμένου να εξασφαλιστεί επαρκής και ισότιμη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, η Επιτροπή ζητά να ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του πλαισίου πρωτοβάθμιας περίθαλψης και να υιοθετηθούν ισχυρότερα κίνητρα για την εγγραφή επαρκούς αριθμού οικογενειακών γιατρών, προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης πληθυσμιακή κάλυψη. Τέλος, επισημαίνεται η ανάγκη ολοκλήρωσης της μεταρρύθμισης του κτηματολογίου με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και την ίδρυση και λειτουργία του Ελληνικού Οργανισμού Κτηματογράφησης.

Διαβάστε επίσης:

ΕΦΚΑ – ΟΠΕΚΑ: Πότε πληρώνονται συντάξεις και επιδόματα – Ποιοι πάνε αύριο ταμείο (Video)

EΚΤ: Χρειάζονται νέες αυξήσεις επιτοκίων, λέει ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης

Φορολογικές δηλώσεις: Παράταση έως 31 Ιουλίου για την υποβολή τους