«Όταν υπάρχει ένα φάρμακο που βελτιώνει και παρατείνει τη ζωή και δεν κυκλοφορεί στην Ευρώπη, οι ανισότητες εντείνονται και δημιουργούνται συνθήκες ανθρωποφαγίας. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει εγκρίνει 35 ογκολογικά φάρμακα που δεν αποζημιώνονται στην Ελλάδα».

Τα παραπάνω τόνισε ο  καθηγητής Παθολογίας – Ογκολογίας του ΕΚΠΑ Κώστας Συρίγος, επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Yale των ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης που οργάνωσε πρόσφατα, το Pharma Innovation Forum (PIF), με θέμα τη φαρμακευτική καινοτομία και την αδυναμία πρόσβασης των ασθενών με σοβαρές παθήσεις σε φάρμακα νέας τεχνολογίας. Σημειώνεται ότι σήμερα μόνο ένα στα πέντε καινοτόμα νέα φάρμακα φτάνουν τελικά στην Ελλάδα, οδηγώντας στην απόγνωση πολλούς ασθενείς.

«Πρέπει τα φάρμακα να είναι διαθέσιμα. Για μας τους ασθενείς, η καινοτομία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι προϋπόθεση για να ζήσουμε. Το ό,τι περπατώ σήμερα, δεν σημαίνει ότι και αύριο θα μπορώ» είπε η  πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών και φροντιστών ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ Φωτεινή Σκόνδρα.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Πνεύμονα του Συλλόγου Ανάσα (Κυστική Ινωση), Δημήτρης Κοντοπίδης, ιδρυτής του Patients Hub, μέλος Δ.Σ. της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος ο οποίος τόνισε: «Οι ασθενείς χρειάζονται προβλεψιμότητα. Να ξέρουν ότι μπορούν να πάρουν το φάρμακο τους την ώρα που το έχουν ανάγκη. Και καθώς ολοένα και περισσότερες θεραπείες θα αναδύονται, θέλουμε να μπορεί να τις γράψει ο γιατρός μας».

Στη συζήτηση που ακολούθησε και συντόνισε ο Γενικός Διευθυντής PIF, Γιάννης Κωτσιόπουλος, η πρόεδρος ΔΣ  PIF και πρόεδρος του ΔΣ  AbbVie, Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, τόνισε ότι «δεν μπορούμε να έχουμε καινοτομία σε ένα απρόβλεπτο σύστημα, και δεν μπορούμε να μιλάμε για καινοτομία όταν δεν βρίσκουμε βιώσιμες απαντήσεις στο Σύστημα Υγείας».

Μάλιστα επεσήμανε ότι νέα καινοτόμα φάρμακα που έχουν εγκριθεί τα τελευταία χρόνια, πετυχαίνουν 5ετή επιβίωση στο 80% των ασθενών με δύσκολες μορφές καρκίνου. Παράλληλα ολοένακαι συχνότερα ασθενείς με εκφυλιστικά νοσήματα ζουν περισσότερο, καθώς οι ασθένειες τους μετατρέπονται σε χρόνια νοσήματα.

Ενδεικτικά, ανέφερε:

– στην κυστική ίνωση το προσδόκιμο επιβίωσης έχει αυξηθεί κατά 80%,

-στην σκλήρυνση κατά πλάκας έχει αυξηθεί η διετής επιβίωση χωρίς υποστήριξη κατά 10-80%,

– στο διαβήτη τύπου 1 η επιβίωση έχει αυξηθεί κατά 15 έτη.

Ωστόσο παρά την πρόοδο που έχει σημειώσει η επιστήμη, η διαθεσιμότητα των καινοτόμων φαρμάκων μειώνεται καθώς περισσότερα από τα μισά φάρμακα που εγκρίνονται (το 55% σήμερα έναντι 43% προ πενταετίας), δεν φτάνουν στην Ελλάδα. Από αυτά, μόλις το 25% βρίσκεται σε πλήρη διαθεσιμότητα, το 18% βρίσκεται σε περιορισμένη διαθεσιμότητα και ιδιωτικά, μπορεί κανείς να αγοράσει ένα 2% των φαρμάκων αυτών.

Το κακό όμως δεν σταματάει εδώ. Τα παραπάνω διαθέσιμα φάρμακα καθυστερούν ακόμη περισσότερο να κυκλοφορήσουν στη χώρα. Συγκεκριμένα από 15 μήνες που ήταν συνήθως, τώρα χρειάζονται σχεδόν δύο χρόνια (654 ημέρες).

Το υπέρογκο clawback «παγώνει» την εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων στην Ελλάδα

Η βασική αιτία που εμποδίζει την κυκλοφορία εγκεκριμένων φαρμάκων στην Ελλάδα είναι το μέτρο της αναγκαστικής επιστροφής χρήματων σε περίπτωση υπέρβασης του πλαφόν (clawback). Πρόκειται για ένα μέτρο που είναι  αυξημένο μέχρι και στο 80% της αξίας του φαρμάκου, όπως είπε η κυρία Μπαρμπετάκη. Ταυτόχρονα έχει καθιερωθεί προστατευτισμός για τα φάρμακα μέχρι 30 ευρώ, ο οποίος «κοστίζει» μέχρι και 10 ποσοστιαίες μονάδες από το συνολικό clawback.

Ο Σάββας Χαραλαμπίδης, Αντιπρόεδρος ΔΣ PIF και Γενικός Διευθυντής Gilead, αναφέρθηκε στα όρια του clawback που επικρατούν στις άλλες χώρες όπως στο Βέλγιο που είναι 4% και στη Μ. Βρετανία μέχρι 26,5%, όταν στη χώρα μας φτάνει το 80%.

Οι κλινικές μελέτες

Από την πλευρά του ο καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ Χαρ. Βλαχόπουλος, επεσήμανε τα θετικά των κλινικών μελετών λέγοντας πως αποτελούν πλέον εργαλείο αξιολόγησης καθώς άνθρωποι ζουν λόγω των κλινικών μελετών, ενώ οι νεότεροι γιατροί αισθάνονται ως μέρος της παραγωγής της γνώσης. Οι μελέτες συμβάλλουν στην ανάδειξη νοσημάτων που περνούν «κάτω από το ραντάρ» ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη θεραπεία.

Διαβάστε επίσης:

Κύφωση και οστεοπόρωση: Μπορεί να προληφθεί;

Καλά νέα: Νέα θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη σε προχωρημένο στάδιο

Ο ιός της γρίπης των πτηνών θα μπορούσε να προκαλέσει πανδημία χειρότερη της COVID-19, εφόσον μεταλλαχθεί