Κι όμως κινείται… Το παγωμένο τοπίο της Κεντροαριστεράς, όπου όλα δείχνουν ακίνητα και σιωπηρά στην επιφάνεια, φαίνεται ότι έχει αρχίσει και αναθερμαίνεται, έστω και υπόγεια. 

Η πίεση που δέχεται ο Σταύρος Θεοδωράκης να πάρει θέση, η οποία δεν ξεπεράστηκε ούτε από το συνέδριο, αλλά και οι συνθήκες που διαμορφώνονται στη χώρα από το μεταναστευτικό / προσφυγικό φαίνεται ότι έχουν προσδώσει άλλη δυναμική στις συζητήσεις, καθώς πολλοί είναι αυτοί που διαβλέπουν πολιτικές εξελίξεις στον ορίζοντα. 

 

Έτσι ο Θεοδωράκης αποδεικνύεται βασικός παίκτης στην παρούσα φάση, αφού πολύ σύντομα θα κληθεί, απ’ ό,τι φαίνεται, να αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει. 

 

Το συνέδριο του κόμματος, που ολοκληρώθηκε με πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής του ιδρυτή του, μπορεί να επαναβεβαίωσε την πολιτική κυριαρχία του Θεοδωράκη εντός του κόμματος, αλλά δεν έλυσε κανένα απολύτως πρόβλημα.

 

Ο διπλός… «τριχασμός», από τον οποίο πάσχει το κόμμα, δεν φαίνεται να μεταβλήθηκε από τις αποφάσεις του συνεδρίου. 

Ήδη ο Θεοχάρης φρόντισε να καταστήσει σαφές ότι αποτελεί έναν αυτόνομο πόλο εντός του Ποταμιού με την προχθεσινή παραίτησή του από την εκπροσώπηση του κόμματος. Η θέση που διακινεί ο φιλόδοξος βουλευτής, να εξετάσει δηλαδή το κόμμα στα σοβαρά το ενδεχόμενο να συνεργαστεί με τη Ν.Δ., τη μόνη – κατά τη γνώμη του – δύναμη που διαθέτει μεταρρυθμιστική ατζέντα, δεν μπήκε ποτέ σε ψηφοφορία. 

 

Έτσι κι αλλιώς το συνέδριο δεν έπεσε «στα βαθιά» του καυτού ζητήματος της πορείας του κόμματος. Οι απόψεις του Θεοχάρη, πάντως, για τον τρόπο λειτουργίας αποδοκιμάστηκαν την Κυριακή από πολλούς συνέδρους, οι οποίοι με τις ομιλίες τους άπλωσαν «ομπρέλα προστασίας» πάνω από τον Θεοδωράκη.

 

Το αντιφατικό στοιχείο του συνεδρίου είναι ότι οι σύνεδροι μοιάζει να δυσφόρησαν ή, τέλος πάντων, να υποδέχτηκαν με ευγενική ανοχή τη Φώφη Γεννηματά, σε αντίθεση με τη θριαμβική υποδοχή που επιφύλαξαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Κώστα Σημίτη. 

 

Μπορεί πολλοί απέξω, βλέποντας τις φωτογραφίες από όσους βρέθηκαν στο συνέδριο, στο οποίο μίλησαν ακόμη ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Θ. Θεοχαρόπουλος της ΔΗΜΑΡ, να έκαναν λόγο για σύναξη πολιτικών ζόμπι, ωστόσο οι σύνεδροι έμοιαζαν πιο άνετοι με τις παρεμβάσεις του εκσυγχρονιστικού, κεντροδεξιού μετώπου απ’ ό,τι με τις σοσιαλίζουσες προτάσεις συνεργασίας των ηγετικών στελεχών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.

 

Ο ίδιος ο Θεοχάρης στο παρασκήνιο μπορεί να αποδέχτηκε την ευρεία νίκη του Θεοδωράκη, αλλά, όπως λέει και στην επιστολή του, πολλοί είναι αυτοί που δυσανασχετούν με τον τρόπο λειτουργίας του κόμματος, αλλά είναι πολύ νωρίς για να το εκφράσουν. «Ένιωσα το βάρος της ευθύνης το βράδυ του Σαββάτου καθώς οι σύνεδροι επιδοκίμασαν τις θέσεις μου και πολλοί από αυτούς μοιράστηκαν μαζί μου τους προβληματισμούς τους. Δεν είδα, δυστυχώς, στο συνέδριο να παίρνονται αποφάσεις για την ουσιαστική αναγέννηση και επανίδρυση του Ποταμιού» επισημαίνει χαρακτηριστικά στην επιστολή παραίτησής του. 

 

Ο βουλευτής, με τις σημαντικές προσβάσεις σε πολιτικά και οικονομικά συστήματα, τόνισε ακόμα ότι παραιτείται προκειμένου να μην σταθεί εμπόδιο στην κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του κόμματος, σημειώνοντας με νόημα: «Ελπίζω πάντα πως, με την ανανεωμένη σου εντολή, θα πάρεις τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για να αλλάξεις τη μοίρα του κινήματος πριν να είναι πολύ αργά. Με την ελπίδα αυτή, αλλά και την πίστη για την αναγκαιότητα του Ποταμιού, παραμένω βουλευτής του», καταλήγει. 

 

Το τελευταίο ζήτημα, αν δηλαδή θα παραμείνει βουλευτής του Ποταμιού ή προτίθεται στο άμεσο μέλλον να ανεξαρτητοποιηθεί αναζητώντας νέα πολιτική στέγη στη Ν.Δ. στις επόμενες εκλογές, είναι ανοιχτό. Ο ίδιος μιλώντας στους πολιτικούς του φίλους δηλώνει αποφασισμένος να παραμείνει στο Ποτάμι.

 

Όπως φαίνεται, ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιθυμεί στην παρούσα φάση να κατηγορηθεί για εισοδισμό σε άλλα κόμματα και περιμένει να «κλείσει» τις συμφωνίες παραμονές των επόμενων εκλογών. Άλλωστε τώρα δεν επιθυμεί κι άλλες ανατροπές στην ηγετική πυραμίδα των στελεχών με «μεταγραφές». Προεκλογικά θα θελήσει να αποδείξει την άνοδο και την ελκυστικότητα της Ν.Δ. με την προσέλκυση στελεχών από τους πολιτικά όμορους χώρους. Στο πλαίσιο αυτό, προεκλογικά θα γίνουν και όποιες προσχωρήσεις από άλλοτε στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που έχουν από καιρό κάνει τη δεξιά στροφή τους. 

 

Η δημοσκοπική πορεία, πάντως, του Ποταμιού θα καθορίσει εν πολλοίς και την εσωκομματική ισορροπία του. 

 

Η εμφάνιση Σημίτη στο συνέδριο του Ποταμιού μόνο τυχαία δεν ήταν. Αποτέλεσε μια ακόμη έμμεση πίεση του εκσυγχρονιστικού χώρου για τη διάλυση ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ και όλων των μικρών ομάδων προκειμένου να υπάρξει ένας ενιαίος κεντροαριστερός χώρος από την αρχή με επίκεντρο το Ποτάμι. Ο στόχος είναι να παρακαμφθεί η οργανωτική κυριαρχία του ΠΑΣΟΚ και να προωθηθούν περισσότερα εκσυγχρονιστικά στελέχη. Ο Σημίτης πρώτη φορά υπήρξε τόσο επιθετικός απέναντι στην κυβέρνηση, μιλώντας για κυβέρνηση ανοήτων, δείχνοντας πόσο αποσταθεροποιημένα είναι τα πάσης φύσεως πολιτικά συστήματα από την κυβερνητική δράση. 

 

Ο ίδιος ο Θεοδωράκης, επιχειρώντας να απεμπλέξει το συνέδριο από μια βασανιστική συζήτηση γύρω από το μέλλον του ονομαζόμενου και τρίτου πόλου, κατέθεσε την πρόταση για συγκρότηση ενός «Κοινοβουλίου του Κέντρου» που θα αναλάβει τη σχετική συζήτηση. 

 

Ωστόσο η πρόταση, όπως διατυπώθηκε, ήταν προφανές ότι έγινε προκειμένου να ξεφύγει από μια σοβαρή συζήτηση, αφού ούτε «διά ταύτα» είχε ούτε μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την παρουσίαση οργανωμένων πολιτικών χώρων και δυνάμεων. 

 

Η κριτική που δέχτηκε από πολλές πλευρές, ότι ουσιαστικά πρόκειται για επικοινωνιακό πυροτέχνημα, αλλά και η αποδοχή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης για οποιονδήποτε διάλογο, αρκεί αυτός να αρχίσει, φαίνεται ότι λειτούργησαν καταλυτικά. Μέχρι και ο χαμηλών τόνων και διαλλακτικός Σπύρος Λυκούδης, που επιδιώκει συνεργασία με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι δεν ήταν τόσο ηχηρό το μήνυμα διαλόγου όσο θα περίμενε. 

 

Προ νέου αδιεξόδου πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι ο επικεφαλής του Ποταμιού πρόκειται άμεσα να καταθέσει εμπλουτισμένη την πρότασή του ώστε όλες οι δυνάμεις που επιθυμούν τη μεταρρύθμιση να μπουν στη μελέτη μιας συγκεκριμένης ατζέντας, ενός σχεδίου για τη χώρα, που μπορεί να οδηγήσει σε συγκλίσεις και πολιτικές συνεργασίες και όχι σε μια τεχνητή συγκόλληση ερήμην της κοινωνίας. 

 

Έτσι, όπως λένε στη Σεβαστουπόλεως, το Ποτάμι θα δείξει ότι δεν τρέχει πίσω από την πρόταση του ΠΑΣΟΚ, που θέλει να συζητήσουν άνευ ουσίας ηγετικά στελέχη διάφορων μηχανισμών και να συγκολληθεί τεχνητά ένα κόμμα. 

 

Η απάντηση από τη Χαριλάου Τρικούπη ήταν άμεση και καταλυτική: Συζήτηση οποιαδήποτε στιγμή με οποιοδήποτε σχήμα και για οποιοδήποτε θέμα, με δύο βασικές προϋποθέσεις: να έχει σαφές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης και ειλικρινή διάθεση να βρεθούν οι κοινοί τόποι. Στο ΠΑΣΟΚ πιστεύουν ότι ήδη έχουν προχωρήσει πολύ στις επεξεργασίες θέσεων και θεμάτων και, έχοντας μηχανισμούς ενημέρωσης και προσβάσεις σε όλο τον κρατικό μηχανισμό, διαθέτουν σαφή εικόνα της κατάστασης της χώρας, αλλά και ρεαλιστικές αποτυπώσεις για το τι πρέπει να αναταχθεί άμεσα. 

 

Στη Δημοκρατική Συμπαράταξη επισημαίνουν ότι οι μεταρρυθμίσεις έχουν πολιτικό και ιδεολογικό πρόσημο και πρέπει μια προοδευτική παράταξη να έχει στίγμα στο τι προωθεί. Όπως επισημαίνουν, αν η Ν.Δ. θέλει να ικανοποιήσει την ισοπέδωση των εργασιακών σχέσεων ή της προστασίας του περιβάλλοντος στο όνομα της ανάπτυξης, οι ίδιοι δεν βαφτίζουν τη διαδικασία αυτή μεταρρύθμιση και θα πρέπει επ’ αυτού το Ποτάμι να προσέλθει με θέσεις στον διάλογο. 

 

Στο μεταξύ η Φώφη Γεννηματά βρέθηκε τις τελευταίες μέρες στην Κρήτη ξεκινώντας την περιοδεία της ανά την Ελλάδα για τη δημιουργία των περιφερειακών δομών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, που, όπως εκτιμούν στο ΠΑΣΟΚ, θα αποτελέσουν τους πυρήνες ανασυγκρότησης του χώρου. Η Γεννηματά δεν ξεκίνησε από το κάποτε κάστρο του ΠΑΣΟΚ τις επισκέψεις της, αφού θέλει να εκμεταλλευτεί την οργή των αγροτών της Κρήτης για τις κυβερνητικές προτάσεις και να επανασυσπειρώσει απογοητευμένους ψηφοφόρους που το εγκατέλειψαν την τελευταία πενταετία δίνοντας στον ΣΥΡΙΖΑ ποσοστά άνω του 40%. 

 

Από την Κρήτη επανέλαβε την πρόσκλησή της σε κοινοβουλευτικά και μη κόμματα κλείνοντας εκ νέου το μάτι στον Γιώργο Παπανδρέου, που δηλώνει ανοιχτός σε διάλογο, ενώ πολλοί εξέλαβαν ως βολή προς τον Ευάγγελο Βενιζέλο το ότι η νέα προσπάθεια δεν πρόκειται «να μεταβληθεί σε φρούριο με τιμάρια δήθεν βαρόνων». 

 

Ο Βενιζέλος από την άλλη έκανε επίδειξη πολιτικής δύναμης, συσπειρώνοντας φίλους και συνεργάτες από τα παλιά, από τον Λεωνίδα Γρηγοράκο και τον Σπύρο Λυκούδη μέχρι τον Πέτρο Ευθυμίου και τον Άδωνι Γεωργιάδη, σε εκδήλωση που έκανε με τον όμιλο προβληματισμού που έχει δημιουργήσει, τον ekyklo, με βασικό ερώτημα στη συζήτηση αν «υπάρχει λύση στο πολιτικό πρόβλημα» και την παρουσία, μεταξύ άλλων, του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργου Προβόπουλου. 

 

Ο Βενιζέλος δεν μπήκε αναλυτικά στη συζήτηση για την Κεντροαριστερά, αρκούμενος μόνο να πει ότι τα δίπολα αριστερά – δεξιά, μνημόνιο – αντιμνημόνιο έχουν δημιουργήσει προβλήματα και ότι θα ήθελε ο μεσαίος χώρος, το προοδευτικό Κέντρο, να είναι ηγεμονική δύναμη.