Το μελάνωμα είναι μια σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος, που προκύπτει από τα μελανοκύτταρα: τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή της χρωστικής μελανίνης.

Ο εντοπισμός των πρώιμων συμπτωμάτων του μελανώματος είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη θεραπεία με την βέλτιστη τελική έκβαση.

Αυτό το άρθρο περιγράφει τους βασικούς δείκτες του μελανώματος, για να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε πιθανά προειδοποιητικά σημάδια και να αναζητήσετε έγκαιρη ιατρική φροντίδα. Αδράξτε την ευκαιρία την επόμενη φορά που θα είστε στην παραλία, ώστε να ελέγξετε το σώμα σας αλλά και των δικών σας ανθρώπων, για αυτά τα σημάδια.

Κατανόηση του μελανώματος

Το μελάνωμα αναπτύσσεται κυρίως στο δέρμα, αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί στα μάτια και, σπανιότερα, στα εσωτερικά όργανα. Συχνά ξεκινά ως μια αλλαγή σε έναν υπάρχοντα σπίλο (ελιά στο δέρμα) ή την εμφάνιση μιας νέας, ασυνήθιστης ανάπτυξης στο δέρμα. Η έγκαιρη ανίχνευση είναι ζωτικής σημασίας καθώς το μελάνωμα μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως.

Μελάνωμα: Βασικά σημάδια και συμπτώματα

1. Αλλαγές σε υπάρχοντες σπίλους

Ένα από τα πιο κοινά πρώιμα σημάδια μελανώματος είναι μια αλλαγή στην εμφάνιση ενός υπάρχοντος σπίλου. Προσέξτε για κρεατοελιές που:

• Αυξάνονται σε μεγέθος: Ένας σπίλος που μεγαλώνει σε μέγεθος ή αλλάζει σχήμα μπορεί να υποδηλώνει μελάνωμα.
• Αλλάζουν χρώμα: Οι κρεατοελιές που αναπτύσσουν διαφορετικές αποχρώσεις του καφέ, του μαύρου ή ακόμα και του μπλε, του κόκκινου ή του λευκού θα πρέπει να εξετάζονται από δερματολόγο.
• Αλλάζουν σχήμα: Τα ακανόνιστα, ασύμμετρα όρια ή ένας σπίλος που γίνεται ανομοιόμορφος μπορεί να είναι σημάδι μελανώματος.

2. Νέες, ασυνήθιστες δερματικές αυξήσεις

Η εμφάνιση νέων κηλίδων ή αυξήσεων στο δέρμα μπορεί επίσης να είναι σημάδια μελανώματος. Αυτά μπορεί να μην μοιάζουν με τυπικούς σπίλους και μπορεί να είναι:

• Πιο σκούρα σημάδια από το συνηθισμένο: Νέα, σκούρα σημάδια, που διαφέρουν από τις άλλες κρεατοελιές στο δέρμα σας.
• Παράξενα σχήματα: Αναπτύξεις που έχουν ακανόνιστα, ασύμμετρα σχήματα.
• Ανυψώσεις ή ανωμαλίες: Σημεία που είναι ανυψωμένα πάνω από την επιφάνεια του δέρματος.

3. Ο κανόνας ABCDE

• Οι δερματολόγοι χρησιμοποιούν συχνά τον κανόνα ABCDE (ή ΠΑΧΕΔ στην ελληνική αντιστοίχιση) για να βοηθήσουν στον εντοπισμό των χαρακτηριστικών των σπίλων που θα μπορούσαν να είναι μελάνωμα:
• Α (Asymmetry) – Ασυμμετρία: Το ένα μισό της ελιάς δεν ταιριάζει με το άλλο μισό.
• B (Border) – Περίγραμμα: Τα περιφερικά όρια της ελιάς είναι ακανόνιστα ή θολά.
• C (Color) – Χρώμα: Το χρώμα δεν είναι ομοιόμορφο σε όλη την ελιά και μπορεί να περιλαμβάνει αποχρώσεις του καφέ ή του μαύρου, μερικές φορές με μπαλώματα από ροζ, κόκκινο, λευκό ή μπλε.
• D (Diameter) – Διάμετρος: Τα μελανώματα είναι συνήθως μεγαλύτερα από 6 χιλιοστά (περίπου το μέγεθος μιας γόμας μολυβιού), αλλά μπορεί να είναι και μικρότερα.
• E (Evolving) – Εξέλιξη: Οποιαδήποτε αλλαγή στο μέγεθος, το σχήμα, το χρώμα ή άλλο χαρακτηριστικό της ελιάς ή νέα συμπτώματα, όπως αιμορραγία, κνησμός ή σχηματισμός κρούστας.

4. Άλλα προειδοποιητικά σημάδια

• Εκτός από τις αλλαγές στους σπίλους, υπάρχουν και άλλα συμπτώματα που υποδηλώνουν μελάνωμα, όπως:
• Κνησμός ή ευαισθησία: Ένας σπίλος που σας προκαλεί φαγούρα ή πόνο ή είναι ευαίσθητος στην αφή.
• Διαρροή: Ένας σπίλος που αιμορραγεί, στάζει ή δημιουργεί κρούστα.
• Δερματικά έλκη: Μη επουλωτικές πληγές που μπορεί να αιμορραγούν ή να ρέουν.
• Αλλαγές στην υφή: Ένας σπίλος που γίνεται σκληρός ή σαν σβώλος.

5. Κρυφό μελάνωμα

• Το μελάνωμα μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε λιγότερο ορατά σημεία, όπως:
• Νύχια: Καφέ ή μαύρες ραβδώσεις κάτω από τα νύχια.
• Πέλματα ή παλάμες: Μαύρα στίγματα που είναι ασυνήθιστα γι’ αυτές τις περιοχές.
• Βλεννογόνοι: Βλάβες στο στόμα, στις ρινικές οδούς, στον κόλπο ή στον πρωκτό.

6. Ασυνήθιστα συμπτώματα

• Αν και σπάνια, το μελάνωμα μπορεί επίσης να εκδηλωθεί με:
• Απώλεια μελάγχρωσης: Λευκές ή γκρι κηλίδες γύρω από μια κρεατοελιά.
• Δορυφορικοί σπίλοι: Νέοι κρεατοελιές που εμφανίζονται κοντά σε έναν υπάρχοντα σπίλο, κάτι που μπορεί να υποδηλώνει εξάπλωση.

Μελάνωμα: Η σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης

Η έγκαιρη ανίχνευση του μελανώματος αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας. Οι τακτικές δερματικές εξετάσεις και η επίγνωση των αλλαγών στο δέρμα σας είναι απαραίτητες για να εντοπίσετε το μελάνωμα στα αρχικά του στάδια. Εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω σημάδια ή συμπτώματα, συμβουλευτείτε αμέσως έναν δερματολόγο για μια λεπτομερή αξιολόγηση.

Πηγές: cancer.org, clevelandclinic.org/onmed.gr

Διαβάστε επίσης:

Παχυσαρκία: Πώς σχετίζεται με τον καρκίνο

Διαβήτης: Προσοχή πού αποθηκεύετε το φαγητό – Τι έδειξε μελέτη για τα πλαστικά σκεύη

Κάνεις καθιστική ζωή; Από τι σε «προστατεύει» ο καφές