O Λάμπης Ζαρουτιάδης είναι από εκείνους τους ανθρώπους της τηλεόρασης που, από ό,τι φαίνεται, έχουν μια ιδιότυπη σχέση μαζί της. Μπαίνουν σε δημιουργική διαδικασία, όταν έχουν να «πουν» κάτι. Όταν τους κινητοποιεί κάτι.

Το «Απαραίτητο φώς» (ΕΡΤ/ERTFLIX) που φέρει τη σκηνοθετική σφραγίδα του, αποτελεί την πρώτη δουλειά του έπειτα από έξι χρόνια. Το 2019 είχε επανέλθει με το «Λόγω τιμής – 20 χρόνια μετά» (ΣΚΑΪ). Στο μεταξύ, πάλευε, λέει, με τους δαίμονές του. Αν και με ακτινοβόλο δείγμα γραφής -με σκηνοθεσίες σειρών ξεχωριστών μία προς μία- δεν βρέθηκε ποτέ σε κεντρικό σημείο στην παραγωγή ελληνικής μυθοπλασίας.

Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί πως «δεν ήταν μέσα στα κόλπα, σε παρέες». Εκείνος έκανε, αυτά που έπρεπε. Υπέβαλε τις προτάσεις του. Για κάποιον λόγο, για τον οποίον δεν μπορεί να δώσει εκείνος εξήγηση, η άλλη «πλευρά» δεν έκανε κρούσεις. 

Στο «Απαραίτητο φως» αναμετρήθηκε με τον εαυτό του.  Και σαν να τον επανεφηύρε. Τα  μπρος – πίσω στο χρόνο, στην πλοκή της ιστορίας, ήταν η μεγάλη πρόκληση για εκείνον.

Τα λέει καλύτερα ο ίδιος στο topontiki.gr, σε μια από τις ελάχιστες -στη συνολική πορεία του- συνεντεύξεις που έχει παραχωρήσει, έχοντας μόλις «τελειώσει με την «εικόνα» της σειράς». Άλλωστε τα άλλα τέσσερα επεισόδια θα «ανέβουν» στο ERTFLIX την Παρασκευή που μας έρχεται.

Ποιο είναι το απαραίτητο φώς της ιστορίας;

«Τις ψυχές μας κοιτάμε. Το κορίτσι αυτό- η ηρωίδα της σειράς- ψάχνει απάντηση σε μια απορία. Ψάχνει να λύσει έναν γρίφο. Ψάχνει τη λύση και στη δική της ψυχή. Ψάχνει να βρει τον εαυτό της, τον πατέρα της-  λόγω της αποστασιοποιημένης σχέσης του προηγούμενου καιρού. Εν τέλει, όποιον γρίφο και να λύσουμε, φωτίζεται η αλήθεια.

Για εμάς στη σειρά το απαραίτητο φως έχει να κάνει με το τρίπτυχο της προσωπικής αναζήτησης, του πατέρα της που ουσιαστικά δεν «γνώριζε» και του γρίφου».

Τι σας έκανε να πείτε «ναι» στη σκηνοθεσία της σειράς, πέραν των σεναριογράφων;

«Από τις πρώτες κουβέντες που κάναμε με τη Μιρέλλα (Παπαοικονόμου) και την Κάτια (Κισσονέργη), αντιλήφθηκα ότι υπάρχει κάτι σημαντικό. Έπειτα είναι και το βιβλίο- διαβάζεται απνευστί.

Για εμένα πρόκληση από σκηνοθετικής πλευράς ήταν η «μετακίνηση» στον χρόνο. Σε τρείς διαφορετικές στιγμές. Στο ’40, στο σήμερα, ενδιαμέσως δε στο 1975. Σε μια πόλη που είναι κάτι άλλο, από αυτό που ήταν, πριν από περίπου 80 χρόνια, ακόμα και πριν από μισό αιώνα».

Πήρατε τα σενάρια για να πλάσετε εικόνες. Πρώτη σκέψη – πρώτη αίσθηση;

«Αμάν, εδώ είμαστε. Υπήρχε ψαχνό. Και εδώ είχαμε την εφαρμογή της  ευαγγελικής ρήσης «εν αρχή ην ο λόγος». Η αφετηρία, η βάση μου ήταν αυτή».

Η μετακίνηση στον χώρο και τον χρόνο τι ευκολίες προσφέρει στον σκηνοθέτη, σε μια σειρά με σχήμα πρωθύστερο στην ανάπτυξη της;

«Δεν ήταν  εύκολο να βρω τη σωστή ισορροπία, για να κινηθώ στον χρόνο και τον χώρο. Η μετάβαση αυτή έχει δυσκολίες σκηνή προς σκηνή, όχι μόνον σε σεκάνς. Η πρόκληση ήταν πώς θα δομηθεί ως εικόνα στο μυαλό μου το ντεκουπάζ.

Υπήρχε έναν άγχος  ότι με τα μπρος- πίσω στην ιστορία ο θεατής θα μπερδευτεί. Για εμένα ήταν όλα ξεκάθαρα. Εκ περισσού στο πρώτο επεισόδιο υπάρχουν δύο σούπερ με ισάριθμες χρονολογίες. Η αισθητική της εικόνας, ο φωτισμός ήταν οι διακριτικά διακριτές διαχωριστικές μου για τις εποχές».

Αν το λογοτεχνικό έργο και το σενάριο είναι τα συστατικά για το στέρεο έδαφος για τη σκηνοθεσία, εσείς πού νιώσατε έστω υποψία κινδύνου στην απόδοση αυτής της ιστορίας;

«Ήμουν πολύ σίγουρος από την πρώτη στιγμή. Άλλοι είχαν προβληματισμούς για το τι θα καταλάβει ο κόσμος παρακολουθώντας τα επεισόδια της σειράς. Το καλό είναι ότι μας εμπιστεύτηκαν και αυτό το έχει μόνον η ΕΡΤ».

Η σειρά με ποιο τρόπο, μέσα από περίοδο που «κοιτά» τη ναζιστική κατοχή, ρίχνει το απαραίτητο φως για την έξαρση της ακροδεξιάς στην Ευρώπη σήμερα;

«Δεν τονίζουμε κομμάτια της ναζιστικής κατοχής. Με αφορμή την συγκεκριμένη ιστορία κοιτούμε αυτήν την πτυχή της Κατοχής. Δεν εμβαθύνουμε, αν και θα θέλαμε. Σε άλλη «στιγμή» θα μιλήσουμε για αυτό το ζήτημα. Με τρόπο όμως στη σειρά τονίζονται ορισμένα πράγματα».

Η ελληνική τηλεόραση και ο κόσμος της γιατί διστάζει- ή μήπως φοβάται;- να θίξει μέσα από τη μυθοπλασία το κοινωνικοπολιτικό αυτό ζήτημα;

«Πολλά μπορεί να φοβάται να θίξει. Αλλά δεν νομίζω, ότι φοβάται ο κόσμος της- οι καλλιτέχνες, οι δημιουργοί- να μιλήσει για αυτά.

Την ιστορία μας καλό είναι να την βλέπουμε από όλες τις οπτικές. Διότι η οπτική δεν είναι μία κι ας διαφωνούμε. Το ζήτημα για εμένα είναι να αναγνωρίζονται τα λάθη».

Γιατί  δεν γίνονται σειρές πολιτικού περιεχομένου στην Ελλάδα είτε δραματικές είτε σατιρικές, όπως βλέπουμε να συμβαίνει στο εξωτερικό;

«Έλα ντε. Κακώς δεν γίνονται. Δεν ξέρω… Αλλά και πίσω στον χρόνο αν κοιτάξουμε, θα εντοπίσουμε ίσως μια- δυο. Κι εκείνες με υπαινικτικό στοιχείο.

Ο κόσμος της τηλεόρασης προτείνει. Αυτή είναι η δουλειά μας. Αλλού είναι το θέμα. Έπειτα, είναι έτοιμη η κοινωνία μας για κάτι τέτοιο;

Έχει σημασία η παραδοχή του λάθους. Βοηθά στην αναγνώριση τού τι έχει συμβεί και να πάς παρακάτω. Αλλιώς, μένουμε στα ίδια».

«Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια, μόνον τρόπο να κοιτάνε» λέει ο στίχος. Από την εποχή του «Λόγω τιμής», πόσο έχει αλλάξει σήμερα η τηλεόραση και ο τρόπος που την κοιτάζουνε τα μάτια;

«Έχει αλλάξει η τηλεόραση. Έχει αλλάξει η κοινωνία. Η ματιά όμως είναι μία.  Νομίζω πως ένας είναι ο τρόπος που κοιτάμε τη ζωή. Να εμπιστευόμαστε τους ανθρώπους. Ιδανικό μεν, αυτό όμως είναι. Βλέπεις πόσο απλός είναι ο στίχος; Μας ακολουθεί από το 1996».

Το επόμενο «βήμα» ποιο είναι;

«Δεν έχω ιδέα. Είμαι ακόμα μέσα σε αυτήν την ιστορία. Έτσι δουλεύω. Θέλω να είμαι προσηλωμένος. Κατά κάποιο τρόπο απομονώνομαι. Έπειτα, τα γυρίσματα ολοκληρώθηκαν αλλά γίνεται ακόμα δουλειά στο post production- που είναι αρκετή- για τα άλλα τέσσερα επεισόδια. Να «μπει» το καλοκαίρι και βλέπουμε».

Θα αλλάζατε κάτι;

«Δεν μπορώ να πω. Το «ζώ» ακόμα και δεν θα είμαι αντικειμενικός. Ακόμα «ταξιδεύω». Ένα ταξίδι παρέας. Και γι’ αυτό οφείλω ένα «ευχαριστώ» σε όλους, όσοι συμμετείχαν και συνεισέφεραν με την εργασία τους. Το «Απαραίτητο φώς» δεν είναι δουλειά μόνον του Λάμπη…»

Διαβάστε επίσης:

ΗΠΑ: Δικαστές τάσσονται υπέρ ΜΜΕ και εργαζομένων σε αγωγές κατά της κυβέρνησης Τραμπ

ΣΚΑΪ: Το «Prime time» ανοίγει τον «φάκελο» των πολιτικών κρατουμένων στην Αλβανία επι Ενβέρ Χότζα

Δια περιπάτου το Mega στην κορυφή της τηλεθέασης την Παρασκευή (4/4)