Με αυτό το δεδομένο, το ερώτημα είναι εάν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αλλά και εκείνα που ναι μεν εξυπηρετούνται, αλλά οι τράπεζες τα θεωρούν «βαρίδια», θα δοθούν βορά στους «γύπες» και τα «αρπακτικά» ή θα επιλεγεί ένα άλλο μοντέλο.

Το θέμα αυτό, το ευρύτερο, δηλαδή, πλαίσιο της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, που θα ισχύσει από το 2016, θα μπει σε σκληρή διαπραγμάτευση με τους δανειστές το επόμενο διάστημα, σε περίπου έναν μήνα.

 

Η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη σε πρόσφατες δηλώσεις της είπε ότι «τα ‘‘κόκκινα’’ δάνεια δεν θα πουληθούν σε ξένα funds. Αυτό είναι δέσμευση», δήλωση που πίσω από τις γραμμές υπονοεί ότι θα επιλεγεί ένα μοντέλο τύπου Κύπρου προκειμένου να απαλυνθεί, εάν είναι αυτό δυνατόν, το πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση, αλλά κυρίως να μην φύγει «ζεστό» χρήμα από τη χώρα για φορολογικούς παραδείσους.

 

 

Στη γλώσσα της αγοράς, εάν και τα προσχήματα συνήθως τηρούνται, «αρπακτικά» είναι τα λεγόμενα Distressed Funds που αγοράζουν ενυπόθηκα δάνεια από τράπεζες που θέλουν να τα ξεφορτωθούν από το ενεργητικό τους. Τα «αρπακτικά» αγοράζουν επίσης μετοχές, δικαιώματα και παλαιά δάνεια από εταιρείες που αντιμετωπίζουν το φάσμα της χρεοκοπίας.

 

«Γύπες» είναι τα λεγόμενα Vulture Funds, τα πιο επιθετικά Κεφάλαια που ασχολούνται με τις πιο απαξιωμένες εταιρείες και τα πιο υποτιμημένα ομόλογα, που διαβλέπουν όμως ότι θα έχουν προοπτική στο μέλλον.

 

Οι «γύπες» και τα «αρπακτικά» αγοράζουν τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση στο 5-15% – κατ’ άλλους στο 25-30% – της ονομαστικής τους αξίας, αφού οι τράπεζες «καίγονται» να τα ξεφορτωθούν.

 

Η πρακτική που ακολουθούν αυτά τα funds δεν είναι μόνο να αγοράζουν κοψοχρονιά «κόκκινα» δάνεια, αλλά να τα αγοράζουν με τρόπο ώστε να μην φορολογούνται, αφού έχουν ως έδρα τούς λεγόμενους φορολογικούς παραδείσους.

 

 

Στην Κύπρο, κυβέρνηση και δανειστές επέλεξαν ένα νομοθετικό πλαίσιο για την αγορά των «κόκκινων» δανείων που, θεωρητικά τουλάχιστον ή, όπως λένε κάποιοι, για το θεαθήναι, μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα στην επιδρομή των ξένων funds, έτσι ώστε να μην χαθούν χρήματα από τη μεταφορά κερδών εκτός Κύπρου και εκτός Ε.Ε. και παράλληλα να υπάρξει αυστηρή εποπτεία στις εταιρείες που θα αναλάβουν τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων.

 

Έτσι στην Κύπρο προβλέπεται ότι δάνεια ύψους μέχρι 1 εκατ. ευρώ θα μπορούν να τα αγοράζουν:

 

◆ Εταιρείες ή πιστωτικά ιδρύματα εγγεγραμμένα στην Κυπριακή Δημοκρατία και αδειοδοτημένα από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου.

◆ Χρηματοοικονομικά ιδρύματα, που είναι θυγατρικές εταιρείες πιστωτικών ιδρυμάτων, που είναι εγγεγραμμένα σε άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. και λειτουργούν στην Κύπρο μέσω υποκαταστήματος, σύμφωνα με τον περί εργασιών πιστωτικών ιδρυμάτων νόμο.

Με τον τρόπο αυτό δανειστές και κυπριακή κυβέρνηση εκτιμούν ότι θα βάλουν φραγμό στη μεταφορά κερδών από την Κύπρο και γενικότερα από την Ε.Ε. προς φορολογικούς παραδείσους.

Εκτίμηση που αμφισβητείται έντονα, βέβαια, αφού είναι έως αδύνατο να μπει φραγμός στο ποιοι μπορούν να παίξουν στο παιχνίδι σε μια απόλυτα παγκοσμιοποιημένη αγορά.

 

 

Η πρακτική έχει δείξει ότι τα «αρπακτικά», τα Distressed Funds, μπορούν να είναι πανταχού παρόντα από την πίσω πόρτα στην αγορά των «κόκκινων» δανείων, αφού ήδη έχουν δείξει θερμότατο ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά ακινήτων μέσα από την ανάπτυξη κοινών επενδύσεων με τις Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ).

 

Πρόκειται για εταιρείες ειδικού σκοπού, το ενεργητικό των οποίων αποτελείται από ακίνητα, ενώ είναι εισηγμένες υποχρεωτικά στο Χρηματιστήριο. Το μεγάλο τους πλεονέκτημα είναι ότι έχουν ειδική φορολογική μεταχείριση και συγκεκριμένα:

 

◆ Απαλλάσσονται του φόρου μεταβίβασης ακινήτων κατά την αγορά ακινήτου που ανέρχεται σε 3%.

 

◆ Απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος (ισχύων συντελεστής 26%) επί των κερδών πώλησης ακινήτων.

 

◆ Απαλλάσσονται του φόρου αυτομάτου υπερτιμήματος (μέχρι 25%) κατά την πώληση των ακινήτων.

 

◆ Έχουν μειωμένα τέλη υποθηκοφυλακείου.

 

◆ Ο φόρος εισοδήματος των ΑΕΕΑΠ είναι χαμηλός και προσδιορίζεται βάσει της εύλογης αξίας των επενδύσεων σε ακίνητα και των ταμειακών διαθεσίμων με φορολογικό συντελεστή 10% επί του εκάστοτε επιτοκίου παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προσαυξημένου κατά μία ποσοστιαία μονάδα.

 

◆ Απαλλάσσονται της παρακράτησης φόρου επί των διανεμομένων μερισμάτων.

 

Οι εταιρείες αυτές μπορούν να αποτελέσουν το «όχημα» και για τα ξένα funds προκειμένου να μπουν στην αναδυόμενη αγορά ακινήτων που θα δημιουργήσει η πώληση των «κόκκινων» στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με την τροποποίηση του νόμου που προβλέπει τη λειτουργία τους το 2013, οι εταιρείες αυτές έχουν τη δυνατότητα να επενδύουν σε κατοικίες αλλά και χρηματοδοτικές μισθώσεις (leasing) σε ποσοστό έως 25% του συνόλου των επενδύσεών τους για κάθε κατηγορία.

 

 

Στην Ισπανία οι «γύπες» και τα «αρπακτικά» έχουν κάνει ήδη δυναμικά την εμφάνισή τους και ήδη αναμένεται να ολοκληρώσουν την αγορά στεγαστικών δανείων ύψους 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ!

 

Την αποκάλυψη είχε κάνει τον Ιούλιο του 2014 η «Wall Street Journa», η οποία σημείωνε ότι η Blackstone Group και η Oaktree Capital Group είναι τα φαβορί για την αγορά δανείων ύψους 6,5 δισ. ευρώ. 

 

Το άκρως ενδιαφέρον είναι ότι από τα 6,5 δισεκατομμύρια, μόνο τα 2,7 αφορούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ενώ τα 2,6 είναι εξυπηρετούμενα και το 1,1 σε καθυστέρηση, δηλαδή οι οφειλέτες πληρώνουν τη δόση, αλλά με καθυστέρηση.

Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πριν από μερικούς μήνες στη δημοσιότητα το Ινστιτούτο Στατιστικής της χώρας, κάθε μέρα βγαίνουν στο σφυρί 100 ακίνητα που αποτελούν πρώτη κατοικία!

 

Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2014 κατασχέθηκαν για να πωληθούν 34.680 πρώτες κατοικίες, δηλαδή 95 την ημέρα, αριθμός αυξημένος κατά 7,4% σε σχέση με πέρυσι.

 

Εάν υπολογίσει κάποιος τις δευτερεύουσες κατοικίες, τα γραφεία, τα εμπορικά καταστήματα, τα αγροτεμάχια και τα οικόπεδα, οι κατασχέσεις, σύμφωνα με τον Ινστιτούτο Στατιστικής της Ισπανίας, αυξήθηκαν κατά 9,3% το 2014, φθάνοντας τις 119.442, ενώ να σημειωθεί ότι τα τελευταία πέντε χρόνια της κρίσης έχουν κατασχεθεί πάνω από 500.000 σπίτια.