Όποια και αν είναι η ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών, η φορολογική πολιτική της χώρας είναι δεδομένο ότι θα κυριαρχήσει στην προεκλογική ατζέντα. Φάνηκε ξεκάθαρα κατά τη διάρκεια της προχθεσινής συζήτησης στη Βουλή. Για τις συντάξεις και το νομοσχέδιο διατήρησης αυτών στο ύψος τους υποτίθεται ότι γινόταν η συζήτηση, αλλά στην πορεία η αντιπαράθεση έφτασε στους φόρους.

 

● Ο κατάλογος με τα 29 φορολογικά μέτρα που επέβαλε η σημερινή κυβέρνηση έγινε «σημαία» στα χέρια του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

● Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός απάντησε παραθέτοντας τα «έργα και ημέρες» των κυβερνήσεων και συγκυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, αλλά και τον συνολικό λογαριασμό των μέτρων ύψους 65 δισ. ευρώ που επιβλήθηκαν από το 2009 μέχρι το 2014.

 

Αυτή η συζήτηση στη Βουλή ήταν «δείγμα γραφής» και όχι σύμπτωση. Η κάθε πλευρά έχει τη στρατηγική της και θα αρχίσει να την ξεδιπλώνει πολύ γρήγορα.

● Η Νέα Δημοκρατία θα επιδιώξει να πείσει την κοινή γνώμη ότι αυτή είναι η πολιτική δύναμη που θα… χτυπήσει την υπερφορολόγηση με το οικονομικό πρόγραμμα που έχει συντάξει, κατηγορώντας ταυτόχρονα την κυβέρνηση για την οικονομική εξόντωση των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας προκειμένου να χρηματοδοτούνται τα έκτακτα μερίσματα και τα πάσης φύσεως επιδόματα.

● Η κυβέρνηση, από την άλλη πλευρά, θα χτυπήσει την «αξιοπιστία» του οικονομικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας προσπαθώντας να αποδείξει ότι το πακέτο των εξαγγελιών του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ είναι αδύνατον να χρηματοδοτηθεί από τη στιγμή που έχει φύγει από το προσκήνιο η περικοπή των συντάξεων.

 

Η μεγάλη προεκλογική μάχη θα δοθεί γύρω από το αφορολόγητο και την επικείμενη μείωσή του.

● Η κυβέρνηση θα επιδιώξει να εμφανιστεί ως η «εγγυήτρια δύναμη» της διατήρησης του αφορολογήτου στα σημερινά επίπεδα κατηγορώντας ταυτόχρονα την αξιωματική αντιπολίτευση ότι οι μειώσεις φορολογικών συντελεστών που έχει υποσχεθεί έχουν προϋπολογίσει τα 2 δισ. ευρώ οφέλους από τη μείωση της έκπτωσης φόρου από τα 1.900 ευρώ που είναι σήμερα στα 1.200 ευρώ.

● Η Νέα Δημοκρατία θα επιχειρήσει να προτάξει το γεγονός ότι με τη διατήρηση του αφορολογήτου στα ίδια επίπεδα θα χαθεί κάθε ελπίδα μείωσης των φορολογικών βαρών για τη μεσαία τάξη, η οποία σηκώνει όλο το φορτίο. Μόλις προχθές αποκαλύφθηκαν τα στοιχεία που δείχνουν ότι το 19% των φορολογουμένων πληρώνουν περίπου το 90% των φόρων στην Ελλάδα.

 

Η επικείμενη εκλογική αναμέτρηση θα αποτελέσει τη «σύγκρουση δύο κόσμων».

● Ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει να εμφανιστεί ως ο υπερασπιστής των πολλών με τα χαμηλά εισοδήματα.

● Η Νέα Δημοκρατία θέλει να πλασαριστεί ως η πολιτική δύναμη που θα υποσχεθεί κίνητρα στα παραγωγικά κομμάτια του πληθυσμού, με στόχο την ανάπτυξη αλλά και την αποτροπή της φυγής ανθρώπινου δυναμικού στο εξωτερικό.

 

Και για τις δύο αυτές επιχειρηματολογίες υπάρχει «ακροατήριο». Μπορεί η μεγάλη πλειονότητα να είναι αυτοί που δηλώνουν περιορισμένα εισοδήματα, ωστόσο η λεγόμενη «μεσαία τάξη» αποτελεί πολύ δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας, το οποίο είθισται να λειτουργεί ως «βαρόμετρο» στις εκλογές. Οι στρατηγικές των δύο κομμάτων όσον αφορά τη φορολογική πολιτική φαίνεται να ξεδιπλώνονται ως εξής:

 

Όταν ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος ερωτήθηκε για το θέμα της μείωσης του αφορολογήτου, συνέστησε υπομονή. Το ίδιο είχε κάνει και το περασμένο καλοκαίρι, όταν είχε ερωτηθεί για το θέμα των συντάξεων.

 

Προφανώς ο υπουργός Οικονομικών γνωρίζει ότι το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά κυρίως πολιτικό. Ένα «χαρτί» εν όψει της εκλογικής αναμέτρησης, το οποίο η κυβέρνηση μπορεί να το χρησιμοποιήσει είτε οι εκλογές γίνουν στο τέλος της θητείας είτε πρόωρα, μέσα στην άνοιξη.

● Αν αποφασιστεί οι εκλογές να γίνουν μέχρι τον Μάρτιο, η κυβέρνηση θα προβάλει τη διαπραγματευτική της νίκη για το θέμα των συντάξεων προκειμένου να υποσχεθεί ότι με τον ίδιο ακριβώς τρόπο θα εξασφαλίσει και τη διατήρηση του αφορολογήτου στα σημερινά επίπεδα.

● Αν πάλι οι εκλογές γίνουν το φθινόπωρο, η κυβέρνηση έχει όλο το χρονικό περιθώριο να καταλήξει σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους μέσα στο καλοκαίρι, ώστε να «μπλοκάρει» την αύξηση του αφορολογήτου.

 

Μπλοκάρισμα της αύξησης του αφορολογήτου για την κυβέρνηση μπορεί να σημαίνει όχι μόνο προστασία του εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων, αλλά και απαξίωση του οικονομικού προγράμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι αναφορές που έκανε ο πρωθυπουργός δεν ήταν τυχαίες.

Η κυβέρνηση θέλει να «περάσει» προς τα έξω ότι το οικονομικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας έχει στηριχθεί και στη μείωση των συντάξεων και στη μείωση του αφορολογήτου. Χωρίς αυτά τα δύο μέτρα, πρακτικά θα πρέπει να αναζητηθούν πηγές χρηματοδότησης των μέτρων που έχουν προταθεί από τη Ν.Δ., των οποίων το κόστος φτάνει τα 6 δισ. ευρώ.

 

Προφανώς η κυβέρνηση θα επιδιώξει να απαξιώσει τις εξαγγελίες της Νέας Δημοκρατίας κατηγορώντας την ότι θα πρέπει είτε να μειώσει δραστικά τις δημόσιες δαπάνες είτε να ανοίξει θέμα επαναδιαπραγμάτευσης των δημοσιονομικών στόχων για την επίτευξη των οποίων έχει δεσμευτεί η χώρα μέχρι και το 2022.

Ο Τσακαλώτος, από τη Νέα Υόρκη όπου βρέθηκε, έδωσε και αυτός το στίγμα ότι η φορολογική πολιτική θα βρεθεί στο επίκεντρο. Όπως είπε, αν θα είχε τη δυνατότητα να παραμείνει υπουργός Οικονομικών για τα επόμενα 3-4 χρόνια, θα έριχνε το βάρος στην αλλαγή του φορολογικού πλαισίου, ώστε το σύστημα να καταστεί πιο απλό και πιο δίκαιο.

 

Μάλιστα ο Τσακαλώτος θέλησε να εστιάσει στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων και όχι στη φορολογία των επιχειρήσεων, για τις οποίες η κυβέρνηση φαίνεται να αρκείται στην προωθούμενη μείωση του συντελεστή από το 29% που είναι σήμερα στο 25% μέχρι το 2022.

Γιατί ο υπουργός Οικονομικών κλείνει το… μάτι στα φυσικά πρόσωπα; Διότι γνωρίζει ότι από μόνη της η ακύρωση της μείωσης του αφορολογήτου δεν αρκεί. Κανείς δεν εκτιμά το ότι δεν χάνει κάτι που ήδη έχει. Εκτιμά περισσότερο το να αποκτήσει κάτι που δεν έχει.

 

Γι’ αυτό και η κυβέρνηση αναμένεται να προωθήσει – σε επίπεδο εξαγγελιών, εφόσον οι εκλογές γίνουν νωρίς – μειώσεις φόρων μαζικής απόδοσης, όπως είναι η αλλαγή στον κατώτερο συντελεστή της φορολογικής κλίμακας ή ακόμη και η (ήδη εξαγγελθείσα) μείωση του ΦΠΑ από το 24% που είναι σήμερα στο 22%.

 

Η Νέα Δημοκρατία θα επικεντρωθεί στο να κατηγορήσει την κυβέρνηση για τη φορολογική εξόντωση του πιο παραγωγικού τμήματος του πληθυσμού.

Μπορεί η κουβέντα περί υπερφορολόγησης να αφορά μια μειονότητα στην Ελλάδα – άλλωστε μόλις προχθές ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο τα στοιχεία που δείχνουν ότι το 19% των φορολογουμένων πληρώνει περίπου το 90% του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων –, από την άλλη όμως το να φτάνει μια χώρα να φορολογεί με συντελεστές της τάξεως του 55% τα εισοδήματα των πολιτών σίγουρα… κόβει τα φτερά σε κάθε πρόθεση για αύξηση της παραγωγικότητας ή για βελτίωση του εισοδήματος.

 

Εκτός από τις κατηγορίες προς την αντιπολίτευση, η Νέα Δημοκρατία θα επιχειρήσει να προβάλει τα οφέλη του δικού της οικονομικού προγράμματος, το οποίο προβλέπει μειώσεις φόρων που καλύπτουν και τη μεσαία τάξη.

 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ΕΝΦΙΑ.

● Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έχει φτιάξει ένα καθεστώς μειώσεων το οποίο ευνοεί κατά κύριο λόγο τη μικρή περιουσία (σ.σ.: η έκπτωση του 30% στην πραγματικότητα αφορά μόνο όσους έχουν περιουσία έως 60.000 ευρώ), η Νέα Δημοκρατία θέλει να κάνει «οριζόντιες» μειώσεις ώστε να κερδίσουν κάτι και αυτοί που έχουν περιουσίες της τάξεως των 200.000 – 250.000 ευρώ ή και παραπάνω.

● Από την άλλη, η Νέα Δημοκρατία προωθεί επίσης τη μείωση του βασικού συντελεστή της φορολογικής κλίμακας, από το 22% που είναι σήμερα, ακόμη και στο 9%, τουλάχιστον για το τμήμα του εισοδήματος έως 10.000 ευρώ. Αυτή η αλλαγή – η οποία κοστίζει αρκετά σε δημοσιονομικό επίπεδο – δεν ευνοεί μόνο τους έχοντες πολύ χαμηλά εισοδήματα, αλλά το σύνολο των φυσικών προσώπων.

 

Η Νέα Δημοκρατία έχει επίσης πολλούς λόγους για να στραφεί κατά της κυβέρνησης. Ο κατάλογος με τους 29 φόρους που αυξήθηκαν από το 2015 μέχρι και το 2018 ήταν μια… πρόγευση. Το επόμενο διάστημα θα προβληθούν και άλλα στοιχεία.

Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει πρωταθλήτρια στην έμμεση φορολογία και για το 2019 είναι ένα από αυτά τα στοιχεία. Το γεγονός ότι, παρά τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από την 1.1.2019, οι κρατήσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες θα παραμείνουν πάνω από το 50% είναι επίσης ένα ακόμη επιχείρημα.

 

Υπάρχουν και άλλα. Όπως το γεγονός ότι η προσπάθεια διατήρησης του αφορολογήτου συνεπάγεται και την κατάργηση όλων των ευνοϊκών μέτρων που έχουν ενσωματωθεί στο πακέτο με τα αντίμετρα, όπως είναι η μείωση του βασικού συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από το 22% που είναι σήμερα στο 20% ή επίσης και ο μηδενισμός της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα έως 30.000 ευρώ.

Το πρόβλημα για την αξιωματική αντιπολίτευση, πάντως, θα είναι το να πείσει ότι το δικό της πακέτο με τις μειώσεις φόρων είναι «μετρημένο» και εύκολο να χρηματοδοτηθεί. Διότι αλλιώς θα κινδυνεύει να μείνει κενό γράμμα…