O Μητροπολίτης πρώην της Θεσσαλονίκης, Άνθιμος, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 91 ετών ήταν για δεκαετίες από τις πιο δραστήριες και επιδραστικές μορφές της Ιεραρχίας.

Και στα εκκλησιαστικά, αλλά και στα δημόσια πράγματα, παρεμβαίνοντας σχεδόν με κάθε ευκαιρία σε όλα τα ζητήματα που απασχολούσαν την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα, ενώ είχε καθοριστικό ρόλο και στα θέματα που αφορούσαν στη Θεσσαλονίκη.

Εξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης τον Απρίλιο του 2004 και ενώ είχε περάσει περίπου 30 χρόνια (από το 1974) ως επικεφαλής της Μητρόπολης Αλεξανδρούπολης.

Ο γεννημένος στη Σαλμωνή του Πύργου Ηλείας το 1934, κατά κόσμον Διονύσιος Ρούσσας, αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών το 1957 και από τη Θεολογική Σχολή του ίδιου Πανεπιστημίου το 1963. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως έφεδρος αξιωματικός στην Αεροπορία και χειροτονήθηκε διάκονος το 1964

Από τα πρώτα χρόνια της ένταξής του στον κλήρο έδειξε ότι θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στα εκκλησιαστικά πράγματα.

Με την ανάδειξή του ως μητροπολίτης Αλεξανδρούπολης μπαίνει στην πρώτη γραμμή των ιεραρχών και μάλιστα με τον πρώην αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, αναλαμβάνουν το βάρος της αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου και τον Αντώνη Τρίτση για την εκκλησιαστική περιουσία το 1987.

Είχε πάντα ηγετικές φιλοδοξίες, αλλά και τις δύο φορές που διεκδίκησε τον αρχιεπισκοπικό θρόνο δεν τα κατάφερε.

Το 1998 κατετάγη τρίτος πίσω από τον Χριστόδουλο και τον Ιερώνυμο – στον τελικό γύρο στήριξη τον μετέπειτα αρχιεπίσκοπο – ενώ το 2008, βρέθηκε πάλι στην τρίτη θέση, πίσω από τον Ιερώνυμο και τον Ευστάθιο.

Συμπόρευση με Ψωμιάδη – Παπαγεωργόπουλο

Ειδικά ως μητροπολίτης Θεσσαλονίκης είχε ιδιαίτερα παρεμβατικό ρόλο και λόγο, θεωρώντας ότι η εκκλησία είναι αυτή που καθοδηγεί τα πράγματα. Όχι μόνο τα κοσμικά γενικά, αλλά και τα πολιτικά και κοινωνικά θέματα.

Η αντίληψή του ότι η εκκλησία συνδιοικεί – αν όχι διοικεί τη Θεσσαλονίκη – βρήκε πρόσφορο έδαφος επί Παπαγεωργόπουλου στο δήμο και Ψωμιάδη στην Περιφέρεια. Οι τρεις τους διαμόρφωσαν μία τριάδα στα κέντρα εξουσίας, που θεωρήθηκε ότι πήγε πολύ πίσω την πόλη, που ήταν πάντα πολυπολιτισμική και εξωστρεφής.

Οι απόψεις του για το Μακεδονικό, το μεταναστευτικό, την ομοφυλοφιλία, τις εκτρώσεις ήταν ακραία συντηρητικές (σκοταδιστικές χαρακτηρίζονταν), ενώ και η άποψή του για το ρόλο της Θεσσαλονίκης τον έφεραν σε σύγκρουσή με τον Γιάννη Μπουτάρη – μία κόντρα που υπήρξε σφοδρή και παροιμιώδης.

Χαρακτηριστικές δηλώσεις που προκάλεσαν αντιδράσεις

1. Για το Μακεδονικό

          •        Συλλαλητήρια για τη Μακεδονία (2018): Ο Άνθιμος είχε ταχθεί ανοιχτά κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών και είχε στηρίξει τα συλλαλητήρια υπέρ της ελληνικότητας της Μακεδονίας. Σε κηρύγματά του καλούσε τον κόσμο να υπερασπιστεί την ιστορική αλήθεια.

2. Για το Μεταναστευτικό

          •        “Δεν μπορεί να γίνει η Ελλάδα αποθήκη ψυχών” (2015): Σε ομιλία του, είχε εκφράσει επιφυλάξεις για τη μαζική είσοδο μεταναστών και προσφύγων στην Ελλάδα, τονίζοντας τους κινδύνους για τη δημογραφική σύνθεση της χώρας.

3. Για κοινωνικά ζητήματα

          •        Δηλώσεις για την ομοφυλοφιλία (2014-2017): Σε αρκετές περιπτώσεις είχε εκφράσει απόψεις που προκάλεσαν αντιδράσεις, χαρακτηρίζοντας την ομοφυλοφιλία ως “παρέκκλιση” και αντιτιθέμενος στο σύμφωνο συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια.

          •        Θέση για τις εκτρώσεις: Είχε αποκαλέσει τις αμβλώσεις “έγκλημα”, προκαλώντας αντιδράσεις από γυναικείες οργανώσεις και προοδευτικούς κύκλους.

4. Αντίδραση στον διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους

          •        Συγκρούσεις με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (2015-2019): Αντιτάχθηκε σε προσπάθειες αλλαγής του καθεστώτος της Εκκλησίας στην εκπαίδευση και στα Θρησκευτικά.

Η κόντρα με τον Γιάννη Μπουτάρη

Ο Άνθιμος είχε αντιπαρατεθεί αρκετές φορές με τον τότε δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, ιδιαίτερα για θέματα που αφορούσαν τις σχέσεις της πόλης με την Τουρκία και την προώθηση της πολυπολιτισμικότητας.

Η κόντρα μεταξύ του πρώην Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου και του πρώην δημάρχου Γιάννη Μπουτάρη ήταν από τις πιο χαρακτηριστικές αντιπαραθέσεις στην πολιτική και κοινωνική ζωή της πόλης. Οι διαφωνίες τους επικεντρώνονταν κυρίως σε ζητήματα εθνικής ταυτότητας, σχέσεων με την Τουρκία και τον ρόλο της Εκκλησίας στην κοινωνία.

Βασικά Σημεία της Αντιπαράθεσης:

1. Ζήτημα Τουρκίας και Οθωμανικής Κληρονομιάς

          •        Ο Γιάννης Μπουτάρης είχε υιοθετήσει μια πολιτική προώθησης της πολυπολιτισμικής ιστορίας της Θεσσαλονίκης, προβάλλοντας και το οθωμανικό παρελθόν της πόλης.

          •        Το 2012, είχε δηλώσει ότι η πόλη θα μπορούσε να ωφεληθεί τουριστικά από το ενδιαφέρον των Τούρκων για τον Κεμάλ Ατατούρκ, κάτι που προκάλεσε την οργή του Άνθιμου.

          •        Ο Μητροπολίτης είχε αντιδράσει έντονα, δηλώνοντας ότι δεν μπορεί να υπάρχει “φιλοτουρκική” πολιτική στη Θεσσαλονίκη, καθώς η πόλη είναι ελληνική και χριστιανική.

2. Παρέλαση και Μακεδονικό Ζήτημα

          •        Ο Μπουτάρης είχε εκφράσει απόψεις υπέρ της συμφιλίωσης με τα Σκόπια, ενώ ο Άνθιμος ήταν σφοδρός πολέμιος της Συμφωνίας των Πρεσπών.

          •        Σε εκδηλώσεις για την 28η Οκτωβρίου, υπήρχαν περιστατικά όπου ο Άνθιμος αρνήθηκε να σταθεί δίπλα στον Μπουτάρη λόγω των διαφορετικών τους απόψεων.

3. LGBTQ+ και Κοινωνικά Ζητήματα

          •        Ο Μπουτάρης είχε υποστηρίξει τη διοργάνωση του Thessaloniki Pride, δηλώνοντας ότι η πόλη πρέπει να είναι ανοιχτή σε όλους.

          •        Ο Άνθιμος είχε ταχθεί ξεκάθαρα κατά των Pride, αποκαλώντας τα “προκλήσεις” και “παρεκτροπές”, ενώ είχε καλέσει τους πιστούς να μη συμμετέχουν.

4. Αντιπαράθεση στα ΜΜΕ

          •        Ο Μπουτάρης είχε χαρακτηρίσει τον Άνθιμο “οπισθοδρομικό”, ενώ ο Μητροπολίτης είχε πει ότι “ο δήμαρχος προσπαθεί να αλλάξει τη φυσιογνωμία της Θεσσαλονίκης με λάθος τρόπο”.

          •        Το 2017, σε συνέντευξή του, ο Μπουτάρης είχε δηλώσει ότι “ο Άνθιμος να κοιτάξει τα του οίκου του”, απαντώντας σε επικρίσεις του Μητροπολίτη για την πολιτική του.

Παρά τις εντάσεις, τα τελευταία χρόνια της θητείας του Μπουτάρη η κόντρα είχε ατονήσει, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ουσιαστική συμφιλίωση. Η σύγκρουση τους αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαμάχης μεταξύ συντηρητικών και προοδευτικών δυνάμεων στη Θεσσαλονίκη.

Διαβάστε επίσης

Κατερίνη: Οικιακή βοηθός «ξάφρισε» 150.000 ευρώ από ηλικιωμένη – Τα… επένδυσε σε αυτοκίνητο και ρούχα

Δίκη για το Μάτι: Ενοχή για 12 κατηγορούμενους ζήτησε η Εισαγγελέας – Δείτε ποιοι είναι

Εθνική Πινακοθήκη: Όλη η… επίθεση του βουλευτή της Νίκης στα εκθέματα (Video)