Το μελαγχολικό συναίσθημα ψίθυρος του πάθους!

Ο Ρόκκο Σκοτελλάρο, ένα σημαντικό και ξεχωριστό πρόσωπο του ιταλικού Νεορεαλισμού, γεννήθηκε το 1923 και πέθανε μόλις σε ηλικία τριάντα ετών.

Εμπνευσμένος από τις θεωρίες για την «ενεργητική ζωή» της Χάνα Άρεντ έδωσε μεγάλους αγώνες για τις συνθήκες διαβίωσης των συμπολιτών του.

Αφιερώθηκε στην εξάλειψη των αδικιών στην αγροτικὴ κοινωνία, συμμετείχε ενεργὰ στην κατοχὴ ακαλλιέργητης γης που ανήκε σε γαιοκτήμονες και ήταν ένας απὸ τους σημαντικότερους εμπνευστὲς και υποστηρικτὲς της Αγροτικής Μεταρρύθμισης του Ιταλικού Νότου και ιδιαίτερα της περιοχής της Βασιλικάτα.

Τον Δεκέμβριο του 1943 εντάχθηκε στο Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα.

Χαρακτηρίστηκε ως ο «Απελευθερωτής των Αγροτών» και εκλέχτηκε δήμαρχος 23 ετών στη γενέθλια πόλη του, το Τρικάρικο της Επαρχίας Ματέρα. Το λογοτεχνικό του έργο εκδόθηκε μετὰ τον θάνατό του.

«Δεν υπάρχει εύκολη ποίηση!

Φράνκο Φορτίνι Ματέρα 6 Φεβρουαρίου 1955»

Όλο το έργο του Scotellaro συνδέεται στενά με την αγροτική κοινωνία στην οποία ισχυρίζεται περήφανα ότι ανήκει.

Μέσα από την ματιά του ξαναανακαλύπτουμε τον κόσμο των αγροτών. Οι στίχοι και η  φανταστική ποιητική του Rocco, κεντρικής φυσιογνωμίας της λουκανικής και ιταλικής κουλτούρας του εικοστού αιώνα, έκφράζει μεγάλες ηθικοκοινωνικές αξίες για την εποχή εκείνη και για τη δική μας.

Μετά τον πόλεμο συμμετείχε ενεργά στην κατάληψη ακαλλιέργητων εκτάσεων που ανήκαν σε γαιοκτήμονες και ήταν από τους σημαντικότερους υποστηρικτές της Αγροτικής Μεταρρύθμισης του Νότου και ειδικότερα της Basilicata.

Γεννημένος στις 19 Απριλίου του 1923, σε μια από τις πιο φτωχές περιοχές της Ιταλίας έγινε σύμβολο της λύτρωσης του Νότου. Η δράση του, που διακόπηκε από έναν πρόωρο θάνατο, συνδύασε τη συγκεκριμένη πολιτική με την ιδέα της πολιτιστικής χειραφέτησης.

Πολιτικός ακτιβιστής, θαρραλέος, αγωνιστής και διακεκριμένος δήμαρχος εν ενεργεία, γνωρίζοντας καλά τις ανάγκες της κοινότητας στην οποία ανήκε και της οποίας μοιραζόταν τον πολιτισμό και τις ελπίδες, αλλά ταυτόχρονα ανοιχτός σε ένα πολύ ευρύτερο πολιτιστικό όραμα, που αναπτύχθηκε και εδραιώθηκε με τη μελέτη και την σχέση με τους σημαντικότερους Ιταλούς διανοούμενους εκείνης της μεταπολεμικής περιόδου, που ήταν μια περίοδος γεμάτη εποικοδομητική ζέση, καινοτομία, επιθυμία να γνωρίσουμε και να γίνει γνωστή αυτή την κοινωνία που προέκυψε από μια τεράστια σύγκρουση με τον φασισμό. «Διανοούμενος νέου τύπου» για τον Italo Calvino, ο Rocco Scotellaro «ίσως πληρέστερα από οποιονδήποτε άλλον είχε προσεγγίσει το ιδανικό του ανθρώπου που η νεολαία της Αντίστασης δυνητικά περιείχε μέσα της», επειδή είχε εμπλακεί στο πιο προηγμένο μέτωπο των  κοινωνικών αγώνων και στο πιο κατάλληλο επίπεδο του εθνικού λογοτεχνικού πολιτισμού.

Οι μελετητές του έργου του αναλύουν πάνω απ’ όλα, την πνευματική του διάσταση, ριζωμένη και ενεργή μέσα στη δική του κοινωνική τάξη με στόχο την πολιτισμική της χειραφέτηση. Αυτός ο δημιουργός ενσαρκώνει την Γκραμσιανή ιδέα του διανοούμενου.

Ο Ρ.Σ. μετά την αποφυλάκιση του μετά από άδικη κατηγορία πήγε στη Βενετία για το συνέδριο «Η Αντίσταση και ο Πολιτισμός στην Ιταλία», όπου γνώρισε την ποιήτρια Αμέλια Ροσέλι, την οποία θαύμαζε πολύ. Μεταξύ των δύο ποιητών γεννήθηκε μια έντονη σχέση, η οποία θα διαρκέσει μέχρι το θάνατο του.

Από την προσωπικότητα του Σκοτελλάρο εμπνεύστηκε ο Λουκίνο Βισκόντι την ταινία ο «Ο Ρόκκο και τα αδέλφια του» και του την αφιέρωσε το 1960, επτά χρόνια μετά τον πρόωρο θάνατό του.

Από τις Εκδόσεις Παρουσία θα κυκλοφορήσει σύντομα το ποιητικό έργο του Ρόκκο Σκοτελλάρο σε απόδοση και ένα ποίημα του ΒΑΣΙΛΗ ΑΘΑΝ.ΚΑΛΑΝΤΖΗ που τον γνωρίσαμε από την πρώτη του ποιητική απόπειρα το βιβλίο «ESISTE ANCORA AL MONDO A BELLEZZA?» που κυκλοφόρησε το 2021 και το «VALORI BOLLATI Αποσπάσματα Κορινθιακού Τύπου του 20ου αιώνα για την κατανόηση των αξιών μιας εποχής» (2022) από τον ίδιο εκδοτικό οίκο.

Δύο ποιήματα του βιβλίου

1ο ποιήμα

Τὸ ξημέρωμα ἔκανε νὰ φύγει.

Ξενύχτησε τὸν νεκρὸ,

ἕναν ἄγνωστο ἄνδρα μὲ γενειάδα.

Στὶς σκάλες μιὰ γριὰ τοῦ πρόσφερε κονιάκ.

Ἡ βαναυσότητα τοῦ τόπου ἔκανε τοὺς ἀνθρώπους

τόσο τρυφερούς,

φάρμακο στὴν πλήξη ὁμοίων ἡμερῶν,

παρηγοριὰ στὶς ἀναιμικὲς στιγμές.

Κάποιο προμήνυμα στὴν εὐδαιμονία τῆς πενίας,

μιὰν ἀποκάλυψη στὴν ἀρετὴ τῆς φτώχειας.

Στ’ ὄρθιο ἀπομεινάρι ἑνὸς μαντρότοιχου

ἀπόθεσε τὸ παλτό του.

Τὸ γνώριζε πιὰ

σὲ αὐτὸ τὸ ναυάγιο μυαλῶν καὶ ἀνθρώπων,

εἶχε δικαίωμα στὸ μυστικό.

Ἕνας ἄντρας μὲ τὸ μουλάρι του

φάνηκε στὴν στροφή.

Εἶχε πιὰ τελειώσει.

Ἡ ἐλευθερία τῶν ἀνυποψίαστων

ἀπέγινε βίαια παρελθόν.

2ο ποίημα

Θὰ πρέπει νὰ σπάσουμε τὰ μάγια.

Τὰ χωράφια ἔχουνε κιτρινίσει

ὅπως τὸ πρόσωπο τῆς νεαρῆς νύφης.

Διαβάστε επίσης:

Η ζωή ως υλικό ονείρων

Βιβλίο: Το μέλλον είναι ήδη εδώ

Βιβλίο: Οι προτάσεις της εβδομάδας