search
ΔΕΥΤΕΡΑ 01.09.2025 12:22
MENU CLOSE

The Wall: Πώς το άλμπουμ των Pink Floyd «προκάλεσε» viral αψιμαχίες για το εκπαιδευτικό σύστημα και γιατί ενοχλεί ο Ρότζερ Γουότερς

14.07.2025 15:28
pink_floyd_2

Μία ανάρτηση με επικριτικό τρόπο που φέρεται να έκανε δημοσιογράφος στο X για το ανεπανάληπτο «The Wall» των Pink Floyd, πυροδότησε μία ατέλειωτη κατακραυγή στα σόσιαλ μίντια.

Δεν είναι άλλωστε και σύνηθες να επικρίνεται μία τόσο πετυχημένη διαχρονικά μουσική δημιουργία, με το επιχείρημα ότι συνέβαλε, λέει, «τα μάλα στην αμορφωσιά των τελευταίων δεκαετιών»!

Ο Προκόπης Δούκας που έκανε την ανάρτηση στάθηκε στον στίχο «we don’t need no education» (από το Another Brick in the Wall) για να ισχυριστεί ότι αυτός λειτούργησε ως προτροπή σε χιλιάδες νέους για να αποφύγουν την μόρφωση.

Ο ισχυρισμός αυτός προκάλεσε αντιδράσεις όχι με ακραίο τρόπο, αλλά περισσότερο με χλευαστικά σχόλια και… επίκληση άλλων τραγουδιών – μεταξύ των οποίων και μεγάλες ελληνικές επιτυχίες – που αν πάρει κανείς κυριολεκτικά τους στίχους τους, μπορεί να θεωρηθούν… χειρότερα από την μουσική κραυγή, στην ουσία, των Pink Floyd.

Βλέπετε, το τραγούδι για το οποίο γίνεται λόγος είναι πράγματι ένα απεγνωσμένο μήνυμα του συγκροτήματος και κυρίως του Roger Waters. Και δεν εννοεί ότι πρέπει να αποφεύγουν οι άνθρωποι τη μόρφωση, αλλά εκπέμπει πολύ βαθύτερα νοήματα σε μία συγκεκριμένη εποχή, κατά την οποία το βρετανικό εκπαιδευτικό σύστημα, ήταν πράγματι προβληματικό αν όχι αποκρουστικό.

Η στροφή με τον συγκεκριμένο στίχο λέει:      

«Δεν χρειαζόμαστε εκπαίδευση

Δεν χρειαζόμαστε έλεγχο σκέψης

Όχι σκοτεινός σαρκασμός στην τάξη

Δάσκαλε, άσε τα παιδιά ήσυχα»

Θα ήταν μάλλον κοντόθωρο και εντελώς συντηρητικό αν όχι υποκριτικό και πάντως απολύτως λανθασμένο να ερμηνεύει κανείς τους στίχους αυτούς ως… αποκήρυξη της μόρφωσης. Εκτός εάν έχει ενοχλήσει το γεγονός ότι ο Ρότζερ Γουότερς είναι από εκείνους τους διάσημους καλλιτέχνες που έχουν εκφραστεί υπέρ των Παλαιστινίων και κατά της γενοκτονίας στη Γάζα, επικρίνοντας σφοδρά την πολιτική του Ισραήλ.

Έτσι μπορεί να εξηγούνται κάποια πράγματα. Ίσως και το ότι ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος χαρακτηρίζει τον Γουότρερς… “ψεκασμένο”!

Η έμπνευση και η ανάγκη για το «The Wall»

Ουσιαστικά το «The Wall» γεννήθηκε μέσα από προσωπικά βιώματα και συναισθήματα αποξένωσης, που βασάνιζαν τον Roger Waters, ο οποίος ήταν ο μπασίστας και βασικός στιχουργός των Pink Floyd.

Η ιδέα φέρεται να ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της περιοδείας «In the Flesh» το 1977, όταν ο Waters ένιωσε έντονη απογοήτευση και αποξένωση από το κοινό. Μάλιστα ήταν εξοργισμένος από τη συμπεριφορά ενός θαυμαστή, που τον έφτυσε στη σκηνή. Κάπως έτσι φέρεται να φαντάστηκε έναν τοίχο που θα τον χώριζε από το κοινό, συμβολίζοντας την απομόνωση και την ψυχολογική απόσταση που ένιωθε.

Μάλιστα το «The Wall», με στοιχεία ροκ όπερας, περιγράφει τη ζωή ενός φανταστικού χαρακτήρα, του Pink, ο οποίος βασίζεται τόσο στον Waters όσο και στον πρώην frontman της μπάντας, Syd Barrett.

Ο Pink λοιπόν είναι αυτός που βιώνει τραυματικά γεγονότα, όπως την απώλεια του πατέρα του στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μια αυταρχική μητέρα, κακοποίηση στο σχολείο και αποτυχίες στις σχέσεις του. Έτσι, κάθε τραύμα αποτελεί και ένα «τούβλο» στον τοίχο που χτίζει γύρω του, απομονώνοντάς τον από τον έξω κόσμο.

Η κριτική στο Βρετανικό Εκπαιδευτικό Σύστημα

Μεταξύ των άλλων κυρίαρχο στοιχείο του άλμπουμ είναι η έντονη κριτική ματιά με την οποία αντιμετωπίζει την αυστηρότητα και τον αυταρχισμό που χαρακτήριζαν το βρετανικό σχολείο της εποχής.

Παρουσιάζει και μάλλον καθόλου άδικα, ένα το σχολείο ως έναν καταπιεστικό θεσμό που προωθεί τη συμμόρφωση εις βάρος της ατομικότητας και της δημιουργικότητας των παιδιών – πιθανόν όποιος θυμάται το μεταγενέστερο «ο κύκλος των χαμένων ποιητών» να αντιλαμβάνεται τη συλλογιστική αυτή.

Το «The Wall» εστιάζει στα εξής στοιχεία κριτικής:

  • Αυταρχικοί δάσκαλοι: Οι δάσκαλοι παρουσιάζονται ως αυστηρές, συχνά σαδιστικές φιγούρες που ταπεινώνουν και καταπιέζουν τους μαθητές, είτε με λεκτική είτε με σωματική βία. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή όπου ο δάσκαλος κοροϊδεύει τον μικρό Pink για τα ποιήματά του και τον τιμωρεί δημοσίως, ενισχύοντας το αίσθημα ντροπής και φόβου.
  • Καταστολή της ατομικότητας: Το σχολείο λειτουργεί ως «γραμμή παραγωγής», όπου οι μαθητές μετατρέπονται σε ομοιόμορφες, άβουλες μονάδες. Η εμβληματική εικόνα των παιδιών που περνούν από έναν τεράστιο μύλο κρέατος συμβολίζει την εξάλειψη της προσωπικότητας και της δημιουργικότητας.
  • Συλλογική εμπειρία αυστηρότητας: Η φράση «We don’t need no education, we don’t need no thought control» εκφράζει την αντίδραση των μαθητών απέναντι σε ένα σύστημα που περισσότερο επιδιώκει τον έλεγχο παρά τη μόρφωση. Το άλμπουμ δεν καταδικάζει την ίδια την εκπαίδευση, αλλά την αυταρχική, άκαμπτη και απάνθρωπη μορφή της.
  • Κοινωνική και ιδεολογική διάσταση: Η εκπαιδευτική διαδικασία παρουσιάζεται ως μηχανισμός που υπηρετεί τη διατήρηση της κοινωνικής τάξης και της υποταγής, σύμφωνα με θεωρίες όπως αυτή του Althusser για τους ιδεολογικούς μηχανισμούς του κράτους.

Η σκληρή εποχή της δεκαετίας του 1970 και τα βιώματα του Γουότερς  

Στη Βρετανία της δεκαετίας του 1970, η αυστηρότητα και ο αυταρχισμός στα σχολεία ήταν συχνό φαινόμενο, με τη σωματική τιμωρία να αποτελεί ακόμα αποδεκτή πρακτική μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Οι Pink Floyd αντλούν υλικό από αυτές τις εμπειρίες, τόσο προσωπικές (Roger Waters) όσο και συλλογικές, για να καταγγείλουν τις επιπτώσεις ενός τέτοιου συστήματος στη διαμόρφωση της ψυχολογίας του ατόμου.

Άρα το «The Wall» αποτελεί μια πολυεπίπεδη αλληγορία για την καταπίεση και την αποξένωση που προκαλεί ένα αυταρχικό εκπαιδευτικό σύστημα. Μέσα από την αφήγηση, τους στίχους και τα σκηνικά του άλμπουμ και της ταινίας, οι Pink Floyd ασκούν δριμεία κριτική στην αυστηρότητα και τον αυταρχισμό του βρετανικού σχολείου της εποχής, προβάλλοντας την ανάγκη για ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον που σέβεται και ενισχύει την ατομικότητα και τη δημιουργικότητα των παιδιών

Ειδικά ο Roger Waters θεωρούσε ότι η εκπαίδευση ήταν πηγή καταπίεσης και όχι έμπνευσης λόγω της αυταρχικής και καταπιεστικής φύσης του εκπαιδευτικού συστήματος που βίωσε.

Οι Pink Floyd κυκλοφόρησαν σε γραμματόσημα (Photos) - Media

Στο άλμπουμ “The Wall”, το σχολείο απεικονίζεται ως ένας θεσμός που επιβάλλει αυστηρούς κανόνες, πειθαρχία και συμμόρφωση, αντί να ενθαρρύνει την ελεύθερη σκέψη και την έκφραση. Οι δάσκαλοι παρουσιάζονται ως αυταρχικές φιγούρες που τιμωρούν και ταπεινώνουν, δημιουργώντας φόβο και ντροπή, και συμβάλλουν έτσι στην ψυχολογική απομόνωση του ατόμου.

Αυτή η εμπειρία του Waters αντανακλά μια ευρύτερη κριτική στην εκπαίδευση της εποχής, όπου το σχολείο λειτουργούσε ως μηχανισμός κοινωνικού ελέγχου και καταστολής, περιορίζοντας την αυτονομία και την κριτική σκέψη των μαθητών. Αντί να λειτουργεί ως χώρος έμπνευσης και ανάπτυξης, το εκπαιδευτικό σύστημα εκείνης της περιόδου θεωρούνταν ότι προωθούσε την υποταγή και την αποξένωση, γεγονός που οδήγησε τον Waters να το παρουσιάσει ως πηγή ψυχολογικού τραύματος και καταπίεσης στο «The Wall».

Επανενώνεται ένα από τα πλέον θρυλικά συγκροτήματα της ροκ, οι Pink Floyd για τους Παλαιστίνιους - Media

Αναρτήσεις για την ανάρτηση

Ανεξαρτήτως τι ήθελε να πει με την ανάρτησή του για το «The Wall» ο Προκόπης Δούκας, η κίνησή του έδωσε αφορμή για να γίνει… χαμός στα σόσιαλ.

Άλλοι έδειξαν την οργή τους, ενώ άλλοι καυτηρίασαν το ποστ με χιούμορ. Μετά τον σάλο, πάντως, ο Προκόπης Δούκας προχώρησε στη διαγραφή της ανάρτησής του. Ωστόσο, το «πάρτι» στο X συνεχίστηκε…

Διαβάστε επίσης:

Paul McCartney: Επιστρέφει στη σκηνή με 19 συναυλίες σε ΗΠΑ και Καναδά

Στην Επίδαυρο ο Οιδίπους του Γιάννη Χουβαρδά – «Η ιστορία μιας μεταμόρφωσης: Από το σκοτάδι στο φως» (Photos)

«Η Μητέρα του Σκύλου» ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα! (Video/Photos)

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΔΕΥΤΕΡΑ 01.09.2025 12:20