Εξηγήσεις για το κόστος και τις λεπτομέρειες της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας για τα F16 έδωσε ο πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής απαντώντας σε ερώτηση του επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρου Θεοδωράκη. Μάλιστα, ο Αλέξης Τσίπρας, απαντώντας και σε κατηγορίες που διατυπώνονται στον Τύπο σχετικά με τα αντισταθμιστικά οφέλη (AΩ) τα οποία διαχρονικά υπήρξαν παράθυρο για διακίνηση μιζών, είπε ότι από εδώ και στο εξής καταργούνται, και μόνο στοχευμένες και κοστολογημένες εξαιρέσεις θα υπάρξουν εάν πρόκειται για να βοηθηθεί η ΕΑΒ (υποκατεσκευές, κλπ).

Ο πρωθυπουργός ξεκίνησε την τοποθέτησή του με μια γενικότερη αποτίμηση του ταξιδιού στις ΗΠΑ παρουσιάζοντας τα απτά και χειροπιαστά αποτελέσματα της επίσκεψής του στο Σικάγο και την Ουάσιγκτον. Απτό αποτέλεσμα είπε είνα: 

• το γεγονός οτι για πρώτη φορά ακούσαμε τον πρόεδρο των ΗΠΑ να μιλά δημόσια για την ανάγκη ελάφρυνσης του ελληνικού δημοσίου χρέους και να δεσμεύεται για στενή παρακολούθηση του θέματος αυτού, είπε ο πρωθυπουργός στην Βουλή στη συζήτηση για τα αντισταθμιστικά των F-16 και την βάση της Σούδας και πρόσθεσε: “Απτό αποτέλεσμα η δήλωση του ότι η ελληνική οικονομία στέκεται στα πόδια της.
• η σύσταση ομάδας εργασίας μεταξύ των υπουργών μας για επενδύσεις στην Ελλάδα.
• η ανακοίνωση για κατασκευή σταθμού υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη ενώ είμαστε η δεύτερη χώρα στην Ευρώπη που ανοίγει τις πύλες της για εισαγωγή σχιστολιθικού αερίου.
• η αναγνώριση ότι η επόμενη ΔΕΘ που τιμώμενη χώρα θα είναι οι ΗΠΑ θα αποτελέσει σημείο καμπής για τις αμερικανικές επενδύσεις.
• η αναγνώριση της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή.
• η διαβεβαίωση από πλευράς της διευθύντριας του ΔΝΤ ότι η Ελλάδα πέρασε τον κάβο, ότι δεν απαιτούνται νέα μέτρα και ότι θα κρατήσουν εποικοδομητική στάση στις διαπραγματεύσεις για την γ’ αξιολόγηση”.

 

Ανάγκη αναβάθμιση των F16… χθες 

Ακολούθως ο πρωθυπουργός πέρασε στο κυρίως σκέλος απαντώντας στην ερώτηση του Σταύρου Θεοδωράκη.

Ως προς την αναγκαιότητα της πρωτοβουλίας για την αναβάθμιση των F16 σημείωσε πως η κρίση από την οποία βγαίνουμε δεν πρέπει να έχει κόστος αναντίστρεπτο στην αποτρεπτική ικανότητα της χώρας αποτρεπτική ικανότητα της χώρας – μάλιστα ανακοίνωσε ότι το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα παρουσιάσει συνολικό σχέδιο για την ανασυγκρότηση του στρατεύματος και της αναβάθμισης και συντήρησης του εξοπλισμού.

Σε αυτή την εποχή, οι προκλήσεις είναι πολλές και η εγρήγορση πρέπει να είναι διαρκής, τόνισε.

Όσο για το θέμα των μαχητικών ο πρωθυπουργός παρέπεμψε στην ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων που έχει διατυπώσει επιτακτικό αίτημα για τον εκσυγχρονισμό των συστημα΄των τους ήδη από το 2009. Όπως είπε ο κίνδυνος ήταν «αν δεν δράσουμε τώρα μπορεί την επόμενη πενταετία η πολεμική αεροπορία να χάσει ένα σημαντικό μέρος της αποτρεπτικής της ισχύος». «Έχει κριθεί ότι είναι αναγκαία η αναβάθμιση του στόλου χθες», πρόσθεσε. Αναφορικά με την αναβάθμιση εξήγησε ότι θα ενσωματωθούν  στα υπάρχοντα νέες τεχνολογίες ώστε να είναι «διαλειτουργικά» με τα μαχητικά 5^ης γενιάς. Οι επιλογές που είχαμε, είπε, ήταν είτε να ακούσουμε τις συστάσεις των αξιωματικών της πολεμικής αεροπορίας ή να τις αγνοήσουμε για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας.

 

Το κόστος υπό διαρπαγμάτευση – Δε θα υπάρξουν ΑΩ

Αναφορικά με το κόστος της συμφωνίας ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι αυτό  θα ενταχθεί στην ήδη υπάρχουσα προϋπολογισμένη δαπάνη για τους εξοπλισμούς του υπουργείου Άμυνας, επομένως δεν πρόκειται καν για νέα δαπάνη και πόρρω απέχει από το να είναι «η αγορά του αιώνα» όπως κατηγορήθηκε η κυβέρνηση από διάφορες διαρροές και ΜΜΕ. 

Ειδικότερα ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι σαφής θέση της ηγεσίας των ενόπλων δυνάμεων είναι ότι λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας καθίσταται αβέβαιη ή αδύνατη η πιθανότητα αναβάθμισης των μαχητικών στο μέλλον και  πολύ ακριβότερη.

Στη συνέχεια εξήγησε τη διαδικασία:

Από τις ένοπλες δυνάμεις στάλθηκε ένα letter of request προς τις ΗΠΑ και ζητήθηκε τιμή προσφοράς για την αναβάθμιση του συνόλου του στόλου ή μέρους του στόλου. Η επίσημη επιστολή αναμένεται από τις ΗΠΑ τις επόμενες ημέρες και όταν θα έρθει στο υπουργείο Άμυνας θα τεθεί υπόψη των ενδιαφερόμενων.

Στις ΗΠΑ, είπε ο πρωθυπουργός, η κυβερνητική αποστολή έμαθε το  περιεχόμενο της επιστολής, το οποίο δεν έχει έρθει επισήμως, αναμένεται περί τις αρχές Νοεμβρίου.

Σημείωσε επίσης ότι το σύνολο των αεροσκαφών για το οποίο ζητήθηκε Letter of request ήταν 123 αεροσκάφη  για τα οποία η αμερικανική πλευρά ζήτησε από το Κογκρέσο μια έγκριση προκειμένου να γίνει διαπραγμάτευση. Η έγκριση ανέρχεται στα 2,4 δις δολ ή περίπου 2 δις ευρώ, ποσό πάνω στο οποίο «εδώ στήθηκε η σπέκουλα, από κάποιους  που από άγνοια ή δόλο μίλησαν για σπατάλη και συμφωνάι του αιώνα

Δεν υπάρχει συμφωνία αλλά αίτημα και διαπραγμάτευση, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός  και εξηγώντας περαιτέρω είπε πως το Κογκρέσο εγκρίνει το ανώτατο ποσό που μπορεί να φτάσει η συμφωνία, όμως το ποσό που μπορεί να διαθέσει η Ελλάδα – και αυτό το έχει καταστήσει σαφές στην άλλη πλευρά –  είναι 1,1 δις ευρω και μάλιστα ελήφθησαν  διαβεβαιώσεις ότι η πληρωμή θα γίνει σε βάθος δεκαετίας, περίπου 100 εκ το χρόνο.

Ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι αυτή δεν είναι καινούρια πρακτική και παρέπεμψε στην Υπουργία Σπ. Σπηλιωτόπουλου όπου από 3,6 δις, έγινε παραλαβή για 1,7 δις.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο καυτό ζήτημα των αντισταθμιστικών ωφελημάτων όπως λέγονται και για τα οποία ο πρωθυπουργός τόνισε ότι  στο παρελθόν «μόνο κατ’ ελάχιστον έχουν δικαιολογήσει τον τίτλο, γιατί μονάχα ένα μικρό μέρος του αξιοποιήθηκε για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας». Μέσα από την «κερκόπορτα» των ΑΩ διακινήθηκαν μίζες, στήθηκαν μηχανισμοί διασπάθισης δημοσίου χρήματος. «Θα είμαι ξεκάθαρος, δεν πρόκειται να περιλάβουμε στην εν λόγω συμφωνία και στην κάθε συμφωνία από εδώ και στο εξής ΑΩ. Τα  λάθη του παρελθόντος δε θα τα κάνουμε. Με μια πιθανότητα εξαίρεσης σε ό,τι αφορά την ΕΑΒ αλλά κι εκεί συγκεκριμένα και κοστολογημένα, για να ωφεληθεί η βιομηχανία». «Εμείς θα επιδιώξουμε τη μεγαλύτερη δυνατή μείωση του κόστους, τιμούμε το τελευταίο ευρώ του φορολογούμενου» κατέληξε.

«Μύθος» η συμφωνία – μαμούθ για Σούδα

Αναφορικά με τη Σούδα ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι στήθηκε μύθος για δήθεν μαμούθ συμφωνία που περιλαμβάνει τη Σούδα και «τώρα μας ζητάτε να απολογηθούμε γιατί δεν υλοποιήσαμε τον μύθο που κάποιοι στήσανε». Σημείωσε ότι η ανανέωση της συμφωνίας για τη Σούδα γίνεται σε ετήσια βάση από όλες τις κυβερνήσεις. Είπε ότι πράγματι στην Αμερική αναφέρθηκε στη σημασία της Σούδας και στην ανάγκη να δούμε την πιθανότητα αναβάθμισής της και του ρόλου των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε αυτή, μια αναβάθμιση μας αφορά και εμάς. Ωστόσο είπε, ότι η συζήτηση αυτή συνδέεται με σοβαρά γεωστρατηγικού χαρακτήρα ζητήματα, κι επομένως δε μπορεί να γίνει με «προχειρότητα».

Συμφώνησε με την ιδέα του Σταύρου Θεοδωράκη περί ενός εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας αν και όπως είπε δεν είναι ώριμη ακόμη .

Κατά τη δευτερολογία του ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι η υπόθεση της αναβάθμισης δεν προέκυψε ως αντάλλαγμα σε κάποιον, ούτε προχθές, αλλά αποτελεί χρόνιο αίτημα. Από εκεί και πέρα καλωσόρισε τη στάση του Σταύρου Θεοδωράκη καθώς όπως είπε στη δευτερολογία του μετατοπίστηκε από το «τα δώσατε όλα» στο «δεν έχετε σχέδιο», κάτι που ο Αλέξης Τσίπρας επιχείρησε να καταρρίψει αναφερόμενος στην γενικότερη εικόνα της οικονομίας και τις ενδείξεις σταδιακής ανάκαμψης. Αυτά δεν έγιναν από μόνα τους, είπε ο Αλέξης Τσίπρας.

Επίσης, απαντώντας στις αιχμές Θεοδωράκη ότι παρουσίασε με υπερβολή τα αποτελέσματα της επίσκεψης στης ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός αρχικώς ανέφερε ότι εκπροσώπησε τη χώρα ως πρωθυπουργός και όχι αρχηγός μιας παράταξης και υπερασπίστηκε τα εθνικά συμφέροντα. Και επέμεινε στη σημασία της τοποθέτησης Τραμπ για το χρέος, επισημαίνοντας ότι όταν είχε μόλις εκλεγεί τα μηνύματα που εξέπεμπε ήταν ότι το ζήτημα του χρέους είναι ευρωπαϊκό θέμα, δηλαδή του Σόιμπλε, οπότε «ας το λύσει αυτός». Σήμερα, πρόσθεσε, έχουμε μια εικόνα στην πάγια γραμμή της διοίκησης Ομπάμα, αλλά και  να διαβεβαιώνει ότι θα παίξει ρόλο, ότι η Ελλάδα είναι αξιόπιστος σύμμαχος και το χρέος δεν είναι μόνο ευρωπαϊκή υπόθεση.

Θεοδωράκης: Γαλαντόμος ο Τσίπρας στις ΗΠΑ 

Ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης αναγνώρισε την ανάγκη εκσυγχρονισμού των F-16 αλλά στάθηκε στα περισσότερα ανταλλάγματα που θα έπρεπε να πάρει η χώρα. Μίλησε για αδυναμία του πρωθυπουργού να εξασφαλίσει ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ, αξιοποιώντας ιδιαίτερα την σημασία που έχει για τους Αμερικανούς η βάση της Σούδας ενώ χαρακτήρισε τον πρωθυπουργό «γαλαντόμο». 

«Οι περισσότεροι ειδικοί έχουν προκρίνει τον εκσυγχρονισμό των F16. Με ποιο τίμημα όμως; Σε πόσα χρόνια; Με ποιους ρυθμούς; Ειδικά σε μια περίοδο κρίσης και ανέχειας έπρεπε να απαντήσετε σε αυτά τα ερωτήματα, στο εσωτερικό της χώρας, πριν φανείτε τόσο γαλαντόμος στο εξωτερικό. Για πόσα δισεκατομμύρια αλήθεια μιλάμε; 2,4; 1,1; Και πού θα βρεθούν αυτά τα λεφτά; Πότε; Εις βάρος ποιων στρωμάτων της κοινωνίας;» σημείωσε ο επικεφαλής του Ποταμιού, κάνοντας λόγο για «πρόγραμμα-μαμούθ». 

Ο Σταύρος Θεοδωράκης είπε πως κατά την επίσκεψη του στην Ουάσινγκτον ο πρωθυπουργός «έδειξε μια περίεργη για τον ίδιο και για το κόμμα του δεκτικότητα στα όσα ζήτησε η άλλη πλευρά» ενώ στο στόχαστρό του έβαλε και τον υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο. «Δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη στον συγκυβερνήτη σας, υπουργό Αμύνης, που αντιμετωπίζει το υπουργείο ως εφαλτήριο για τις ανορθόδοξες φιλοδοξίες και επιλογές του, ενώ παράλληλα λέει συνεχώς ψέματα στην Βουλή», ανέφερε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του Ποταμιού.