Σκανδιναβία – Άσγκαρντ, η Πόλη των Θεών
Εισαγωγή – Μετάφραση: Αλεξάνδρα Μπρουντζάκη
Εκδόσεις: Οξύ
Σελ.: 146

Το «Σκανδιναβία – Άσγκαρντ, η Πόλη των Θεών» έρχεται να εγκαταστήσει στο ελληνικό αναγνωστικό τοπίο μια από τις πιο σαγηνευτικές μυθολογίες του πλανήτη, μια συναρπαστική αφήγηση περιπετειών, ένα ζωντανό σώμα μνήμης, φόβου, ομορφιάς και ανθρώπινης φαντασίας. Με μεταφραστική ακρίβεια και καθαρή αφήγηση, το βιβλίο μάς εισάγει σε έναν κόσμο όπου ο χρόνος έχει υφή, όπου οι θεοί δεν είναι άφθαρτοι, αλλά εύθραυστα όντα γεμάτα πάθη, όπου ο Λόκι είναι ταυτόχρονα καταστροφέας και σωτήρας, όπου το δέντρο-κοσμικός άξονας Υγκντρασίλ ανασαίνει ανάμεσα στους εννέα κόσμους σαν μια αρχέγονη καρδιά που δεν σταματά ποτέ!

Από τις πρώτες σελίδες της Εισαγωγής, η έκδοση διαλύει τον σύγχρονο όρο «μύθος» ως κάτι απλώς φανταστικό. Εδώ οι μύθοι ξαναπαίρνουν τη θέση τους, ως γενεσιουργές αφηγήσεις της ανθρώπινης περιέργειας, ως προσπάθειες να εξηγηθεί η φωτιά, το σκοτάδι, ο θάνατος, η τάξη του κόσμου. Και οι σκανδιναβικοί μύθοι, απαλλαγμένοι από ιερές βίβλους και θρησκευτική κανονιστικότητα, εμφανίζονται ως μια καθαρή προφορική κοσμογονία που κατέγραψαν αργότερα οι Έντα και οι ποιητές της Ισλανδίας.

Η αφήγηση των επιμέρους ιστοριών (η οικοδόμηση του Άσγκαρντ, οι απάτες και οι εφευρέσεις του Λόκι, η αιχμαλωσία της Ιντούνα και των μήλων της νεότητας) αποδίδεται με ρυθμό που κρατά ζωντανή την παιδική μαγεία, χωρίς όμως να θυσιάζει τη σκοτεινή ποιητική ενέργεια της σκανδιναβικής μυθολογίας. Το βιβλίο κατορθώνει να μιλήσει τόσο στο παιδί όσο και στον ενήλικο αναγνώστη, να ανασυστήσει έναν κόσμο όπου ο άνθρωπος αισθανόταν ακόμη το δέος απέναντι στο ανεξήγητο.

Σημαντικό πλεονέκτημα αποτελεί και ο εικαστικός πλούτος της έκδοσης: οι εικόνες από κλασικούς καλλιτέχνες του 19ου και 20ού αιώνα (όπως ο Lorenz Frølich και ο John Bauer) λειτουργούν σαν διακοσμητικές λεπτομέρειες αλλά και ως εικαστικά παράθυρα σε έναν κόσμο που υπήρξε ταυτόχρονα άγριος και ποιητικός. Οι σελίδες με τον ανώνυμο πρωτομάστορα που χτίζει το τείχος του Άσγκαρντ ή τη μελαγχολική μορφή της Ιντούνα κουβαλούν μια εικαστική ατμόσφαιρα που υποστηρίζει ουσιαστικά το κείμενο.

Η έκδοση αυτή, με καθαρότητα στη γλώσσα και προσοχή στη δομή, πετυχαίνει κάτι που σπάνια συμβαίνει: κάνει τους μύθους προσπελάσιμους χωρίς να τους «παιδοποιεί», επιτρέπει στο αρχαίο υλικό να αναπνεύσει, να αφήσει τις αντιφάσεις του, το χιούμορ και τη βία του, να φτάσουν στον αναγνώστη χωρίς φίλτρα.

Το βιβλίο δεν είναι απλώς μια εισαγωγή στη σκανδιναβική μυθολογία – είναι μια υπενθύμιση του γιατί οι μύθοι υπάρχουν: γιατί οι πρώτοι άνθρωποι προσπάθησαν να εξηγήσουν το χάος με ιστορίες, γιατί χρειάστηκαν έναν Λόκι για να κατανοήσουν την αμφισημία του κόσμου, έναν Θορ για να νιώσουν την ανάγκη για δύναμη, μια Ιντούνα για να παρηγορηθούν απέναντι στο πέρασμα του χρόνου.

Μια έκδοση ζεστή, καθαρή, προσιτή και ταυτόχρονα βαθιά, μια γέφυρα ανάμεσα στους αρχαίους βόρειους κόσμους και τον σημερινό αναγνώστη που ακόμη αναζητά ιστορίες για να εξηγήσει τον εαυτό του.

Διαβάστε επίσης:

Λόγια που ζητούν μουσική…

Βιβλίο: Οι προτάσεις της εβδομάδας

Βιβλίο: Το μυστικό εργαστήριο της μνήμης