Ο ίδιος ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, ντυμένος με το κατάμαυρο κουστούμι της παράστασης, μας υποδέχεται στην είσοδο του γκαράζ στην Πειραιώς 260 (κτίριο Α). Τσεκάρει τα εισιτήριά μας χαμογελαστός, προσφιλής, σαν να είναι «ένας από μας».

Ταπεινότητα, γύμνια και καρότο

Ο ίδιος ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, ντυμένος με το κατάμαυρο κουστούμι της παράστασης, μας υποδέχεται στην είσοδο του γκαράζ στην Πειραιώς 260 (κτίριο Α). Τσεκάρει τα εισιτήριά μας χαμογελαστός, προσφιλής, σαν να είναι «ένας από μας». Η παγιωμένη εδώ και χρόνια εικόνα του «εθνικού τελετάρχη» των Ολυμπιακών Αγώνων θολώνει λιγάκι με την τόση ταπεινότητα. Αφοπλιστικά παρών, ο καλλιτέχνης επαναλανσάρει τον εαυτό του και ίσως την τέχνη του. Οι εποχές του «Παλλάς» ανήκουν σε μια άλλη Ελλάδα, προ κρίσης.

Η performance χορού «Πρώτη ύλη», που παρουσιάζεται για δεύτερη χρονιά στο Φεστιβάλ Αθηνών, αρχίζει με τον ίδιο επί σκηνής (μετά από πολλά χρόνια). Μέσα από έναν κάδο σκουπιδιών που κουβαλάει στον ώμο, παίρνει πηλό και τον πετάει στο πάτωμα. Ξανά και ξανά, μέχρι το τέλος του μακρού, στενού διαδρόμου. Σε λίγο θα συναντήσει ένα άλλο αντρικό σώμα, ολόγυμνο (Μιχάλης Θεοφάνους) που μοιάζει με αρχαιοελληνικό άγαλμα, ένα προγονικό alter ego ή ένα δημιούργημα του ίδιου, και μαζί θα «βασανιστούν» επί σκηνής σε μια τσαρουχικής αισθητικής χορευτική συνομιλία, που έχει από όλα: πολύ (και όμορφο) γυμνό, «ακρωτηριασμούς», εμπόδια, εισβολή του ενός στον προσωπικό χώρο του άλλου, αφοδεύσεις, καρότα. Το σώμα ως αντικείμενο λατρείας, ως εμπόδιο, ως προϊόν προς εκμετάλλευση σε ένα έργο μιας «διαρκούς επανεφεύρεσης του εαυτού» όπως διάβασα.

Για μένα, αν και δεν είμαι ειδήμων της κριτικής, οι συμβολισμοί του έργου και οι ερμηνείες είναι αρκούντως ξεκάθαρες. Πιο πολύ από όσο θα ήθελα, ίσως. Νομίζω κανείς από όσους παρακολούθησαν την παράσταση δεν δυσκολεύτηκε πολύ να καταλάβει ότι τα ακρωτηριασμένα άκρα του γυμνού «αγάλματος» που στέκεται περήφανο στο βάθρο του είναι η χώρα μας που τεμαχίζεται και πουλιέται κομμάτι-κομμάτι σε τιμή ευκαιρίας. Και ότι το κατάβρεγμα με το λάστιχο του γυμνού σώματος είναι η πολυπόθητη κάθαρση, που πάντως στο θέατρο είναι πιο εύκολο να συμβεί από τη ζωή.

Το μοτίβο της παράστασης, ίδιο σε πολλές παραλλαγές, μπορεί να σε κουράσει κάποιες στιγμές. Έπειτα από λίγο, όμως, εκεί που πας να ξεχαστείς, γίνεται κάτι και ξαναπιάνεις το νήμα. Η πιο καλή στιγμή, ο ίδιος ο Παπαϊωάννου μπροστά στο μικρόφωνο να μιμείται ηχητικά τους ήχους της εσωτερικής του «έκρηξης». Είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο χορογράφος, χορευτής, σκηνοθέτης και εικαστικός ξέρει πολύ καλά να στήνει παραστάσεις για όλους. Εικαστικά άρτιες και διεισδυτικές σε ένα ευρύτερο κοινό που τον ακολουθεί ευλαβικά. Ωμός όσο πρέπει, λιτός όσο χρειάζεται, (με ένα τελάρο, ένα μαύρο πανί κι ένα τραπέζι στην «Πρώτη Ύλη», ο Παπαϊωάννου μπορεί να κάνει τέχνη και με πολλά λεφτά και με λίγα. Όμως, τι είδους καλλιτέχνης είναι στ’ αλήθεια; Πού είναι η ψυχή του; Στις καταλήψεις της «Ομάδας Εδάφους» τα πρώτα δημιουργικά χρόνια; Στα κόμικς που ζωγράφιζε μικρός στα Εξάρχεια; Δίπλα στον Ρογκ και τη Γιάννα; Στα βελούδινα καθίσματα του Παλλάς και στις ουρές της Βουκουρεστίου; Ή μήπως σε όλα μαζί;

Στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών, όπως και στο περσινό, ο Παπαϊωάννου μάλλον επιθυμεί να επαναπροσδιορίσει την καλλιτεχνική του ταυτότητα. Να ξανασυστηθεί χωρίς την ιδιότητα του «τελετάρχη», μόνο με αυτήν του καλλιτέχνη που ψάχνει πράγματα να πει. Το αν τα κατάφερε στην «Πρώτη Ύλη» εξαρτάται απολύτως από τον τρόπο που βλέπει κανείς τα πράγματα. Προσωπικά, ομολογώ ότι μαζί με τον ταλαντούχο καλλιτέχνη που υποκλίθηκε 3 φορές στο φινάλε, χειροκρότησα και τη διάσημη persona του.

Info: Έως τις 14 Ιουλίου, Πειραιώς 260

Μια Αντιγόνη που φοβάται

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.