Οι Χούθι υφίστανται τις συνέπειες των τρομοκρατικών επιλογών τους, οι Ουκρανοί υποχρεώνονται να αναμένουν τα αποτελέσματα των συνομιλιών ΗΠΑ – Ρωσίας που θα αφορούν την κυριαρχία τους και το δικαίωμά τους να επιλέγουν τις συμμαχίες και τον τρόπο που θα εξελιχθούν ως κράτος, «αρτιμελές ή ανάπηρο», στη Μέση Ανατολή, Παλαιστινιακή Αρχή και Χαμάς συνεχίζουν να αντιπαρατίθενται, με συνέπεια η διχόνοιά τους να ναρκοθετεί τις τύχες του παλαιστινιακού λαού.

Οι Σύροι προσπαθούν να πεισθούν ότι η νέα ηγεσία τους ξεπέρασε οριστικά τις τρομοκρατικές επιλογές, παρά τις επιθέσεις ολοκληρωτικής εξαφάνισης των Αλεβιτών της χώρας. ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα με διαφορετικές τακτικές επιδιώκουν να κυριαρχήσουν άνισα και σε βάρος των άλλων στη μοιρασιά των περιοχών επιρροής, των πηγών πλούτου, των μέσων και οδών επικοινωνίας, εμπορίου, ανάπτυξης και πολιτιστικού προσανατολισμού.

«Αδιάβαστοι» στο τραπέζι

Ο ΟΗΕ συγκάλεσε πενταμερή για το Κυπριακό ακριβώς τη στιγμή των μεγάλων ανταγωνισμών χωρίς κατά τα φαινόμενα ουσιαστική προετοιμασία.

Ο γενικός γραμματέας δεν επέλεξε να ορίσει την ελάχιστη βάση των συνομιλιών που θα στηρίζονται στις βασικές αρχές του ΟΗΕ και της Ε.Ε. Ο κ. Γκουτέρες δοκιμάζει ξανά να φέρει γύρω από το τραπέζι προετοιμασίας των συνομιλιών τις εγγυήτριες δυνάμεις, την Κυπριακή Δημοκρατία και την τουρκοκυπριακή μειοψηφία, η οποία χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό προσερχόμενη στον ΟΗΕ απαιτεί ισότιμη κρατική αντιμετώπιση.

Το παράδοξο της επιλογής του γενικού γραμματέα επισημαίνουν με τον τρόπο τους οι πλευρές χωρίς η θέση τους να είναι πάντοτε κατανοητή από τον γενικό γραμματέα, με συνέπεια ο Τουρκοκύπριος εκπρόσωπος να μην αντιλαμβάνεται ότι προσέρχεται στη συνάντηση πρωτίστως ως μέρος του προβλήματος που δημιουργεί η παράνομη τουρκική εισβολή και κατοχή επί της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η σαφέστατη θέση που εκφράζει η Κυπριακή Δημοκρατία διά του Προέδρου της, κυρίως τη στιγμή που εξελίσσεται η συνάντηση στη Γενεύη, δεν φαίνεται να απασχολεί, σε βάθος και ουσία, τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, αλλά οι συναντήσεις που πραγματοποιούνται, όπως αυτή του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Φιντάν, δημιουργούν σημαντική κινητικότητα στη βάση όσων θέτει για την πρόοδο των συνομιλιών η Κυπριακή Δημοκρατία.

Το… Κεκτημένο

Από το 2004 η Κυπριακή Δημοκρατία κατέστη πλήρες μέλος της Ε.Ε. με αποτέλεσμα να ισχύει για τη διεθνή θέση της Κύπρου ακριβώς ό,τι γίνεται διεθνώς αποδεκτό, χωρίς περιορισμούς και αστερίσκους. Το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και οι κοινές πολιτικές ορίζουν τη θέση και τη συμπεριφορά της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Έπειτα από 21 χρόνια ευρωπαϊκής συμμετοχής προφανώς έχει ξεπερασθεί η διεθνής εντολή εγγυήσεων δημοκρατικής λειτουργίας του κυπριακού κράτους που ορίσθηκε το 1960.

Οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις δεν κατόρθωσαν να εκπληρώσουν τη διεθνή εντολή και ευτυχώς το 2004 η Ευρωπαϊκή Ένωση, αποδεχόμενη την Κυπριακή Δημοκρατία ως πλήρες και ισότιμο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, με την πληρότητα του ισχύοντος κυπριακού συντάγματος, παρείχε και εξακολουθεί να εξασφαλίζει στον κυπριακό λαό συνθήκες ασφάλειας, προστασίας, δημοκρατικής λειτουργίας και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με πολύ πιο προωθημένους όρους και προαπαιτούμενα από όσα θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν στον 21ο αιώνα οι ξεπερασμένες εγγυήσεις που εμπνέονται από λογικές του Ψυχρού Πολέμου και της αποαποικιοποίησης του ’60, εκείνης της επίσης πολιτικά και γεωστρατηγικά φορτισμένης εποχής.

Μετά την αρχή…

Στη Γενεύη και στη συνέχειά της εξετάζονται οι όροι έναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό. Θα ακυρωθεί κάθε προϋπόθεση επιτυχούς εξέλιξης αν ο ΟΗΕ και η Ε.Ε. συνεχίζουν να αδιαφορούν για τη σημασία της κυπριακής συμμετοχής στον κυρίαρχο διεθνή οργανισμό και στην Ε.Ε. κατά την έναρξη οποιασδήποτε διερευνητικής και ουσιαστικής συζήτησης για τη λύση του Κυπριακού.

Το 2004 αποτελεί κομβική ημερομηνία για το θέμα της Κύπρου όπως απασχολεί τη διεθνή κοινότητα. Η τουρκική στρατιωτική εισβολή αποστέρησε από την Κύπρο για μισό αιώνα ένα δυναμικό και παραγωγικό κομμάτι της επικράτειάς της και του πληθυσμού, αλλά απέτυχε να ανακόψει τη δημοκρατική πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Ενωμένη Ευρώπη.

Κατοχή που συνεχίζεται παράνομα επί της κυπριακής επικράτειας θίγει τους θεσμούς και τον κυπριακό λαό και απομονώνει τους Τουρκοκύπριους από όλα τα πλεονεκτήματα που επιφυλάσσει η Ε.Ε. σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες.

Κυρίως όμως αποστερεί από τους Κύπριους των κατεχομένων και πρωτίστως από τους Τουρκοκύπριους το δικαίωμα προσφυγής στην ευρωπαϊκή δικαιοσύνη, δεύτερη ασφαλιστική δικλίδα δίκαιης δίκης, επειδή ο τουρκικός στρατός κατοχής μεταξύ όλων των άλλων περιορισμών δεν επιτρέπει στους Τουρκοκύπριους να αποκτήσουν κυπριακό / ευρωπαϊκό διαβατήριο ώστε να δικαιούνται το μέγιστο πλεονέκτημα της διπλής νομικής εξασφάλισης που παρέχεται από την κυπριακή και την ευρωπαϊκή δικαιοσύνη.

Ευρωπαϊκή διάσταση

Οι σαφέστατες απόψεις που εκφράζονται από τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Χριστοδουλίδη δεν επιτρέπουν παρεκκλίσεις από την ευρωπαϊκή διάσταση του Κυπριακού και θέτουν σοβαρότατες ευθύνες για την εξέλιξη των συνομιλιών στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, στον Εκπρόσωπο της Ε.Ε., στην Ελλάδα ως μέλος της Ε.Ε., στο μετά το Brexit Ηνωμένο Βασίλειο και στην Τουρκία, που μετά το 2005 δεσμεύτηκε να προσαρμόζεται στις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις. Με τα δεδομένα που επιβάλλει η Ε.Ε. για το Κυπριακό επιλέγει να επανέρχεται ο κ. Ερντογάν στο αίτημα συνέχισης της ενταξιακής διαδικασίας, την οποία ο ίδιος παρεμποδίζει με τις επιλογές του και την ασυνέπειά του έναντι των ευρωπαϊκών του υποχρεώσεων.

Η Άγκυρα

Το 2005, όταν όλοι συμφωνήσαμε ότι η Τουρκία μπορεί να εκκινήσει τη διαδρομή της για πλήρη ένταξη στην Ε.Ε., δεσμεύσαμε την Άγκυρα να προσαρμοσθεί στην ευρωπαϊκή απαίτηση, ώστε εγκαίρως να κλείσουν όλα τα κεφάλαια και να πραγματοποιηθεί η τουρκική ενταξιακή επιθυμία. Τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. προσπαθούν μέσα από τις διαπιστωμένες διεθνείς δυσκολίες και ευρωπαϊκές διαφοροποιήσεις, πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές, συνεχίζουν την προσπάθεια δημιουργίας της Ευρώπης των εξελίξεων και της ανάπτυξης. Έναντι αυτών η Τουρκία καθημερινά επιλέγει αναθεωρητισμό και συνεχή παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, των κοινών πολιτικών, του διεθνούς δικαίου, των όρων καλής γειτονίας που αποτελούν σημαντική διάσταση της ευρωπαϊκής γεωστρατηγικής στόχευσης.

Στη Γενεύη ο ρόλος του γενικού γραμματέα και του εκπροσώπου της Ε.Ε. ξεπερνά την απλή καθοδήγηση των συνομιλιών και τη διερεύνηση των επιθυμιών των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Τα νέα δεδομένα που δημιούργησε η Κυπριακή ένταξη στην Ε.Ε. εξασφαλίζουν την καλή διακυβέρνηση σε όλη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στο σύνολό της η διεθνής κοινότητα, η οποία στη Γενεύη δεν εκφράζεται μόνο διά του ΟΗΕ αλλά και διά της Ε.Ε., υποχρεώνεται να απαιτήσει, με τη δύναμη και τα μέσα που διαθέτει, επαναφορά της ειρήνης, απόλυτη εφαρμογή των αρχών του ΟΗΕ και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, ώστε άμεσα να περιορισθούν οι δυνάμεις κατοχής και με ταχύτητα να αποχωρήσουν από την Κυπριακή Δημοκρατία.

Στην Ευρώπη των περιφερειών δεν γίνεται απολύτως αντιληπτή η σημασία διζωνικής, δικοινοτικής λύσης, που προτάθηκε κάτω από ακραίες συνθήκες καταναγκασμού και επιβολής της στρατιωτικής εισβολής. Το θέμα παραμένει στην κυρίαρχη δικαιοδοσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία επιτρέπει με ανοχή και κατ’ οικονομία σε κάθε διανοητή ή αναλυτή να αναζητά για το γνωστικό του πεδίο απαντήσεις στο ερώτημα. Η απόφαση των Κυπρίων πολιτών, οι οποίοι με δημοψήφισμα απέρριψαν το σχέδιο Ανάν, υποστηρίζει μία ενιαία Κυπριακή Δημοκρατία μέλος της Ε.Ε., στη βάση των ιδρυτικών Ευρωπαϊκών Συμφωνιών και όλων αυτών που ακολούθησαν, ισχύουν και επεκτείνουν το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο.

«Δεν ξεχνώ» ότι στο Κυπριακό η Ε.Ε. απαρνήθηκε τις αρχές της και τον θεσμικό της ρόλο. Στη Γενεύη ως Ευρωπαίοι πολίτες απαιτούμε την εφαρμογή όσων υποχρεώνεται η Ε.Ε. να εξασφαλίζει απαρέγκλιτα στην Κυπριακή Δημοκρατία. Είναι ο μόνος τρόπος για να αποκατασταθεί η ισορροπία στην περιοχή προκειμένου συνολικά η Ε.Ε., τα κράτη – μέλη, αλλά και τα υποψήφια προς ένταξη στην Ε.Ε. κράτη να προσδοκούν πλεονεκτήματα της ενιαίας ευρωπαϊκής στρατηγικής, που ωφελεί την ευρωατλαντική συμμαχία με τη μορφή που έχει σήμερα ή με οτιδήποτε προκύψει μελλοντικά.

* Ο Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου είναι πρέσβης ε.τ.

Διαβάστε επίσης

Τραμπ: «Σύντομα» οι ΗΠΑ θα υπογράψουν συμφωνία με την Ουκρανία για τα σπάνια μέταλλα

Σύνοδος Κορυφής: Τα συμπεράσματα για Μέση Ανατολή και ευρωπαϊκή αμυνα – Τι αναφέρουν για Γάζα, Συρία και Λίβανο

Bloomberg: «Κολλάνε» στις γαλλικές και ιταλικές ενστάσεις τα 5 δισ. για πυρομαχικά στην Ουκρανία, παρά τα… μαθήματα του Ζελένσκι