«Βόμβες» έριξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, δύο μέρες μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, προαναγγέλλοντας ραγδαίες και πρωτόγνωρες εξελίξεις.

Και είναι ερώτημα εάν και πώς μπορεί να διαχειριστεί μία κυβέρνηση (η κυβέρνησή του στη συγκεκριμένη περίπτωση) μία μείζονα κίνηση στα εθνικά μας θέματα.

Ήδη από χθες βράδυ, αμέσως μετά τη συνέντευξη, που παραχώρησε στον ΣΚΑΙ, επιχειρείται αποκωδικοποίηση των όσων πολύ σοβαρών έθεσε στο τραπέζι του πολιτικού διαλόγου.

Ο πρωθυπουργός μίλησε για διαπραγματεύσεις με την Τουρκία προκειμένου να πάμε με τη γειτονική χώρα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τη «μεγάλη μας διαφορά», που είναι «η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».

Αλλά όταν ρωτήθηκε, με αφορμή και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν μέσα στη ΝΔ το θέμα της Χάγης, για το εάν αυτό μπορεί «πιθανά να περιλαμβάνει απομείωση της κυριαρχίας έτσι όπως τη γνωρίζουμε σήμερα», άνοιξε διάπλατα όλα τα ενδεχόμενα, ακόμα και τον επαναπροσδιορισμό των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων με υποχωρήσεις:

«Αυτό (σημείωση: η κυριαρχία) είναι μία σχετική έννοια, αλλά πρέπει να σας πω ότι οποιαδήποτε συμφωνία αυτού του τύπου μπορεί ενδεχομένως, ναι, να συνεπάγεται και κάποιες υποχωρήσεις από κάποιες θέσεις οι οποίες μπορούν να αποτελούν την αφετηρία μιας διαπραγμάτευσης» ήταν η χαρακτηριστική του απάντηση, που επανατοποθετεί θεμελιώδη ζητήματα της πάγιας εθνικής στρατηγικής.

Για να μην μείνει καμία αμφιβολία ότι πρόκειται για μία διαπραγμάτευση που πιθανόν θα οδηγήσει σε κορυφαίες αλλαγές στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ο κ. Μητσοτάκης παραδέχθηκε ότι θα χρειαστεί διακομματική συναίνεση, διευκρινίζοντας με ήπια διατύπωση το αυτονόητο ότι «θα λύσουμε τη διαφορά με όρους οι οποίοι θα είναι προφανώς συμβατοί με την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων».

Και ήταν τόσο σαφής όσο δεν γίνεται άλλο: «Δεν είναι μία απόφαση που την παίρνω προφανώς μόνος μου. Αν ποτέ φτάναμε σε αυτό το σημείο θα είχε μείζονα ρόλο να παίξει και η Βουλή και τα κόμματα».

Ο κ. Μητσοτάκης ήταν εξαιρετικά σαφής και ιδιαίτερα αποφασιστικός για την έναρξη ενός διαλόγου με τον Ερντογάν, προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα μίας τέτοιας συμφωνίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι διαμήνυσε πως «υπάρχει μια μεγάλη ατζέντα, τολμηρή ατζέντα», την οποία ο ίδιος είναι διατεθειμένος να διερευνήσει. «Να διερευνήσω αν υπάρχει ένα παράθυρο», ήταν μία ακόμα φράση του, σημειώνοντας ότι «κι αν δεν καταφέρουμε, τελικά, να συμφωνήσουμε στο μεγάλο επίδικο, στο μεγάλο ζητούμενο, και η διαφύλαξη και μόνο του καλού κλίματος είναι μία σημαντική κατάκτηση και για τις δύο χώρες. Δεν σημαίνει, δηλαδή, ότι επειδή μπορεί να μην συμφωνήσουμε στο μείζον ότι πρέπει αυτόματα να γυρίσουμε σε μια περίοδο μεγάλης έντασης».

Πρώτα βασικά συμπεράσματα και ερωτήματα:

1.Η συνέντευξη δόθηκε σχεδόν αμέσως μετά την επιστροφή του πρωθυπουργού από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους και τη συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν. Έχει προφανώς σημασία το τι συζητήθηκε σε αυτή τη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο και αν συμφωνήθηκε κάποιος οδικός χάρτης.

2.Ξεκινάει ελληνοτουρκικός διάλογος, προφανώς πιο οργανωμένος και πιο «τολμηρός», με στόχο, τουλάχιστον από την ελληνική πλευρά, να οδηγηθούν οι δύο χώρες στη Χάγη.

3.Στο διάλογο αυτό υπάρχει η «μεγάλη διαφορά» (υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ, θαλάσσιες ζώνες). Δεν πρόκειται δηλαδή για τη «μόνη διαφορά», που αναγνωρίζει η Αθήνα, αλλά η φρασεολογία έχει αλλάξει. Πέρα από τη «μεγάλη διαφορά», γίνεται πλέον λόγος και για τον «πυρήνα της διαφοράς». Έχει ενδιαφέρον τι άλλο θεωρείται διαφορά και μπορεί να μπει στη συζήτηση.

Επιπλέον και ίσως πιο σοβαρό: Άλλο υφαλοκρηπίδα, άλλα θαλάσσιες ζώνες και ΑΟΖ. Πώς προσδιορίζονται όλα αυτά τα πεδία από την κυβέρνηση, διότι ως τώρα μιλούσαμε μόνο για υφαλοκρηπίδα.

4.Ο κ. Μητσοτάκης μιλάει για «υποχωρήσεις από αρχικές θέσεις», που συνεπάγεται η διαπραγμάτευση. Τι είδους υποχωρήσεις μπορεί να υπάρξουν, πώς τις εννοεί και μέχρι ποίου σημείου;

5.Η συμφωνία που έρχεται απαιτεί διακομματική συναίνεση, όπως λέει ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Με μία κυβέρνηση που διαθέτει τόσο ισχυρή πολιτική υπεροχή, άνετη και ασφαλή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, είναι απορίας άξιο γιατί να χρειάζεται και η συναίνεση των άλλων κομμάτων, εάν το Μαξίμου θεωρεί ότι διασφαλίζονται τα εθνικά συμφέροντα.

6. Υπό μία έννοια, η έννοια της «κυριαρχίας» (της εθνικής), είναι σχετική; Πώς προσεγγίζει η κυβέρνηση και κυρίως ποια αντίληψη θα επικρατήσει από ελληνικής πλευράς για το τι σημαίνει «κυριαρχία»;

7.Είναι σαφές ότι ο κ. Μητσοτάκης ετοιμάζεται για σοβαρή εσωτερική πολιτική σύγκρουση για τα ελληνοτουρκικά, όταν λέει ότι «υπάρχουν ορισμένες πολιτικές δυνάμεις, ορισμένοι δημοσιογράφοι που έχουν χτίσει καριέρες και κάποια εικόνα από την οποία δεν θέλουν πια να αποστούν».

«Και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς βαρβάρους», μπορεί να αναρωτιούνται κάποιοι.

Διαβάστε επίσης:

Κυβερνητική κρίση για την ανύπαρκτη Πανεπιστημιακή Αστυνομία και ο ρόλος της ως… «studentsitter»

Μητσοτάκης: Πήρε στο… ψιλό τον Μηταράκη για την έφιππη αστυνομία – «Με τέτοια ζέστη πρέπει να ζητήσω καμήλες»

Μητσοτάκης στον ΣΚΑΪ: Προσφυγή στη Χάγη μπορεί να συνεπάγεται και κάποιες υποχωρήσεις