Σε μια χώρα όπου η φορολογική διοίκηση συχνά λειτουργεί περισσότερο τιμωρητικά παρά δίκαια, η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ αναδεικνύεται σε ένα είδος τελευταίου «αναχώματος» για τους πολίτες απέναντι στις αυθαιρεσίες των ελέγχων.

Η ΔΕΔ, είναι ένας διοικητικός μηχανισμός που λειτουργεί εντός της ίδιας της ΑΑΔΕ, αναγκάστηκε να ακυρώσει ή να «κουρέψει» χιλιάδες καταλογισμούς, αποκαλύπτοντας την αστοχία των ίδιων των υπηρεσιών που τους είχαν επιβάλει.

Μόνο στο φετινό οκτάμηνο, 5.984 ενδικοφανείς προσφυγές κατατέθηκαν από πολίτες και επιχειρήσεις. Από αυτές, οι 4.332 εξετάστηκαν, και 1.178 κρίθηκαν βάσιμες, οδηγώντας σε ακυρώσεις ή σημαντικές μειώσεις φόρων και προστίμων. Περίπου 7 στις 10 υποθέσεις απορρίφθηκαν, ενώ 58 «έσβησαν» σιωπηρά επειδή η υπηρεσία δεν πρόλαβε να τις εξετάσει εντός 120 ημερών. Άλλες 20 τέθηκαν στο αρχείο επειδή οι φορολογούμενοι εγκατέλειψαν την προσπάθεια.

Ακόμη πιο αποκαλυπτικό είναι ότι το 40% όσων απορρίπτονται από τη ΔΕΔ καταφεύγουν στα διοικητικά δικαστήρια, παρατείνοντας επί χρόνια τη δικαστική ταλαιπωρία για πράξεις που, πολλές φορές, τελικά καταρρέουν.

Ένας φαύλος κύκλος ταλαιπωρίας και κόστους

Για να φτάσει ένας πολίτης στη ΔΕΔ πρέπει πρώτα να πληρώσει το 50% των αμφισβητούμενων φόρων ή προστίμων – ακόμη κι αν πρόκειται για εσφαλμένο καταλογισμό. Αν τελικά δικαιωθεί, το ποσό επιστρέφεται. Αν όχι, το χάνει οριστικά.

Πρόκειται για μια διαδικασία που, όπως επισημαίνουν λογιστές και δικηγόροι, αποθαρρύνει πολλούς φορολογούμενους να διεκδικήσουν το δίκιο τους. Για όσους, πάντως, δεν το κάνουν, η «τιμωρία» είναι διπλή: το κράτος κρατά τα χρήματα, και ο πολίτης μένει με την ταμπέλα του «παραβάτη».

Από το 2013, οπότε ξεκίνησε τη λειτουργία της, έως και τον Αύγουστο του 2025, η ΔΕΔ έχει δεχθεί πάνω από 100.000 προσφυγές. Από αυτές, 95.205 εξετάστηκαν και 23.723 κατέληξαν υπέρ των φορολογουμένων. Με άλλα λόγια, σχεδόν μία στις τέσσερις αποφάσεις της Εφορίας που αμφισβητήθηκαν κρίθηκαν λανθασμένες ή άδικες.

Την ίδια στιγμή, πάνω από 38.000 υποθέσεις έχουν φτάσει στα δικαστήρια και περισσότερες από 5.200 εκκρεμούν ακόμη για εξέταση. Ένα τεράστιο διοικητικό βάρος που αποκαλύπτει το μέγεθος του προβλήματος αξιοπιστίας της φορολογικής μηχανής.

«Κούρεμα» προστίμων για όσους παραδέχονται ενοχή

Ενδεικτικό της απογοήτευσης των πολιτών είναι ότι ολοένα και περισσότεροι επιλέγουν να αποδεχτούν τις πράξεις των ελέγχων, για να τύχουν μείωσης έως και 50% στα πρόστιμα.
Με λίγα λόγια, το ίδιο το κράτος επιβραβεύει τη «συμμόρφωση» μέσω ομολογίας, αντί να εγγυάται μια δίκαιη διαδικασία ελέγχου. Χιλιάδες φορολογούμενοι προτιμούν να «συμβιβαστούν» παρά να μπλέξουν σε μια μακρόχρονη μάχη με το Δημόσιο.

Το συμπέρασμα από τα στοιχεία είναι απλό: όταν σχεδόν το ένα τρίτο των πολιτών δικαιώνεται απέναντι στην ίδια την ΑΑΔΕ, τότε το πρόβλημα δεν βρίσκεται στους φορολογούμενους, αλλά στην ποιότητα και τη λογική των ελέγχων.

Η ΔΕΔ λειτουργεί ουσιαστικά ως μηχανισμός αυτοδιόρθωσης ενός συστήματος που παράγει λάθη μαζικά. Και όσο το κράτος δεν επενδύει σε διαφάνεια, εκπαίδευση στελεχών και λογοδοσία, οι φορολογούμενοι θα συνεχίσουν να ζουν υπό το βάρος μιας διοίκησης που βλέπει την ενοχή ως προεπιλογή και τη δικαίωση ως εξαίρεση.

Διαβάστε επίσης:

Σάλος με τους ακροδεξιούς στην παρέλαση: «Μπαλάκι» οι ευθύνες, στη θεωρία των δύο άκρων καταφεύγει η κυβέρνηση – «Ανιστόρητοι συμψηφισμοί» λέει ο Ν. Παπανδρέου

Ναυμαχία Ντόρας – Κικίλια για τον λιμενάρχη Χανίων: «Δεν είμαστε ζούγκλα, ούτε καφενείο φίλων», απαντά ο υπουργός στα περί αλαζονείας

Ινστιτούτο Τσίπρα: Με Χουλιαράκη, Κουτεντάκη, Γαβρόγλου, Λιάκο το επιστημονικό συμβούλιο – Όλα τα ονόματα