Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε τη Δευτέρα δύο βήματα που αποσκοπούν στην άσκηση πίεσης στη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμό της στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της διοχέτευσης νέων όπλων στο Κίεβο και της απειλής με οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα εάν δεν επιτευχθεί ειρήνη εντός 50 ημερών, καθώς ο ίδιος φέρεται να απογοητεύεται ολοένα και περισσότερο από τον Ρώσο ομόλογό του.

Συνολικά, οι κινήσεις αυτές συνιστούν μια σημαντικά νέα προσέγγιση στη σύγκρουση, από την οποία ο Τραμπ έχει προσπαθήσει να κρατήσει αποστάσεις από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο. Ακόμα και καθώς έκανε τις σχετικές ανακοινώσεις από το Οβάλ Γραφείο, ο πρόεδρος υποστήριξε ότι δεν φέρει ευθύνη για τον παρατεταμένο πόλεμο.

Παρόλα αυτά, φάνηκε εντελώς απηυδισμένος από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Και αναγνώρισε ότι τα αμερικανικά όπλα -όπως κι αν παραδίδονται- θα είναι απαραίτητα εάν το Κίεβο πρόκειται να αποτρέψει μια ολοκληρωτική εισβολή.

«Ένιωθα ότι είχαμε μια συμφωνία περίπου τέσσερις φορές», είπε ο Τραμπ, αναφερόμενος σε μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία. «Αλλά συνέχιζε και συνεχιζόταν».

Το σχέδιο που αποκάλυψε ο πρόεδρος τη Δευτέρα -το οποίο προβλέπει την αγορά αμερικανικών όπλων από τα ευρωπαϊκά έθνη και τη μεταφορά τους στην Ουκρανία– συζητείται εδώ και μήνες, από τότε που ο Τραμπ κέρδισε τις περσινές εκλογές και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι άρχισαν γρήγορα να εξετάζουν τρόπους για να παρατελινουν τις αποστολές όπλων των ΗΠΑ στην Ουκρανία καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε ορκιστεί να αποσύρει την αμερικανική υποστήριξη.

Οκτώ μήνες αργότερα, ο πρόεδρος ανακοίνωσε το σχέδιο κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στο Οβάλ Γραφείο. Ο πρόεδρος διατύπωσε ένα τελεσίγραφο προς τη Ρωσία — απειλώντας με εμπορικές συνέπειες εάν δεν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία εντός 50 ημερών.

«Θα επιβάλουμε πολύ αυστηρούς δασμούς αν δεν έχουμε συμφωνία σε 50 ημέρες», είπε ο Τραμπ. «Δασμοί περίπου 100%, θα τους ονομάζαμε δευτερογενείς δασμούς. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό».

Ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου διευκρίνισε στο CNN ότι όταν ο πρόεδρος αναφέρθηκε σε «δευτερογενείς δασμούς», εννοούσε δασμούς 100% στη Ρωσία και δευτερογενείς κυρώσεις σε άλλες χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο. Οι ΗΠΑ διεξάγουν πολύ λίγες εμπορικές συναλλαγές με τη Ρωσία, καθιστώντας τις δευτερογενείς κυρώσεις το κομμάτι με το μεγαλύτερο πλήγμα.

«Χρησιμοποιώ το εμπόριο για πολλά πράγματα», είπε ο Τραμπ. «Αλλά είναι εξαιρετικό για την επίλυση πολέμων».

Στη βάση των δύο ανακοινώσεων του προέδρου τη Δευτέρα βρισκόταν η νεοαποκτηθείσα ενόχλησή του προς τον Πούτιν, με τον οποίο έχει μια μακρά και μερικές φορές συγκεχυμένη σχέση. Κάποτε επαινούσε την απόφαση του Πούτιν να εισβάλει στην Ουκρανία, αλλά τώρα ο Τραμπ φάνηκε θυμωμένος που οι προσπάθειές του για τον τερματισμό του πολέμου έχουν ως επί το πλείστον αγνοηθεί από τη Μόσχα.

«Οι συζητήσεις μου μαζί του είναι πολύ ευχάριστες και μετά οι πύραυλοι εκτοξεύονται τη νύχτα», είπε ο Τραμπ, παρόλο που αρνήθηκε ότι έπεσε σε παγίδα που έστησαν οι προκάτοχοί του: «Ξεγέλασε τον Κλίντον, τον Μπους, τον Ομπάμα, τον Μπάιντεν – δεν ξεγέλασε εμένα».

Καθισμένος δίπλα στον Τραμπ, ο Ρούτε περιέγραψε τη συμφωνία για τα όπλα ως κάτι που θα αλλάξει τα δεδομένα. Προσδιόρισε πολλά έθνη -συμπεριλαμβανομένων της Γερμανίας, της Φινλανδίας, της Δανίας, της Σουηδίας και της Νορβηγίας- ως πιθανούς προμηθευτές του νέου εξοπλισμού.

Από την πλευρά του Τραμπ, η νέα ευρωπαϊκή συνεισφορά ήταν ευπρόσδεκτη. Περιέγραψε τον εαυτό του ως εντυπωσιασμένο από την προθυμία της ηπείρου να επωμιστεί μέρος του βάρους του πολέμου.

«Η Ευρώπη έχει πολύ πνεύμα για αυτόν τον πόλεμο. Όταν πρωτοπήγα, πραγματικά δεν πίστευα ότι το είχαν, αλλά το έχουν», είπε. «Το επίπεδο πνεύματος μάχης που έχουν είναι εκπληκτικό».

Ο πρόεδρος περιέγραψε την αποστολή ενός «πλήρους οπλισμού» ως μέρος της νέας συμφωνίας. Εκτός από τις συστοιχίες πυραύλων Patriot — το κορυφαίο στοιχείο στη λίστα επιθυμιών του Κιέβου που ο Τραμπ χαρακτήρισε την Κυριακή ως ζωτικής σημασίας για την άμυνα της Ουκρανίας — οι ΗΠΑ θα μπορούσαν επίσης να πουλήσουν πυραύλους μικρού βεληνεκούς, βλήματα Howitzer και πυραύλους αέρος-αέρος μεσαίου βεληνεκούς σε μέλη του ΝΑΤΟ, οι οποίοι στη συνέχεια θα μεταφερθούν στην Ουκρανία.

Η εξασφάλιση περισσότερων συστοιχιών Patriot αποτελεί σημαντική νίκη για την Ουκρανία. Η απειλή απώλειας πρόσβασης σε αυτά τα συστήματα αεράμυνας συγκαταλέγεται εδώ και καιρό στις μεγαλύτερες ανησυχίες της Ουκρανίας, καθώς διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην προστασία της ζωής εκατομμυρίων Ουκρανών πολιτών.

Η συλλογιστική πίσω από την απόφαση του Τραμπ για τα όπλα είναι σύνθετη, δήλωσαν αξιωματούχοι.

Πουλώντας όπλα σε ευρωπαϊκά έθνη, αντί να τα μεταφέρει στην ίδια την Ουκρανία, ο Τραμπ ελπίζει να αποστασιοποιηθεί από την πολιτική κριτική ότι ανατρέπει μια προεκλογική δέσμευση να μειώσει τον ρόλο των ΗΠΑ στον πολυετή πόλεμο.

Αναμένει επίσης ένα απροσδόκητο οικονομικό όφελος: Κάθε σύστημα πυραύλων Patriot κοστίζει περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια και έχει ήδη επικοινωνήσει τα κέρδη για τις ΗΠΑ ως μέρος του σχεδίου.

Αμερικανοί αξιωματούχοι σημείωσαν επίσης ότι θα ήταν πιο γρήγορο να μεταφερθούν τα συστήματα Patriot στην Ουκρανία εάν βρίσκονται ήδη στην Ευρώπη, αντί να τα μεταφέρουν από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή να τα παράγουν καινούργια σε εργοστάσιο των ΗΠΑ.

Και, τουλάχιστον κατά την άποψη ορισμένων Αμερικανών αξιωματούχων, η παροχή στην Ουκρανία μιας αύξησης στον εφοδιασμό με νέα όπλα θα μπορούσε να στείλει ένα μήνυμα στη Μόσχα ότι ο Τραμπ παίρνει στα σοβαρά τις απογοητεύσεις του με τον Πούτιν, τον οποίο ο ηγέτης των ΗΠΑ κατηγόρησε ότι διαδίδει «ανοησίες» την περασμένη εβδομάδα.

«Είναι πολύ απογοητευμένος με τον Πούτιν», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος. «Θέλει να δείξει ότι παίρνει στα σοβαρά τον τερματισμό του πολέμου και ίσως αυτό να δείξει στον Πούτιν ότι ήρθε η ώρα να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις».

Το σχέδιο συζητήθηκε σοβαρά στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον περασμένο μήνα στην Ολλανδία, όπου ο Τραμπ συναντήθηκε με Ευρωπαίους ηγέτες και τον Ουκρανό πρόεδρο για συνομιλίες που περιγράφηκαν από άτομα που γνωρίζουν ως εκπληκτικά παραγωγικές.

Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, αξιωματούχοι στις ΗΠΑ και την Ευρώπη εργάζονταν πάνω στις λεπτομέρειες του πώς θα λειτουργούσε το σχέδιο. Το ΝΑΤΟ δεν αποστέλλει το ίδιο όπλα στην Ουκρανία, αλλά λειτουργεί ως κέντρο πληροφόρησης, συντονίζοντας τις παραδόσεις από μεμονωμένες χώρες.

Ο μηχανισμός μεταφοράς των όπλων θα μπορούσε να περιλαμβάνει τη μεταφορά όπλων που έχουν ήδη αγοραστεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες από τα ευρωπαϊκά έθνη και την αναπλήρωσή τους με νέες αγορές. Ή θα μπορούσαν να αγοράσουν νέα αμερικανικά όπλα για άμεση μεταφορά στην Ουκρανία.

Ο Τραμπ μίλησε την περασμένη εβδομάδα με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος δήλωσε στην τηλεφωνική επικοινωνία ότι ζητά από τις ΗΠΑ να παραδώσουν τα συστήματα στη Γερμανία, ώστε να μπορέσουν να μεταφερθούν στην Ουκρανία.

Ο Τραμπ συνομίλησε επίσης την Πέμπτη με τον Ρούτε για να συζητήσουν την πρωτοβουλία και να καθορίσουν τα σχέδια για την επίσκεψη του γενικού γραμματέα στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα.

Ο Ρούτε μίλησε αργότερα με κορυφαίους στρατιωτικούς αξιωματούχους των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ και του στρατηγού Νταν Κέιν, προέδρου του Κοινού Επιτελείου Στρατού, για να εμβαθύνει στις λεπτομέρειες του σχεδίου.

Σε αυτήν την κλήση, ο Ρούτε είπε ότι είχε λάβει πολλά μηνύματα ενδιαφέροντος από ευρωπαϊκά έθνη που ήθελαν να συμμετάσχουν.

Η Ουκρανία δήλωσε ότι χρειάζεται 10 νέα συστήματα Patriot για να προστατευθεί από την αυξημένη επίθεση πυραύλων και drones της Ρωσίας.

Στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον περασμένο μήνα στην Ολλανδία, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι παρουσίασε στον Τραμπ και σε άλλους ηγέτες μια λίστα με όπλα που, όπως είπε, η χώρα του χρειάζεται για να αποτρέψει την εισβολή της Ρωσίας, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.

Ο Τραμπ έχει εγκρίνει ορισμένα από τα αιτήματα.

Και ενώ μεγάλο μέρος του αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού που χρησιμοποιείται από τους Ουκρανούς στο πεδίο της μάχης μπορεί να προέρχεται από αλλού, να παραχθεί εγχώρια ή να αντικατασταθεί με εναλλακτικές λύσεις, οι Patriot είναι προς το παρόν αναντικατάστατοι.

Ουκρανοί στρατιώτες δήλωσαν μάλιστα στο CNN νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι η μεγαλύτερη άμεση ανησυχία τους δεν ήταν η απώλεια παραδόσεων όπλων για την πρώτη γραμμή, αλλά η έλλειψη πυραύλων Patriot που να προστατεύουν τις οικογένειές τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα σε όλες τις ουκρανικές πόλεις.

Διαβάστε επίσης:

Δασμοί: Αυτά είναι τα αντίμετρα της Κομισιόν αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις με τον Τραμπ

«Ταρακουνήθηκε» η νότια Ισπανία από σεισμό 5,5 Ρίχτερ – Κατέρρευσε οροφή αεροδρομίου

ΗΠΑ: Εννέα νεκροί και τουλάχιστον 30 τραυματίες από φωτιά σε οίκο ευγηρίας στη Μασαχουσέτη