Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε στις 14 Ιουλίου αφενός μια μεγάλης κλίμακας και ταχεία στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία μέσω του ΝΑΤΟ, αφετέρου την επιβολή πιθανών μελλοντικών δευτερογενών δασμών κατά της Ρωσίας και των εμπορικών εταίρων της, εάν δεν υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του ρωσο-ουκρανικού πολέμου εντός 50 ημερών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παραδώσουν στρατιωτικό εξοπλισμό και όπλα «αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων» στο ΝΑΤΟ, τα οποία θα πληρώσει η συμμαχία και θα τα «διανείμει γρήγορα» στις ουκρανικές δυνάμεις.

Ορισμένα συστήματα Patriot θα φτάσουν στην Ουκρανία «εντός ημερών», καθώς κάποια κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ θα παραδώσουν στην Ουκρανία τα δικά τους Patriot, τα οποία στη συνέχεια θα αντικαταστήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Μάλιστα, ο Τραμπ δήλωσε ότι μια αμερικανική πολιτεία έχει ήδη «17 Patriot έτοιμους προς παράδοση» και ότι «ένα μεγάλο μέρος αυτών θα μεταφερθεί στην εμπόλεμη ζώνη πολύ γρήγορα». Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν ο Τραμπ αναφερόταν σε 17 εκτοξευτές ή σε 17 πυροβολαρχίες Patriot.

Οι συνεχιζόμενες καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου και η εντατικοποίηση των νυχτερινών μαζικών επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βλήματα (βαλλιστικά και cruise) καταδεικνύει ότι η Ρωσία δεν ενδιαφέρεται για την ειρήνη. Ο Τραμπ, με την απόφασή του να προσφέρει σημαντική στρατιωτική βοήθεια στις ουκρανικές δυνάμεις, επιδιώκει να πιέσει τον Πούτιν, προκειμένου να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όμως, η αντίδραση του Ρώσου Προέδρου δεν είναι σε καμία περίπτωση προβλέψιμη.

Πιθανά σενάρια

Εκτιμάται ότι η απόφαση του Τραμπ και των χωρών – μελών του ΝΑΤΟ να υποστηρίξουν σημαντικά σε στρατιωτικό επίπεδο την Ουκρανία και σε συνδυασμό με την «προειδοποίηση των 50 ημερών», που το Κρεμλίνο εκλαμβάνει ως απειλή, θα οδηγήσει σε ένα από τα παρακάτω τέσσερα πιθανά σενάρια:

● Επίσπευση των διαπραγματεύσεων (αισιόδοξο, αλλά λιγότερο πιθανό σενάριο).

● Επέκταση του ρωσο-ουκρανικού πολέμου σε μια σύγκρουση με το ΝΑΤΟ, για τον οποίο ήδη έχει προετοιμασθεί ώς έναν βαθμό η Ρωσία(απευκταίο σενάριο χαμηλής πιθανότητας).

● Παράταση της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης και de facto διχοτόμηση της Ουκρανίας (ρεαλιστικό σενάριο με υψηλή πιθανότητα).

● Απρόβλεπτη κλιμάκωση μετά την έναρξη της σύγκρουσης Ρωσίας – ΝΑΤΟ με χρήση ρωσικών μη στρατηγικών πυρηνικών όπλων, ορισμένα από τα οποία έχει ήδη εγκαταστήσει η Ρωσία και δυτικότερα στα νότια περίχωρα του Ασιπόβιτσι – περίπου 100 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Μινσκ (απευκταίο σενάριο χαμηλής πιθανότητας).

Σε κάθε περίπτωση, οι πρώτες αντιδράσεις του Κρεμλίνου θα οδηγήσουν σε πιο ασφαλείς εκτιμήσεις για τις πιθανές εξελίξεις στο εγγύς μέλλον.

Στρατιωτική βοήθεια στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις

Πέρα από όσα ανακοινώθηκαν από τον Αμερικανό Πρόεδρο, η Ουκρανία λαμβάνει σημαντική οικονομική και στρατιωτική βοήθεια από τους Ευρωπαίους συμμάχους της:

● Το Ηνωμένο Βασίλειο ενέκρινε δάνειο 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση της αεράμυνας της Ουκρανίας.

● Η Ε.Ε. και η Ουκρανία ξεκινούν κοινές πρωτοβουλίες στον τομέα της αμυντικής τεχνολογίας.

● Η Ουκρανία υπέγραψε συμφωνία με το ΝΑΤΟ για την εκπαίδευση του προσωπικού σε κοινό κέντρο εκπαίδευσης.

● Η Ουκρανία επενδύει στην ανάπτυξη και χρήση drones αναχαίτισης, για την αντιμετώπιση των ρωσικών επιθέσεων με drones τύπου Shahed. Το Κίεβο έχει χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα «Clean Sky», το οποίο έχει καταρρίψει εκατοντάδες drones τους τελευταίους μήνες, συνεισφέροντας σημαντικά στην αμυντική ικανότητα της χώρας. Ωστόσο, τα συστήματα Patriot παραμένουν κρίσιμα για την αναχαίτιση των ρωσικών βαλλιστικών βλημάτων και των βλημάτων cruise.

Ανθρώπινες απώλειες ρωσικών δυνάμεων

Ο Αμερικανός Πρόεδρος δήλωσε ότι «η Ρωσία σπαταλά χρήματα και ανθρώπους στον πόλεμό της», ενώ ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε τόνισε ότι «οι απώλειες των ρωσικών δυνάμεων από την 1η Ιανουαρίου 2025 ανέρχονται σε 100.000 θανάτους». Το «Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου» (Institute for the Study of War – ISW) εκτιμά ότι «οι ανθρώπινες απώλειες της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης είναι η βασική κινητήρια δύναμη των οικονομικών δεινών της Ρωσίας, καθώς υποφέρει από τις συνέπειες των αυξημένων και μη βιώσιμων πολεμικών δαπανών, του αυξανόμενου πληθωρισμού, των σημαντικών ελλείψεων εργατικού δυναμικού και των μειώσεων στο κρατικό ταμείο πλούτου της Ρωσίας».

Ρωσικές μαζικές επιθέσεις με drones και βαλλιστικά βλήματα

Τις τελευταίες ημέρες, οι ρωσικές δυνάμεις συνέχισαν τη διεξαγωγή μαζικών επιθέσεων με drones και βαλλιστικά βλήματα κατά της Ουκρανίας. Συνολικά, από τις 10 έως τις 14 Ιουλίου, εκτόξευσαν 872 επιθετικά drones, 26 βλήματα cruise και τέσσερα βλήματα S-300/400, τα οποία προκάλεσαν ζημιές κυρίως σε οικιστικές και ενεργειακές υποδομές, δύο ανθρώπινες απώλειες και δεκάδες τραυματίες.

Ρωσικές μαζικές επιθέσεις με drones και βαλλιστικά βλήματα
Ημερομηνία	Όπλα	Αποτελέσματα
10 προς 11 Ιουλίου	79 drones Shahed	Ζημιές σε οικιστικές υποδομές και >20 τραυματίες σε Χάρκοβο και Οδησσό.
11 προς 12 Ιουλίου	597 drones (339 Shahed) και 26 βλήματα cruise Kh-101	Σημαντικές ζημιές σε ενεργειακά και διοικητικά δίκτυα σε επτά περιφέρειες της Ουκρανίας. Δύο νεκροί και τραυματίες.
12 προς 13 Ιουλίου	60 drones (40 Shahed)	Στοχοποιήθηκε το Ντόνετσκ, το Σούμι και το Ντνιπροπετρόφσκ.
13 προς 14 Ιουλίου	136 drones (90 Shahed), 4 S-300/400*	Ζημιές σε βιομηχανικές υποδομές σε Χάρκοβο και Κίεβο.
*Προφανώς τα ρωσικά βλήματα S-300 ή S-400 εκτοξεύτηκαν κατά ουκρανικών μαχητικών αεροσκαφών, κατά τη διάρκεια της μαζικής επίθεσης των drones.

Επί του πεδίου

Οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες εκτιμούν ότι «η Ρωσία δεν θα καταφέρει να καταλάβει ολόκληρη την περιφέρεια Ντόνετσκ μέχρι το τέλος του 2025», ενώ το ISW σημειώνει ότι «οι ρωσικές επιθετικές επιχειρήσεις αποφέρουν μικρά εδαφικά κέρδη με υψηλό κόστος».

Μέχρι σήμερα, οι ΗΠΑ και η Γερμανία έχουν αποστείλει από τρεις συστοιχίες αεράμυνας Patriot στην Ουκρανία (Απρίλιος 2023 έως Απρίλιος 2024), ενώ ένας ευρωπαϊκός συνασπισμός έχει συνεισφέρει μια επιπλέον συστοιχία. Ωστόσο, λόγω έλλειψης ανταλλακτικών και συντήρησης δεν είναι επιχειρησιακές και οι επτά συστοιχίες.

Βασίλης Γιαννακόπουλος, ταξίαρχος ε.α. της Π.Α., γεωστρατηγικός αναλυτής ([email protected])

Διαβάστε επίσης:

ΣΥΡΙΖΑ: Η Προανακριτική για ΟΠΕΚΕΠΕ έφερε χαμόγελα – Ικανοποίηση για τη συνεργασία με Νέα Αριστερά και το προβάδισμα έναντι του ΠΑΣΟΚ

ΟΠΕΚΕΠΕ: «Όλοι μαζί τα φάγαμε» – Αστεία η προσπάθεια της κυβέρνησης να αμυνθεί μέσω Εξεταστικής από το 1998

Οι συγκρούσεις Ισραήλ – Αράβων και ο ρόλος των μεγάλων δυνάμεων: Πώς λειτούργησαν Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, ΗΠΑ και ΕΣΣΔ