Καλοκαίρι, καιρός για παραλίες. Συνήθως τέτοια εποχή οι εκδοτικοί οίκοι προτείνουν στους αναγνώστες βιβλία για την ξαπλώστρα, ευκολοδιάβαστα για να περνάει η ώρα ευχάριστα κάτω από τον καυτό ελληνικό ήλιο. Με αυτό το δεδομένο, αλλά και λόγω του… timing έκδοσής του, πολλοί χαρακτήρισαν το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη, εκτενή αποσπάσματα του οποίου διαβάσαμε στον κυριακάτικο Τύπο, ως ένα ελαφρό ανάγνωσμα κατάλληλο για την αμμουδιά. 

Στις σελίδες του περιλαμβάνεται αρκετή ίντριγκα ώστε να γίνει η κατάλληλη διαφήμιση, ενώ το όνομα του συγγραφέα εγγυάται ότι η αφήγηση θα είναι γλαφυρή.

Από την άλλη υπάρχουν και κάποιοι που θεωρούν ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών, ένας βασικός παίκτης του… «τσαμπουκά» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ της πρώτης περιόδου, έχει πάρα πολλά να πει για τα όσα έγιναν πίσω από κλειστές πόρτες, και θα πρέπει να τον ακούσουμε – διαβάσουμε επί της ουσίας – προσεκτικά. Το θέμα είναι, είτε αν πρόκειται για ένα «Άρλεκιν» είτε για το ντοκουμέντο μιας εποχής, ότι ο Βαρουφάκης κατάφερε να σηκώσει κουρνιαχτό. Για μία ακόμα φορά… 

 

Παρά το γεγονός ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών εμφανίζει τον εαυτό του ως τον άνθρωπο που εισήγαγε στην πολιτική πραγματικότητα της ελληνικής κρίσης τη «θεωρία των παιγνίων» και τις επιλογές υψηλού ρίσκου, πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι αυτή την περίοδο κινείται στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση. Όπως αναφέρουν, ο Γιάνης Βαρουφάκης κάνει ένα επίμονο επικοινωνιακό παιχνίδι μηδενικού ρίσκου.

 

Συμπεριφερόμενος ως «ενοχλητική μύγα» προς την κυβέρνηση και ως «κόκκινο πανί» προς την αντιπολίτευση κερδίζει συνεχόμενη δημοσιότητα δίχως κανέναν κίνδυνο να βρεθεί αντιμέτωπος – στο άμεσο μέλλον – με οποιονδήποτε μηχανισμό λογοδοσίας. Πρόσφατα σε πρωτοσέλιδο καθημερινής εφημερίδας επισειόταν ο κίνδυνος παραγραφής τυχόν αδικημάτων του Γιάνη Βαρουφάκη την περίοδο της υπουργίας του λόγω της παρέλευσης δυο κοινοβουλευτικών συνόδων. Πράγμα που είναι τυπικά αληθές. Επίσης, είναι ξεκάθαρη η άρνηση της κυβέρνησης για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής με αντικείμενο το πρώτο οκτάμηνο της διακυβέρνησής της. 

 

Με αυτά ως δεδομένα ο πρώην υπουργός Οικονομικών έχει τη δυνατότητα να λέει ό,τι θέλει. Λόγω της ιδιότητάς του μπορεί να επικαλείται, προς επίρρωσιν των ισχυρισμών του, κορυφαίες κυβερνητικές διαδικασίες χωρίς θεσμική υπόσταση και δημοσιότητα. Έτσι, λοιπόν, οι κατά καιρούς δηλώσεις του περί του ότι είναι έτοιμος να βρεθεί απέναντι σε Εξεταστικές Επιτροπές, Ειδικά Δικαστήρια, ακόμη και «στρατοδικεία», όπως ο ίδιος έχει αναφέρει, μπορούν να εκληφθούν ως κομπορρημοσύνες. 

 

Όπως εκτιμούν πηγές προσκείμενες στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Γιάνης Βαρουφάκης «κρατάει ζεστό το πολιτικό του κεφάλαιο» και, ταυτοχρόνως, αποδεικνύεται ότι μπορεί να διαχειριστεί μαεστρικά τη διατήρηση των αποστάσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο βιβλίο του «Adults in the room» που κυριαρχεί στην ειδησεογραφία των τελευταίων ημερών αφότου προέκυψε η… ελληνική μετάφραση, ο πρώην υπουργός Οικονομικών, παρά το γεγονός ότι βάλλει εναντίον συγκεκριμένων συνεργατών του πρωθυπουργού, είναι ιδιαίτερα φειδωλός στις εκτιμήσεις του για τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα. Ενδεικτικό είναι ότι στο βιβλίο ο πρωθυπουργός εμφανίζεται προβληματισμένος, κουρασμένος, πιεσμένος, ακόμη και «μαγεμένος». Σε καμία όμως περίπτωση η πρωθυπουργική περσόνα δεν παρουσιάζεται ως ο ιθύνων νους για τις επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015, αλλά ως ο κριτής εισηγήσεων και ο άνθρωπος που αποφάσισε έναν συμβιβασμό. 

 

Επί της ουσίας εκτιμάται ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης κλείνει πολλές πόρτες προς τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, όχι όμως και την κεντρική. Μόνη παραφωνία σε αυτή την τακτική θεωρείται η τελευταία δήλωσή του: «Ο κοινός νους απαιτεί από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό είτε να ζητήσει δημοσίως συγγνώμη από τους κ.κ. Σαμαρά-Στουρνάρα, είτε να δηλώσει ευθαρσώς ότι η μετακύλιση του ομολόγου Στουρνάρα δεν βοηθά στην απόδραση της χώρας από την χρεοδουλοπαροικία. Τρίτη επιλογή κ. Τσίπρα δεν έχετε!», ανέφερε ο Γιάνης Βαρουφάκης σχολιάζοντας, μεταξύ άλλων, την έξοδο της χώρας στις αγορές. 

 

Από την πλευρά της Ν.Δ. ο Γιάνης Βαρουφάκης θεωρείται ως το ιδανικό πρόσωπο προκειμένου να ενσαρκώσει την εικόνα μιας τυχοδιωκτικής, ανεύθυνης, παιδαριώδους και αμετροεπούς πολιτικής. Τα χαρακτηριστικά, δηλαδή, που αποδίδει η αξιωματική αντιπολίτευση στον ΣΥΡΙΖΑ και, σύμφωνα με εκτιμήσεις κορυφαίων στελεχών της, υφίστανται ακόμη αλλά παραμένουν σκόπιμα εν υπνώσει. 

 

Είναι χαρακτηριστική η δήλωση που έκανε μόλις τη Δευτέρα ο «γαλάζιος» κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Μάκης Βορίδης σε διαρκή επιτροπή της Βουλής. Αναφερόμενος στη φύση της διακυβέρνησης υποστήριξε πως «ορισμένοι μπερδεύονται. Αυτή η Αριστερά που κάνει αποκρατικοποιήσεις, αυτή η Αριστερά που έχει φορολογήσει τους ανθρώπους των 600 ευρώ, αυτή η Αριστερά που κόβει το χιλιάρικο, η Αριστερά που έχει πάρει τους καλύτερους βαθμούς από την τρόικα, είναι δυνατόν; Δεν θα είναι Αριστερά, κάτι άλλο είναι. Όμως, εγώ πάντα υποστήριζα ότι αυτό αποτελεί τακτική αναδίπλωση. Τι, δηλαδή; Στην πραγματικότητα κερδίζει χρόνο, δεν θέλει να έρθει σε πλήρη σύγκρουση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, γιατί δεν έχει σήμερα τους συσχετισμούς, προκειμένου να δημιουργήσει ερείσματα, έστω θυσιάζοντας το εισόδημα του ελληνικού λαού». 

 

Ουσιαστικά, δηλαδή, ο Μάκης Βορίδης και η Ν.Δ. θεωρούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αναζητεί τον κατάλληλο χρόνο για να επιστρέψει σε πολιτικές επιλογές τύπου Βαρουφάκη. Ακριβώς για τον λόγο αυτό η αξιωματική αντιπολίτευση επιμένει να κρατά στην επικαιρότητα την υπόθεση του καλοκαιριού του 2015 με τον πρώην υπουργό Οικονομικών στο επίκεντρο. 

 

Ένας ευφυής άνθρωπος, όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης, είναι σαφές ότι αντιλαμβάνεται τη συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία. Όπως όλα δείχνουν ξέρει και να την εκμεταλλευτεί, αξιοποιώντας τα αντανακλαστικα τόσο της κυβέρνησης όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, διαβλέποντας αντιδράσεις και πατώντας τα κατάλληλα επικοινωνιακά «κουμπιά». Εν ολίγοις, εφαρμόζει τη «θεωρία των παιγνίων» πάνω στο πολιτικό σύστημα μένοντας στον «αφρό» της επικαιρότητας, χωρίς ιδιαίτερο πολιτικό κόστος από οποιαδήποτε κατεύθυνση. 

 

Ας μην ξεχνάμε ότι κουβαλάει μια σημαντική πολιτική «προίκα». Αυτή του πρώτου σε σταυρούς υποψήφιου βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ στην κομβική περιφέρεια της Β’ Αθηνών σε εκλογές που έγιναν μόλις πριν από δυόμισι χρόνια. Στοιχείο πάντα αξιοπρόσεκτο στην πολιτική και μόνιμο εφόδιο, ως υποθήκη, για μελλοντικές πολιτικές συμμαχίες σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο.