Το Ισλαμικό Κράτος απειλεί την πρωτοκαθεδρία της οργάνωσης

Γράφει ο Βασίλης Γιαννακόπουλος, γεωστρατηγικός αναλυτής
www.geostrategy.gr
[email protected]

Το Ισλαμικό Κράτος απειλεί την πρωτοκαθεδρία της οργάνωσης

Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2014, τα δύο σημαντικότερα παρακλάδια της διεθνούς τρομοκρατικής οργάνωσης Αλ Κάιντα (Al Qaeda), η Αλ Κάιντα στο Ισλαμικό Μαγκρέμπ (Al Qaeda in the Islamic Maghreb – AQIM) και η Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (Al Qaeda in the Arabian Peninsula – AQAP), δημοσίευσαν μια κοινή δήλωση, με την οποία καλούσαν τους εξτρεμιστές ισλαμιστές του Ιράκ και της Συρίας να σταματήσουν να μάχονται μεταξύ τους και να ενωθούν ενάντια στη συμμαχία που οικοδομούν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά του Ισλαμικού Κράτους (Islamic State – IS ή Daesh).

Επιπρόσθετα, στην κοινή τους δήλωση εξέφραζαν τα συλλυπητήριά τους για τους ηγέτες του σουνιτικού ένοπλου κινήματος Ahrar al-Sham (Ισλαμικό Κίνημα των Ελεύθερων Ανδρών του Λεβάντε) που σκοτώθηκαν σε έκρηξη πριν από λίγες ημέρες.

«Η θλίψη των τζιχαντιστικών παρατάξεων για την απώλεια των καλύτερων ηγετών και γιων, σε εσωτερικές διαμάχες, δεν είναι απούσα από το μυαλό μας… Πράγματι, η φαγωμάρα ωφελεί μόνο τους γιους της Σιών, τους πιστούς του Σταυρού, τους Rawafidh (υποτιμητικός όρος για τους σιίτες), τους Nusayris (υποτιμητικός όρος για τους αλαουίτες της Συρίας)… Έπειτα, εδώ είναι η Αμερική, η επικεφαλής της απιστίας και το σύμβολο της επιθετικότητας και της τυραννίας, που χώνει το κεφάλι της εκ νέου, σέρνοντας πίσω της μια συμμαχία σταυροφόρων και αποστατών πρακτόρων… Οδηγεί μια εκστρατεία των σταυροφόρων για την καταπολέμηση του Ισλάμ και των μουσουλμάνων, προκειμένου να προκαλέσει άλλη μια τραγωδία στην Ummah (παγκόσμια μουσουλμανική κοινότητα), υπό το πρόσχημα της καταστροφής του Ισλαμικού Κράτους, όπως ισχυρίζονται… Σταματήστε τη διαμάχη μεταξύ σας και σταθείτε κατά της εκστρατείας της Αμερικής και της σατανικής της συμμαχίας…».

Μήνυμα

Τόσο η AQAP όσο και η AQIM προσπάθησαν να παροτρύνουν τις ένοπλες τζιχαντιστικές οργανώσεις στη Συρία, προκειμένου να θέσουν κατά μέρος τις διαφορές τους. Τον Μάιο του 2014, μήνες μετά την αποκήρυξη του Ισλαμικού Κράτους από την ηγεσία της Αλ Κάιντα, και ο εμίρης της Αλ Κάιντα, Ayman al-Zawahiri, αποπειράθηκε να συμφιλιώσει τις εν λόγω σουνιτικές οργανώσεις. Σε ένα μήνυμα της AQIM που δημοσιεύθηκε σε ένα τζιχαντιστικό φόρουμ τον Ιούλιο του 2014, αφενός εξήρε τις επιτυχίες των τζιχαντιστών στο Ιράκ, αφετέρου καλούσε το Ισλαμικό Κράτος «να επωφεληθεί από αυτές τις κατακτήσεις, να ξεχάσει τις μεταξύ τους διαφορές και να ανοίξει μια νέα σελίδα με τους αδερφούς του». Επίσης, η AQIM σχολίασε ότι «οι μουτζαχεντίν αδερφοί του σουνιτικού ένοπλου κινήματος Ahrar al-Sham υποστηρίζουν σθεναρά τις κατακτήσεις των αδελφών τους στο Ιράκ».

Σεβασμός

Το μήνυμα αυτό ήταν παρόμοιο με μια δήλωση που στα μέσα Ιουνίου του 2014 δόθηκε στη δημοσιότητα από τον Abu Iyad al-Tunisi, επικεφαλής της εξτρεμιστικής σουνιτικής οργάνωσης Ansar al-Sharia Tunisia. Ως γνωστόν, η Ansar al-Sharia Tunisia διατηρεί στενούς δεσμούς με την AQIM. Στη δήλωσή του λοιπόν, ο Tunisi ζητούσε και αυτός από τους τζιχαντιστές «να ενωθούν πίσω από τις επιτυχίες του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ» και ταυτόχρονα δήλωνε τον σεβασμό του τόσο προς τον Ayman al-Zawahiri όσο και προς τον εμίρη της Al-Nusrah, Abu Muhammad al-Julani. Ωστόσο, έναν μήνα αργότερα (μέσα Ιουλίου 2014), με νέο δημοσίευμα η AQIM κατέστησε απολύτως σαφές ότι «δεν συντάσσεται με το Ισλαμικό Κράτος στην αντιπαλότητά του με την Αλ Κάιντα και απορρίπτει ρητά την ίδρυση του χαλιφάτου του Ισλαμικού Κράτους».

Στις 12 Αυγούστου 2014, ο επικεφαλής θεολόγος της AQAP, Ibrahim Rubaish, εξήρε και αυτός τις νίκες των τζιχαντιστών στο Ιράκ. Έναν μήνα πριν περίπου (αρχές Ιουλίου 2014), ο Rubaish και άλλος ένας σουνίτης θεολόγος είχαν δημοσιεύσει ένα ακόμη μήνυμα, στο οποίο χαρακτήριζαν ως «δυσφημιστικές» τις ενέργειες των τζιχαντιστών ηγετών. Και πάλι όμως, το μήνυμά τους δεν περιείχε τη φράση «Ισλαμικό Κράτος».

Μάλιστα, όχι τυχαία, η δημοσίευσή του συνέπεσε χρονικά με την κυκλοφορία ενός ποιήματος του Υεμενίτη ηγέτη της AQAP, Nasir Abdel Karim al-Wuhayshi. Στο εν λόγω ποίημα, ο Wuhayshi επαινούσε επανειλημμένα τον ηγέτη της Αλ Κάιντα, Zawahiri, αποκαλώντας τον «σεΐχη πατέρα των μουτζαχεντίν».

Να σημειώσουμε ότι, εκτός από τα ηγετικά στελέχη της AQIM και της AQAP, την υποστήριξη και την αφοσίωσή τους προς την Αλ Κάιντα δήλωσαν εμμέσως με μηνύματα και άλλα δευτερεύοντα παρακλάδια της διεθνούς σουνιτικής τρομοκρατικής οργάνωσης, όπως το Ισλαμικό Εμιράτο του Καυκάσου στο Νταγκεστάν (Islamic Caucasus Emirate), το Μέτωπο της Al-Nusrah στη Συρία, το Ισλαμικό Κίνημα των Ελεύθερων Ανδρών του Λεβάντε (Ahrar ash-Sham), ο Στρατός των Μουτζαχεντίν στο Ιράκ (Mujahideen Army ή Jaysh al-Mujahideen) κ.ά.

Είναι προφανές ότι μετά τη δημιουργία του Ισλαμικού Κράτους, τα εναπομείναντα κύρια παρακλάδια της Αλ Κάιντα, η AQIM και η AQAP, ανησυχούν ιδιαίτερα για τις αρνητικές επιπτώσεις από τη διαμάχη μεταξύ των τζιχαντιστικών ομάδων της Συρίας (ISIS, Al-Nusrah Front, Ahrar al-Sham, κ.ά.). Το Ισλαμικό Κράτος είναι ένα εξτρεμιστικό σουνιτικό κίνημα, που στο παρελθόν ήταν μέρος του διεθνούς δικτύου της Αλ Κάιντα. Ωστόσο, οι σχέσεις του με την Αλ Κάιντα χαρακτηρίζονται από δυσπιστία, ισχυρό ανταγωνισμό και εχθρότητα. Η οριστική ρήξη ήρθε με την πρόσφατη επέκταση της δραστηριότητας του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και τη Συρία, γεγονός που προκάλεσε και την αποκήρυξή του από την Αλ Κάιντα, στις αρχές του 2014. Σήμερα, η υπεροχή της επιχειρησιακής δυνατότητας του Ισλαμικού Κράτους έναντι των υπόλοιπων ένοπλων σουνιτικών οργανώσεων, τουλάχιστον στην προαναφερόμενη περιοχή, εκτιμάται ως αδιαμφισβήτητη. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ηγεσία της Αλ Κάιντα ανησυχεί. Εκτιμά ότι η έντονη δραστηριότητα και οι επιτυχίες του Ισλαμικού Κράτους ενθουσιάζουν τους φανατικούς σουνίτες μουσουλμάνους. Επηρεάζουν σημαντικά τη βούλησή τους και εντάσσονται στις ένοπλες ομάδες του, με αποτέλεσμα το κύρος της Αλ Κάιντα να υπόκειται φθορά και βαθμιαία να αμφισβητείται η οικουμενικότητα και η πρωτοκαθεδρία της στην παγκόσμια σουνιτική κοινότητα.

Ανησυχία

Η ηγεσία της Αλ Κάιντα αντιλαμβάνεται ότι ένας μεγάλος αριθμός των υποστηρικτών της, αλλά και αρκετά από τα στελέχη της, αισθάνονται ικανοποίηση με τα όσα έχει πετύχει το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και κυρίως στο Ιράκ. Για πόσο ακόμη χρονικό διάστημα όλοι αυτοί οι εξτρεμιστές σουνίτες μουσουλμάνοι θα παραμένουν πιστοί υποστηρικτές της Αλ Κάιντα και δεν θα αλλάξουν στρατόπεδο; Εξάλλου, οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους δεν προέκυψαν από το πουθενά. Η πλειονότητά τους είναι πρώην στελέχη της Αλ Κάιντα του Ιράκ (Al-Qaeda in Iraq – AQI), που πλαισιώνονται από Σύριους σουνίτες τζιχαντιστές, τζιχαντιστές άλλων μουσουλμανικών χωρών, καθώς και τζιχαντιστές υπηκόους δυτικών χωρών.

Επομένως, η έντονη ανησυχία της ηγεσίας της Αλ-Κάιντα για τη διατήρηση της πρωτοκαθεδρίας της κρίνεται ως απόλυτα δικαιολογημένη. Πολύ πιθανόν, στις αρχές Σεπτεμβρίου 2014, αυτή η ανησυχία να λειτούργησε καταλυτικά και στη λήψη της απόφασης για τη δημιουργία του νέου κλάδου της Αλ Κάιντα στην Ινδία (Al-Qaeda in the Indian Subcontinent – AQIS). Και φυσικά, η άμεση ανταπόκριση της AQAP ήταν αναμενόμενη, όταν στις 7 Σεπτεμβρίου 2014 ανέβασε στο Twitter ένα «ειδικό συγχαρητήριο μήνυμα» προς τον ηγέτη της Αλ Κάιντα για την ίδρυση της AQIS, όπου μεταξύ άλλων προσφωνούσε τον Ayman al-Zawahiri ως «σεΐχη όλων των σουνιτών».

Πολύ πιθανόν, η διαμάχη σε επίπεδο ηγεσίας μεταξύ της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους να μην ενδιαφέρει σοβαρά τον μέσο σουνίτη τζιχαντιστή. Είναι όμως βέβαιο ότι αφενός επισκιάζει το κύρος της Αλ Κάιντα, αφετέρου μεταφέρεται στο επιχειρησιακό επίπεδο και στο πεδίο της μάχης. Όχι μόνο ως τρέχουσα και πιθανή μελλοντική σύγκρουση μεταξύ των σουνιτών τζιχαντιστών των δύο πλευρών, αλλά και ως στοιχείο που θα τύχει της εκμετάλλευσης της δυτικής συμμαχίας στην εκστρατεία της εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.