Η επίτευξη της «Νέας Μέσης Ανατολής» απαιτούσε το «δημιουργικό χάος». Και η επαύριος του «δημιουργικού χάους» περιγράφεται σε έναν χάρτη από τον Ralph Peters, αξιωματικό του αμερικανικού στρατού.

 

 

Του χάρτη αυτού είχε προηγηθεί, το 1982, το «Σχέδιο Γινόν» στο Ισραήλ. Ας δούμε κάποιες παραμέτρους του:

 

«Η πλήρης διάλυση του Λιβάνου σε πέντε περιφέρειες εξυπηρετεί ως προηγούμενο για το σύνολο του αραβικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, της Συρίας, του Ιράκ και της Αραβικής Χερσονήσου. (…) Η Σύρια θα διαλυθεί σύμφωνα με τις εθνικές και θρησκευτικές της δομές σε διάφορα κράτη, όπως και ο σημερινός Λίβανος. (…) Η διάλυση του Ιράκ είναι πολύ πιο σημαντική για εμάς απ’ ό,τι η Συρία. (…) Είναι δυνατή μια διαίρεση του Ιράκ σε περιοχές σύμφωνα με τις εθνικές / θρησκευτικές γραμμές και στη Συρία σύμφωνα με τους οθωμανικούς χρόνους (…)»3. 

 

Φθάνουμε έτσι στο έτος 2015, όπου μέσα από τις δράσεις του «δημιουργικού χάους» οι χάρτες αρχίζουν να απεικονίζονται πλέον επί του εδάφους. Με κάποιες παρενέργειες όμως.

 

◆ Το Ιράκ έχει πλέον διαμελιστεί σε όσα προέβλεπαν οι χάρτες. Το Ισλαμικό Κράτος έχει δημιουργήσει το χαλιφάτο του. Οι κινήσεις που ενίοτε κάνει για να ξεφύγει από τα όσα όριζαν οι χάρτες οδηγούν στον «συνετιστικό» βομβαρδισμό του, ιδιαιτέρως εάν απειλεί τους Κούρδους του Ιράκ και τις πετρελαιοπηγές της περιοχής. Δεν βομβαρδίζονται ούτε τα στρατόπεδά του ούτε τα κονβόι που πουλάνε στη μαύρη αγορά το πετρέλαιο. 

◆ Στη Συρία τα πράγματα δεν είναι διαφορετικά. Ο σχεδιασμός ήταν η επιστροφή στα οθωμανικά βιλαέτια. Η πραγματικότητα επί του εδάφους προκρίνει μάλλον τον διαμελισμό με βάση τη γαλλική εντολή για τη Συρία και τον Λίβανο στα 1922.

 

Η παρέμβαση της Ρωσίας στην περιοχή έχει τριπλό στόχο: 

 

1 Να ξεκαθαρίσει την περιοχή της Λαττάκειας από τους Τσετσένους και να αποτρέψει τη δημιουργία τσετσενικού χαλιφάτου στην περιοχή, όπως ήταν ο σχεδιασμός των «συμμαχικών δυνάμεων». Έτσι θα περάσει επίσης το μήνυμα σε Ισραηλινούς, Τούρκους και Αμερικανούς για το ποιες περιοχές είναι αδιαπραγμάτευτες. 

2  Να διασφαλίσει ένα βιώσιμο κρατίδιο, το οποίο θα εκτείνεται σε όλη τη δυτική Συρία, θα περιλαμβάνει το Χαλέπι, την Ίντλιμπ, τη Χάμα και τη Χομς, καθώς και την έξοδο στη Μεσόγειο και, βέβαια, τη βάση της στην Ταρτούς.

3Να διεμβολίσει τη στρατηγική των Αμερικανών στην περιοχή και να διασφαλίσει τον μελλοντικό της ρόλο. Η Ρωσία στέλνει σιτάρι και όπλα στην Αίγυπτο, με την οποία μάλιστα συνεργάζεται για τον εξοπλισμό της επίσημης κυβέρνησης στη Λιβύη4, συνομιλεί με τη Σαουδική Αραβία, ενώ σε συνεργασία με το Ιράν οργανώνει τον συριακό στρατό. 

 

Το Ισραήλ, με τη σειρά του, προχωρεί σε μια σειρά κινήσεις για να κερδίσει θέσεις στη Συρία. Έχοντας επίγνωση της φθίνουσας δύναμης των ΗΠΑ, προσπαθεί να υλοποιήσει μια αυτόνομη στρατηγική, με κεντρικό στόχο, ήδη από τη δεκαετία του 1970, την προώθηση της εδαφικής του επέκτασης. Γνώμονας της στρατηγικής του είναι ότι «τρεις είναι οι κύριοι εχθροί του, (…) το Ιράν, η Γάζα και ο Λίβανος»5. Έτσι, πρωταρχικά, επιδιώκει την κατάληψη όλων των περί το Ισραήλ περιοχών, ξεκινώντας από τον Νότιο Λίβανο (την περιοχή Σίιμπα), τη Δυτική Όχθη, τη Γάζα, τη Χερσόνησο του Σινά και τα Υψώματα του Γκολάν. 

 

Γι’ αυτό συνεργάζεται με πολλούς. Έχει επαφές με τους Κούρδους του Ιράκ, αλλά και με την Αλ Κάιντα της Συρίας. Από την άλλη, συζητάει τη… μεταφορά της Γάζας στο Σινά6! Επίσης έρχεται σε επαφή με όλες τις φονταμενταλιστικές οργανώσεις και, σύμφωνα με πληροφορίες, τις βοηθάει ενεργά7. 

 

Πέρα από τις μυστικές συμφωνίες μαζί τους για την πλήρη ενσωμάτωση των κατεχόμενων υψωμάτων του Γκολάν στο Ισραήλ, καταβάλλει προσπάθειες για τη διαμόρφωση ενός δρουζικού κράτους, που θα δρα ως «μαξιλάρι». Γι’ αυτό, όταν το Ισλαμικό Κράτος κινήθηκε εναντίον των Δρούζων, φρόντισε να του δώσει ένα μάθημα για το ποια πρέπει να είναι τα όριά του. Το ίδιο μήνυμα δόθηκε και στην Αλ Κάιντα της Συρίας, το Μέτωπο Αλ Νόσρα, το οποίο ύστερα «ζήτησε συγγνώμη» για τη δολοφονία 20 Δρούζων τον περασμένο Ιούνιο8. 

 

Το πρωταρχικό στρατηγικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών παραμένει η αποτροπή της ενίσχυσης της δύναμης της Κίνας και της Ρωσίας. Συνέπεια αυτού είναι η ανάγκη για έλεγχο της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής, τόσο επειδή αποτελεί το ενεργειακό κέντρο του πλανήτη όσο και διότι αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς δρόμους του9. Η επιτυχία αυτού του στόχου προϋποθέτει το να επιτευχθούν δύο άλλοι στρατηγικοί στόχοι των ΗΠΑ: η πλήρης εξάλειψη κάθε δυναμικής του αραβικού εθνικισμού και η προστασία και ενίσχυση του ρόλου του κράτους του Ισραήλ.

 

Με τις πολεμικές της επιχειρήσεις η Αμερική κατόρθωσε τον διαμελισμό του Ιράκ και σειρά τώρα έχει ο έτερος πόλος του αραβικού εθνικισμού, η Συρία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ, μετά την απόφασή τους να αποσύρουν τις επίγειες στρατιωτικές τους δυνάμεις, είναι η ανάγκη για πόλεμους με… ενδιάμεσους (proxy wars). Όμως, όπως και σε άλλες περιπτώσεις, οι επιλογές τους είναι μάλλον προβληματικές. 

 

Στην περίπτωση της Συρίας το σύνολο των ομάδων που απαρτίζουν την «αντιπολίτευση» είναι φανατικοί ισλαμιστές που ελάχιστα διαφέρουν ιδεολογικά από το Ισλαμικό Κράτος. Επίσης μεταξύ των «μαχητών της ελευθερίας» συμπεριλαμβάνονται μισθοφόροι, αλλά και η Αλ Κάιντα της Συρίας! Η αποτυχία της πολιτικής τους έγινε φανερή όταν μια ομάδα που εκπαίδευσαν οι Αμερικανοί αποσκίρτησε στο Ισλαμικό Κράτος, ενώ μια άλλη αποδεκατίστηκε από τους φανατικούς της Αλ Κάιντα έπειτα από πληροφορίες που τους έδωσαν, σύμφωνα με πηγές, οι Τούρκοι!

 

Γι’ αυτό άλλωστε οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το σχέδιο της «εκπαίδευσης μαχητών» και στράφηκαν στο σχέδιο που ονομάζεται «Συριακός Δημοκρατικός Στρατός», με στόχο να εντάξουν κάτω από μια ομπρέλα όλες τις ομάδες που αντιμάχονται τον Άσαντ. Ωστόσο, ούτε αυτό το σχέδιο δουλεύει, αφού είναι δύσκολο να συνεργαστούν οι διάφορες ομάδες φανατικών. Γι’ αυτό άλλωστε στέλνονται από τον Ομπάμα κάποιες ελάχιστες δυνάμεις στην περιοχή για να αναλάβουν να συντονίσουν τις αντιμαχόμενες φράξιες. 

 

Η μόνη αξιόπιστη δύναμη με την οποία συνεργάζονται οι Αμερικανοί είναι οι Κούρδοι της Συρίας. Ωστόσο, αυτή η συνεργασία προκαλεί το μένος της Τουρκίας.

 

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση στην οποία οι Αμερικανοί έκαναν από αέρος ρίψεις πολεμοφοδίων προς τους Κούρδους, για να ακολουθήσει βομβαρδισμός των Κούρδων από τουρκικά αεροπλάνα! Όταν οι Αμερικανοί έδωσαν την άδεια στους Τούρκους να βομβαρδίσουν το Ι.Κ. στη Συρία, αυτοί αντιθέτως βομβάρδιζαν τις θέσεις των Κούρδων, σε μια προσπάθειά τους να τους εμποδίσουν να ενοποιήσουν τους δύο θυλάκους που κατέχουν. 

 

Αυτή η κίνηση των Κούρδων, που γίνεται με τη βοήθεια των ΗΠΑ και των… Ιρανών, έχει στρατηγική σημασία, διότι έτσι αποκλείεται η δίοδος μέσω της οποίας η Τουρκία προμηθεύει το Ισλαμικό Κράτος με χρήματα, πολεμοφόδια και τζιχαντιστές. Επίσης, μέσω αυτής, το Ισλαμικό Κράτος πουλάει το μεγαλύτερο μέρος από το λαθραίο πετρέλαιο.

 

Τέλος, αυτή είναι η δίοδος απ’ όπου περνούν οι τεράστιες ποσότητες ναρκωτικών που ξεκινούν από το Αφγανιστάν, αλλά και οι κλεμμένες αρχαιότητες τις οποίες πουλάνε Τούρκοι. Έτσι εξασφαλίζονται σεβαστά ποσά τόσο για την Τουρκία όσο και για το Ι.Κ.

 

Όμως, με αυτή τη στάση της η Τουρκία δεν κάνει τίποτε άλλο από το να μεταφέρει σταδιακά αλλά σταθερά τον πόλεμο μέσα στα σύνορά της. Οι βομβιστικές ενέργειες στην Άγκυρα ήταν αποτέλεσμα των πυρήνων του Ισλαμικού Κράτους που, με την ανοχή των αρχών, έχουν δημιουργηθεί σε όλη την επικράτεια της Τουρκίας10. 

 

Σημειώνεται ότι πρόσφατα το PKK, του οποίου οι σχέσεις με τους Κούρδους της Συρίας είναι πολύ πιο στενές απ’ όσο με τους Κούρδους του Ιράκ, κήρυξε το τέλος της ανακωχής με την Τουρκία. Ο Ερντογάν, μέσα στη νεοοθωμανική μεγαλομανία του, θεώρησε ότι μέσω της Αραβικής Άνοιξης και του σεναρίου που προώθησαν οι Αμερικανοί για κυριαρχία των Αδελφών Μουσουλμάνων σε όλο τον αραβικό κόσμο – με τους οποίους οι Τούρκοι είχαν στενές σχέσεις – θα κατόρθωνε να αναβιώσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία ξεκινώντας με κομμάτια της Συρίας. 

 

Το σχέδιο ωστόσο των Αμερικανών ναυάγησε με την άνοδο του Σίσι στην Αίγυπτο. Έτσι η Τουρκία βρέθηκε ενώπιον της απειλητικής προοπτικής να εισαχθεί στο εσωτερικό της η βαλκανοποίηση της Μέσης Ανατολής. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για αναγκαστική στροφή του νεοοθωμανικού ενδιαφέροντός της προς τα δυτικά της. 

 

Η διάλυση του Ιράκ και ο επικείμενος διαμελισμός της Συρίας, αντίθετα απ’ ό,τι πίστευαν οι Αμερικανοί, έχουν φέρει στο επίκεντρο των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή μια σειρά από παίκτες. Οι διπλωματικές επαφές είναι πυρετώδεις. 

 

◆ Οι Ρώσοι μιλάνε με το Ισραήλ, τους Κούρδους, τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο. 

◆ Το Ιράν σταθεροποιεί τη θέση του στο Ιράκ, μιλάει με τους Κούρδους του Ιράκ και βοηθάει στρατιωτικά τους Κούρδους της Συρίας, ενώ έχει συνομιλίες με τους Αμερικανούς και τη Σαουδική Αραβία.

 

Είναι γεγονός ότι μια νέα Μέση Ανατολή γεννιέται, ωστόσο παραμένει ερώτημα το εάν αυτή έχει καμιά σχέση με τα οράματα του αραβικού εθνικισμού, τη δημοκρατία, τη σταθερότητα και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών. 

 

Για όσους παρακολουθούν προσεκτικά τη δράση του Ισλαμικού Κράτους, η επίθεση δεν αποτέλεσε έκπληξη. Το Παρίσι πληρώνει τις επιτυχίες του, όπως θα ’λεγε και ένας υπουργός μας! Οι τζιχαντιστές ποτέ δεν χώνεψαν ότι η Γαλλία στο Μάλι κατόρθωσε να τους αποτρέψει από το να καταλάβουν τη χώρα. Ενώ στη Μέση Ανατολή, τα γαλλικά αεροπλάνα βομβάρδιζαν… πραγματικούς στόχους, όπως στρατόπεδα εκπαίδευσης και, ακόμα πιο σημαντικό, πετρελαϊκά κέντρα των τζιχαντιστών

 

Οι βόμβες από πυρήνες του Ισλαμικού Κράτους στην Άγκυρα ενάντια στους Κούρδους, οι δολοφονίες των Ρώσων επιβατών, οι δολοφονίες Λιβανέζων στη Βηρυτό μαζί με τις δολοφονίες στο Παρίσι είχαν τους εξής στόχους: Πρώτον, να εμψυχώσουν τους μαχητές των τζιχαντιστών, διότι ύστερα από μια σειρά ήττες έχουν πια αρχίσει να χάνουν πολύ από το έδαφος που κατέχουν, αλλά και το ηθικό τους. Δεύτερον, να προσελκύσουν νέους μαχητές – εκπαιδευμένους κατά προτίμηση. Τρίτον, να υπενθυμίσουν στους σαλαφιστές υποστηρικτές τους, μεγιστάνες του Κόλπου, ότι ακόμη μπορούν να χτυπούν τις χριστιανικές δυνάμεις. Τέταρτον, να στείλουν το μήνυμα στους Τούρκους για το τι τους περιμένει εάν στραφούν εναντίον τους και κλείσουν τις τόσο ζωτικές διόδους προς την Ευρώπη.

 

1. Βλέπε Γιώργος Καραμπελιάς, Ο Προφήτης, το Πετρέλαιο… και ο Κορμοράνος, Εκδόσεις Εξάντας, 1992, σελ. 31.

2. Βλέπε Mahdi Darius Nazemroaya, Plans for Redrawing the Middle East: The Project for a «New Middle East», Global Research, 18 November 2006.

3. Israel Shahak, «Greater Israel»: The Zionist Plan for the Middle East. The Infamous «Oded Yinon Plan», Global Research, 29 April 2013.

4. Ayah Aman, Egypt acts as middle man for Russia-Libya arms deal, Al Monitor, 10.02.2015.

5. Ron Tira, «Applied Strategy: The Challenges of Applying Force in a Changing Middle East», Military and Strategic Affairs, Volume 4, September 2012. 

6. Η στρατηγική του Ισραήλ στην περιοχή είναι ένα θέμα που χρήζει ευρύτερης ανάλυσης, αφού η κατοχή της Παλαιστίνης αλλά και η πληθυσμιακή του αδυναμία, καθιστά ιδιαίτερα προβληματική την όποια στρατηγική του. Αλλά αυτά σε ένα επόμενο άρθρο. Και επειδή η Μέση Ανατολή βρίθει συνωμοσιολογιών – όχι τυχαία, βέβαια, αφού δεν ξέρεις τι συμμαχίες διαμορφώνονται από τη μια μέρα στην άλλη, βλέπε δύο κείμενα για το θέμα Khaled Okasa, The Palestinian cause and Sinai, Al Ahram Weekly, 10 September 2015 και Jonathan Cook, Is There a Plan to Force Palestinians into Sinai?, Middle East Eye, 25 September 2014.

7. Βλέπε Gordon Duff, The Saudi-Israeli Elephant in the Room, αλλά και δημοσιευμάτων στην Jerusalem Post και άλλες ισραηλινές εφημερίδες.

8. Yossi Melman, Analysis: Hezbollah and Israel’s common interest in Syria, The Jerusalem Post, 15.06.2015.

9. Γι’ αυτό άλλωστε και ο αμείλικτος πόλεμος ενάντια στον λαό της Υεμένης, όπου βομβαρδίζεται ανηλεώς κάθε υποδομή της χώρας έτσι ώστε να μεταναστεύσει ο πληθυσμός.

10. May Clifford, Turkey’s Changing Role in the New Middle East, The Daily Signal, 16 October 2015.