Ήταν 26 Ιουνίου 1996, ακριβώς, 29 χρόνια από σήμερα, η ημέρα που εκατομμύρια πολίτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας κατέκλεισαν την πρωτεύουσα για να πουν το ύστατο χαίρε στον ιστορικό ηγέτη της προοδευτικής παράταξης, ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ και πρώην Πρωθυπουργό της χώρας Ανδρέα Παπανδρέου.

Ο άνθρωπος που ένωσε μετά από δεκαετίες το χώροι της Δημοκρατικής παράτασης, είχε χάσει τη ζωή του τρεις ημέρες πριν από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο μετά από πολύμηνη μάχη με τα καρδιακά προβλήματα που τον ταλαιπωρούσαν και τον ανάγκασαν να νοσηλευτεί στο Ωνάσειο από τον Νοέμβριο του 1995 και για αρκετό καιρό.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου κηδεύτηκε με τιμές αρχηγού κράτους στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών κάτι που είχε να συμβεί στην Ελλάδα από το 1964, όταν είχε πεθάνει ο τότε βασιλιάς Παύλος.

Η σορός του εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα και συνέβη κάτι που ήταν αναμενόμενο, αλλά ταυτόχρονα συγκλονιστικό: Η προσέλευση του κόσμου, κυρίως απλών ανθρώπων από κάθε γωνιά της χώρας, ήταν πρωτόγνωρη σε μέγεθος, αλλά και σε εκδήλωση οδύνης.

Η απώλεια του αρχηγού της σοσιαλιστικής παράταξης, ο οποίος άλλαξε ριζικά την πολιτική ιστορία της χώρας, ήταν από τα γεγονότα που σημάδεψαν εκείνη τη δεκαετία, καθώς η Ελλάδα περνούσε σε μία νέα φάση ενόψει της ένταξης στην ΟΝΕ και αφού ο ίδιος ο Ανδρέας είχε χαράξει τον ευρωπαϊκό δρόμο της χώρας, επισημαίνοντας όμως τους κινδύνους και τις απειλές μίας ενοποίηση, που είχε και σκληρά νεοφιλελεύθερα στοιχεία, μαζί με σημάδια υπερεθνικού ελέγχου με ελλείμματα στα δημοκρατία.

Στην κηδεία παρευρέθηκαν για να τιμήσουν τον Ανδρέα Παπανδρέου εκπρόσωποι χωρών από όλο τον κόσμο, καθώς η εμβληματική αυτή μορφή, εκτός από κορυφαίος πολιτικός, ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, με διεθνή αναγνώριση για τις μεγάλες πρωτοβουλίες που είχε αναλάβει, όπως η «κίνηση των 6» κατά των πυρηνικών.

Μεταξύ των παραγόντων που βρέθηκαν εκείνη την ημέρα στην Αθήνα, ήταν ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Ρόμπερτ Ρούμπιν, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Εμρέ Γκιονενσάι, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Κλάους Χενς, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκος Κληρίδης, ο αντιπρόεδρος της Ρωσικής κυβέρνησης Βιτάλι Ιγκνατένκο, υπουργοί, πρόεδροι, πρωθυπουργοί και ηγέτες σοσιαλιστικών κομμάτων από όλο τον κόσμο.

Παράλληλα και ο διεθνής τύπος της εποχής αναφέρθηκε εκτενώς στη ζωή και το έργο του.

Στην κηδεία εκφωνήθηκαν δώδεκα επικήδειοι με τον λόγο του γιου του Γιώργου Παπανδρέου να μένει στην ιστορία με τη φράση «τα έμαθες τα νέα πατέρα;».

Το ύστατο χαίρε στον Ανδρέα Παπανδρέου είχαν απευθύνει επίσης ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, ο πρόεδρος της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης, ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, Κώστας Σκανδαλίδης, ο πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, Πιέρ Μωρουά, ο υπουργός Εσωτερικών, Άκης Τσοχατζόπουλος, ο πρόεδρος της ΝΔ Μιλτιάδης Έβερτ, ο αρχηγός της Πολιτικής Άνοιξης, Αντώνης Σαμαράς, η γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, ο πρόεδρος του Συνασπισμού, Νίκος Κωνσταντόπουλος, ο Στάνλεϊ Σέινμπουρ (καθηγητής Πανεπιστημίου Μπέρκλεϋ), ο ετεροθαλής αδερφός του, Γιώργος Γ. Παπανδρέου.

Δεκάδες εργατικά σωματεία εξέδωσαν ψηφίσματα για να εκφράσουν τη θλίψη τους, οι δημόσιες υπηρεσίες και τα δικαστήρια τέθηκαν εκτός λειτουργίας για εκείνη την ημέρα, ενώ στάση εργασίας έκανε και η ΓΣΕΕ.

Οι δεσμοί του Ανδρέα με το εργατικό κίνημα, τις συλλογικότητες της κοινωνίας και τις λαϊκές εκφράσεις της, ήταν πάντα στενές, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της διακυβέρνησής του.

Δύο ημέρες μετά ξεκίνησε το 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ αφιερωμένο στον μεγάλο απόντα Ανδρέα Παπανδρέου.

Η απουσία του ήταν ιδιαίτερα ηχηρή κάτι που μπορούσε να καταλάβει κανείς από το γεγονός ότι οι ομιλητές αναφέρονταν τακτικά στην ηγεσία, στη διακυβέρνηση, στις ιδέες του και στο όραμά του για τη χώρα.

Ο θάνατός του άνοιξε και το θέμα της διαδοχής, καθώς το αρχικό πρόγραμμα προέβλεπε εκλογή αντιπροέδρου του κόμματος – στην πρωθυπουργία από την οποία παραιτήθηκε ήδη από τον Ιανουάριο του 1996, είχε εκλεγεί ο Κώστας Σημίτης.

Παναγιώτης Π.

Διαβάστε επίσης:

Νέα Αριστερά: «Μητσοτάκης: Επισπεύδων της κούρσας εξοπλισμών – Η Ελλάδα πληρώνει ξανά τον λογαριασμό»

Τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Χάγη- Τι συζήτησαν

Κατρίνης: Δεν μπορεί να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή άμυνα με την Τουρκία, όταν απειλεί την Ελλάδα